پيش زمينه

• در رفتگي آرنج شايعترين در رفتگي در اطفال و دومين در رفتگي در بالغين بعد از شانه است.
• پايداري مفصل آرنج بر خلاف ساير مفاصل بدن توسط يک قاب استخواني و کمتر توسط رباطها تامين مي گردد.
• نيروي لازم براي ايجاد اين آسيب آرنج بايد قابل توجه باشد تا آنرا ايجاد کند.
• ورزش عامل 50% از در رفتگي هاي آرنج است که عمدتاً‌ در نوجوانان و جوانان ورزشکار ايجاد مي شود.
• دو نوع در رفتگي آرنج داريم : در رفتگي به عقب که در 90% موارد مشاهده مي شود و در رفتگي به جلو که در 10% موارد رخ مي دهد
• در اطفال علت عمده در رفتگي آرنج لغزندگي سر استخوان زند زبرين است.

فرکانس

• 100000 / 13-6 در طول عمر
• مردان < زنان
• 50% ناشي از ورزش و صدمات ورزشي
• 90% از نوع در رفتگي به عقب

آناتومي کاربردي

• آرنج مفصلي با حرکات باز و بسته شدن مي باشد که دامنه حرکات آن از زاويه صفر درجه تا 150 درجه مي تواند تغيير کند.
• مفصل آرنج را دو استخوان بازو و زند زيرين شکل مي دهند که مفصلي با يک ساختار استخواني قوي مي باشد و توسط سر استخوان زند زبرين و زائده منقاري حمايت مي گردد و لذا به همين خاطراست که در رفتگي آن نياز به نيروهاي شديد دارد.
• پايداري رباطي مفصل را دو رباط جانبي داخلي و جانبي خارجي تامين مي کنند. اين رباطها آرنج را در برابر نيروهايي که از جوانب به آرنج وارد مي شود حمايت مي کنند.
• از آنجا که در رفتگي به عقب شايعتر است آسيبهاي بافت نرم ( عصب, عضله , عروق ) هم شايعتر است چرا که اغلب در نوع در رفتگي به عقب آسيب بافت نرم همراه داريم.

بيومکانيک ورزشي

بصورت تئوريکال ورزشهايي مثل دوچرخه سواري و ژيمناستيک ريسک در رفتگي و درد آرنج را افزايش مي دهند اما هنوز قطعا ثابت نشده است.

شرح حال

در رفتگي خلفي:
• فرد اغلب سابقه اي از افتادن روي دست را بيان مي کند ( سقوط از روي دوچرخه )
• وضعيت دست هنگام سقوط در حالتي بوده که بازو دور از بدن و آرنج بازبوده است.
• مي تواند در رفتگي در وضعيتهاي رخ دهد که آرنج بيش از حد در مقابل فشاري باز شود. ( وزنه برداري )
در رفتگي قدامي:
• عمدتاً‌ ناشي از ضربه مستقيم به پشت آرنج و اغلب شکستگي همزمان استخواني داريم.

معاينه باليني

• درد شديد در لمس ناحيه آرنج
• تورم و محدوديت حرکات آرنج
• تغيير شکل واضح در شکل مفصل
• بررسي آسيب همراه در رباطهاي جانبي آرنج در زاويه 20 درجه خم شده آرنج
• در صورت وجود شکستگي همراه احتمال دارد قطعه شکسته در لمس آرنج زير دست حس گردد.
• بررسي حس در پائين آرنج
• بررسي حرکت عضلات در پائين آرنج
• بررسي نبض و خونرساني در ناحيه پائين آرنج

علل در رفتگي

• بر خلاف در رفتگي شانه در رفتگي قبلي آرنج يک عامل مستعد کننده براي آسيب مجدد نيست.
• عمدتاً ناشي از سقوط بر روي دست است.
• لغزندگي سر استخوان زند زبرين در اطفال علت مهمي است.

تصويربرداري

• قبل از جا انداختن بايد يک عکس AP و lat راديوگرافي گرفته شود.
• بعد از جا انداختن هم بايد راديوگرافي صورت گيرد و وضعيت بررسي گردد.
• CT اسکن مي تواند در ارزيابي کامل و گسترده شکستگي هاي همراه با در رفتگي مفيد باشد.
• MRI کاربرد کمي دارد.

درمان

فاز حاد
• جا انداختن سريع و بدون درنگ همراه با بررسي بعد از جا انداختن بوسيله راديوگرافي است.
• بايد هر چه سريعتر بعد از جا انداختن حرکات آهسته مفصلي صورت گيرد. در مطالعات ديده شده که بي حرکت 3 هفته اي بعد از جا انداختن مي تواند منجر به قفل شدن مفصل گردد. لذا هر چه سريعتر بايد حرکت مفصلي بصورت باز و بسته کردن آرنج صورت گيرد.
• در صورت وجود علائم عصبي – عروقي نياز به جراحي وجود دارد.
فاز بهبودي
• افرادي که در پيگيري آسيب قبلي دچار کاهش دامنه حرکات مفصلي شده اند نياز به يک دامنه فيزيوتراپي شديد دارند تا دامنه حرکات بهبود يابد. در اين فاز بايد تقويت عضلات موثر روي مفصل هم صورت گيرد.
بازگشت به رقابت
• اغلب افراد 3 هفته بعد از آسيب ديدگي مي توانند به فعاليت ورزشي باز گردند.
• در صورت عمل جراحي اين زمان بيشتر خواهد شد.
• قبل از بازگشت به تمرين بايد معاينه کامل از نظر قدرت عضلاني, دامنه حرکات و وضعيت عصبي- عروقي توسط متخصص پزشکي ورزشي صورت گيرد.

پيشگيري

• در ورزشهاي با ريسک بالا مي توان از محافظهاي آرنج استفاده نمود.
• در کودکان نبايد آنها را از ساعد يا مچ دست بطرف خود کشيد يا بلند کرد.

پيش آگهي

• 50% از افراد دچار در رفتگي بهبودي کامل و دامنه حرکات طبيعي مفصلي پيدا مي کنند.
• 35% از افراد دچار در رفتگي دچار درجاتي از کاهش دامنه حرکت مفصلي مي شوند.
/خ