15 ارديبهشت 1388 / 10 جمادي الاولي 1430 / 5 مي 2009

1) 15ارديبهشت ماه سال1303هجري شمسي: آيت الله سيد عبدالحسين لاري ازمراجع شيعه و ازسياستگذاران پرهيزكاراسلام درجهرم فارس بدرود حيات گفت. ايشان در78سال حيات خود به جامعه اسلامي خدمات ارزنده اي كرد. آيت الله لاري پس ازورود به منطقه لارستان رهبري مردم ستمديده جنوب ايران را به عهده داشت. او و مجاهدان همراهش بيشترين ضربه ها را برپيكراستعمارانگليس وارد ساختند. اعلام جهاد با محمد عليشاه ازجمله اقدامات مبارزاتي آيت الله لاري دراين دوره بوده است.

2) صدور تاريخي‏ترين سند مبارزه امام خميني(ره) براي دعوت به قيام براي خدا (1323 ش): در حالي كه تبليغات مسموم عليه اسلام و روحانيت و حوزه‏هاي علميه، سعي داشت در سطح وسيعي مردم را از اصول راستين اسلام دور نمايد، حضرت امام خميني(ره) در 15 ارديبهشت 1323 ش برابر با 11 جمادي‏الاول 1363 در سن چهل و دو سالگي، اولين بيانيه سياسي خود را صادر كردند. در اين بيانيه، حضرت امام ضمن بررسي و تحليل اوضاع گذشته، حال و آينده مردم، قيام براي خدا را تنها راه اصلاح جهان عنوان كرده كه آن، فلسفه بعثت همه انبياي الهي بوده است. ايشان در ادامه، دلايل بدبختي مسلمانان و ملت ايران را تشريح مي‏كنند و در قسمت ديگري، مسؤوليت سنگين علما و روحانيان را برشمرده و عواقب زيان‏بار غفلت سياسي آنها را متذكر مي‏شوند. در ادامه، ايشان در اين بيانيه، صريحاً علماي اسلام و جامعه اسلامي را به قيام عمومي فراخواندند و نسبت به سكوت در برابر توطئه‏هاي ضد اسلام هشدار دادند. مقصود امام از انتشار اين بيانيه، به صدا در آوردن زنگ خطر و بيدار باشي براي طلاب جوان بود. اين اقدام، شخصيت و موضع سياسي ايشان را بيش از پيش آشكار كرد و به تدريج زمينه حضور عده‏اي از ياران همفكر را در جمع شاگردنشان ايشان فراهم آورد. اين اشخاص كساني بودند كه هسته اصلي اقدامات انقلابي سال‏هاي بعد را تحت رهبري معظمٌ‏له، تشكيل دادند.

3) انحلال رسمي حزب توده به دليل خيانت به آرمان‏هاي جمهوري اسلامي (1362 ش): حزب توده ايران در سال 1320 ش با مرام كمونيستي تشكيل شد. اما طولي نيز نكشيد كه اين حزب به عامل و مزدور شوروي در ايران تبديل گشت و به همين دليل هيچ گاه مردم مسلمان ايران از آن استقبال نكردند. حزب توده به جريان ملي شدن صنعت نفت ايران خيانت كرد و در ازاي اعطاي امتياز نفت جنوب به انگليس، خواستار واگذاري نفت شمال ايران به شوروي شد تا به اصطلاح، توازن برقرار شود. پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران، فعاليت حزب توده كه در زمان رژيم شاه ممنوع شده بود پس از سي سال، از سر گرفته شد. اما اعضاي اين حزب همچنان به تلاش براي تأمين منافع نامشروع شوروي در ايران ادامه دادند. به طوري كه در اعترافات صريح رهبران حزب توده، همكاري اين حزب با شوروي تأييد و حتي مطرح شد كه در واقع سفير شوروي در تهران، تصميمات كميته مركزي حزب توده را تأييد نهايي مي‏كرده است. در پي اين اعترافات و اطلاعات به دست آمده توسط نيروهاي امنيتي در مورد نقش شوروي در توطئه عليه انقلاب اسلامي، دستور اخراج هجده تن از افراد سفارت شوروي در ايران صادر شد. پس از آن كه شوروي از رسيدن به اهداف خود در ايران مأيوس شد، با همكاري عوامل داخلي خود در ارتش، در توطئه‏اي براي براندازي نظام جمهوري اسلامي شركت كرد. اما با هوشياري عناصر مؤمن و انقلابي در ارتش و نيروهاي امنيتي، اين توطئه، خنثي شد. پس از افشاي نقش حزب توده ايران در طرح كودتاي شوروي عليه انقلاب اسلامي ايران در سال 1361، مسؤولان نظام جمهوري اسلامي، ادامه فعاليت اين حزب را بر خلاف مصالح نظام تشخيص داده و پس از دستگيري سران آن، حزب توده را منحل اعلام كردند.

