18 آبان 1388 / 21 ذي القعده 1430 / 9 نوامبر 2009

1) اعدام "سيدحسين امامي" عضو جمعيت فدائيان اسلام به جرم ترور "عبدالحسين هژير" (1328ش)
پس از برگزاري انتخابات فرمايشي مجلس مؤسسان، شاه دستور برگزاري انتخابات دوره شانزدهم مجلس شوراي ملي را صادر كرد. اما دربار در اين انتخابات دست برد و از مخالفان كسي به مجلس راه نيافت. جمعيت فدائيان اسلام كه بنا به درخواست آيت‏اللَّه كاشاني از ملّيون حمايت مي‏كردند، اين عمل را دسيسه عبدالحسين هژير، وزير دربار پهلوي مي‏دانستند. بنابراين سيدحسين امامي، از اعضاي فعال جمعيت فدائيان اسلام مامور اعدام انقلابي هژير شد و امامي، هژير را در 13 آبان ماه 1328 ترور نمود. امامي در جريان ترور بازداشت شد و از آن پس شكنجه‏هاي شبانه‏روزي او آغاز گرديد. بي‏پروايي امامي در اعتراف به قتل هژير سبب شد كه دادگاه، دو روز پس از ترور تشكيل جلسه دهد و حكم اعدام امامي را صادر كند. سرانجام رژيم از ترس اقدام فدائيان اسلام براي آزاد ساختن امامي، وي را در ساعت 2 بامداد روز 18 آبان، پنج روز پس از ترور هژير، اعدام كرد و بدين ترتيب، فدائيان اسلام، اولين شهيد خود را در راه آرمان بلند اسلامي خويش تقديم نمود.

2) شهادت مبارز انقلابي شيخ "نصرت اللَّه انصاري" در زير شكنجه ساواك (1355ش)
حجت الاسلام شيخ‏نصرت‏اللَّه انصاري در بوئين‏زهرا به دنيا آمد. وي همزمان با تحصيل علوم حوزوي به مبارزات سياسي روي آورد و فعاليت‏هاي ضد رژيم انجام مي‏داد. وي همچنين به همراه گروهي از همفكرانش به تشكيل صندوق قرض الحسنه تعاون اسلامي در قم همت گماشت كه اكنون يكي از مؤسسات و مراكز پولي بزرگ كشور است. حجت‏الاسلام انصاري سرانجام در سال 1354، به دست ساواك كه به فعاليت‏هاي مخفي او پي برده بود دستگير شد و پس از تحمل شش ماه شكنجه وحشتناك به شهادت رسيد و در بهشت زهرا به خاك سپرده شد.

3) تجمعات اعتراض‏آميز مردم ايران عليه رژيم پهلوي (1357 ش)
در اين روز مردم نجف آباد، تظاهراتي گسترده بر ضد رژيم شاه برگزار كردند كه مانند روز قبل، پاسخ اعتراضات خود را با گلوله‏هاي مأموران رژيم شاه دريافت نمودند. تظاهرات مردم كرمانشاه، اصفهان و بابل نيز چندين شهيد و مجروح برجاي گذاشت. همچنين ده‏ها هزار نفر از مردم تهران بر مزار شهداي سيزدهم آبان 1357 در بهشت زهرا گردآمدند و با شهداي مظلوم دانش‏آموز و دانشجو پيمان بستند كه راه سرخشان را تا پيروزي نهايي و استقرار نظام اسلامي در ايران، ادامه دهند.

