ستاد مبارزه با مواد مخدر
تا به حال به اين مسئله فکر کردين که چطور يک نفر به مواد مخدر معتاد ميشه؟ آيا به نتيجه خاصي هم رسيدين يا نه؟ در اين جزوه علل مختلف گرايش جوانها را به مواد اعتياد آور بررسي مي کنيم.
بسياري از جوانها و حتي پدر و مادر ها فکر مي کنن که دليل اعتياد فرد، اصرار دوستان بوده است. در حالي که اين تنها انگيزه سوء مصرف مواد در جوانان نيست. اگر بخواهيم انگيزه هاي مصرف مواد مخدر جوانها را بشناسيم، فهرست بلند بالايي ميشه، نگاه کنين:
کنجکاوي، کسب لذت، تسکين درد، فراموش کردن مشکلات، شوخي و خنده، هيجان طلبي يا ميل به خطر کردن، احساس بزرگ شدن، پيوستن به گروهي خاص و ... اين علل با وجود اين که چندان مهم به نظر نمي رسند، باعث اعتياد ميليونها انسان شده اند. بيشترين علت اعتياد جوانان در ايران دو عامل کنجکاوي و کسب لذت است.
امروزه متخصصين، يک عامل را زمينه ساز اعتياد نمي دانند و معتقدند عوامل مختلف دست به دست هم ميدن و فرد را معتاد مي کنن. اين عوامل تشکيل شدن از عوامل فردي ( عوامل رواني، زيستي، و بيولوژيک)، عوامل خانوادگي و عوامل اجتماعي، هر کدام از اين سه عامل به تنهايي نيز قادرند تا موجب گرايش فرد به اعتياد شوند.
يکي از مهمترين عوامل گرايش جوانان و نوجوانان به مصرف مواد اعتياد آور کنجکاوي و هيجان طلبي است.
عوامل فردي
فشار هاي عصبي و بيماريهاي روحي: کساني که دائماً در معرض فشار هاي عصبي و محيطي قرار دادن، بيشتر از ديگران در معرض خطر گرايش به اعتياد هستن. موقعيت هايي همانند کنکور، ازدست دادن نزديکان، شکستهاي عاطفي، مالي، شغلي، تحصيلي، انتخاب همسر و ... ممکن است در زندگي هر جواني پيش آيد و اگر شما راه صحيح مقابله با آنها را ندانيد، امکان دارد براي دست يابي به تسکين و آرامش مقطعي، به مواد اعتياد آور روي آوريد. از آن جايي که امروزه رابطه بين بيماريهاي رواني و اعتياد به اثبات رسيده، خيلي خوب است که جوانها به جاي راه حلهاي مقطعي و نادست (توسل به مواد اعتياد آور ...) به فکر يافتن راه حلهاي مناسب براي رفع مشکلات خود باشند.
سن بحراني: سنين شانزده تا بيست و چهار سال، سنين پر خطري براي جوانان محسوب ميشن.
شخصيت هاي خاص: بعضي از افراد با خصوصيات شخصيتي خاص خودشان، بيشتر در معرض خطر اعتياد قرار مي گيرن، به طور مثال کسي که به خاطر خجالت و رو در بايستي ، توان نه گفتن به دوستش را نداره، ممکنه با هر تعارف ساده به مصرف مواد آلوده بشه. ممکنه يک نفر در نتيجه کمبود اعتماد به نفس سراغ مواد بره و يا بر عکس اعتماد به نفس بالايي داشته باشه و فکر کنه که با مصرف مواد به هيچ وجه معتاد نمي شه. حالا فردي را تصور کنيد که دائما تو خودشه و با کسي حرف نمي زنه. اين فرد بدنبال مصرف مواد، اخلاقش عوض ميشه و فکر ميکنه مي تونه مشکل رفتاري خودش را تا آخر عمر با مصرف مواد بر طرف کنه. در صورتيکه اعتياد به مرور زمان مشکلات او را چندين برابر و چند برابر خواهد کرد. جواني که دائماً نظرش عوض ميشه و در تصميم گيري ضعيفه، در آن لحظه خاص که بايد براي يک عمر زندگيش تصميم بگيره، اشتباه مي کنه و همه چيز خراب ميشه.