4) صدور فرمان اجرايي دولت آمريكا در تحريم اقتصادي جمهوري اسلامي ايران (1374 ش): پس از آنكه دولت آمريكا، تحريم‏هاي اقتصادي خود در طول سال‏هاي جنگ تحميلي را كافي نديد، به فكر اين افتاد كه دامنه اين تحريم‏ها را وسعت داده و جمهوري اسلامي ايران را در جهان منزوي سازد. از اين رو، بيل كلينتون، رييس جمهور وقت آمريكا در پانزدهم ارديبهشت ماه 1374 ش، با مستمسك قرار دادن اين كه عملكرد ايران، باعث تهديد عليه صلح و امنيت كليه ملت‏هاست؛ ايران همچنان از تروريسم بين‏المللي حمايت مي‏كند؛ روند صلح خاورميانه را به مخاطره مي‏افكند و به دنبال دستيابي به سلاح‏هاي كشتار جمعي است تحريم‏هايي عليه جمهوري اسلامي ايران اعمال نمود. ممنوعيت صادرات كالا و تكنولوژي و خدمات به ايران، ممنوعيت هرگونه معامله با ايران، ممنوعيت سرمايه‏گذاري‏هاي جديد از طرف آمريكاييان با ايران، ممانعت شركت‏هاي آمريكايي از فراهم آوردن تسهيلات براي شركت‏هاي تحت كنترل آمريكا كه با ايران معامله مي‏كنند، از جمله موارد اين تحريم بود. علي رغم گستردگي اين تحريم و تحريم‏هاي بعد، آمريكا هيچ‏گاه به هدف خود كه همان به زانو درآوردن دولت و ملت انقلابي ايران و منزوي كردن جمهوري اسلامي است، نائل نشد و در طول ساليان بعد، ايران به عنوان يكي از كشورهاي در حال رشد و مطرح در عرصه‏هاي منطقه‏اي و بين‏المللي عنوان گرديده است.

5) درگذشت شاعر توانا و اديب معاصر استاد "محمدعلي مرداني" (1378 ش): استاد محمد علي مرداني، در سال 1301 ش در يكي از روستاهاي توابع شهرستان خمين در استان مركزي به دنيا آمد. وي از كودكي به شعر علاقه‏مند شد. در ده سالگي به مرثيه و مديحه‏سرايي پرداخت و در تكايا و مجالس سوگواري اباعبداللَّه الحسين(ع) مرثيه‏سرايي مي‏كرد. استاد مرداني در زمان رژيم پهلوي، در شهر خمين، به تشكيل مجمع مداحان همت گماشت ولي مورد غضب رژيم ستم شاهي قرار گرفت و خانه‏اش توسط مزدوران محلي به آتش كشيده شد. وي در سال 1331 ش ساكن تهران شد و از آن پس انجمن نغمه‏سرايان مذهبي شرق تهران را تاسيس كرد. مرداني پس از پيروزي انقلاب، فعاليت خود را شدت بخشيد و به عضويت شوراي شعر وزارت ارشاد اسلامي و واحد ادبيات حوزه هنري سازمان تبليغات اسلامي درآمد. وي همچنين در طول جنگ تحميلي، در جبهه‏ها حضور داشت و در اين راه دچار عوارض جسمي گرديد. مرداني شاعري اخلاص پيشه و عارفي وارسته بود و نسبت به چهارده معصوم(عليهم السلام) اخلاص كامل داشت. استاد مرداني در طول عمر خود توفيق تاليف و گردآوري حدود هفتاد مجموعه شعر را يافت كه اغلب آنها به چاپ رسيده كه مجموعه آفتاب، ادبيات عاشورا، همراه با كاروان، حريم عشق، راهيان عاشورا، فروغ ايمان و نواي رزمندگان از آن جمله است. استاد مرداني سرانجام پس از تحمل سال‏ها رنج بيماري در نيمه ارديبهشت 1378 ش برابر با 18 محرم 1420 ق در 77 سالگي بدرود حيات گفت و در قطعه فرهيختگانِ بهشت زهرا به خاك سپرده شد.