4) روز ملي کيفيت : آبان به عنوان روز ملي کيفيت نامگذاري شده است. در اين روز به برترين و سرآمدترين سازمان‌هاي ايراني حائز شرايط در بخش‌هاي مختلف کشور شامل سازمان‌ها، بنگاه‌هاي اقتصادي بزرگ، واحدهاي عملياتي، موسسات بخش عمومي، بنگاه‌هاي کوچک و متوسط مستقل و بنگاه‌هاي کوچک و متوسط وابسته که در زمينه ارتقاء کيفيت و سرآمدي کسب و کار، فعاليت‌هاي چشمگيري انجام داده اند، توسط رئيس جمهوري اسلامي ايران جوائزي اعطا مي‌شود. عالي‌ترين مرجع تصميم‌گيري در جايزه ملي کيفيت ايران، شوراي سياستگذاري مي‌باشد و مطابق نظامنامه جايزه، دبيرخانه جايزه ملي کيفيت ايران مستقر در موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مجري جايزه بوده و کليه عمليات اجرايي مرتبط با جايزه را عهده دار است. يک کميته فني متشکل از 21 نفر کارشناس متخصص در زمينه مديريت کيفيت و مباحث سرآمدي نيز، دبيرخانه و شوراي سياست‌گذاري را در طرح ريزيي و اجراي ملي کيفيت ايران ياري مي‌نمايند. اين جوايز ابعاد مختلفي دارند از يک سو مفاهيم کيفيت و سرآمدي کسب و کار را به زبان شيوا بيان کرده و يک الگوي نظام‌مند را براي طرح‌ريزي و استقرار نظام‌هاي مديريت جامع ارايه مي‌نمايد و از سوي ديگر ابزار سيستماتيک خود ارزياب مي‌باشند و به سازمان‌ها کمک مي‌کند که نظام مديريت و عملکرد خود را براساس معيارهاي معين ارزيابي نموده و با حرکت به سوي نظام کيفيت جامع، اهداف متعالي همچون افزايش رضايت مشتري، افزايش مشارکت کارکنان، بهبود مستمر، دستيابي به نتايج پايدار مالي و اقتصادي را محقق سازند که از اصول مهم کيفيت در جامعه مي‌باشند.

5) توافق ايران و عراق جهت مبادله اسراي بيمار و معلول (1367ش)
با گذشت كمتر از سه ماه از پايان جنگ تحميلي عراق عليه ايران و آغاز مذاكرات صلح دو طرف، ايران و عراق براي اولين بار به نشانه پيشرفت مذاكرات صلحِ به بن‏بست رسيده خود ، ظاهراً بر سر تبادل گروهي از اسراي جنگي به توافق رسيدند. وزير امور خارجه عراق در اين مذاكرات به پيشنهاد ايران مبني بر آزادي اسراي معلول و مجروح پاسخ مثبت داد واعلام كرد كه كشورش آماده است تمامي اسراي مريض و مجروح را آزاد و به كشورشان بازگرداند. در نهايت پس از اعلام اسامي اسراي مجروح و معلول دو طرف توسط كميته بين الملل صليب سرخ ، مبادله اين اسرا از روز اول آذر 1367 آغاز شد و ظرف سه هفته اين كار صورت گرفت.

6) آغاز پاكسازي آلودگي‏هاي جنگي خليج فارس با همكاري كشورهاي منطقه (1367 ش)
با پايان جنگ ، اجلاس فوق العاده شوراي وزيران منطقه خليج فارس با حضور ايران، عربستان سعودي ، امارات عربي متحده، عراق و بحرين در روزهاي نهم تا يازدهم آبان 1367 در كويت برگزار شد. در اين اجلاس ، به بررسي مسائل آلودگي آب‏هاي خليج فارس و علل اين آلودگي در زمان جنگ پرداخته شد. در ابتدا قرار بر اين گرديد تا به كمك كارشناسان خارجي ، خليج فارس از اين آلودگي‏ها پاك شود. اما به پيشنهاد جمهوري اسلامي ايران و با توجه به توان كارشناسي و عمليات اعضا براي پاكسازي منطقه دريايي خليج فارس با همكاري كشورهاي منطقه بدون كمك كشورهاي خارجي، توافق شد كه اين امر با همكاري چهار كشور ايران، كويت ،بحرين و عراق صورت پذيرفت.

