ورزش و تربيت بدني در کشور ما رشته نوپايي است که هنوز هم تقريبا به شکل سنتي دنبال مي‌شود اگر چه تغيير و تحولاتي در اين زمينه ايجاد شده است ولي تا رسيدن به معيارها و استانداردهاي جهاني فاصله بسيار وجود دارد. تاسيسات و اماکن ورزشي نيز از اين قاعده مستثني نيست و هم از نظر کمي و هم از نظر کيفي براي دستيابي به استانداردهاي معمول و مرسوم بين‌المللي، راه درازي در پيش دارد.
در بسياري از نقاط کشور سالن‌هايي اجاره‌هاي يا ملکي در اندازه‌هاي متعدد وجود دارد که توسط بخش خصوصي يا دانشکده‌ها و يا مدارس از آنها براي ارايه خدمات ورزشي استفاده مي‌شود. شيوه استفاده از اين سالن‌ها به‌‌طور‌معمول تک منظوره و يا چند منظوره است.
انتخاب محل اماکن ورزشي
اولين قدم در ساخت اماکن ورزشي، انتخاب محل مناسب است. بنابراين هم‌جواري‌هاي مطلوب و همچنين دوري از همسايگي‌هاي نامطلوب، از خصوصيات مهم انتخاب زمين براي احداث اين فضاها است.
مشخصات ساختاري
منظور از مشخصات ساختاري، ويژگي‌هاي اجزاي ساختماني اماکن و فضاهاي ورزشي يعني کف، ديوارها و سقف است. هر کدام از اين اجزا داراي شرايط و ويژگي‌هايي هستند که در زمان طراحي و ساخت امکان ورزشي بايد مدنظر قرار گيرند.
کف سالن:
کف‌هايي که فعاليت ورزشي روي آنها انجام مي‌شود، مهم‌ترين بخش مکان ورزشي هستند، نتيجه مطلوب و کارايي بيشتر تسهيلات مربوط به ورزش‌هاي داخل سالن به ميزان زيادي به تناسب کف سالن با ورزشي که قرار است انجام شود، بستگي دارد.
در و ديوار سالن
: در طراحي و ساخت ديوارها بايد مسايل مهمي را در نظر گرفت که بعضي از آنها عبارتند از:
کنترل نور شديد: رسيدن به اين هدف با حذف پنجره‌هاي ديواري و سقفي ودر نظر داشتن قدرت بازتاب سطوح مواد مورد استفاده دست يافتني است.
جذب صدا:
سطوح ديوارها، در ارتفاع بيش از سه متر مي‌تواند داراي جاذب صدا باشد، اما بايد در مقابل برخورد توپ‌ها نيز مقاوم باشند.
فاصله بين ديوارها:
وجود فضاها و فاصله‌هايي بين ديوارها براي ورود و خروج آتش، انبار وسايل، شبکه‌هاي ورود و خروج هوا، کپسول آتش‌نشاني و.... ضرورت دارد.
مسايل مربوط به گرما:
در سالن‌هايي که نياز به گرم شدن هست، ديوارها بايد طبق معيارهاي استاندارد ساختماني عايق‌بندي شوند.
مشخصات درها:
درهاي خروجي در هنگام آتش‌سوزي بايد مناسب فرار باشند. درهاي داخل سالن نيز بايد به گونه‌اي طراحي شوند که به طور خودکار بسته شوند و در مقابل آتش‌سوزي مقاوم باشند.
سقف سالن:
سالن‌هاي ورزشي با بام‌هايي به شکل تخت، شيبدار و يا با شيب يک‌طرفه ساخته مي‌شوند. امروزه اقتصاد ساختمان‌سازي ايجاب مي‌کند که از نوع چارچوب فولادي استفاده شود.
رنگ در و ديوار، کف و سقف سالن:
رنگ کف‌ها بايد در تضاد کافي با ديوارها باشد، براي کف‌ها از رنگ تقريبا روشن استفاده مي‌شود. ديوارها بايد داراي رنگ يک دست و بدون هرگونه گسستگي در رنگ باشد. براي ديوارها از رنگ تقريبا تيره استفاده مي‌شود. سقف‌ها نيز بايد داراي رنگ روشن يک‌دست باشند چون موجب پخش شدن بهتر نور مي‌شود.
شرايط محيطي اماکن ورزشي
هدف از بررسي شرايط محيطي، توضيح و تشريح شيوه تامين نور و روشنايي اماکن ورزشي، تنظيم دماي سالن‌هاي ورزشي، عايق‌کاري صوتي و جلوگيري از آلودگي صوتي و نيز پيش‌بيني و کنترل رطوبت سالن‌ها و فضاهاي ورزشي است.
نور:
نور سالن‌هاي ورزشي را مي‌توان از سه طريق طبيعي (نور خورشيد)، مصنوعي (لامپ‌ها و چراغ‌ها) و يا تلفيقي از هر دو تامين کرد.
تنظيم دماي سالن ورزشي:
دماي سالن‌هاي ورزشي بايد ميان 10 تا 15 درجه سانتي‌گراد باشد. تنظيم و کنترل دماي سالن‌هاي ورزشي، اغلب از طريق سيستم حرارت مرکزي انجام مي‌شود.
عايق‌کاري صوتي
سر و صداي ايجاد شده در سالن‌هاي ورزشي به خوبي کنترل نشود ممکن است موجب اختلالات عصبي و رواني از جمله بر هم خوردن تمرکز حواس، خستگي فکري، ذهني و حتي ضعف شنوايي بازيکنان و ديگران شود. براي رفع اين مشکل از عايق‌کاري صوتي استفاده مي‌شود. عايق‌کاري‌ها به سه دسته عمده يعني عايق‌کاري، حرارتي و صوتي تقسيم مي‌شوند.
رطوبت: کنترل رطوبت بيش از حد فضاي سالن‌ها، استخرها و دوش‌ها عامل بسيار مهمي در انتخاب مصالح و مواد مورد نياز ساخت و احداث آنها است.
فضاهاي جانبي اماکن ورزشي
به فضاهايي همچون رختکن، سرويس‌هاي بهداشتي، سرويس‌هاي رفاهي و خدماتي مانند پارکينگ، اتاق کمک‌هاي اوليه، تلفن عمومي و... امکانات و فضاهاي جانبي گفته مي‌شود. اين امکانات و فضاها، در کنار زمين اصلي‌بازي، سالن ورزش و يا سالن استخر قرار گرفته‌اند که بايد به آنها توجه کرد. /س