6) رحلت محقق فرزانه و پژوهشگر نهج‏البلاغه حجت الاسلام "محمد دشتي" (1380 ش): استاد فرهيخته، حجت الاسلام و المسلمين شيخ محمد دشتي در سال 1330 ش (1370 ق) در مازندران به دنيا آمد و پس از فراگيري تحصيلات ابتدايي به آموختن علوم ديني روي آورد. وي پس از تلاش و پشتكار فراوان، در بيست سالگي به درس خارج فقه و اصول حضرات آيات: ميرزا هاشم آملي، ناصر مكارم شيرازي، علي مشكيني اردبيلي و عبداللَّه جوادي آملي راه يافت و مباني حكمت و فلسفه را از استادان فن آموخت. حجت‏الاسلام دشتي پس از آن به تاليف و تدريس و تحقيق روي آورد تا اينكه در سال 1367، مؤسسه تحقيقاتي اميرالمومنين(ع) را بنيان نهاد و با كمك گروهي از محققان، كتاب‏هاي ذيل را فراهم نمود: فرهنگ سخنان معصومين در 15 جلد، تحليل تاريخي سياسي معصومين در 14 جلد و سيره امام علي(ع) در 15 جلد، ترجمه نهج البلاغه، فرهنگ واژه‏ها، موضوعات كلي و معارف نهج‏البلاغه در 4 جلد، اسناد و مدارك نهج‏البلاغه و ده‏ها اثر ديگر. ايشان پس از پيروزي انقلاب اسلامي يكسره به تلاش و كوشش در راه احياي شعائر ديني مي‏پرداخت و هماره به تبليغ دين در شهرهاي مختلف كشور و تدريس در نهادهاي انقلابي و دانشگاه‏ها و سخنراني همت گماشت تا اين كه در بازگشت از سفر تبليغي خويش از كاشان در 5 ارديبهشت 1380 دچار سانحه تصادف شد و پس از گذشت ده روز، در نيمه همان ماه برابر با 11 صفر 1422ق در پنجاه سالگي بدرود حيات گفت و در حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.

7) اعلام عزاي عمومي در پي دريافت خبر شهادت جمعي از علما در عراق (1382 ش): در پي اعلام خبر شهادت 182 تن از فضلا و علماي حوزه علميه نجف اشرف كه تصور مي‏شد در زندان‏هاي رژيم بعثي عراق به سر مي‏برند، روز پانزدهم ارديبهشت 1382، عزاي عمومي اعلام شد و كليه حوزه‏هاي علميه جهان تشيع، تعطيل گرديدند. اعلام خبر شهادت اين افراد كه 138 تن از آنان ايراني و مابقي از ديگر كشورها بوده‏اند، شخصيت‏ها، گروه‏ها و نهادهاي مختلف كشور اين جنايت رژيم سرنگون شده بعث را محكوم كردند. همچنين مجالس بزرگداشت متعددي در حوزه‏هاي علميه در شهرهاي گوناگون برگزار شد. در پيام مقام معظم رهبري، حضرت آيت‏اللَّه خامنه‏اي كه در همين زمينه منتشر شد. ايشان مسؤوليت اين جنايت را تنها مختص رژيم سفاك عراق ندانستند و كساني را كه با كمك‏ها و سياست‏هاي خود، آن رژيم را تقويت و تجهيز كرده‏اند نيز مسؤول اين حادثه در پيشگاه خدا و مردم عراق عنوان كردند. شهادت اين افراد تنها يكي از جنايات بي‏شمار در دوران سياه حاكميت رژيم بعث عراق است.

