اين مقاله نكات مهمي را در مورد انتخاب رشته دانشگاه آزاد مورد توجه قرار مي‌دهد. توجه تمام شركت‌كنندگان كنكور دانشگاه آزاد را به مطالعه اين مقاله جلب مي‌كنيم.
نكات اوليه
با توجه به اين كه انتخاب رشته در دانشگاه آزاد اسلامي قبل از هرگونه آزمون شروع مي‌شود و داوطلب هيچ گونه اطلاعاتي از نمره آزمون خود ندارد به جز اين كه بطور احتمالي براي خودش نمره اي را برآورد كند، لذا انتخاب بايد با دقت و پيش بيني لازم صورت گيرد و حتي‌الامكان بر مبناي توانايي و استعداد و بطور تقريبي با توجه به نمره هاي آزمون هاي آزمايشي باشد، چرا كه ممكن است يك داوطلب با انتظار غير واقعي خود دست به انتخابي بزند كه كاملاً با نمره هاي آزمون او در دانشگاه آزاد تفاوت زيادي داشته‌باشد و در سرنوشت او بسيار تاثير گذار باشد مثلاً داوطلب پسري كه در سال آينده‌اش مشمول نظام وظيفه مي‌باشد در صورت عدم قبولي به ناچار بايد به خدمت سربازي اعزام شود و بعد از پايان خدمت سربازي شايد ديگر شرايطي برايش فراهم نباشد و براي هميشه با درس و ادامه تحصيل خداحافظي كند. و با توجه به اينكه در آينده تاثير معدل در كنكور نقش خواهد داشت ممكن است كساني كه معدل آنها پايين است، آينده برايشان ضرر داشته باشد. پس با انتخاب صحيح و زيبا بايد از تمام امكانات موجود استفاده كرد تا به موفقيت دست پيدا كرد.
توضيح درباره اصطلاحات دفترچه آزمون دانشگاه آزاد
1 – آزمون سراسري دانشگاه: كه آزموني براي ورود به دوره ي كارداني – كارشناسي و دكترا مي باشد و شامل رشته هاي غير پزشكي و رشته هاي پزشكي مي شود و هر داوطلب مي تواند با تمايل خود در هر يك از آزمونها شركت كند.
2 – نطام آموزشي غير پزشكي: منظور همان رشته هايست كه در رشته هاي رياضي – انساني – تجربي – هنر و زبان قرار دارد و شما با توجه به رشته انتخابي مي توانيد آنها را انتخاب نماييد.
3 – نظام آموزش پزشكي: داوطلبان رشته تجربي علاوه بر رشته هاي انتخابي در رشته خود مي توانند در آزمون علوم پزشكي شركت نموده و چهار رشته به دلخواه انتخاب نمايند البته ثبت نام و آزمون براي رشته هاي ديگر نيز در آزمون پزشكي بلامانع است ولي اگر داوطلب استعداد و توانايي هاي لازم در آزمون را داشته باشد مي تواند دست به انتخاب بزند.
4 – نظام آموزشي تمام وقت: اين نظام آموزشي براي دانشجوياني است كه مي خواهند بطور تمام وقت در دانشگاه مشغول تحصيل شوند ولي با توجه به برنامه ريزي دانشگاه ممكن است كلاسها صبح يا بعد از ظهر باشد حداكثر طول مدت تحصيل براي دوره كارداني 3 سال كارشناسي 6 سال و دكترا 9 سال مي باشد و اين نظام آموزشي هم چون دانشگاه هاي سراسري معافيت از تحصيل دوره سربازي براي پسران را دارد.
نظام آموزشي پاره وقت:
اين دوره آموزشي از نظر تعداد واحد درسي و نوع مدرك هيچ تفاوتي با نظام تمام وقت ندارد و فقط داوطلباني كه مي خواهند از زمان بيشتري در طول تحصيل استفاده كنند به آنها اجازه داده مي شود كه براي دوره كارداني حداكثر 4 سال كارشناسي حداكثر 8 سال تحصيل نمايند و اين نظام هم چون هر نظام آموزشي معافيت تحصيلي براي پسران داردو براي ادامه تحصيل در ساير دانشگاه ها هيچ محدوديتي ندارد و ارزش و اعتبار آن هيچ فرقي با نظام آموزش تمام وقت ندارد.
گروه: رشته هاي غير پزشكي دانشگاه آزاد به پنج گروه " رياضي و فني مهندسي " و علوم تجربي و كشاورزي و دامپزشكي " علوم انساني "، " زبانهاي خارجي "، " هنر "، تقسيم بندي مي گردد و يك گروه هم بنام " گروه علوم پزشكي " وجود دارد كه آزمون جداگانه دارد.
مجموعه: به رشته هايي كه از يك گروه و باشند مجموعه ناميده مي شود.
زير مجموعه: رشته هايي كه از يك مجموعه هستند و ضرايب آنها يكسان مي باشد.
رشته شهر انتخابي:
هر داوطلب مي تواند براي شركت در آزمون غير پزشكي 6 رشته براي نظام آموزشي تمام وقت و 4 رشته براي نظام آموزشي پاره وقت انتخاب نمايند و حتماً بايد كليه رشته هاي انتخابي از يك مجموعه انتخاب نمايند.
و آندسته از افرادي كه در آزمون پزشكي شركت نموده اند مي توانند 4 رشته ديگر انتخاب نمايند.
نكته قابل توجه اين كه دانشگاه آزاد اين محاسن را دارد كه اگر فردي در نظام آموزشي تمام وقت – پاره وقت و پزشكي قبول گردد براي هر سه نظام آموزشي نام او جزء قبولي هر سه نظام اعلام مي گردد و فرد هر كدام از رشته ها كه مايل باشد را مي تواند انتخاب نمايد ولي تحصيل در دو رشته همزمان مقدور نمي باشد.
انتخاب شهر و رشته اول
در انتخاب شهر و رشته اول چندين نكته مورد توجه است
1 – در انتخاب اول بايد حدنصاب قبولي را كسب نمود و اصلي ترين انتخاب مي باشد.
2 – انتخاب اول محل آزمون داوطلب نيز مي باشد.
3 – اهميت انتخاب اول بسيار مهمتر از انتخاب هاي بعدي مي باشد زيرا اگر درست انتخاب كرده باشيد احتمال قبولي شما بيشتر مي شود.
4 – در شرايطي انتخابهاي دوم به بعد قبول مي شويد كه علاوه بر نمره حد نصاب قبولي نمره كيفي را بدست آوريد.
5 – اگر رشته اي كه شما در رديف دوم به بعد مي زنيد بدانيد حتماً در انتخاب اول ديگران نيز قرار دارد و آنها مي توانند در گزينش اول قبول شوند و شانس شما را بسيار زياد كاهش خواهد داد.
مثلاً يك داوطلب مهندس برق ساوه را در اولويت اول قرار داده با نمره 5685 قبول شده است ولي داوطلبي كه نمره او 6738 بوده است اين رشته را در اولويت دوم قرار داده مردود شده است.
