زندگى زناشويى، تشكلى است كه بر پايه محبت، بنا نهاده شده و اين امر، نقشى حياتى را در آن بازى مىكند؛ عنصرى كه خداوند متعال از آن به عنوان نشانهاى از خود نام برده است. اگر چه اندكى از اين سرمايه را خداوند در ابتداى زندگى زناشويى به زن و مرد عطا فرموده، ولى بايد آن را چون نهالى دانست كه لازم است تمام تمهيدات را به كار بست تا اين نهال سست و شكننده، حفظ و بارور شود و به درختى تناور تبديل گردد و ريشه آن در اعماق جان زن و مرد نفوذ كند.در ابتداى كلام، بايد به اين مطلب اشاره كرد كه محبت، انسان را به سوى همشكلى و همسانى با معشوق مىكشاند و اين علاقه كه در اعماق جان انسان است، باعث مىگردد تا محب به صورت محبوب در آيد. در كتاب رابطه دوستى و محبت آقاى احمد مطهرى چنين آمده است: «محبت، مانند سيم برقى است كه از وجود محبوب به محب وصل مىگردد و صفات محبوب را به وى منتقل مىسازد و اين جاست كه انتخاب محبوب، اهميت مىيابد. به نظر مىرسد كه همسر هر فرد، مىتواند مهمترين محبوب و همراه او باشد. در دين مبين اسلام، به اين موضوع، بسيار پرداخته شده و فراوانى احاديث و روايات نقل شده از ائمه عليهمالسلام، مؤيد اين مطلب است. اگر در انتخاب همسر، محور، ايمان و حب پروردگار باشد، مىتوان اميدوار بود كه اين ازدواج، منجر به زندگىاى شود كه هدف و شالوده آن، رسيدن به قرب الهى است و اين كه زن و مرد، هر دو تصميم بگيرند كه اين عشق و علاقه زمينى را نردبانى سازند براى دست يافتن به رضاى پروردگار».
آن چه مهم است، شيوههاى ابراز محبت است كه يكى از مباحث داغ روز است و روانشناسان بسيار بدان پرداختهاند و توجه تمام زنان و مردانى را كه به زندگى زناشويى به عنوان مهمترين نهاد جامعه مىنگرند، به خود جلب كرده است. بايد به اين مطلب توجه داشت كه محبت بين زن و مرد، اغلب ذاتى نيست؛ بلكه اكتسابى است؛ بدين معنا كه هم زن و هم مرد، بايد شيوههاى ابراز آن را آموزش ديده، تمرين كنند و به كار برند. بسيارى از زنان و مردان به اين امر اذعان مىكنند كه نسبت به همسر خود علاقه دارند؛ ولى هرگز كارى براى نماياندن آن به همسرشان انجام ندادهاند؛ اما بايد گفت كه علاقه و عشقى كه در دل احتكار گردد و ابراز نگردد، بىفايده بوده، اثربخش نخواهد بود.
اكنون به چند روش براى ابراز محبت و افزايش مهر و عطوفت بين همسران، اشاره خواهيم كرد:
1. زن مطيع، فرمانرواى قلب شوهر است.
يكى از مهمترين و حياتىترين حسهايى كه مردان به آن علاقه دارند، حس مالكيت و مديريت است. از سوى ديگر، براى حفظ كيان خانواده، لازم است زنى كه به زندگى و شوهر خود علاقهمند است، از شوهر خود اطاعت كند و بداند كه اگر در تمام شئون زندگى، مطيع او باشد، مهرش چنان در دل مرد نفوذ مىكند كه حاضر است براى زن و زندگىاش، هر فداكارى و ايثارى انجام دهد و بهترين حسها را به همسر خود بدهد و بدين ترتيب است كه هم مرد راضى است و هم زن.
2. زنان به كارهاى كوچكى هم كه مردان برايشان انجام مىدهند، امتياز مىدهند.
اغلب مردان چنين تصور مىكنند كه بايد كارى بزرگ و حيرتآور براى همسر خود انجام دهند تا مورد تحسين و قدردانى او واقع شوند و اين تصور، باعث مىگردد تا مرد دست به كارى نزند كه خشنودى زن را برانگيزد؛ مگر زمانى كه بتواند كار بزرگى انجام دهد؛ در حالى كه زنان براى كارهاى به ظاهر كوچك مردان نيز امتياز قائل هستند. براى مثال، يك مرد مىتواند براى سالگرد ازدواج يا تولد همسرش، يك متن محبتآميز بنويسد و يا هداياى كوچكى مانند عطر، شكلات يا شيرينى مورد علاقه همسر و يا گل تهيه كرده، به همسرش بدهد و آن گاه معجزه اين كار خود را در ايجاد و افزايش علاقه بين خود و همسرش، به تماشا بنشيند.