8) روز بزرگداشت "شيخ صدوق" دانشمند شهير شيعه : ابوجعفر محمد بن علي بن بابْوِيه معروف به شيخ صدوق در حدود سال 306ق در خاندان اهل علم و فقاهت و با بشارت حضرت صاحب‏الزمان(عج) در شهر مقدس قم به دنيا آمد. محمد در سنين كودكي فراگيري دانش ديني را آغاز كرد و در محضر پدر و ديگر استادان رشد يافت. وي پس از آنكه به مرتبه بالايي در علم رسيد، براي درك محضر اساتيد بزرگ و حديث شناسان آن دوران، سفرهاي علمي خود را آغاز كرد و از بيش از 200 تن از دانشمندان بزرگ عصر بهره برد. پس از سفر به بغداد، شهرت علمي او آن‏چنان دانشمندان آن ديار را تحت تاثير قرار داده بود كه تمام آنها را مجذوب خود كرد و از شعاع وجودي خود بهره‏مند ساخت. در حلقه درسي اين فقيه سترگ، عالمان نامداري پرورش يافتند كه شيخ مفيد، حسن بن محمد قمي، علم الهدي سيد مرتضي، هارون بن موسي تلعكبري و حسين بن عبيداللَّه غضائري از آن جمله‏اند. همچنين كتاب عظيم "من لايحضر الفقيه" در 4 جلد به عنوان يكي از اركان كتب اربعه شيعه، شامل شش هزار حديث و بر اساس موضوعات مختلف فقهي و نيز كتاب مدينه العلم در 10 جلد كه مفقود شده، امالي، خِصال، عيون اخبار الرّضا(ع) و عِلَلُ الشرايع از جمله سيصد كتاب ارزشمند اين عالم كم‏نظير شيعه مي‏باشند. شيخ صدوق در اواخر عمر به درخواست شيعيان شهر ري، ساكن آن شهر شد تا اينكه در سال 381ق در 75 سالگي درگذشت و در مكاني كه به نام او مشهور است به خاك سپرده شد.

9) كشته شدن "خسروپرويز" پادشاه مغرور سلسله‏ي ساسانيان(7 ق): خسرو پرويز از سلاطين ساساني است كه در مدائن مي‏زيست و از سال 590 ميلادي - بيست سالگي حضرت محمد(ص) - به مدت 38 سال بر ايران حكومت كرد. وي در عصر پيامبر اسلام(ص) مي‏زيسته و حضرت طي نامه‏اي، او را به اسلام دعوت نمود. اين پادشاه مغرور نامه‏ي پيامبر اكرم(ص) را پاره كرد و به نماينده‏ي خود در يمن، دستور دستگيري پيامبر را داد. هنگامي كه فيروز، نماينده خسرو پرويز به حضور پيامبر رسيد گفت: خداوندگارم، خسرو، مرا فرموده كه تو را به نزد او ببرم. حضرت فرمود: خداي من، مرا خبر داد كه ديشب خداي تو به قتل رسيده است. پس از چندي خبر قتل خسرو پرويز و جانشيني پسرش، شيرويه، به مدينه رسيد و فيروز و همه‏ي همراهانش به اسلام گرويدند.

