براي آموزش تغذيه به ورزشکاران محل ايده آلي وجود ندارد. انتخاب اين محل به عوامل بسياري بستگي دارد، بسياري از مربيان آموزش تغذيه را در محدوده کلاس بهداشت مناسب مي دانند، يا اين که آن را پاسخگوي مشکلي مي دانند که در ورزشکار به وجود آمده است. براي مثال معمولاً کاهش وزن براي يک ورزشکارٍ در حالٍ رشد حالت مخاطره آميزي دارد. او احتياج دارد که بافت عضلاني اش شکل گيرد و به عوضٍ کاهش وزن، افزايش قد پيدا کند. ممکن است در کلاس درس براي حفظ رشد به افراد اطلاعات مناسبي داده شود، اما براي رسيدن به وزن استاندارد زمان محدود است و اين امر ممکن است منجر به رژيمهاي سخت و کارهاي مضرٍ ديگر گردد. در چنين حالتي، اگر هدف پيروزي است، مربي بايد در اين کار مداخله نمايد، چون ورزشکاري که خوب تغذيه نشده باشد نمي تواند در صحنه رقابت خوب فعاليت نمايد. ممکن است در اين زمان کمک متخصص تغذيه نيز مورد نياز باشد.
در واقع ورزشکاران اطلاعات تغذيه اي کمي در تمام طول مدت کارشان دريافت مي کنند، و فقط زماني اين اطلاعات مي تواند مؤثر قرار گيرد که صحيح، عملي و به موقع باشد.
هر کس مي تواند به سهم خود فراگيرنده علم تغذيه باشد : فوتباليست بسيار جواني که براي اولين بار کم آبي بدن را تجربه مي کند، دوندة زن برگزيده اي که در اثر بارداري اضافه وزن پيدا کرده، بسکت باليست حرفه اي که از غذاي بين را استفاده مي کند، يا مادري که بعد از معاينات بدني فرزندش قبل از شروع فصل مسابقات از پرشک فرزندش پيام تلفني دريافت کرده است. اين امر بستگي به دليل آموزش، محل آن ، وسايل موجود، شايستگي معلم و ورزشکار دارد.
فرصت براي تدريس تغذيه هميشه وجود دارد. در طي دوران مدرسه غالباً تغذيه به طور کامل تدريس مي شود، اما درسهاي غيررسمي معمولاً در رختکن ياد گرفته مي شود. تدريس تغذيه به ورزشکار نياز به هيچ روش خاصي ندارد. يک مربي مي گويند : « هر وقت بتوانم مقداري اطلاعات به دست مي آورم» . تخمين نيازها، اطلاعات کنوني معلم و ورزشکار، و قدرت فراگيري و استفاده از اطلاعات مطالبي است که بايد مورد توجه قرار گيرد. و از اين اطلاعات در بقيه عمر هم سود خواهند برد. تمامي ورزشکاران براي يادگيري اين که بدنشان چگونه مواد غذايي را مصرف مي نمايد، پتانسيل لازمه را دارند و بقية عمرشان هم از اين اطلاعات سود خواهند جست. يادگيري مستلزم صرف وقت، تمرين و مرور مي باشد.
مراحل آموزش براي همه به يک نحو مي باشد. چه در مورد تغيير رژيم باشد و چه در مورد غذاهاي قبل از مسابقه، و يا کلاس درس بهداشت لازم است معلم مواد ذيل را بداند :
1-شناسايي احتياجات دانش آموز و هدف از تدريس
2-تخمين معلومات دانش آموز
3-انتخاب وسيله اي براي ارزيابي
4-انتخاب و شکل تدريس
5-تنظيم اطلاعات
6-ياد دادن
7-آزمايش و اندازه گيري
تمام آموزشها با شناسايي احتياجات ورزشکار و هدف از يادگيري شروع مي شود. عامل مهم اين است که بين احتياجات فرد و احتياجات معلم فرق گذاشته شود. بسياري از مربيان و (متخصصان تغذيه) وقتي از کلاس بيرون مي روند از سخنراني خود احساس رضايت مي کنند، در حالي که دانش آموزان حالت سردرگمي پيدا کرده اند.
