پرسش :
يكي از آداب و رسوم در سنّت ازدواج مسأله زناشويي است كه با كمال تأسف اطلاعات ما جوانان نسبت به آن ناقص است، يا بهتر بگويم خيلي از ما تا زمان ازدواج از آن بياطلاع هستيم كه اين امر باعث بسي مشكلات است، من خود با مسائلي از قبيل: زفاف، همسرداري، راههاي بچهدار شدن، جلوگيري از آن هيچ گونه اطلاعي ندارم و اكنون كه در آستانه تشكيل خانوادهام چه كنم؟
پاسخ :
شب زفاف شب بسيار مهم و حساسي است. در اين شب دختر و پسر زندگي مشترك خود را به طور رسمي آغاز ميكنند و از پدر و مادر جدا و به استقلال نايل ميشوند.
از زمينه زفاف و زناشويي در منابع اسلامي آدابي بيان شده كه رعايت آنها به سود زن و مرد و فرزندان آنها است. به عنوان نمونه به پارهاي از آنها اشاره ميگردد:
رسول خدا (صلي اللَّه عليه وآله) كه درود همهي انسانها بر او باد به علي (عليه السلام) فرمودند: "وقتي عروس وارد خانهات شد، كفشهايش را خود بيرون بياور تا بنشيند، آنگاه پاهايش را شستشو بده و از درخانه تا جايي كه ممكن است آب پاشي كن، اگر چنين كردي هفتاد هزار فقر از خانهات قطع ميگردد، هفتاد هزار رشته از بركت خانه را ميپوشاند، و هفتاد هزار فرشته رحمت بالاي سر عروس به پرواز درميآيند كه بركت آن تمام زواياي خانه را ميگيرد، عروس از بيماريهايي چون جنون، جذام، برص تا زماني كه در آن خانه باشد؛ درامان ميماند.[1]
البته ملاحظه خواهيد فرمود كه: اين كار نهايت احترام مرد نسبت به زن است و اين اولين قدم براي ايجاد دوستي و مودّت بين زن و مرد است كه خود مهمترين عامل براي بقاء و استحكام در نظام خانواده ميباشد.
مستحب است كه داماد از عروس خانم بخواهد طبق حديث امام باقر (عليه السلام) عمل كند و خود نيز از انجام اين سخن غفلت نورزد. امام باقر (عليه السلام) فرمودند: "چون عروس را به نزد تو بياورند بگو كه پيش از آن وضو بسازد و دو ركعت نماز بگذارد و تو خود نيز چنين كن پس حمد الهي بگو و صلوات بر محمد و آلش بفرست پس (براي موفقيت خود و عروس خانم)، دعا كن و زناني كه همراه او آمدهاند آمين بگويند..."[2] و سپس عروس خانم را روي به قبله بنشاند و اين دعا را كه نوعي تذكّر براي داماد و تعهدي است با خدا و همسرش، و نيز روش زندگي را براي او و عروس معين ميكند بخواند. و آن دعا اين است: "الَّلهمُ ارْزُقني اُلفها وَ وُدَّها ورِضاها بي واَرْضِني بِها واجمَعْ بيننا باحْسَنِ اِجْتِماعٍ واَيسِرَ ائتِلاف فانّك تِحبّ الحَلالَ وتُكْرِهُ الْحَرامَ." (يعني: پروردگارا! الفت و محبت و رضايت همسرم را برايم فراهم ساز و كاري كن كه من هم از او راضي و خوشنود باشم. و اجتماع ما را بهترين اجتماع و ائتلاف ما را خوبترين الفتها قرار بده تو عمل حلال را دوست داري و از كار حرام بيزاري).[3]
و امام صادق (عليه السلام) فرمودند: قبل از شروع عمل مقاربت (لقاح) دست روي موهاي جلوي سر عروس بگذاريد و اين دعا را بخوانيد: "اللهم يامانتك اخذتها و بكلماتك استحللت فرجها، فان فضيت لي منها ولداً فاجعله مباركاً سوتا ولاتجعل للشيطان فيه شركاً ولانصيبا"[4] (خداوندا اين زني را كه به همسري گرفتهام امانت تو است، امانتي كه رابطهي خود را با او بر اساس حكم و فرمانت برخود حلال ساختم، پروردگارا اگر در حكم و قضاي تو جاري شد كه از وي فرزندي نصيب من گردد آن فرزند را مبارك و پيراسته قرار ده، و در همسرم بهره و شركتي از شيطان قرار مده...).
پس از پايان نماز و دعا كه زياد هم وقت را نميگيرد، مقداري با هم صحبت و احوالپرسي كنيد تا كم كم با هم مأنوس شويد و آرامش كامل بر آن ساعات زندگي شما حاكم گردد. سعي كنيد گفتگوي صميمانه و شيرين و دوستانه داشته باشيد و توجه داشته باشيد كه آن شب بايد بر اساس شادماني و لذتجويي كامل سپري شود و شب اظهار عشق و علاقه و وفاداري و صميميت است شبي است كه خاطرههاي تلخ و شيرين آن تا آخر عمر باقي ميماند. و اين كار از نظر رواني براي دو زن و مرد جوان كه انتهاي آرزويشان رسيدن به چنين شبي بوده بسيار مهم است.
بالاخره: قبل از عمل لقاح (مقاربت) حتماً عروس خانم را آماده كنيد با او به بازي بپردازيد و نيازهاي عاطفي و جسماني او را آماده كنيد و او را در اين امر ياري دهيد، سپس اقدام به برنامهي زناشويي نماييد.
چون رسول خدا (صلي اللَّه عليه وآله) فرمودند: "سه برنامه از موارد ستم است: مردي با مردي همنشين شود، از اسم و كنيهاش نپرسد، انسان به مهماني دعوت شود، اجابت ننمايد، يا اگر اجابت كرد از غذاي دعوت كننده نخورد، و بدون مقدمات عاطفي و جسمي عمل زناشويي را انجام دهد..."[5]
در پايان اميدواريم زندگي خوبي را شروع و در پرتو عمل به دستور الهي زندگي شاداب و سعادتمندي داشته باشيد.
مطالب بيشتر از اين به نظر ميرسد لكن از ادامه آن بنابر اختصار اين نوشتار عذر خواهي مي نماييم، لكن شما را براي اطلاعات بيشتر، به خواندن چند كتاب مفيد راهنمايي ميكنم:
1 - كتاب حلية المتقين تأليف محمد باقر مجلسي (ره)
2 - ازدواج مكتب انسان ساز در سه جلد نوشتهي شهيد دكتر رضا پاكنژاد
3 - زهر الربيع تأليف نعمت اللَّه جزايري، كه بسيار مفيد و لازم است كه حتماً بخوانيد و عمل كنيد.
پ? نوشتها:
[1] . حسن بن فضل، الطبرسي، مكارم الاخلاق، قم، انتشارات جامعهي مدرسين، ج 10، ص 455.
[2] . همان منبع، ص 454.
[3] . همان منبع، ص 455.
[4] . همان منبع، ص 454.
[5] . مجلسي (ره)، محمدباقر، بحارالانوار، تهران، دارالكتب الاسلامي، ج 100، ص 285.
منبع:اند?شه قم/خ