6 – پس در انتخاب اول چه در نظام آموزشي تمام وقت و چه در نظام آموزشي پاره وقت و در نظام آموزش پزشكي دقت لازم را داشته باشيد و تقريباً انتخاب اول خود را انتخاب اصلي ببينيد.
7 – اگر در يك نظام آموزشي دست به انتخاب بالا زده ايد و تمام هوش و حواستان براي رشته هاي خاصي مثل حقوق – پزشكي – مهندسي پزشكي و معماري و.......... گذاشته ايد حتماً در يك نظام آموزشي ديگر انتخاب هاي شما بايد نمره پايين تري داشته باشد.
8 – در انتخاب رشته بدليل اين كه هيچ نمره اي در دست نداريد مي توانيد از روي نمرات آزمون هاي آزمايشي – معدل سال هاي قبل – ميزان مطالعه هفتگي – شركت در كلاسهاي تقويتي و ارزيابي خودتان از درسهايتان براي خود تصميم بگيريد ولي هرگز نگوييد حالا انتخاب رشته مي كنم بعداً درس مي خوانم.
در انتخاب رشته حتماً سعي كنيد از تمام راههاي موفقيت استفاده كنيد و از انتخاب رشته هاي پاره وقت هرگز غفلت نكنيد زيرا هيچ ضرري براي شما ندارد اگر شما 6 رشته در تمام وقت انتخاب كرده ايد انتخاب رشته هاي پاره وقت براي خودش جداگانه مورد پذيرش قرار مي گيرد و هيچ كدام نمي تواند ديگري را از بين ببرد و حتماً از اين موفقيت خوب نهايت بهره را ببرد و شايد يك رشته اي را در نظام پاره وقت انتخاب كنيد كه بهتر از تمام وقت باشد آنجا ديگر افسوس نمي خوريد.
- يك انتخاب ديگري در دانشگاه آزاد نيز داريد به نام انتخاب هفتم كه در فرم از شما نظر خواهي نموده است كه " چنان چه قبول نشويد " آيا مايل هستيد دانشگاه شما را در گزينش رشته اي انتخاب نمايد در اين ستون حتماً " بلي " بزنيد بعضي ها مي گويند اگر " بلي " زديد دانشگاه رشته هاي شما در تمام وقت و پاره وقت نمي خواند كه شايعه اي بيش نيست يادتان باشد اول نظام تمام وقت شما مورد بررسي قرار مي گيرد و اگر قبول شد نام شما درج مي شود و بعد نظام پاره وقت شما مورد بررسي قرار مي گيرد نام شما درج مي شود و اگر پزشكي هم انتخاب رشته كرده باشيد آنجا هم مورد بررسي قرار مي گيرد اگر قبول شويد نام شما درج مي شود و اگر هيچ جا قبول نشويد دانشگاه دست به انتخاب هفتم مي زند و جاي هيچ نگراني نيست.
- انتخاب هفتم براي دختران صرفاً با توجه به شهرهاي انتخابي داوطلب در انتخاب اول تا ششم مي باشد.
- در دانشگاه آزاد مثل دانشگاه متمركز سراسري روزانه طوري نيست كه اگر شما قبول شويد و ادامه تحصيل ندهيد از كنكور محروم شويد در اين دانشگاه محروميت وجود ندارد ولي اگر پسر هستيد و از معافيت تحصيلي استفاده كنيدديگران نمي توانيد درآزمون ديگري شركت كنيد.
- هيچ يك از پذيرفته شدگان در اين دانشگاه نمي توانند بدون داشتن ديپلم كامل نظام قديم يا گواهي اتمام دوره پيش دانشگاهي ثبت نام نمايند و حتماً بايد مدرك را تا پايان شهريور ماه اخذ كرده باشند.
- كساني كه فعلاً در دانشگاه هاي ديگر مشغول تحصيل هستند مي توانند در آزمون اين دانشگاه ثبت نام نمايند " مگر آن كه از نظر نظام وظيفه براي پسران " مشكلي نداشته باشند.
- نمره كل داوطلب بر اساس مجموع 3/2 نمره تراز دروس تخصصي و 3/1 نمره تراز دروس عمومي مي باشد.
علامت ?
بر اساس آمار داوطلبان سالهاي گذشته در سمت راست بعضي از رشته ها علامت ( ? ) درج شده است كه اين رشته ها حتماً بايد در اولويت اول ( يك ) قرار گيرند و اگر فردي اين گونه رشته ها را در اولويت دوم به بعد قرار دهد رشته هاي انتخابي ستاره دار او حذف خواهند شد و فقط اولويت اول ستاره قابل پذيرش است ولي داوطلب مي تواند در اولويت اول رشته هاي بدون ستاره را نيز با تمايل خود انتخاب نمايند.
علامت مورد نظر
در كنار بعضي از رشته ها علامت هاي اختصاصي متفاوتي وجود دارد مثلاً ? يا o حتماً توجه نمايد كه شرايط لازم براي انتخاب اين گونه رشته ها را داشته باشيد.
سهميه ها
افرادي كه مي خواهند از سهميه ها استفاده نمايند خيلي مواظب باشند اگر در يك رشته اي پذيرفته شوند ديگر حق استفاده از سهميه ها را در سالهاي آتي نخواهند داشت و فقط يكبار مي توانند از سهميه استفاده كنند.
انتخاب رشته در مجموعه ها و زير مجموعه ها
داوطلبان گروه رياضي مي توانند از مجموعه يك و كليه زير مجموعه ها انتخاب رشته نمايند.
داوطلبان گروه تجربي مي توانند از مجموعه دو و كليه زير مجموعه ها انتخاب رشته نمايند.
داوطلبان گروه انساني بايد از يك مجموعه يا مجموعه (3 ) و يا مجموعه (4 ) انتخاب رشته نمايند و هيچ داوطلبي نمي تواند از دو زير مجموعه انتخاب رشته نمايد.
داوطلبان گروه زبان هاي خارجه مي توانند فقط از مجموع پنج مربوط به زبانهاي خارجه انتخاب رشته نمايند.
داوطلبان گروه هنر مي توانند از مجموعه شش و كليه زير مجموعه ها آن انتخاب رشته نمايند.
داوطلبان گروه علوم پزشكي مي توانند از كليه مجموعه هفت و زير مجموعه آن انتخاب رشته نمايند.
تمام رشته هاي انتخابي نظام آموزشي تمام وقت و پاره وقت بايد از يك مجموعه باشد.
در انتخاب رشته دانشگاه آزاد به هيچ وجه نمي توان از دو مجموعه مثلاً رياضي و زبان استفاده كرد. انتخابهاي شما در يك مجموعه حذف خواهد شد.