7) رحلت عالم بزرگوار آيت‏اللَّه "شيخ محمدحسين كلباسي اصفهاني"(1376 ش)
عالم بزرگوار، آيت‏اللَّه شيخ محمدحسين كلباسي اصفهاني در سال 1284 ش (1323 ق) در بيت علم و فضيلت در اصفهان به دنيا آمد.معظمٌ له پس از پشت سر گذاشتن مقدمات در اصفهان ، در هفده سالگي راهي نجف شد و پس از فراگيري سطح، از درس خارج اساتيدي همچون آيات عظام: سيد ابوالحسن اصفهاني ، آقا ضياءالدين عراقي، ميرزا علي آقا شيرازي و شيخ محمد كاظم شيرازي و... استفاده‏هايي شايان برد. آيت‏اللَّه كلباسي پس از سالياني، به اصفهان بازگشت و پس از مدتي بار ديگر ساكن نجف شد و در محضر آيات عظام: سيدعبدالهادي شيرازي، شيخ‏حسين حلي و سيد جمال‏الدين گلپايگاني شاگردي نمود. اين عالم بزرگ در حدود سال 1335 ش پس از اقامتي فراتر از سي سال در نجف، به حوزه علميه قم آمد و به تدريس فقه و اصول پرداخت. آيت اللَّه كلباسي داراي تاليفات متعددي بود كه برخي از آنها از اين قرارند: فضايل اهل بيت، شرح باب حادي عَشَر و غرائب و قِصارُ الكَلِم. اين عالم بزرگ سرانجام در هجدهم آبان 1376 ش برابر با نهم رجب 1418 ق در 92 سالگي جان به جان آفرين تسليم كرد و در صحن مطهر حضرت معصومه مدفون شد.

8) 21 ذيقعده سال 687 هجري قمري: «ابن نفيس» عالم طبيب و مؤلف دمشقي بدرود حيات گفت . وي در زادگاهش دمشق نزد علماي برجسته علوم و معارف اسلامي ؛ نحو و منطق را آموخت و طب را نزد مهذب الدين عبد الرحيم فرا گرفت. ابن نفيس به پزشكي علاقه بسيار داشت و استعداد فوق العادهاي در آموختن فنون طبي از خودشان نشان داد . پس از مدتي مطالعه و تحقيق جدي در بيمارستان بزرگ نوري كارآموزي كردو سرانجام رئيس الاطباء شد . ابن نفيس در اواخر عمر خانه و كتابخانه خود را وقف دارالشفاء يا بيمارستان منصوري كرد. از اين عالم و طبيب گرانقدر آثاري با ارزش بجاي مانده كه از آن ميان شرح قانون را در چهار جلد مي توان نام برد. يكي از نخستين كتابهاي ابن نفيس شرح تشريح قانون نام دارد كه اولين اثر در علم پزشكي است و گردش ريوي خون را توصيف كرده است . الشامل ديگر كتاب ابن نفيس درباره جراحي مطالبي جالب توجه دارد وي در اين اثر هر عمل جراحي را شامل سه مرحله يعني تشخيص بيماري ، جريان عمل جراحي و نگهداري و مراقبت يعني بعد از عمل مي داند.

9) 21 ذيقعده سال 1377 هجري قمري: حاج سيد يونس اردبيلي از مراجع تقليد قرن اخير در گذشت. اين عالم شيعه كه مبارزي مجاهد و وارسته بود، تحصيلات علوم و معارف را نزد علمايي چون آخوندي ملاسبز علي حكيم و سيد محمد يزدي آموخت و خود در زمره مراجع بزرگ قرار گرفت . آيت الله سيد يونس اردبيلي در واقعه گوهرشاد مشهد همچون ديگر مبارزان به مبارزه با ظلم پرداخت. از اين رو دستگيرو سپس تبعيد شد . از وي يك دوره كامل فقه موجود است.