براي مثال، از يک متخصص تغذيه جوان خواسته شد به هنگام تدريس دربارة استفاده بيشتر از مواد قندي به هنگام تمرين براي تيم دوندگان صحبت مي کنند. اين خانم درباره مزاياي ذخيره گليکوژن در عضله تأکيد نمود و شماي تبديل گلوکز به گليکوژن را ترسيم نمود. از ترکيبات پيچيده کربوهيدرات غذاها و درصد جذب آنها صحب کرد و حتي متذکر شد که رژيم نقش مهمي در آماده سازي کبد براي دوي استقامت دارد. ولي آنچه را که اين تيم واقعاً احتياج به دانستن آن داشت اين بود که چه غذاهاي خاصي منبع مواد کربوهيدراته است، چه مقداري بايد بخورند، و چه غذاهايي براي استقامت مفيد مي باشد. يک بحث عملي در اين مورد بايد روش مي کرد که تغذيه صحيح مي تواند چه نقش مهمي در عملکرد روند استقامت داشته باشد، و اين که خوردن موادي از گروه غلات و ميوه ها و سبزيها، کربوهيدرات بيشتري براي توليد انرژي در اختيار عضله قرار مي دهد.
مرحله دوم تخمين اطلاعات ورزشکار مي باشد، استفاده از دانشجويان فوق ليسانس و دکترا در تمرين درس فيزيولوژي به عنوان سوژه مورد مطالعه يک مسأله است و سروکار داشتن با رقصندگان زير سن بلوغ و افزايش وزن مسأله ديگري است. يک تست براي تخمين اطلاعات ورزشکار راه بي خطري است. جواب سؤالات جهت مسکلات کنوني باعث مي شود مشاور از احتياجات يادگيرنده درک خوبي داشته باشد.
در اين مرحله، مي توان اهداف خاصي را مورد نظر قرار داد. نيل به اهداف در کوتاه مدت بايد کار آساني باشد. در يک هدف بايد چهار عامل را مورد توجه قرار داد : ورزشکار، رفتار، شرايط موجود و نتيجه آن. براي مثال، بازيکنان يک تيم در حالي که فهرست سوپرها و رستورانهاي نزديک محل بازي خود را دارند، مي توانند مواد و يا غذاهايي را انتخاب کنند که سالم باشد. با مشخص شدن هدف، مربي خودبه خود براي ارزيابي درجه اي قرار خواهد داد. بازيکنان يا برمي گردند و تقاضاي پول بيشتري مي کنند و يا اين که شروع به گله و شکايت از وضع غذا خواهند کرد. اگر از آنها بخواهيم در محدوده خاصي عمل کنند، اين امر به آساني معلوم مي کند که آيا احتياج به استراتژي جديدي هست و يا آن که تيم احتياج به آموزش بيشتري دارد.