10) درگذشت "ابوجعفر بن حبش" دانشمند نجوم و رياضي(380 ق)

11) تصرف كشمير توسط قواي "سلطان محمود غزنوي" در جريان حمله به هند(396 ق)

12) وفات "امام بيهقي" از مشاهير محدثين و حافظ قرآن(458 ق): ابوبكر فخرالزَّمان احمد بن حسن، معروف به امام بيهقي از مشاهير محدثين، حافظ، زاهد و در علوم گوناگون داراي دستي توانا بود. به جهت تحصيل احاديث و سنن نبويّه به بلاد بسياري سفر كرد. او را بر امام شافعيان به واسطه‏ي تأليفات خود حقّي روشن است. بيهقي در 458 قمري در نيشابور وفات يافت و جنازه‏اش را براي دفن به بيهق(نزديك نيشابور) انتقال دادند. الاربعين، الاسماء و الصفات، الاعتقاد، البعث و النشور، از جمله آثار اوست.

13) درگذشت آيت‏اللَّه "حاج ميرزا علي‏اكبر نوقاني" فقيه و مجتهد(1370 ق): حاج ميرزا علي نوقاني فقيه، متكلم و شاعر، متخلّص به فقير، در سال 1300 ق در محله‏ي نوقان مشهد ديده به جهان گشود و تا 27 سالگي در محضر اساتيدي چون اديب نيشابوري اول، حاج شيخ حسنعلي تهراني و حاج سيد عباس شاهرودي در حوزه‏ي علميه‏ي مشهد به تحصيل علوم اسلامي پرداخت. سپس به نجف اشرف رفته و از محضر آخوند خراساني، سيدمحمدكاظم يزدي و شريعت اصفهاني بهره جست و پس از اخذ اجازه اجتهاد به مشهد بازگشت. او خطيبي توانا و در مناظره، استادي زبردست بود و طبع شعر موزون داشت. ميرزا علي‏اكبر نوقاني همچنين خطوط نسخ و نستعليق را به خوبي مي‏نوشت و در اين فن، استاد بود. نوقاني سرانجام در اثر سكته‏ي قلبي در هفتاد سالگي در مشهد درگذشت و در حرم امام رضا(ع) دفن شد. سه مقاله‏ي نوقاني و تعليقي بر شرح نهج‏البلاغه‏ي ابن ابي الحديد، از جمله آثار اين عالم ديني مي‏باشند.

14) تولد "آلفرد كبير" امپراتور بريتانيا معروف به نجيب‏ترين پادشاه انگلستان (848م): آلفرد كبير معروف به نجيب‏ترين سلاطين كه از معروف‏ترين پادشاهان انگلستان است در چهارم فوريه سال 848 م در اين كشور به دنيا آمد. وي پس از مرگ برادرش در 27 ژوئن 871م در 23 سالگي به سلطنت رسيد. دوران سلطنت وي، مملو از جنگ با دانماركي‏هايى بود كه به انگليس يورش برده بودند، اهميت آلفرد در اين است كه براي اولين بار، يك نيروي دريايى براي انگليس تدارك ديد و تحولي در ارتش ايجاد كرد. او هم‏چنين به علت نظمي كه در دستگاه عدالت به وجود آورد، يار ستمديدگان لقب گرفت. او سرباز شايسته‏اي بود و مرداني جنگي و كارآمد را در ارتش به كار گرفت. وي ناوگان دريايى انگليس را به حدي گسترش داد كه بر درياها تسلط پيدا كرد. آلفرد كبير هم‏چنين در زنده كردن علم و دانش در ميان كشيشان و آموزش و پرورش براي جوانان و اشراف درباري نقش مهمي ايفا كرد و خود شخصاً بعضي آثار لاتيني را به زبان انگليسي ترجمه نمود. پيروزي نهايى آلفرد در سال 896 م به دست آمد كه در آن، وي سپاهيان دانماركي را تار و مار كرد و در اين پيروزي، تمام اروپاي غربي از بند امپراتوري اسكانديناوي‏ها رهايي يافت. وي پس از آن دست به اصلاحات و تدوين قانون‏هايي زد كه در آنها، عقايد مسيحي با اصولِ پادشاهي مركزيِ نيرومندي تركيب شده بود. آلفرد كبير سرانجام در پنجم مه سال 900 م پس از بيست و نه سال سلطنت در پنجاه و دو سالگي درگذشت.