چگونه رشته-شهر مورد نظر خود را انتخاب كنيد؟
هدفتان را مشخص كنيد:
از خودتان بپرسيـد كه هدفتـان از شركت در آزمون «دانشگاه آزاد» چيست؟
آيا مي‌خواهيد وارد دانشگاه شوي ديا اين كه فقط به دنبال رشته خاصي هستيد؟ به بيان ديگر، از خودتان بپرسيد: كدام يك مهمتر است، دانشگاه يا فلان شهر؟ اگرپاسختان، «دانشگاه» بود، رشته / شهري را به عنوان انتخاب اول تعيين كنيد كه به تراز پايين‌تري نياز دارد. اما اگر پاسختان «فلان رشته» بود، دوباره از خودتان بپرسيد كه آيا حاضريد به خاطر اين انتخاب، يك سال ديگر هم در پشت كنكور بمانيد يا خير؟ سعي كنيد واقع‌بين باشيد چرا كه احتمال عدم قبولي در رشته‌هاي با تراز بالا، بسيار زياد است.
در «انتخاب اول» دقت كنيد
در سيستم دانشگاه آزاد، هر داوطلب حق سه نوع انتخاب دارد:
- الف) انتخاب اول (كه بنا به دلايلي كه خواهيم گفت) مهمترين انتخاب هر داوطلب است.
اشتباه در انتخاب اول جبران‌ناپذير است. تجربه نشان مي‌دهد كه در انتخاب رشته دانشگاه آزاد انتخاب اول تا 90 درصد تعيين‌كننده است. يعني 90 درصد شانس قبولي شما را رشته اول تمام‌وقت و رشته اول پاره‌وقت تعيين مي‌كند. بنابراين تمام توانايي خود را براي بهترين انتخاب در اين دو مورد به‌كار ببريد.
- ب) انتخاب متغير (يا همان انتخاب دوم و دوم به بعد) كه شانس قبولي هر داوطلب در يكي از آنها بسيار كمتر از شانس قبولي‌در انتخاب اول است وتراز هر «شهر / رشته» در يكـي از انتخاب‌هـا عددي واحد اسـت. يعني اگر به فرض مثال «رشته / شهر ×» را در انتخاب دوم يا سوم يا چهارم يا... قرار دهيد، ترازش تغيير نمي‌كند. اما اين تراز واحد از تراز همان «رشته / شهر ×» در انتخاب اول، بالاتر است.
- ج) انتخاب دانشگاه كه همان انتخاب هفتم در گروه آزمايشي «غير پزشكي» و انتخاب پنجم در گروه آزمايشي «پزشكي» است و درصورت تمايل داوطلب، انتخاب آن به‌عهده خود دانشگاه است و تراز هر «رشته / شهر» در اين انتخابهاي متغير، بالاتر است.
در سيستم دانشگاه آزاد، اهميت انتخاب اول، چندين برابر انتخابهاي دوم به بعد است. درواقع اگر قرار باشد كه شما در يكي از «رشته / شهر» هاي انتخاب خود، پذيرفته شويد، به احتمال بسياركم در يكي ديگر از «رشته / شهر» هاي انتخابي، پذيرفته خواهيد شد.
شما در انتخاب اول خود لازم است حدنصاب قبولي را به‌دست آوريد. (حدنصاب قبولي، حداقل نمره‌ي تراز در دروس اختصاصي و در نمره‌ي كل است كه هر داوطلب براي قبولي در هر رشته به آن نياز دارد.)
وقتي شما «رشته / شهر» ي را در اولويت دوم به بعد انتخاب مي‌كنيد با دو خطر مواجه مي‌شويد: اول اين كه، ممكن است ظرفيت «رشته / شهر» موردنظرتان توسط داوطلباني پرشود كه آن «رشته / شهر» را در اولويت نخست انتخاب كرده‌اند و اصلاً كار به ملاحظه‌ي انتخاب دوم و دوم به بعد در آن «رشته / شهر» نكشد.
دوم اينكه، در انتخابهاي متغير (دوم و دوم به بعد) شما بايد علاوه بر حدنصاب قبولي، حدنصاب كيفي را نيز به دست آوريد. (حد نصاب كيفي، نمره‌اي به مراتب بالاتر از حد نصاب قبولي است كه دانشگاه آن را با توجه به شرايط و ضوابط خود تعيين مي‌نمايد تا چنان چه داوطلباني در انتخاب اول پذيرفته نشوند ولي نمره‌ي كل آنان در هريك از انتخاب دوم و دوم به بعد بيشتر از حدنصاب كيفي باشد، آن انتخاب‌ها همانند انتخاب اول آنان در مرحله‌ي اول مورد گزينش قرار گيرد).
خلاصه‌ي كلام اين كه، وقتي شمارشته‌اي رابه جاي انتخاب اول، در اولويت دوم و دوم به بعد انتخاب مي‌كنيد شانس قبولي خود را در آن رشته، بسيار بسيار كاهش مي‌دهيد. اين مطلب را در مثال زير، به‌وضوح مي‌بينيد:
ملاحظه مي‌كنيد كه داوطلب شماره «1» با وجودي كه 1055 نمره بيشتر از داوطلب شماره «2» دارد در رشته‌ي مهندسي برق قدرت ساوه مردود اعلام مي‌شود و داوطلب شماره «2» در اين رشته پذيرفته مي‌شود، زيرا تراز اين رشته در انتخاب دوم 1074 نمره افزايش مي‌يابد.
همان طور كه قبلاً هم اشاره شد نمره‌ي قبولي يك رشته خاص درانتخاب متغير به مراتب بيشتر از انتخاب اول خواهد بود. براي مقايسه تراز در انتخابهاي اول و متغير به جدول شماره (1) در صفحه اول توجه فرماييد.
كد رشته / شهرهاي‌انتخابي داوطلب | نام واحد دانشگاهي و رشته انتخابي | نمره داوطلب | نمره آخرين فرد قبول | توضيحات |
اول | 867 | تهران علوم حقيقات
مهندسي‌شيمي‌صنايع‌غذايي | 6739 | 6899 | مردود |
دوم | 1350 | ساوه
مهندسي‌برق‌قدرت | 6739 | 6753 | مردود |
سوم | 2486 | ورامين‌پيشو
امعماري‌كارداني | 6739 | 6758 | مردود |
داوطلب شماره 2:
كد رشته / شهرهاي‌انتخابي داوطلب | نام واحد دانشگاهي و رشته انتخابي | نمره داوطلب | نمره آخرين فرد قبول | توضيحات |
اول | 1350 | ساوه
مهندسي برق قدرت | 5684 | 5679 | قبول |
دوم | 1931 | كرج
رياضي كاربردي | 5684 | | |
سوم | 120 | اراك
علوم اقتصادي و اقتصاد نظري | 5684 | | |
در مورد وضعيت درسي خود اشتباه نكنيد
روي سخن ما خصوصاً با آن دانش‌آموزاني است كه تمام هوش و حواسشان را بر رشته‌هاي خاصي (مانند پزشكي، دندانپزشكي، داروسازي، معماري، مهندسي پزشكي، كامپيوتر، عمران، حقوق، طراحي صنعتي، گرافيك و...) متمركز كرده‌اند و هنگامي‌كه ازمشاوران مي‌شنوندكه تراز اين رشته‌ها بالاتر از توانايي‌ها و مهارت‌هاي آنهاست، دست به دامان توجيهاتي از اين قبيل مي‌شوند كه تا به حال نخوانده‌ام اما بعد ازاين‌خواهم خواند، تازه شروع كرده‌ام، من اگر تصميم بگيرم از همه جلو مي‌زنم و...