مشکلات جسماني: بعضي ها براي تسکين درد از مواد مخدر استفاده مي کنن. در صورتي که پزشکان با بهره گيري از داروهاي مسکن، ميتونن طوري درد رو کنترل کنن که فرد به آن داروها وابسته نشه.
عدم آگاهي از خطرات مصرف مواد مخدر: گروهي دائماً در حال تبليغ براي مواد مخدر هستن، براي اين که يا رفتار خودشون رو توجيه کنن و يا مواد شون رو بفروش برسونن. ولي اگر جوانها از خطرات و عوارض مصرف مواد واقعاً اطلاع درستي داشته باشن، محاله که هر گونه ماده اعتياد آوري را مصرف کنن.
نگرش مثبت به مواد مخدر: مجموع اطلاعات غلط و باورهاي نادرست، موجب ميشه که فرد، نگرش و ديدگاه مثبتي نسبت به مصرف مواد مخدر پيدا کنه و زشتي مصرف برايش از بين بره. اينکه ببينيم اطلاعات درست را از کجا بگيريم و از کي بشنويم، اهميت زيادي داره.
مشاغل خاص: بعضي از مشاغل خاص که فعاليت جسمي سنگين و تغيير ساعتهاي خواب و بيداري را به دنبال دارن، فرد را مستعد ابتلا به اعتياد مي کنن، کساني که اين مشاغل رو دارن، بايد بيشتر مراقب خودشان باشند.
اضطراب، افسردگي شديد، پرخاشگري و رفتارهاي ضد اجتماعي، زمينه ساز بروز اعتياد هستند.
عوامل خانوادگي
ممکنه همه خانواده ها، در همه زمينه ها، کاملاً موفق نباشن. ساختار خانوادها هميشه يکسان نيست. بعضي از خانوادها، بي سرپرست و يا تک سرپرست هستن. اين چنين خانواده هايي ، معمولاً با مشکلاتي مواجه مي شوند. مشکلات و دشواريهاي خانوادگي، در شرايط ديگري نيز پيش مي آيد. مثلاً وقتي که در بين افراد خانواده، فردي معتاد است، تعداد افراد خانواده زياد هستن و يا روابط خانوادگي متشنج است. اگر چه همه اين عوامل مشکل آفرين هستن، اما بايد بداني که براي هر مشکلي يک راه حل درست و منطقي وجود دارد. استفاده از مواد اعتياد آور ، قطعاً راه حل اين مشکلات نيست و بر اين دشواري ها خواهد افزود.
چنانچه تو با يکي از اين مشکلات مواجه هستي به چگونگي رفع آن ها فکر کن، با مشاور مدرسه يا يک بزرگتر مورد اعتماد مشورت کن. مطمئناً راه حل مناسبي براي حل مشکلات خودت پيدا مي کني.
اعتياد راه حل مشکلات نيست.
در خانواده هاي پرتنش روابط عاطفي بين اعضا کاهش مي يابد و احتمال گرايش آنان به اعمال بزه کارانه و مواد اعتياد آور بسيار بيشتر است.
اوقات فراغت و فعاليتهاي جايگزين
آيا در زندگيت برنامه ريزي داري؟ اوقات بيکاري ات را چطور مي گذروني؟ اگر براي زندگيت براي اوقات کاري و اوقات بيکاري ات برنامه نداري، مواظب باش ،چون اين خودش يک زنگ خطره.
به چيزهايي که علاقه داري فکر کن، استعدادهاي خودت رابشناس و سعي کن زندگيت را با چيزهايي که تو را سرگرم مي کنه و دوستشون داري، پر کني. مثلاً عده اي از بچه هابه ورزش روي ميارن، عده اي ديگر مطالعه در کتابخانه ها و فرهنگسرا ها را ترجيح ميدن، بعضي از جوانان به کارهاي هنري مثل تئاتر، موسيقي... مي پردازن و يا به کلاسهاي مختلف ميرن. تو چکار مي کني؟ پرداختن به کوه نوردي، شنا، اردو و مسابقات فرهنگي،ورزشي و مطالعه.. مي تونه تو را از خطر اعتياد حفظ کنه.
خيلي خوبه که براي هر روزمان، يک برنامه مشخص داشته باشيم و آن را همان روز انجام بدهيم.
منبع: www.javanesalem.ir/خ