10) بيست و يكم ذيقعده سال 1306 هجري قمري: ميرزا ملكم خان از سياستمداران دوره قاجاريه با پرداخت مقاديري ليره انگليسي امتياز لاتاري را از ناصر الدين شاه قاجار دريافت كرد. شاه قاجار در سومين سفر خود به اروپا درسومين سفرخود به اروپا با ملكم خان ملاقات كرد و ملكم با توطئه‎‎هاي گوناگون امتيازلاتاري را ازشاه ايران گرفت. بعد ازافشاي اين ماجرا شاه قاجارتحت فشارمخالفتهاي وسيع روحانيان و برخي ازرجال سياسي بناچارامتيازرا لغوكرد. ميرزا ملكم خان هم كه امتيازلغوشده را به بانك شركت انگليسي فروخته بود مجبوربه پرداخت خسارت شد. ميرزا ملكم خان پس ازاين حوادث روزنامه فارسي زبان قانون درلندن چاپ و منتشركرد. او دراين روزنامه مطالبي ضد دولت وقت ايران ومفاسد دربارقاجارچاپ و منتشركرد.

11) درماه ذيقعده سال536هجري قمري: تأليف كتاب« مَجمَعُ البَيان» پايان يافت. اين كتاب تأليف« فضل بن طَبرسي» مفسّربزرگ اهل تفرش بود كه به سبب فضيلت و شهرت درعلم فقاهت، حديث و تفسيربه امينُ الاِسلام ملقب شده بود. شيخ طَبرسي شاگردان عاليمقام بسياري تربيت كرد كه هريك دانشمندي مشهوردرعصرخود شدند. ازميان اين علما ابن شهرآشوب و قطب الدّين راوندي را مي‎توان نام برد. مهمترين اثراين عالم جهان اسلام، مجمع البيان است كه ازنظرادبي و حُسن تأليف تفسيري عالي و پرمحتوا بشمارمي‎رود و علماي شيعه و سنّي براي اين تفسيراهميّت و ارزش بسيارقائلند. وي پس ازفراغت ازاين تفسيرجامع به« تفسيركَشّاف تأليف جارُ الله زَمَخشَري» پرداخت و دراين اثربه نكاتي ادبي دست يافت كه درتأليف قبلي خود ذكري ازآنها نكرده بود. طَبرسي اين اثرخود را« جَوامِعُ الجامِع» نام نهاد.

12) درماه ذيقعده سال456هجري قمري: « ابن رَشيق قيرواني» شاعر، اديب و منتقد مصري درگذشت. او در سال 390 هجري قمري درمراكش كنوني متولد شد و ازكودكي تحت مراقبت پدربا فنون زرگري آشنا شد. ابن رشيق را بيشتربواسطه سروده‎هاي وي درمعاني مدح، غزل، هِجا و وصف مي‎شناسيم. او دراشعارخود مراحل مختلف زندگي اجتماعي و ادبي عصرش را به نظم كشيده است. اما مهمترازآن شيوه‎ نقد او درآثارادبي است. او نقد را ازحد ّمقدمه وتوضيح ضمني به درجه مكتبي معتبرو لايق عنايت، اهميت و اعتباربخشيد و خود سلسله جنبان عصرجديدي دراين زمينه شد. دوران تحصيل ابن رشيق بيشتردرمجالس بزرگان و علماي ادب قيروان و پس ازآن مغرب و آندلس گذشت زيرا اين ايام عصرشكوفايي علم وادب دراين مناطق بود؛ و اميران و حاكمان درجذب شاعران و مشاهيرادب به دربارخود بريكديگرپيشي مي‎جستند. ابن رشيق نيزدرسايه نبوغ و استعداد خاصي كه درشعرو ادب داشت مأمورامورديواني دردربارابن باديس شد. ازآثارابن رشيق كه بيشتربصورت چاپي و منسوب به او، بجاي مانده «اَلعُمدَةُ في مَعرفة صِناعَةِ الشِّعر و شعراءِ قيروان» را مي‎توان نام برد.

13) حمله‏ي "آقامحمدخان قاجار" به شمال غربي ايران(1210 ق)

14) آغاز صدارت "اميركبير" صدراعظم با كفايت ناصرالدين شاه قاجار(1264 ق)
پس از مرگ محمدشاه قاجار، پسرش ناصرالدين ميرزا كه شانزده سال داشت به شاهي رسيد. وي پس از آن كه در تبريز بر تخت نشست، ميزا تقي خان اميرنظام را با لشكري آراسته به تهران فرستاد و خود در 21 ذي قعده به تهران رسيد. ناصرالدين ميرزا، پيش از ورود به تهران، امير نظام را به لقب اتابك اعظم ملقب كرد و او رابه صدر اعظمي خويش برگزيد. بعدها صدر اعظم ناصرالدين شاه توسط سلطان قاجار ملقب به امير كبير گرديد.