اما ما به شما توصيه مي‌كنيم كه در ارزيابي خود به هنگام تعيين رشته، واقع‌بين ــ وحتي بدبين ــ باشيد يعني هنگام انتخاب رشته، توانايي‌هاي خود را كمتر از آنچه بالفعل وجود دارد، درنظر بگيريد تا به اين وسيله شانس قبولي خود را در دانشگاه افزايش دهيد.
معيارهايي كه مي‌توانند توانايي يك ارزيابي واقع‌بينانه از وضعيت درسي ارائه دهند، عبارتنداز:
• معدل سالهاي قبل دبيرستان (و معدل پيش‌دانشگاهي براي دانش‌آموزان فارغ‌التحصيل)
• رتبه‌ي سال قبل در دانشگاه آزاد و سراسري
• ميزان ساعات مطالعه‌ي هفتگي
• رتبه‌ي كل و نمره‌ي عمومي واختصاصي در كنكورهاي آزمايشي
در دو يا سه انتخاب اصلي محتاط باشيد
شما حداكثر سه انتخاب اول خواهيد داشت كه به‌عنوان «انتخابهاي اصلي» شما محسوب مي‌شويد: انتخاب اول در گروه پزشكي، انتخاب اول در گروه تمام‌وقت غيرپزشكي، و انتخاب اول در دوره‌هاي پاره‌وقت. توصيه مي‌كنيم حداقل يكي از اين سه انتخاب را پايين‌تر از آنچه هستيد، در نظر بگيريد. ديگري را همتراز با توانايي‌ها و مهارت‌هاي درسي خود و تنها يكي را در حد ايده‌آل و دلخواه انتخاب كنيد. (البته يك دانش‌آموز رياضي كه فقط در آزمون‌هاي تمام‌وقت و پاره‌وقت گروه غيرپزشكي شركت مي‌كند، بهتراست كه يك انتخاب اصلي را همتراز و انتخاب اصلي ديگر را پايين‌تر از حد توانايي‌ها و مهارت‌هاي درسي خود درنظر بگيرد.)
مثلاً يك دانش‌آموز رياضي با توانايي‌هاي بالا كه براي پذيرفته‌شدن در رشته‌ي برق الكترونيك دانشگاه آزاد تلاش مي‌كند، خوب است كه «برق الكترونيك تهران مركز» را در اولويت رشته‌هاي «پاره‌وقت» خود انتخاب كند (تراز 6958) و براي انتخاب اول «تمام وقت» خود «برق الكترونيك كرمان» را درنظر بگيرد (تراز 5868) به چنين دانش‌آموزي توصيه مي‌كنيم‌كه به صورت تفنني در آزمون «گروه پزشكي» شركت نكند، زيرا اولاً شانس قبولي او بسيار پايين است و ثانياً از تمركز مطالعات او در رشته رياضي نيز كاسته مي‌شود. اما اگر تصميم به شركت و قبولي در يكي از رشته‌هاي «گروه پزشكي» را داشته باشيد بهتر است رشته‌اي را به‌عنوان انتخاب اول درنظر بگيريد كه به تراز پايين‌تري احتياج دارد. ويا يك دانش‌آموز رشته رياضي با توانايي متوسط كه براي پذيرفته شدن در رشته مكانيك سيالات تلاش مي‌كند خوب است «مكانيك سيالات كرج» را در اولويت رشته‌هاي تمام وقت خود «مكانيك سيالات كرمان» را درنظر بگيرد (تراز 5361).
اين شيوه تعيين رشته، يك مزيت دارد و يك عيب، مزيتش اين است كه به هرحال شانس قبولي شما را در دانشگاه افزايش مي‌دهد و عيبش اين است كه احتمال دارد شما گمان كنيد كه توانايي پذيرفته‌شدن در رشته‌هاي با تراز بالاتر را نيز داريد.
اما در اين شيوه تعيين رشته، ما عملاً توانايي و مهارت‌هـاي درسي شمـا را بين سـه رشته با تـراز «بالا» و «متوسط» و «پايين» تقسيم كرده‌ايم: مثلاً براي يك دانش‌آموز تجربي با توانايي‌هاي درسي متوسط، مي‌توان اين رشته را به‌عنوان سه انتخاب اصلي (اول) برگزيد:
1- پزشكي تهران، تراز بالا 6901
2- شيمي كاربردي شهرري (پاره‌وقت) تراز متوسط 6182
3- مهندسي كشاورزي زارعت و اصلاح نباتات رودهن (تمام‌وقت ـ غيرپزشكي) تراز پايين 5020
بنابراين بار ديگر توصيه مي‌كنيم: ارزشمندترين و تعيين‌كننده‌ترين انتخاب شما در دانشگاه آزاد همان انتخاب اول اسـت بنابراين انتخاب را معقول و منطقي انجام دهيد. ( كه همان رعايت اختلاف نمره لازم در انتخابهاي اصلي مي‌باشد.)
در ابتدالازم است در مورد وازه پاره وقت وضوابط تحصيلي در آن وتفاوت آن با رشته هاي تمام وقت توضيح دهيم. همان طور كه مي دانيد حداقل طول تحصيل در رشته هاي كارشناسي به صورت تمام وقت معمولا 4 سال وحداكثر 6 سال است. ولي در رشته هاي پاره وقت حداقل طول تحصيل 4 سال وحداكثر 8 سال مي باشد.
نكته مهم اين كه تصور غلطي است كه اگر فكر كنيم داوطلب تحصيل در رشته هاي پاره وقت مي تواند رشته موردنظر را مدت 4 سال به اتمام برساند. ولي فرصت اين رادارد كه با انتخاب واحدهاي كمتر در يك ترم اين رشته را در طول 8 سال به اتمام برساند.
بنابراين همان طور كه مشاهده مي كنيد تحصيل در رشته هاي پاره وقت نسبت به رشته هاي تمام وقت نه تنها ما را محدود نمي كند بلكه فرصتي هم مي دهد كه درصورتي كه فرد بخواهد واحد كمتري در طول ترم بردارد مثلاً فردي كه خارج از محيط دانشگاه شاغل باشد، درس خود را در مدت بيشتري ادامه مي دهد.
مدرك پاره وقت هيچ تفاوتي با تمام وقت ندارد
هرچند نام پاره‌وقت، در مدرك تحصيلي فرد فارغ‌التحصيل ذكر خواهد شد ولي از لحاظ ارزش مدرك و آينده شغلي و امكان ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر هيچ تفاوتي با رشته‌هاي تمام‌وقت نخواهد داشت.
تفاوت ديگر تمام‌وقت با پاره‌وقت: در رشته تمام‌وقت معمولاً كلاسها در ساعات صبح و به مقدار كمتر در بعدازظهر تشكيل مي‌شود ولي در رشته پاره‌وقت معمولاً برگزاري كلاسها در ساعات عصر مي‌باشد.
پاره‌وقت بومي !!
در هنگام انتخاب رشته‌هاي پاره‌وقت برطبق ضوابط دانشگاه آزاد رشته‌هاي خود را بايد از بين رشته شهرهاي استان خود انتخاب كنيد.