15) تولد "پيتر پل روبنس" نقاش معروف اروپايي (1577م) (ر.ك: 8 اوت)

16) تولد "كارل ماركس" فيلسوف آلماني و بنيان‏گذار فلسفه ماترياليسم تاريخي (1818م) : كارل ماركس، فيلسوف آلماني و بنيان‏گذار مكتب ماركسيسم، در 5 مه 1818م در خانواده‏اي يهودي در آلمان به دنيا آمد. هرچند در آينده اعتقادات ديني‏اش را به فراموشي سپرد. وي پس از طي تحصيلات مقدماتي، ابتدا در رشته حقوق و سپس در زمينه تاريخ و فلسفه به تحصيل پرداخت. ماركس مدتي سردبير يك نشريه بود و در 1848 با همكاري فردريش انگلس، فيلسوف هموطن خود، عقايدش را در كتاب مانيفيست كمونيست ارائه كرد. دو سال بعد، ماركس به علت فعاليت سياسي از آلمان تبعيد شد و تا پايان عمر در انگليس اقامت كرد. در نظر ماركس، كارگر يك موجود انساني نيست بلكه يك دست است. از اين رو، بايد تا حد امكان او را ارزان خريد و حاصل كارش را گران فروخت. در اين وضعيت، سرمايه‏دار و كارگر، هر دو، آلت دست قوانين اقتصادي هستند كه از ضبط و ربط آن‏ها بيرون است. اساس فلسفه ماركسيسم را ماترياليسم تشكيل مي‏دهد كه بر اساس آن، كليه تحولات اقتصادي و حتي تاريخي را معلول عوامل مادي مي‏داند. در اين نظام، ماركس با تمركز سرمايه در دست عده‏اي معدود، مخالف و رژيم سرمايه‏داري را محكوم به زوال مي‏دانست. ماركس هم‏چنين به كمك فردريك انگلس، فيلسوف هموطن خود، زيربناي فلسفي كمونيسم را كه بر مبناي ماترياليسم ديالكتيك استوار شده، پي‏ريزي كرد و با تجزيه و تحليل تاريخ از نظر فلسفه مادي يا ماترياليسم تاريخي آن را تكميل نمود. ماترياليسم ديالكتيك در واقع تلاشي براي اثبات ماده از طريق منطق ديالكتيك است كه به طور خلاصه وجود هرگونه نيروي ماوراءالطبيعه را نفي و انكار مي‏كند. هم‏چنين ماترياليسم تاريخي يا تفسير تاريخ از نظر فلسفه مادي سير تحولات تاريخي را از نظر مادي بررسي مي‏كند و براي تمامي تحولات جهان در طول تاريخ، حتي پيدايش اديان، ريشه‏هاي اقتصادي و مادي جستجو مي‏كند. ماركس معتقد بود كه تكامل بشر از نظر تاريخي، نتيجه تكامل ابزار توليد و مالكيت آن بوده است. وي پيش بيني مي‏كرد با سقوط سرمايه داري توسط پرولتاريا يا طبقه كارگر، ديكتاتوري پرولتاريا به وجود خواهد آمد و پس از آن، اين رژيم نيز به نفع يك جامعه بدون طبقه و دولت، كنار خواهد رفت. كارل ماركس سرانجام در 14 مارس 1883م در 65 سالگي درگذشت اما افكارش در قالب‏هاي گوناگون، تاحدود يك و نيم قرن در جهان مطرح بود تا آن كه در اوايل دهه 1990 ميلادي، با فروپاشي بزرگ‏ترين كشور كمونيستي جهان يعني شوروي، نادرستي افكار و پيش‏بيني‏هاي ماركس روشن شد. هم‏چنين روند تحولات در جهان، بطلان برداشت‏هاي وي از تاريخ، اجتماع و انسان را به اثبات رساند.