15) درگذشت عالم بزرگوار آيت‏اللَّه "سيد يونس اردبيلي" (1377 ق)
سيد يونس فرزند سيدمحمدتقي موسوي اردبيلي در سال 1293 يا 1296 ق در اردبيل به دنيا آمد. وي پس از تحصيل مقدمات و سطوح در اردبيل، به زنجان رفت و فقه و اصول را از آخوند ملاقربانعلي زنجاني، عالم بزرگ آن سامان و علوم معقول را از آخوند ملاسبزعلي حكيم آموخت. سيديونس سپس براي ادامه‏ي تحصيل راهي نجف اشرف شد و در حلقه‏ي درس اساتيد نامداري همچون شيخ الشريعه‏ي اصفهاني، فاضل شربياني، آخوند خراساني و علامه سيدمحمدكاظم يزدي جاي گرفت. وي پس از آن به كربلا رفت و از محضر آيت‏اللَّه ميرزا محمد تقي شيرازي بهره جُست. آيت‏اللَّه اردبيلي در سال 1346 ق به اردبيل بازگشت و عهده‏دار امور مذهبي گرديد. از آن پس به مشهد رفت و به دنبال كشتار خونين مسجد گوهرشاد، به همراه عده‏اي ديگر از روحانيون، دستگير، زنداني و سپس تبعيد شد. در اواخر عمر چندي درعتبات بود ولي به علت بيماري به تهران رفت و در آن شهر در 84 يا 81 سالگي درگذشت. پيكر اين عالم رباني را به مشهد منتقل كرده و در آن شهر به خاك سپردند. از آيت‏اللَّه سيد يونس اردبيلي آثاري برجاي مانده كه دوره‏ي كامل فقه، رساله در فروع علم اجمالي و معتقدات القاصر از آن جمله‏اند.

16) كودتاي ناپلئون بُناپارت در فرانسه و تشكيل حكومت كنسولي (1799م)
رواج فساد در سال‏هاي پاياني حكومت هيأت مديره در فرانسه پس از انقلاب كبير اين كشور و ايجاد بحران‏هايى كه بر اثر هرج و مرج داخلي و جنگ‏هاي خارجي بروز كرده بود، زمينه را براي انقلاب تازه‏اي فراهم مي‏ساخت. اين بار بيم آن مي‏رفت كه انقلاب بعدي به يك جنگ داخلي بين نيروهاي متخاصم تبديل شود. از اين رو، مجلس قانون‏گزاري كه به مجلس پانصد نفري معروف بود، تغييراتي در تركيب هيأت مديره داد، ولي بحران ادامه يافت. در چنين شرايطي بود كه ناپلئون بُناپارت، ژنرال ارتش فرانسه، با آماده‏سازي مقدمات قبلي و با همدستي برخي مقامات حكومتي، وارد پاريس شد و در روز نهم نوامبر 1799م، با يك كودتاي نظامي، زمام امور را به دست گرفت. مجلس پانصد نفري ابتدا در برابر ناپلئون مقاومت كرد، ولي سربازان ناپلئون، نمايندگان مخالف را از تالار جلسه بيرون كردند و باقي‏مانده نمايندگان كه مرعوب شده بودند، طرح پيشنهادي ناپلئون براي تشكيل يك حكومت كنسولي را پذيرفتند. به موجب اين طرح، هيأت مديره پنج نفري به هيأت كنسولي سه نفري تبديل شد و ناپلئون بُناپارت در مقام كنسول اول، مقدمات اعلام امپراتوري خود در سال 1804م را فراهم آورد، و اين نقطه پايان انقلاب فرانسه بود.(ر.ك: 2 دسامبر)

