پيش زمينه

در ورزشکاران شکستگي بيني در اثر ضربه در ورزشهاي تماسي و يا افتادن رخ مي دهد. شکستگي استخوانهاي بيني شايعترين شکستگي ناحيه گونه اي صورت مي باشد . بخاطر قرار داشتن بيني در خط وسط و در جلوي ساختارهاي مهم صورت پزشک بايد نواحي زير بيني را نيز مد نظر داشته باشد.
شکستگي بيني در مردان دو برابر زنان رخ مي دهد. شايعترين علت شکستگي بيني را ضايعات ورزشي و مجادلات بين افراد مي باشند. ساير علل نادر شامل افتادن و صدمات ناشي از پرتاب شدن از روي دوچرخه يا موتور مي باشد

آناتومي کاربردي

بيني از دو بخش استخواني و غضروفي شکل مي گيرد. تيغه مياني بيني که شايعترين محل آسيب هاي بيني مي باشد در عقب از 4 استخوان نازک و در جلو از غضروف مياني بيني تشکيل مي گردد. خونرساني بيني توسط شاخه هاي صورتي و چشمي ( افتالميک ) و کامي صورت مي گيرد.

بيومکانيک ورزشي

هر نوع ضربه به قسمت مياني صورت چه از روبرو چه از طرفين مي تواند منجر به آسيب استخواني يا غضروفي بيني گردد. ضربات از روبرو نسبت به از طرفين بايد قدرت بيشتري داشته باشند تا سبب آسيب و شکستگي بيني شوند.
در بچه احتمال آسيب غضروفي بيشتر است چرا که ميزان و نسبت غضروف به استخوان بيني در بچه ها بيشتر است. از سويي بخاطر خاصيت الاستيک استخوان در بچه ها احتمال شکستگي استخواني جابجا نشده يا به اصطلاح ( green stick ) بيشتر است.

شرح حال

هر شرح حالي از افتادن يا ضربه به وسط صورت بايد شک به شکستگي بيني را برانگيزد
بايد جزئيات ضربه مثل جهت آن و شدت ضربه پرسيده شود

معاينه

در موارد شکستگي بيني بايد شواهد اين امر بررسي گردد مهمترين يافته تغيير شکل بيني است. ساير علائم شامل تورم، خراشيدگي پوست بيني و صورت، خونمردگي و خونريزي از بيني است. بايد معاينه دقيق اعصاب جمجمه اي صورت گيرد

بررسي هاي تصويري

• عکس راديوگرافي ساده : 50% شکستگي هاي بيني را نشان نمي دهد بعلاوه ضايعات غضروف هاي بيني را نيز نشان نمي دهد لذا بصورت روتين استفاده نمي گردد
• facial x-ray series : در صورتي که به آسيب ساختمانهاي صورت مشکوک بوديم انجام مي دهيم
• CT scan : بهترين اطلاعات در مورد وسعت و نوع آسيب به بيني و ساختمانهاي صورت را به ما مي دهد. اگر چه مي تواند ضايعات غضروفي را نشان ندهد

درمان

در فاز حاد آسيب قرار دادن يخ روي بيني و بالا نگه داشتن سر براي کاهش تورم صورت ميگيرد
مداخله جراحي صورت تغيير شکل واضح و يا انسداد بيني و يا آسيب به مجراي بيني – اشکي و يا ساختارهاي صورتي انديکاسيون دارد

بازگشت به مسابقه

شکستگي هاي بدون عارضه بدون تغيير شکل بيني نبايد ورزشکار را از ميادين دور کند و فرد مي تواند در عرض دو هفته با استفاده از محافظ صورت ورزشهاي غير تماسي را انجام دهد . در فرد بالغ سالم شکستگي بيني در عرض 3 هفته جوش مي خورد.
منبع: موسسه طب ورزش پارس
/س