17) مرگ "ناپلئون بُناپارت" امپراتور فرانسه در تبعيدگاه خود در جزيره سنت هلن (1821م): ناپلئون بُناپارت امپراتور قدرت‏مند فرانسه، در پانزدهم اوت 1769م در جزيره كُرس در نزديكي ايتاليا متولد شد. وي در كودكي راهي فرانسه شد و پس از طي تحصيلات مقدماتي خود، وارد مدرسه نظام گرديد. ناپلئون در آغاز انقلاب كبير فرانسه، درجه ستوان يكمي داشت و در جريان وقايع خونين حكومت ترور، با درجه سرواني در پاريس خدمت مي‏كرد. وي در سال 1795م به دليل نزديكي و دوستي با دولت‏مردان فرانسوي به فرماندهي نيروهاي فرانسه در ايتاليا منصوب شد. ناپلئون در سال‏هاي 1796 تا 1799م با پيروزي‏هاي پياپي در جنگ با دشمنان رژيم جديد فرانسه و توسعه قلمرو حكومت اين كشور محبوبيت زيادي در ميان مردم فرانسه به دست آورد. اين امر زمينه‏ساز كودتاي نهم نوامبر 1799م و به دست گرفتن قدرت توسط ناپلئون گرديد. پس از آن، ناپلئون براي دستيابي به مقام امپراتوري فرانسه تلاش كرد تا اينكه در دوم دسامبر 1804 م به عنوان امپراتور فرانسه تاج‏گذاري نمود. اين امپراتور قدرت‏طلب در انديشه كشورگشايى و توسعه متصرفات خود در نقاط مختلف جهان بود، از اين رو در دوران حكومتش، جنگ‏هاي متعددي با ساير كشورها كرد و قسمت‏هاي زيادي از اروپا را به تصرف در آورد. اما از سال 1812 م و به دنبال لشكركشي نافرجام به روسيه، قدرت ناپلئون رو به ضعف نهاد و پس از شكست در برابر ارتش مشترك انگليس، روسيه و اتريش در سال 1814، در ششم آوريل آن سال، اجباراً از حكومت كناره‏گيري كرد و متحدين اجازه دادند با حفظ عنوان امپراتور، حاكم جزيره اِلب در درياي مديترانه باشد. با اين حال ناپلئون ده ماه بعد در اواخر فوريه 1815 از اين جزيره گريخت و به فرانسه رفت و مدت صد روز ديگر حكومت كرد. اين دوران كه به حكومت صد روزه معروف شد، با نبرد واترلو به پايان رسيد. از اين رو، ناپلئون بار ديگر ناچار شد دست از پادشاهي بكشد ولي متحدين به تقاضاي او براي تفويض مقام امپراتوري فرانسه به پسر وي اعتنا نكردند. ناپلئون اين بار به جزيره دور دست سِنْت هِلن در جنوب اقيانوس اطلس تبعيد شد و پس از شش سال در پنجم مه 1821م در پنجاه و دو سالگي در همين جزيره درگذشت. بقاياي جسد او، نوزده سال بعد در سال 1840م به پاريس منتقل شد و در اين شهر مدفون گرديد.