17) برچيده شدن بساط امپراتوري آلمان پس از شكست در جنگ جهاني اول (1918م)
پس از شكست آلمان در جريان جنگ جهاني اول و پايان جنگ، قرارداد وِرْساي، بدون توجه به عدم توانايى آلمانِ مغلوب در اجراي تعهدات ناشي از آن، به ملت آلمان، تحميل گرديد. تقريباً تمام مواد قرارداد ورساي بر ضد آلمان و متضمن محدوديت‏ها و شرايط خفت‏آوري بود كه دشوارترين آن‏ها پرداخت غرامت سنگين جنگي به كشورهاي فاتح از طرف كشوري بود كه قسمت اعظم امكانات صنعتي و اقتصادي خود را از دست داده بود. شرط اوليه استعفاي ويلْهِلْمْ دوم، قيصر آلمان و الغاء رژيم سلطنتي در آلمان هم، قبل از امضاي قرارداد متاركه جنگ، از طرف ويلسون عنوان شد و در نتيجه پافشاري او بود كه به دنبال خاتمه جنگ جهاني اول، رژيم سلطنتي آلمان ملغي گرديد. در نهايت، با استعفاي پادشاه آلمان در نهم نوامبر 1918م، يك حكومت جمهوري در آلمان بر سر كار آمد و رهبران سوسياليست در رأس آن قرار گرفتند. با آغاز حكومت جمهوري در آلمان كه به جمهوري وايمار شهرت يافت، نخستين مجمع ملي يا مجلس مؤسسان اين جمهوري تشكيل شد و تشكيلات دولتي اين حكومت در شهر وايمار آلمان مستقر گرديد. به موجب قانون اساسيِ جمهوري وايمار، يك حكومت جمهوري فدرال با دو مجلس قانون‏گزاري به وجود آمد و دوران رياست جمهوري نيز هفت سال تعيين گرديد.

18) درگذشت "روآلْدْ آمونْدسِن" دريانورد نروژي و كاشف قطب جنوب (1928م) (ر.ك: 9 اكتبر)

19) تجاوز هوايي آلمان به تونس در جريان جنگ جهاني دوم (1942م)

20) تصرف الجزاير توسط متفقين در جنگ جهاني دوم (1942م)

21) روز ملي و استقلال "كامبوج" از استعمار فرانسه (1953م)
كشور كامبوج با بيش از 181 هزار كيلومتر مربع مساحت، در جنوب شرقي آسيا و در شبه جزيره هند و چين واقع شده است. پايتخت آن پنوم‏پن نام دارد و داراي واحد پول ريل مي‏باشد. اكثريت قريب به اتفاق مردم كامبوج مليت خِمِري داشته و به زبان خِمِري صحبت مي‏كنند. دين رسمي در كامبوج بودايى است. كامبوج بيش از 11 ميليون نفر جمعيت دارد و پيش‏بيني مي‏شود جمعيت آن تا سال 2020م در حدود 20 ميليون نفر گردد. باتامْبانْگْ و كومْپونْگْ سئوم از شهرهاي مهم اين كشور مي‏باشند. سرزمين كامبوج از قرن 8 تا 13 ميلادي، كشور قدرت‏مندي محسوب مي‏شد كه علاوه بر سرزمين فعلي كامبوجْ بخش اعظم تايلند، لائوس و ويتنام را نيز در برمي‏گرفته است. كامبوج در دوران اقتدار، امپراتوري خِمِر ناميده مي‏شد. درنيمه دوم قرن نوزدهم، فرانسوي‏ها بر كامبوج مسلط شدند و سلطه آن‏ها تا زمان جنگ جهاني دوم ادامه داشت، تا اين‏كه ژاپني‏ها در سال 1942م اين كشور را به تصرف خود درآوردند. با شكست ژاپن در سال 1945م، فرانسوي‏ها به كامبوج بازگشتند، كه با مقاومت مردم اين كشور كه خواهان استقلال بودند، مواجه شدند. در پي مبارزات استقلال‏طلبانه مردم، كشور كامبوج در روز نهم نوامبر 1953 استقلال يافت. از آن پس، 9 نوامبر روز استقلال اين كشور، به عنوان روز ملي نام گرفت و نوع حكومت نيز نظام مشروطه سلطنتي اعلام گرديد.