3. تبسم، ثروتى است كه بى آن كه دهندهاش را فقير سازد، گيرنده را ثروتمند مىكند.
تبسم، يك لحظه بيشتر پايدارى ندارد؛ ولى گاهى خاطرهاش تا ابد باقى مىماند. تبسم، خستگى را برطرف و افراد مأيوس را اميدوار مىسازد. بنابراين، يك زن مىتواند به وسيله اين راه و با داشتن تبسمى مهربانانه، به استقبال همسر خود برود و خستگى يك روز كار و فعاليت را از جان او بزدايد.
4. اسم همسرتان را نيكو و به بهترين حالت صدا بزنيد.
به خاطر داشته باشيد كه اسم يك شخص براى او، شيرينترين و مهمترين كلمات در تمام زبانهاست. اشخاص به قدرى به اسم خود علاقه دارند كه مىكوشند به هر قيمت كه شده، در خاطرها بماند. يكى از موجبات جلب محبت، نام بردن اشخاص با عناوين احترامآميز و اسمهايى است كه طرف مقابل آنها را دوست دارد. بعضى همسران به اشتباه فكر مىكنند از آن جا كه با همسر خود صميمى هستند، لازم نيست اسم او را به احترام صدا بزنند؛ در حالى كه بايد به خصوص در بين افراد ديگر، اسم همسرتان را به نيكى ببريد. اين كار، يكى از راههاى جلب محبت همسران مىباشد. پيامبر گرامى اسلام صلىاللهعليهوآله نيز در حديثى يكى از راههاى جلب محبت افراد را صدا كردن و خواندن آنها به محبوبترين نام هايى كه دوست دارند، دانسته است.
5. آقايان، پيامهاى ديدارى را دريافت مىكنند و خانمها پيامهاى شنيدارى را دوست دارند.
مردان، زنانى را دوست دارند كه به سلامت و زيبايى خود اهميت مىدهند. زنان بايد سعى كنند با برخى فعاليتهاى جسمانى، نظير قدم زدن و نرمش، بر سلامت و زيبايى طبيعى و خدادادى خود بيفزايند تا بيشتر مورد توجه همسران خود قرار بگيرند. بايد توجه داشت كه اگر زنى، خود حس خوبى نسبت به خود نداشته باشد، همسرش به طبع نمىتواند حس خوبى نسبت به او داشته باشد؛ پس زن، بايد زيبايى را از درون خود بجويد؛ صرف نظر از اين كه چقدر تلاش مىكند تا زيباتر به نظر آيد. همواره اين را بايد به خاطر داشت كه زيبايى، از درون تراوش مىكند. هنگامى كه از درون، احساس خوبى داشته باشيد، خوب از خودتان مواظبت كرده، عزت نفس زنانهتان را بيشتر مىكنيد و يقيناً اين در بيرون نيز نمايان مىگردد.در مقابل، زنان، پيامهاى سمعى را بيشتر دوست دارند؛ مثل اين كه همسرشان به آنها بگويد تا چه حد آنها را دوست دارند و از آنها حمايت مىكند. پس مردان بايد سعى كنند محبت نهفته در دل خود را با گفتن جمله «دوستت دارم» به همسرشان، آشكار و عيان سازند.
6. مردان بايد روحيه هميشه متغير و متموج زنان را درك كنند.
مردان بايد توجه داشته باشند كه زنان، حالت متغير دارند و روحيهشان مدام در حال تغيير است؛ گاهى شاد و گاهى بسيار غمگين، گاهى اميدوار و گاهى مأيوس و نااميد مىباشند. دانستن اين نكته براى مردان، امرى مهم و ضرورى است. اگر مرد از اين حالت زن آگاه باشد، هرگز از تغيير روحيهاى كه يكى از علل آن، تغييرات هورمونى زن است، نگران نمىشود؛ بلكه سعى مىكند همسر خود را درك كند و به او كمك كند تا روحيه خود را باز يابد.
7. لحظات اوليه ورود مرد به خانه، پس از يك روز پركار، لحظات حساسى است.