مثلاً اگر شما ساكن تهران هستيد رشته شهرهاي انتخابي شما بايد از بين شهرهاي زير باشد:
تهـران ـ كرج ـ شهـرري ـ رودهـن ـ فيـروزكـوه ـ
شهريار ـ اسلامشهر ـ ورامين.
به انتخاب دانشگاه «بلي» بگوييد
انتخاب هفتم در گروه آزمايشي «غيرپزشكي» و انتخاب پنجم در گروه آزمايشي «پزشكي» به‌عهده‌ي دانشگاه است. اگر در مربع مقابل اين انتخاب ضربدر بزنيد به دانشگاه اجازه خواهيد داد تادرصورت اكتساب حدنصاب قبولي در رشته‌اي كه دانشگاه معين مي‌كند به تحصيل مشغول شويد.
نمره‌ي خام چيست؟ نمره‌اي كه به‌عنوان درصد در يك درس به‌دست مي‌آيدوبه‌صورت زير محاسبه مي‌شود:
تعداد كل سوالات / (تعداد جواب غلط ـ تعداد جواب صحيح* (3))
نمره‌ي تراز چيست؟ كلاس خودتان در مدرسه را درنظر بگيريد كه مثلاً داراي 40 نفر دانش‌آموز مي‌باشد فرض كنيد نمره شما در درس ادبيات 18 مي‌باشد و در درس فيزيك 17.
در دانشگاه آزاد براي هر درس يك نمره تراز محاسبه مي‌شودكه عددي است معمولاً بين 2000 تا 9000.
انحراف از محدوده ذكر شده به سمت بالا و پايين بسيار نادر است. از لحاظ آماري و علمي نمره تراز مي‌تواند بين منفي بينهايت تا مثبت بينهايت باشد.
نمره تراز 7000 براي يك درس بسيار ايده‌آل است و نشانگر اين كه رتبه فرد در اين درس بالاست. البته دقت كنيد كه براي مثال در درسي مثل رياضي، شما با درصدي مثل 50 به تراز 7000 مي‌رسيد، ولي در درسي مثل معارف به درصدي حدود 80 نياز دارد.
نمره تراز بين 5000 تا 6000 معمولاً درصدهايي هستند كه ارزش متوسطي دارند.
نمره تراز حدود 3500 نشانگر اين است كه درصد فرد موردنظر در حدود صفر بوده‌است.
درصد صفر، ولي تراز 3500؟؟!
حتماً تا به‌حال فهميده‌ايد كه به‌دست آوردن تراز 3500 كار ارزشمندي نيست. درواقع اگر شما سوالات يك درس پاسخ ندهيد، تراز شما در همين حدود خواهد شد. نكته ديگر اين كه درصدهاي منفي باعث افت بيشتر نمره تراز خواهدشد.
نمره تراز در درس‌هايي كه براي همه آسان است.
در درس‌هايي كه سطح نمرات بالاست مثل ادبيات يا معارف براي رسيدن به نمرات تراز بالا نياز به درصد بسيار بالا دارد. در اين درس‌ها درصدهايي مثل 50 يا 60 هرچند در ظاهر بد نيستندولي در واقع باعث پايين آمدن شديد نمره تراز مي‌شوند.
محاسبه نمره تراز عمومي براي يك كارنامه فرضي
10/ (ترازمعارف (3) + تراز زبان (2) ترازعربي (2) + ترازادبيات(4))
اگر درصدهاي يك داوطلب در كنكور رياضي به صورت زير باشد:
دروس عمومي | ادبيات | عربي | معارف | زبان |
درصد | 90 | 30 | 60 | 40 |
نمره تراز | 7325 | 5150 | 5900 | 5580 |
نمره تراز عمومي برا ي اين فرد
10/ ( 7325 (3) + 5150 (2) + 5900 (3) + 5580 (2))
در كنكور پزشكي يا تجربي (غيرپزشكي) تراز عمومي دقيقاً به همين شكل محاسبه مي‌شود.
محاسبه تراز اختصاصي براي داوطلب رشته رياضي
10/ (تراز رياضي (5) + تراز فيزيك (4) + تراز شيمي (1) )
لازم به ذكر است كه براي اكثر رشته‌هاي مهندسي ضريب رياضي 5، ضريب فيزيك 4 و ضريب شيمي 1 مي‌باشد.
البته در بعضي رشته‌ها ضرايب فرق مي‌كند. مثلاً براي فردي كه رشته مهندسي شيمي را انتخاب مي‌كند، ضريب درس شيمي بسيار بالاتر است. البته تعداد اين نوع رشته‌ها بسيار كم است و شما اساس را برهمان فرمول پيشنهادي اوليه بگذاريد.
تفاوت ضرايب در كنكور سراسري با كنكور آزاد
در كنكور رياضي سراسري ضريب فيزيك 3، رياضي 4 و شيمي 2 مي‌باشد كه با ضرايب در كنكور آزاد متفاوت است. يعني اهميت دروس رياضي و فيزيك در كنكور آزاد تا حدودي بيشتر است.
مثالي ديگر:
داوطلبي در كنكور غيرپزشكي (رياضي) درصدهاي زير براي خود پيش‌بيني مي‌كند، نمرات تراز متناسب با اين درصدها نيز در جدول آورده شده‌است.
دروس اختصاصي | رياضي | فيزيك | شيمي |
درصد | 30 | 70 | 40 |
نمره تراز | 6260 | 6970 | 6080 |
نمره تراز كل چطور محاسبه مي‌شود؟
4/ (نمره تراز عمومي + نمره تراز اختصاصي (3) )
مثلاً اگر فردي نمره تراز عمومي برابر 5700 و نمره تراز اختصاصي برابر 6400 باشد، تراز كل به‌شكل زير خواهد بود.
4/ (5700 + 6400 (3) )
نمره تراز كل در واقع بهترين معيار وهمان عددي است كه سرنوشت شما را مشخص مي‌كند. همان طور كه مي‌بينيد نقش تراز اختصاصي در تعيين نمره كل 3 برابر نمره عمومي مي‌باشد. و اين بيانگر اهميت بسيار بيشتر دروس اختصاصي نسبت به دروس عمومي است.
چه طور نمره خود را در هردرس پيش‌بيني كنيم؟
همان طور كه قبلاً گفتيم انتخاب رشته شما در دي‌ماه است در حاليكه امتحان شما در تيرماه سال بعد برگزار مي‌شود.
پس بايد به طريقي نمره خود را پيش‌بيني كنيد. از چند معيار مي‌توان استفاده كرد نمراتي كه فرد در اين دروس در سالهاي قبل گرفته‌است و يا نمرات اين فرد در كنكورهاي آزمايشي و از همه مهمتر مقدار وقتي كه اين فرد براي اين دروس اختصاص خواهد داد.
براي مثال اگر نمره فيزيك شما در دبيرستان حدود 16، 17 بوده و در كنكورهاي آزمايشي درصدهاي شما در حدود 50، 60 مي‌باشد پيش‌بيني درصد 45، 50 پيش‌بيني معقولي است.