18) اولين مسافرت فضايي امريكا توسط "آلن بارتلت شپرد" (1961م): گرچه آرزوي پرواز در فضا و تسخير آسمان از ايده‏هاي بشر از زمان‏هاي قديم بود، اما تا قرن بيستم و به ويژه نيمه دوم آن، دستيابي به اين ايده و عملي كردن آن ممكن نشد. در طي اين سال‏ها، بشر، پرواز به كمك پرندگان، استفاده از بال‏هاي مصنوعي، ساخت بالن و اختراع و پرتاب راكت‏هاي موتوردار و... را آزمود. با اين حال، پس از جنگ جهاني دوم، دانشمندان روسيه به مطالعه و تحقيق در اين زمينه پرداختند و ابتدا با ساختن ماهواره اسپوتنيك، آن را به وسيله موشك در مدار زمين قرار دادند. هم‏زمان با روس‏ها، امريكاييان نيز به رقابت برخاستند و با ساختن فضاپيما، به دنبال برتري بر رقيب سياسي - نظامي خود در فضا برآمدند. يكي از طرح‏هاي امريكا در اين زمينه، طرح پرتاب فضا پيماي مركوري بود كه از سال 1959م در دستور كار قرار گرفت. در اجراي اين طرح براي نخستين بار در تاريخ امريكا در 5 مه 1961م، اين كشور توانست آلن بارتلت شپرد را روانه فضا نمايد. در جريان اين سفر فضايى، بارتلت شپرد به مدت 15 دقيقه و 22 ثانيه در فضا قرار گرفت و سپس همراه با فضاپيماي خود در اقيانوس اطلس فرود آمد. هدف اوليه از اين طرح، بررسي امكان زنده ماندن انسان در فضا بود. لازم به ذكر است كه 23 روز پيش از اين سفر فضانورد امريكايي، يوري گاگارين، فضانورد روسي در 12 آوريل 1961م براي اولين بار درتاريخ بشر با يك سفينه فضايي به دور كره زمين گردش كرده بود.

19) درگذشت "بابي ساندز" مبارز بزرگ ايرلندي (1981م): بابي ساندز مبارز ايرلندي و عضو ارتش جمهوري‏خواه ايرلند در سال 1954م در بلفاسْتْ، مركز جمهوري ايرلند شمالي به دنيا آمد. او كه كاتوليك مذهب بود، در سال 1972 م پس از كشته شدن 13 كاتوليك در تظاهرات به دست سربازان انگليسي، به ارتش جمهوري خواه ايرلند پيوست و سال بعد به جرم حمل اسلحه به 5 سال زندان محكوم شد. وي 6 ماه پس از آزادي در سال 1977م بار ديگر به همين جرم بازداشت و به 14 سال زندان محكوم گرديد. ساندز اين بار به محض ورود به زندان، در اعتراض به رفتار دولت، از پوشيدن لباس زندان خودداري كرد و خواستار اين شد كه وي را به عنوان يك زنداني سياسي بشناسند نه زنداني جنايى. وي طي سال‏هاي 1978 و 1979 م اشعار و مقالات خود را به سختي به بيرون زندان مي‏فرستاد. ساندز در ادامه اعتراض به دولت انگليس و اعتصاب غذاي طولاني خود را شروع كرد و طي 66 روز اعتصاب، خواستار خروج ارتش انگليس از ايرلند شمالي بود. تلاش دولت انگليس براي شكستن اعتصاب بابي ساندز ناكام ماند و بابي ساندز سرانجام بر اثر اين اعتصاب در 5 مه 1981م در 27 سالگي درگذشت. مرگ وي و همرزمان او بر اثر اعتصاب غذا، موجي از خشونت سياسي را در ايرلند شمالي به وجود آورد. و بحران را در ايرلند شمالي افزايش داد. سرانجام با وساطت برخي محافل، اعتصاب غذاي ساير زندانيان ايرلندي پايان يافت. با اين حال، بابي ساندز به عنوان قهرمان مقاومت مردم ايرلند عليه اشغال‏گران انگليسي شناخته شد. در جمهوري اسلامي ايران، به پاس مبارزات او و ابراز تنفر نسبت به سياست‏هاي استعماري انگليس، خياباني به نام بابي ساندز در تهران نام‏گذاري شده است.

20) روز جهاني ماما : پنجم ماه مي مصادف با 15 ارديبهشت، روز جهاني ماما نامگذاري شده است. براي اولين بار در سال 1980 اين روز به عنوان روز جهاني ماما پيشنهاد و سپس از سال 1992 به صورت رسمي اعلام شد.
هدف از بزرگداشت روزجهاني ماما افزايش آگاهي و تبادل اطلاعات مابين ايشان در راستاي سلامتي مادر و نوزاد است.

/خ