22) مرگ "عبدالعزيز بن سعود" اولين پادشاه عربستان سعودي و باني اين كشور (1953م)
عبدالعزيز بن سعود بنيان‏گذار سلطنت خاندان سعودي در كشور عربستان، در 15 مه سال 1880م به دنيا آمد. وي كه از خاندان آل‏سعود و در پي تحكيم موقعيت خود بود، دراين راه تلاش نمود و در سال 1900م بر رياض دست يافت و در سال 1912، قدرت خود را بر نَجْدْ گسترش داد. در جريان جنگ جهاني اول، شريف حسين، حاكم مكه كه خود منصوب سلاطين عثماني بود به تحريك و تشويق انگليسي‏ها عليه عثماني قيام كرد و در پايان جنگ جهاني اول به سلطنت حجاز رسيد. در همين هنگام، خاندان ابن سعود كه در جريان جنگ برضد عثماني‏ها قيام كرده بودند، بر شمال عربستان و مناطق ساحلي آن حكومت مي‏كردند. ابن سعود نيز مانند شريف حسين، وابسته به انگليس بود ولي سوداي حكومت بر سراسر عربستان و به خصوص اماكن مقدسه در منطقه را در سر مي‏پروراند. از اين رو در اولين فرصتي كه به دست آورد، به بهانه اين‏كه شريف حسين خود را خليفه مسلمين خواند، ابتدا مكه و سپس مدينه و جده را تصرف كرد و خود را پادشاه نجد و حجاز عنوان كرد. ابن سعود كه با قبول تعهدات تازه‏اي در برابر انگليسي‏ها دوباره از حمايت آنها برخوردار شده بود، تا سال 1932م، علاوه بر نجد و حجاز، ايالات جنوبي و غربي عربستان را تا كرانه‏هاي درياي سرخ و حدود يمن و عدن و ايالات شمالي و شرقي را تا نواحي سواحل خليج فارس و كويت و عراق به تصرف خود درآورد. عبدالعزيز بن سعود در نهايت، در 23 سپتامبر 1932م ايجاد كشور عربستان سعودي را اعلام كرد و نظام پادشاهي را در آن تأسيس نمود. وي در سال 1933م، امتياز اكتشاف و استخراج نفت را در اين سرزمين به شركت نفتي استاندارد اويل امريكا واگذار نمود و در طي سال‏هاي بعد، نفت امريكا و ديگر كشورها را تامين كرد. ملك عبدالعزيز بن سعود سرانجام پس از نزديك به دو دهه سلطنت در نهم نوامبر 1953م در 73 سالگي درگذشت. از آن پس، فرزندان وي، بر عربستان پادشاهي مي‏كنند.