پيش‌بيني نمرات نيازمند دقت فراوان است.
كاملاً واضح است كه اين پيش‌بيني شما ممكن است داراي خطاهايي باشد، به همين جهت در ادامه با راهبردهايي آشنا خواهيد شد كه خطاهاي شما را به حداقل برساند.
تجربه ما در سالهاي پيش نشان مي‌دهد كه اكثر دانش‌آموزان نمرات خود را بيش از توانايي خود پيش‌بيني مي‌كنند.
به‌همين جهت توصيه ما اين است كه بعد از پيش‌بيني نمره تراز كل، بسته به شرايط حدود 300 واحد از آن كم كنيد، مثلاً اگر نمره تراز خود را با فرمول 6400 به‌دست آورده‌ايد، نمره تراز از 6100 را درنظر بگيريد.
نمره تراز لازم براي قبولي در رشته‌هاي مختلف:
در ابتـدا ما جدول مربـوط به رشته‌هـاي غيـرپزشكـي
(رياضي) و سپس رشته‌هاي كنكور پزشكي را مي‌آوريم.
جدول نمرات تراز رشته‌هاي تمام‌وقت رشته رياضي براي شهر تهران و شهرهاي حوالي آن.
رشته‌هاي داراي نمرات تراز پرنوسان براي قبولي
رشته شهر | ترازسال
81 | ترازسال
80 | ترازسال
79 |
زيست‌سلولي‌مولكولي‌كرج | 6116 | 6485 | 6317 |
در چنين رشته‌هايي بهتر است شما عدد بالاتر رادرنظر بگيريد، يعني 6485. يعني فرض را براين بگذاريد كه براي قبولي در اين رشته به نمره ترازي درحد 6400 نياز است.
انتخاب رشته براي فردي با تراز پيش‌بيني شده 7000 در رشته رياضي.
فرض كنيم با داوطلبي ممتازي مواجه هستيم و تراز قابل پيش‌بيني براي او 7000 مي‌باشد.
پيشنهاد ما به او اين است كه، در انتخاب اول تمام‌وقت رشته‌اي كه انتخاب مي‌كند ترازي در حدود 6800 الي 7000 داشته باشد. ولي مشكل اين‌جاست كه ممكن‌است اين فرد در پيش‌بيني خود اشتباه كرده باشد و نمره او حتي تا حد 6200 افت كند.
به‌همين منظور براي رشته اول پاره‌وقت رشته‌اي را درنظر مي‌گيريم كه ترازي در حدود 6200 داشته باشد.
براي مثال انتخابهاي زير براي فرد مذكور انتخابهاي مناسبي است.
انتخاب اول تمام‌وقت.......... مكانيك جامدات تهران مركز با نمره تراز حدود 6800
انتخاب اول پاره‌وقت.......... برق مخابرات شهر ري با نمره تراز از حدود 6200
اگر اين فرد به نمره تراز بالاي 6800 رسيد كه در هر دو رشته قبول مي‌شود.
ولي درصورتي كه به اين نمره نرسد حتي درصورت افت تا 6200 نيز در رشته برق مخابرات شهرري قبول مي‌شود.
براي انتخابهاي دوم به‌بعد اين فرد بايد رشته‌هايي را انتخاب كند كه نمره تراز آنها درصورت انتخاب اول درحدود 5400 الي 5500 باشد. يعني انتخاب‌هايي بسيار پايين‌تر از انتخاب اول.
به‌همين دليل است كه مي‌گوييم، انتخاب دوم به بعد تقريباً بي‌اثر است و تمام تمركز شما بايد روي انتخابهاي اول باشد.
انتخاب رشته براي فردي با نمره تراز پيش‌بيني شده 6600 در رشته رياضي
اگر نمره تراز پيش‌بيني شده براي فرد در حدود 6600 باشد، بهتر اين است كه انتخاب دست بالا براي او در پاره‌وقت و انتخاب دست پايين در تمام‌وقت باشد.
براي اين فرد بهتر است، رشته‌اي بالاتر از حدود 6600 باشد، بهتر اين است كه انتخاب دست بالا براي او در پاره‌وقت و انتخاب دست پايين در تمام‌وقت باشد.
براي اين فرد بهتراست، رشته‌اي بالاتر از حدود 6600 را در پاره‌وقت و رشته‌اي بالاتر از در حدود 6000 را در تمام‌وقت انتخاب كند. مثلاً:
انتخاب اول پاره‌وقت.......... سخت‌افزار تهران مركز با ترازي در حدود 6650
انتخاب اول پاره‌وقت.......... مهندسي نساجي شهر ري با ترازي در حدود 5950
درصورت افت نمره فرد تا حد 6000 هم اين فرد در رشته مهندسي نساجي قبول خواهد شد.
انتخاب رشته براي فردي با نمره تراز پيش‌بيني شده در حدود 6000 در رشته رياضي
مناسب‌ترين انتخاب‌هابراي اين فرد به شكل زير است:
انتخاب اول پاره‌وقت.......... رشته‌اي بالاتر از حدود 6000 مثل مهندسي نساجي شهرري
انتخاب اول تمام‌وقت.......... رشته‌اي با نمره تراز در حدود 5500 مثل مهندسي معدن ـ استخراج معدن ـ تهران جنوب
انتخاب دوم، تله‌اي وحشتناك است.
به مثال زير دقت كنيد:
داوطلبي ترتيب زير را براي انتخاب رشته درنظر گرفته است.
انتخاب اول تمام‌وقت.......... مهندسي عمران ـ عمران تهران
انتخاب دوم تمام‌وقت.......... مهندسي مكانيك ـ سيالات سمنان
تراز لازم براي قبولي در رشته مهندسي عمران تهران به‌عنوان رشته اول حدود 6700 است.
تراز لازم براي قبولي در رشته مهندسي مكانيك سيالات سمنان حدود حدود 5700 مي‌باشد، به‌شرطي كه اين رشته به‌عنوان رشته اول انتخاب كنيد، نه رشته دوم، اگر اين رشته به‌عنوان رشته دوم انتخاب شود، نمره تراز در حدود 6750 براي قبولي در آن لازم است. به همين دليل در انتخاب بالا، انتخاب دوم يك انتخاب سوخته است.
اگر آن فرد نمره‌اي برابر 6500 به‌دست آورد، نه در انتخاب اول و نه در انتخاب دوم قبول نمي‌شود. درحالي‌كه نمره 6500 نمره بسيارخوبي است. مثلاً اگر اين فرد رشته معماري قزوين را به‌عنوان رشته اول اگر انتخاب مي‌كرد به احتمال 90 درصد قبول مي‌باشد. (نمره تراز انتخاب اول براي معماري قزوين حدود 6450 مي‌باشد.)
محاسبه نمره تراز در رشته پزشكي
در رشته پزشكي محاسبه نمره تراز دروس عمومي مانند رشته رياضي است.
محاسبه تراز اختصاصي در كنكور آزمايشي:
دقت كنيد كه تراز دروس در كنكور سراسري با آزاد در بعضي موارد متفاوت است.