زماني که اهداف مشخص شد، بايد براي ارزيابي وسيله اي انتخاب شود. ارزيابيهاي رسمي، مثل گرفتن امتحان در يک محيط ورزشي معمولاً عملي نيست. تغذيه اساسي، تغذيه براي عمليات ورزشي، و غذاهاي قبل از مسابقه عناويني است که در ارتباط با عادات غذايي، تجارب گذشته، زمان و پول است. مربي تيم از بازيکنان خواست کاري انجام دهند، مثلاً در انتخاب غذا و مواد مناسب از رستوران و يا سوپر آن محل. نکته در اين جاست که بازيکنان اکنون رفتاري دارند که
انتظار مي رود در طي آن مربي و يا مدير تيم مي تواند وقتي همه با هم غذا مي خورند به طور غيررسمي مشاهداتي صورت دهد. آيا اين راه غيرواقع بينانه اي است؟ چند سال قبل، تعدادي از اعضاي يک تيم معروف بيس بال مشکلات بهداشتي خاصي پيدا کردند (که مي توانست به عادات غذايي آنها ربط داشته و يا نداشته باشد). رسم بر اين است که بازيکنان در روزهاي بازي تا ديروقت بخوابند و صبحانه مفصل و چربي مي خورند. و بعد در طول گرم کردن خود از مواد بي خاصيت استفاده مي کنند و بعد از بازي هم يک غذاي سبک در رستوران مي خورند. هيأت مديره تيم در کمال تعجب متوجه شد که بازيکنان (که بسياري از آنها حقوقشان از رئيس جمهور آمريکا هم زيادتر بود) جيره پيشنهادي روزانه اشان از 50 درصد استاندارد هم کمتر بوده و نسبت به ساير بازيکنان چاقتر و سنگينتر بودند. يک هدف آن بود که عادات غذايي ورزشکاران را بهبود بخشيده و قبل از مسابقه مواد مغذي و کم چربي در محل به آنها داده شود. از آنجايي که خوردن غذا در آن محل علاوه بر مجاني بودن، راحت تر هم بود، بيشتر بازيکنان از اين مزيت استفاده نمودند. بعداً با بررسي 24 ساعته رژيم ورزشکاران معلوم شد که همين غذا به تنهايي بيشتر از 50% مقدار مواد مغذي يک ورزشکار مذکر بالغ را برآورد مي سازد. هرچند اين امر مشکلات بهداشتي آنها را حل ننمود، ولي باعث شد تغذيه آنها بهتر شود و اين امر تا حدودي مديريت تيم را آسوده کرد.
زماني که براي تدريس روش خاصي انتخاب شد، مي توان درس را شروع کرد. زمان مناسب و عملي براي تدريس تغذيه به ورزشکاران هنگام معاينات بدني است. معاينات بدني واقعاً رويداد مهمي است. معمولاً چند پزشک، فيزيوتراپ، پرستار و ساير متخصصان بهداشت حضور دارند تا اعضاي تيم را از جهت جراحات بررسي کرده و توصيه هايي جهت سلامتي کلي افراد به آنها نموده و براي آن فصل ورزشي رهنمودهايي بکنند و آزمايشات خاصي انجام دهند که اطلاعات مفيدي به آنها خواهد داد.
غالباً چهار تا شش ساعت طول مي کشد تا از يک تيم معاينه کامل به عمل آيد، و بين معاينات وقت زيادي وجود دارد. بروشورهاي کوچکي که اطلاعات کلي را به طور خلاصه نوشته، براي اين زمان مناسب مي باشد و مي توان آن را در همان محل خواند. مشکلات خاص، مثل کم شدن و يا زياد شدن وزن را مي توان بلافاصله مدنظر قرار داد.
اين زمان موقعيت بي نظيري براي کسب اطلاعات در مورد عادات غذايي، عقايد، آمار غذايي و کالري دريافتي است. در همين زمان مي توان سخنرانيهاي کوتاهي درباره رهنمودهاي تغذيه اي که مناسب ورزش خاصي است، ترتيب داد (مثل مقدار کالري مورد نياز براي رشد، متابوليسم، و تمرين براي اعضاي يک تيم فوتبال که زير 15 سال قرار دارند). بيشتر ورزشکاران به غذاهاي قبل و بعد از مسابقه، مقدار مايعات مورد نياز، و خوبي و بدي مکملهاي غذايي علاقه نشان مي دهند. تعدادي از اين کتابچه ها را مي توان در سال انتظار قرار داد تا افراد در آرامش آن را مطالعه کنند.
اگر مربي تيم به ورزشکاران جوان غذاهاي انتخابي و خوب را نشان دهد، آنها بهتر از هر زمان ديگر اين مطلب را ياد مي گيرند. به خصوص اگر والدين آنها هم درگير اين ماجرا باشند. سمينار والدين و مربي تيم راهي بسيار عالي براي آموزش تغذيه مي باشد. به علاوه در کلاسهاي علوم بهداشت، اقتصاد خانواده، و يا تربيت بدني مي توان تغذيه مقدماتي را به ورزشکاران آموزش داد.
/خ