23) مرگ "شارْلْ دوگل" نظامي مشهور فرانسوي و رئيس جمهور پيشين اين كشور (1970م)
ژنرال شارل آندره ژوزف ماري دوگل، سياست‏مدار مشهور و شخصيت برجسته نظامي فرانسه، در 22 نوامبر 1890م در شهر ليل فرانسه به دنيا آمد. وي پس از اتمام دوره دانشگاه نظامي و شركت در جنگ جهاني اول، به عنوان نظريه پرداز و تئوريسين نظامي كسب شهرت كرد. دوگل در سال 1940م، به عنوان جوان‏ترين ژنرال فرانسه، به وزارت دفاع دولت اين كشور دست يافت و به هنگام بروز تهديدات جدي آلمان به فرانسه در جريان جنگ جهاني دوم، پيشنهاد اختصاص بيشترين بودجه دولتي را براي مدرنيزه كردن ارتش فرانسه داد. در پي شكست نيروهاي فرانسوي از آلمان در اين جنگ، دوگل به جاي تسليم و همكاري با رئيس و فرمانده پيشين خود، مارشال پُتَن، كه به مصالحه با آلماني‏ها تن در داده بود و حكومت ويشي را تشكيل داد به انگلستان گريخت و رهبري نهضت مقاومت فرانسه را برعهده گرفت. دوگل در مقام رياست دولت فرانسه آزاد در لندن به سازماندهي ارتش آزاد فرانسه در خارج از آن كشور پرداخت و در سال 1943م، مركز عمليات خود را به الجزيره پايتخت كشور الجزاير و مستعمره فرانسه در شمال افريقا منتقل كرد. اين نيروها به فرماندهي دوگل در ششم ژوئن 1944م به همراه نيروهاي متفقين در سواحل نورماندي فرانسه پياده شدند و دوگل در 25 اوت همين سال، فاتحانه وارد پاريس شد. ژنرال دوگل پس از پايان جنگ، زمام امور فرانسه را به دست گرفت و در نوامبر 1945م، رسماً به مقام رياست جمهوري فرانسه برگزيده شد. او سپس قانون اساسي جديد فرانسه را تنظيم كرد و در 28 سپتامبر 1958م به تاييد عموم مردم رساند كه بر اساس آن، رئيس جمهور، قدرتي برابر با قدرت مجلس ملي فرانسه پيدا مي‏كرد. اين سيستم به نظام نيمه پارلماني - نيمه رياستي معروف شد. دوگل در سال 1962م، علي‏رغم مخالفت‏هاي فراوان داخلي، استقلال الجزاير را به رسميت شناخت. ابتكارات دوگل و استقلال رأي او در سياست خارجي، از جمله اتحاد با آلمان، تشكيل جامعه اقتصادي يا بازار مشترك اروپا و جلوگيري از ورود انگلستان به اين سازمان و بالاخره، خارج ساختن نيروهاي نظامي فرانسه از پيمان ناتو، بر اعتبار بين‏المللي دوگل و فرانسه افزود. او در سال 1965م، براي يك دوره هفت ساله ديگر به رياست جمهوري فرانسه انتخاب شد ولي مخالفت روشن‏فكران فرانسه با سياست‏هاي وي، دوگل را به شدت آزرده خاطر ساخت، از اين رو، در آوريل 1969م، به دنبال رد پيشنهاد اصلاح مجلس سنا در طي يك همه‏پرسي از مقام خود استعفا داد. دوگل پس از استعفا از سياست كناره‏گيري كرد تا اين‏كه در روز نهم نوامبر 1970م در هشتاد سالگي درگذشت. كتاب خاطرات اميد، اثر دوگل، به عنوان يك اثر ادبي، خاطرات اوست كه به نگارش درآورده است.

24) تخريب و برداشته شدن ديوار برلين بين آلمان شرقي و غربي (1989م)
در سه ماهه آخر سال 1989م ، اوضاع اروپاي شرقي به كلي دگرگون شد. در حالي كه گورباچف در اول اكتبر اين سال، براي شركت در جشن‏هاي چهلمين سالگرد تأسيس جمهوري دموكراتيك آلمان شرقي به برلين رفته بود، مقدمات بركناري اريك هونْكِر از رهبري آلمان شرقي نيز توسط رهبر شوروي فراهم آمد. سقوط هونكر كه نزديك به هفده سال، رهبر بلامنازع آلمان شرقي بود، موقعيت حزب كمونيست حاكم بر اين كشور را به شدت تضعيف كرد. تحولات گسترده در بلوك شرق، اصلاحات در جوامعِ كمونيستي كه به فروپاشي ساختار سياسي اين كشورها منجر گرديد؛ به ظهور بي‏اعتباري كمونيسم منتهي شد. وقوع اين حوادث در نتيجه به برچيده شدن ديوار برلين در نهم نوامبر 1989م منجر گرديد و مردم آلمان شرقي و غربي براي اولين بار پس از 28 سال توانستند آزادانه به نيمه ديگر كشور سفر كنند. در واقع ديوار برلين كه در 13 اوت 1961م شكل گرفت، نمادي بود از جدايي ظاهري ليبراليسم غربي و كمونيسم شرقي. سرانجام اين امر مقدمات تحولات بعدي را به وجود آورد كه در نهايت به اتحاد دو آلمان در سوم اكتبر سال 1990م انجاميد. (ر.ك: 13 اوت)

/س