يك كارنامه فرضي
براي شخصي با درصدهاي زير تراز اختصاصي را محاسبه كنيد. (با توجه به جداول نمرات تراز براي رشته‌هاي پزشكي)
زيست‌شناسي | فيزيك | شيمي | رياضي |
75 | 50 | 70 | 40 |
6100 | 6340 | 6875 | 6550 |
محاسبه ترازكل از روي تراز عمومي و اختصاصي مانند رشته رياضي است.
انتخاب رشته براي فردي با تراز پيش‌بيني شده 7000 در كنكور پزشكي
اين فرد بهتراست به‌صورت زير انتخاب رشته كند:
كنكور پزشكي.......... رشته‌اي با تراز حدود 7000 مانند داروسازي تهران
تجربي پاره‌وقت.......... رشته‌اي با تراز حدود 6300 مانند رشته شيمي كاربردي تهران شمال تجربي تمام‌وقت.......... رشته‌اي با تراز حدود 6000 مانند مهندسي منابع طبيعي ـ شيلات ـ تهران شمال
حال اگر نمره فرد حتي تا حد 6000 افت كند نيز مي‌تواند در رشته مهندسي منابع طبيعي قبول شود.
البته لازم به ذكراست كه كنكور تجربي ( غيرپزشكي) و پزشكي از هم جدا و به فاصله يك هفته برگزار مي شود. ولي ما در اينجا مجبور هستيم كه سطح علمي در دو آزمون را يكسان درنظر بگيريم.
انتخاب رشته براي فردي با نمره تراز حدود 6400 در كنكور پزشكي.
براي اين فرد بهترين انتخاب به‌صورت زير است:
كنكور پزشكي.......... رشته‌اي با تراز حدود 6400 مانند علوم تغذيه تهران علوم تحقيقات
تجربي پاره‌وقت.......... رشته‌اي با تراز حدود 5700 مانند شيمي كاربردي ساوه
انتخاب رشته براي داوطلب خانم در كنكور پزشكي و تجربي با تراز پيش‌بيني شده حدود 6000
بهترين انتخاب به‌صورت زير مي‌باشد:
انتخـاب اول پزشكي.......... مامايـي تهران پزشكي (با تـراز حدود 6000)
انتخاب اول تمام‌وقت تجربي.......... مهندسي منابع طبيعي كرج (با تراز حدود 5700)
انتخاب پاره‌وقت تجربي.......... مهندسي كشاورزي ـ زراعت شهرري (با تراز حدود 5000)
نكاتي درمورد انتخاب رشته در رشته انساني
داوطلبان رشته انساني بايد در دو گروه آزمايشي يعني مجموعه سه يا چهار در كنكور آزاد شركت كنند.
در مجموعه 3 رشته‌هايي مانند حقوق، ادبيات فارسي، الهيات و فلسفه رشته‌هاي اصلي هستند.
در مجموع 4 رشته‌هايي مانند مديريت، روانشناسي، حسابداري و... رشته‌هاي اصلي هستند.
اگر شما در مجموعه 3 شركت كنيد، دروس اختصاصي داراي ضريب شامل دروس زير مي‌باشد:
تاريخ و جغرافي، علوم‌اجتماعي، فلسفه، روانشناسي، ادبيات اختصاصي وعربي اختصاصي خواهد بود.
بنابراين انتخاب يكي از اين دومجموعه كاملاً بستگي به شرايط شما دارد.
براي مثال اگر شما كاملاً علاقمند به رشته حقوق هستيد و بر دروس ادبيات وعربي اختصاصي كاملاً مسلط هستيد و برعكس در دروس رياضي و اقتصاد ضعيف، بهتر است كه در مجموعه 3 شركت كنيد.
سخن آخر
براي بهترين انتخاب، بهترين راهكار، مشورت و كمك گرفتن هرچه بيشتر از ديگران است.
تجربه دوستان خود را در سالهاي قبل به‌كار بگيريد، تا حد ممكن با دانشجويان در حال تحصيل مشورت كرده و نظر آنها را بپرسيد.
هرچقدر اين مشورت‌ها دقيق‌تر انتخاب شما بهتر و راه رسيدن به دانشگاه نزديك‌تر.
در انتخاب هاي اصلي، گول ستاره ها را نخوريد!
دانشگاه آزاد در توضيح علت ستاره‌دار شدن بعضي رشته‌ها مي‌گويد: «براساس آمار ثبت‌نام‌شدگان سالهاي گذشته و براي جلوگيري از تضييع حق انتخاب داوطلبان در سمت راست بعضي از رشته / شهرها كه تعداد داوطلبان آنها درحدي است كه ظرفيت آن رشته / شهرها در مرحله اول تكميل مي‌شود و به انتخابهاي دوم به بعد نمي‌رسد، علامت (*) درج شده‌است‌تاداوطلبان، اين‌رشته / شهرهارا به‌عنوان رشته / شهرهاي دوم به بعدخود انتخاب ننمايند.»
از همين استدلال مي‌شود دريافت كه ظرفيت رشته / شهرهاي غيرستاره‌اي در مرحله اول تكميل نمي‌شود و به همين دليل اگر داوطلبي يكي از اين رشته / شهرها را در انتخاب اول خود قرار دهد ؛ پس از كسب نمره‌ي حدنصاب قبولي، در همان گزينش مرحله‌ي اول دانشگاه مي‌تواند پذيرفته شده و درواقع شانس قبولي خود را به مراتب افزايش خواهد داد. پس خلاصه كلام اين كه:
اگر مي‌خواهيد فقط شانس قبولي خود را افزايش دهيد، در انتخابهاي اولتان برويد سراغ رشته‌هاي غير ستاره‌دار.
1 ـ رشته‌هاي ستاره‌دار را فقط مي‌توانيد در اولويت نخست انتخاب كنيد: در واقع با انتخاب اين رشته‌ها در اولويت دوم و دوم به بعد در گزينش متغير دانشگاه شركت داده نمي‌شوند.
2 ـ رشته‌هاي پاره‌وقت را بايد از همان مجموعه‌اي انتخاب كنيد كه رشته‌هاي تمام‌وقت را انتخاب كرده‌ايد. مثلاً نمي‌توانيد در تمام‌وقت، «مهندسي عمران ـ عمران» و در پاره‌وقت
«مهندسي كشاورزي ـ باغباني» را انتخاب كنيد چرا كه «مهندسي عمران ـ عمران» رشته‌اي از مجموعه‌ي «1» و «مهندسي كشاورزي ـ باغباني» رشته‌اي از مجموعه‌ي «2» محسوب مي‌گرددويايك داوطلب رشته‌ي علوم‌انساني نمي‌تواند در تمام‌وقت «مديريت صنعتي» و در پاره‌وقت «زبان و ادبيات‌فارسي» را انتخاب كند. چرا كه اولي از مجموعه‌ي «4» و دومي از مجموعه‌ي «3» است (همانطور كه مي‌دانيد، منظور از «مجموعه» رشته‌هايي از يك گروه مي‌باشد كه مواد آزمون آنها يكسان است، براي آشنايي بيشتر با مواد امتحاني و ضرايب دروس پايه و اختصاصي رشته‌ها به تفكيك مجموعه و زيرمجموعه دفترچه‌ي راهنماي آزمون سراسري سال 1385 دانشگاه آزاد اسلامي مراجعه نماييد.)
