بسياري از صاحب نظران در اين مورد عقيده دارند که اصل شطرنج از هندوستان است . ولي به غرب رفته و در هر کشور بازيگران آن تغييراتي در آن داده اند . قوانين امروزي شطرنج در واقع در سال 1550 ميلادي در اروپا وضع شد .

مهره هاي شطرنج داراي نام هايي هستند که معاني خاصي را در زندگي اروپاي قرن شانزدهم و قبل از آن ، مي رساند . مثل شاه ، ملکه ، اسقف و شواليه . اکثر مهره ها پياده هستند . که اين اصطلاح هم مربوط به زماني است که سربازان پياده به جنگ مي رفتند . خود بازي نيز در واقع يک جنگ ساختگي از آن نوع جنگ هايي است که معمولا بين شاه و کليسا در قرون گذشته بطور واقعي وجود داشته است .
يکي از مهره هاي شطرنج با دو اسم مشخص مي شود . قلعه يا رخ ، در مورد نام قلعه بديهي است که چون در آن زمان قصر ها و قلاح متعددي وجود داشته ، انتخاب اين کلمه زياد هم عجيب به نظر نمي رسد و ولي واژه رخ خود سرنخي از قدمت اين بازي به دست مي دهد . رخ در واقع نام يک پرنده ي افسانه اي در ايران باستان بوده است که ظاهرا اين پرنده آنقدر بزرگ بوده که مي توانسته يک فيل را بلند کند . حالا چطور اين واژه از بازي شطرنج سر در آورده است ، بصورت معما باقي مانده است .
وقتي يکي از بازيکنان مي گويد : شاه مات ، معني آن اينست که مهره اي را حرکت مي دهد ، که در آن صورت طرف مقابل قادر به حرکت دادن مهره هايش نيست مگر آن که شاه اش را از دست بدهد و اين پايان بازي است . اين اصطلاح از يک عبارت عربي ريشه گرفته که تلفظ درست عبارت اين است : لا - شاه - مات . يعني شاه مرده است .
بازي چرکرز نيز از بازي شطرنج ريشه گرفته است . يهني خيلي شبيه آن است ، منتهي خيلي ساده تر و کسي تاريخ ابداع آنرا را نمي داند .
بعضي از تارخ نويسان عقيده دارند که هم بازي شطرنج و هم بازي چرکرز ، در اصل به عنوان بازي اختراع نشده اند . بلکه ابتدا پيشگويان آنها را به کار مي بردند و عقيده داشتند که از وضعيت قرار گرفتن مهره ها مي توانند پي ببرند که در آينده چه اتفاقاتي خواهد افتاد . بازي طاس نيز احتمالا به اين ترتيب ابداع شده است .
منبع:خبــرگزاري گلـدن سان
/خ