هرگز هنگام ورود شوهر به خانه، پس از گذراندن يك روز پرمشغله، زن نبايد شكايت و گلهگذارى كند و با نق زدن، اميد مرد را به اين كه خانه، محل آسايش اوست، از بين ببرد.زنان بايد در حد امكان، مطرح كردن مسائل ضرورى و شايد ناخوشايند را به زمانى مناسب و آن گاه كه مرد به آرامش نسبى رسيده و خستگىاش برطرف شده است، موكول كنند.
8. زنان شاد، خرسند و سرزنده، روشن كننده دل هستند.
با خودتان تعهد كنيد كه باور داشته باشيد در جايگاه خود، فرد قابل احترام و مهمى هستيد. اگر عزت نفس نداشته باشيد، به احتمال فراوان، هيچ كس ديگر هم به شما احترام نمىگذارد. عزت نفس، از صادق بودن با خود سرچشمه مىگيرد. ممكن است در ابتداى زندگى، ويژگىهاى جسمانى از اهميت بيشترى برخوردار باشند؛ اما پس از مدتى، اين اهميت رنگ مىبازد و آن چه مهم و ضرورى است، ويژگىهاى شخصيتى زن است. زنانى كه هميشه شاد هستند و در مورد خود احساس خوبى دارند، بيشتر مورد توجه همسرشان هستند و از جذابيت بيشترى برخوردارند. ناخرسندى و همواره از همه چيز شكايت كردن، مرد را خسته كرده، شور و نشاط زندگى را از او مىگيرد. يكى از راههاى مهرورزى به مرد، اين است كه زن، دست از شكايت دائمى از زمين و زمان بردارد.
9. براى زن خود، حق ناراحت شدن قائل باشيد.
اگر شما يك مرد هستيد، بايد به اين نكته توجه داشته باشيد كه زنها وقتى حاضرند به حرفهاى شما گوش بدهند كه برايشان حق ناراحت شدن قائل باشيد. يكى از شيوههاى رايج شروع كردن دعوا بين همسران، بىاعتبار دانستن احساسات و افكار زن است. وقتى مرد مىگويد: «آخه واسه چى ناراحتى» يا «اين كه ناراحتى نداره» و يا «اين موضوع اين قدر مهم نيست»، براى زن خيلى گران تمام مىشود و زن، اين چنين تلقى مىكند كه نمىتواند حتى از احساسات خود صحبت كند.
براى زنان، ارتباط، مسئله بسيار مهمى است و تصور يك زن از خودش، به احساسات و كيفيت ارتباط او با ديگران بستگى دارد. زنان، بيش از آن كه بخواهند به هدف برسند و راه حلى بيابند، دوست دارند از احساسات خود با ديگران صحبت كنند. درد دل كردن با ديگران، بيش از هر چيز ديگرى، باعث رضايت خاطر زنان است و اگر زن زندگىتان را دوست داريد و مىخواهيد محبت خود را به او ابراز كنيد و هر چه بيشتر عشق و علاقه بينتان را مستحكم كنيد، به اين مطلب توجه كنيد كه وقتى زن زندگىتان با شما صحبت مىكند و از مطلبى ناراحت و يا نگران است، به گونهاى با او همراهى كنيد و به او بگوييد كه ناراحتى و نگرانى او براى شما هم مهم است؛ حتى اگر با موضوع نگرانى همسرتان مخالف هستيد، مىتوانيد در آن لحظه سكوت كنيد و فقط با گوش دادن و راه حل ندادن، به او آرامش دهيد.
10. كاملاً به او توجه كنيد.
موقعى كه با همسرتان صحبت مىكنيد، به او نگاه كنيد و با نگاه و دستانتان، به او نشان دهيد كه تمام توجهتان به اوست. وقتى همسرتان با شما صحبت مىكند، هرگز روزنامه و مجله نخوانيد و يا تلويزيون تماشا نكنيد و به كار ديگرى مشغول نباشيد و براى مدتى، توجه كامل به همسرتان داشته باشيد.
11. فقط با يك جمله، قلب او را تسخير كنيد.
همان گونه كه مردان مىتوانند با جمله دوستت دارم، قلب همسر خود را تسخير سازند و او را صاحب حسى خوشايند كنند، زنان نيز مىتوانند با گفتن جملات مردانهاى، مثل «من در كنار تو آرامش مىيابم» يا «خيلى خوشحالم كه مىتوانم به تو تكيه كنم»، مرد را سرشار از عشق و محبت كنند و او را بيش از پيش، به خود علاقهمند سازند.