3 ـ در كنارهر «شهر / رشته» جنس پذيرش با كد 1، 2، 3 مشخص شده (1 = زن، 2 = مرد، 3 = زن و مرد). در هنگام تعيين رشته بايد به اين كدها نيز توجه كرد، مثلاً در واحددانشگاهي تهران جنوب، مهندسي برق و مهندسي عمران و مهندسي مكانيك و مهندسي معدن و مديريت صنعتي كد 2 دارند يعني دانش‌آموزان دختر نمي‌توانند آنها را انتخاب كنند و يا در واحد دانشگاهي تهران پزشكي، رشته‌هاي پرستاري، بهداشت‌خانواده ومامايي كد 1 دارند، يعني دانش‌آموزان پسر نمي‌توانند آنها را انتخاب كنند.
4 ـ پذيرش‌داوطلبان دختر و پسر بومي در دفترچه راهنماي دانشگاه آزاد به صورت كامل توضيح داده شده است. لذا ضروري است با توجه به نحوه پذيرش نسبت به تكميل مدارك اقدام گردد.
o تذكر: داوطلب بومي به فردي اطلاق مي‌شود كه حداقل يكي از اين 3 شرط را دارا باشد:
• سه سال آخر تحصيـلات وي در دوره‌ي نظـام قديـم متوسطه يا پيش‌دانشگاهي نظام‌جديد در يكي از مناطق تابعه‌ي استان مربوطه باشد.
• محل تولد وي بر طبق شناسنامه در يكي از شهرها يا مناطق تابعه‌ي استان باشد.
• محـل سكونـت داوطلب يا والديـن داوطلب قبل از پذيرفته شدن در آزمون در محدوده‌ي استان مربوطه باشد.
5 ـ در رشته‌هاي پاره‌وقت، فقط داوطلبان بومي استان پذيرفته مي‌شوند.
قبول‌شدگان و ذخيره‌هايي كه اسامي آنان اعلام شده است، بايد شخصاً طبق زمان‌بندي اعلام شده به واحد دانشگاهي مربوط مراجعه نمايند. عدم مراجعه قبول‌شدگان و ذخيره‌ها در روز و ساعت مقرر به منزله انصراف از ثبت‌نام آن تلقي شده و بعداً هيچ‌گونه اعتراضي پذيرفته نخواهد شد.
لازم به تذكر است، پذيرفته‌شدگان واحدهاي تهران جنوب و تهران مركزي بايد جهت شركت در جلسه توجيهي و اطلاع از شرايط ثبت‌نام، براساس زمان‌بندي اعلام شده به محل مربوطه مراجعه نمايند. ضمناٌ زمان ثبت‌نام قطعي آنان از طرف واحد دانشگاهي به آنها اعلام خواهد شد.
اعلام‌شدگان ذخيره كليه رشته‌هاي علوم پزشكي بايد در روزهاي تعيين شده، به واحدهاي دانشگاهي مراجعه كرده و آمادگي خود را كتباً طبق فرم مخصوص و در قبال دريافت رسيد از مسوولين مربوط، براي ثبت‌نام اعلام نمايند.
پرونده كليه پذيرفته‌شدگان علمي آزمون‌هاي سراسري جهت احراز صلاحيت‌هاي عمومي تحت‌بررسي قرار مي‌گيرد و نتيجه آن متعاقباً حداكثر ظرف مدت يك‌ماه از طرف دفتر گزينش صلاحيت‌هاي عمومي سازمان مركزي به اطلاع واحدهاي دانشگاهي خواهد رسيد.
داوطلباني كه در آزمون‌هاي سراسري دانشگاه‌هاي آزاد اسلامي در رشته‌هاي غيرپزشكي،علوم پزشكي يا پاره‌وقت شركت مي‌كنند و در بيش از يك آزمون پذيرفته مي‌شوند به انتخاب خود فقط حق ثبت‌نام و ادامه تحصيل در يك رشته تحصيلي را خواهند داشت.
دانشجويان غيرمشمول وظيفه عمومي «برادران داراي كارت پايان خدمت» كه به منظور انتقال، تغيير رشته و يا تغيير مقطع در آزمون مجدد شركت نموده و پذيرفته مي‌شوند. لازم‌است ضمن مراجعه به واحد اوليه ارايه برگي كه در آن نام آنها درج مي‌شود درخواست تسويه حساب نموده و پس از پرداخت هزينه‌هاي مربوط مدارك تحصيلي خود را دريافت و جهت ثبت‌نام به واحد مقصد مراجعه نمايند.
دانشجويان رشته‌هاي علوم پزشكي با تكميل فرم مربوط، متعهد مي‌شوند پس از گذاندن دروس علوم پايه، به هر واحدي كه دانشگاه با توجه به امكانات خود از نظر آموزشي و بيمارستاني براي ادامه تحصيل به آنان تعيين اعلام مي‌نمايد. منتقل شده و ادامه تحصيل دهند و حق هيچ‌گونه اعتراضي در اين مورد نداشته باشند.
در پذيرفته‌شدگان برخي از رشته‌ها، مانند: پرستاري، مامايي، مهندسي دريا «دريانوردي» كه داراي شرايط پذيرش ويژه‌اي از لحاظ قد مناسب «براي پذيرفته‌شدگان رشته‌هاي مامايي و پرستاري» برخورداري از سلامت كامل جسماني و رواني و نداشتن نقص عضو باشند، درصورت دارا بودن شرايط لازم ثبت‌نام به‌عمل خواهد آمد. از پذيرفته‌شدگان رشته‌هاي گروه علوم پزشكي، گروه هنر وزبان‌هاي خارجي و الهيات و معارف اسلامي علاوه بر گزينش صلاحيت‌هاي عمومي، گزينش اخلاقي جداگانه نيز به‌عمل خواهد آمد.
شروع كلاسهاي درس هر واحد دانشگاهي با توجه به امكانات آموزشي در مهرماه يا بهمن‌ماه هر سال و زمان تشكيل كلاس در صبح يا عصر يا هر دو وقت خواهد بود.
واحدهاي دانشگاهي به‌منظور تأمين هزينه‌هاي ثابت و سرمايه‌اي خود در رشته‌هاي پزشكي، داروسازي، دندانپزشكي و دامپزشكي در مقطع دكتراي حرفه‌اي مي‌توانند به هنگام ثبت‌نام، علاوه بر دريافت شهريه ثابت و متغير نيم‌سال اول، شهريه ثابت سه نيم سال متوالي ديگر را كه مربوط به دوره علوم پايه رشته‌هاي مزبور مي‌باشد، يك‌جا مطالبه و درصورت دريافت به حساب شهريه نيم‌سال‌هاي آينده دانشجو منظور نمايند.
منبع: سايت گروه آموزش و پرورش نظري و پيش دانشگاهي شهر تهران/خ