آرزوى هر مادرى داشتن فرزندى است كه علاوه بر سلامت جسمى از توانايى هاى عقلانى نيز برخوردار باشد. توجه به نيازهاى اوليه در زمان رشد و انجام برنامه هاى بهداشتى ارائه شده توسط متخصصين پزشكى از مهمترين اقداماتى است كه مى تواند تا حد زيادى كودك را در برابر انواع بيمارى هاى خطرناك مصون نگه دارد.در اين مقاله سعى شده تا با ارائه راهكارهاى مناسب به مادران تا حد زيادى از بروز مرگ ناگهانى در نوزادان جلوگيرى كرد.

رژيم غذايى و مراقبت از دندان ها

به طور ميانگين وزن يك كودك در طول 6 ماه اول زندگى اش دو برابر مى شود و كودكان احتياج به كالرى بيشترى نسبت به وزنشان در مقايسه با افراد بالغ دارند. افراد بالغى كه كارهاى جسمانى سنگين انجام مى دهد و بنابراين بايستى به طور منظم تغذيه شوند. تغذيه هم از طريق شيشه شير و از طريق سينه مادر تعادل غذايى را فراهم مى آورد و باعث مى شود شما ارتباط نزديكى با كودكتان داشته باشيد البته شير سينه مادر داراى فوايد اضافى است و در 7ماهگى دندان هاى شيرى كودك شما ممكن است از ميان لثه ها جوانه بزند. به محض ظاهر شدن بايستى آنها را دوبار در روز مسواك بزنيد و به توصيه دندانپزشكان در مورد تكميل كننده هاى فلورايد (در جاهايى كه فلورايد در آب آشاميدنى موجود نيست و توصيه مى شود) گوش دهيد. در ابتدا كه شيرخوار دندان درآورد، مى توانيد با پارچه نخى بسيار تميز و نرم كه آن را خيس كرده ايد، به آرامى بر روى دندان ها و لثه هاى نوزاد بكشيد و از يك سالگى به بعد از مسواك استفاده كنيد و به تدريج مسواك زدن را به او آموزش دهيد تا از 3-2 سالگى به بعد خودش اين كار را انجام دهد.

جلوگيرى از بيمارى ها

عفونت ها در ماه هاى اوليه زندگى عادى و رايج نيستند. چون كودكان به وسيله آنتى بادى هاى مادرشان داراى ايمنى هستند و اگر از شير مادر تغذيه كنند از شير نيز اين مواد را به دست مى آورند. بعداً در طول زندگى، كودكان نسبت به بعضى از بيمارى هاى باكترى يابى و ويروسى آسيب پذير مى شوند، مانند سرماخوردگى، سرفه و اسهال. كودك كم كم ايمنى لازم نسبت به ارگانيسم هايى كه اين بيمارى را ايجاد مى كنند كسب مى كند اما شما مى توانيد احتمال عفونت را با دور نگاه داشتن او از افرادى كه بيمارى هاى مسرى دارند و تميز و مرتب كردن اسباب بازى هايش و حفظ بهداشت كاهش دهيد. از عفونت هايى مانند سياه سرفه و سرخك مى توان با واكسينه كردن جلوگيرى كرد؛ بسيارى از عفونت هايى كه زندگى را تهديد مى كنند. مننژيت اگر درست تشخيص داده شود، مى تواند به طور موفقيت آميزى درمان شود. با وجود اين سندرم مرگ ناگهانى كودكان يكى از بزرگترين خطرات براى كودكان در اولين ماه هاى زندگى است، اما تعداد مرگ و مير بر اثر اين حالت كاهش يافته است. براى كاهش خطر، كودكان زير 6 ماه بايستى بر روى يك تشك سخت و داراى تهويه مناسب در حالى كه پاهايش نزديك پايين تخت خواب قرار دارند، بخوابد. اجازه ندهيد كودك شما خيلى گرمش شود چون كودكان به طور مناسب نمى توانند درجه حرارت بدنشان را تنظيم كنند و گرماى زياد به عنوان يكى از عوامل شناخته مى شود. كودكانى كه در معرض دود تنباكو قرار داشته باشند ميزان خطر عفونت هاى تنفسى، آسم و عفونت هاى گوش در آنها زياد مى شود. به طور ايده آل والدين بايد سيگار را ترك كنند و حداقل با سيگار كشيدن در محيط خارج از خانه خطر را به حداقل برسانند.

غذا دادن به كودك

تا 6 ماه اول زندگى شير مادر بهترين غذا براى كودك است. در حدود 6-4ماهگى، كودك شما مى تواند غذاهاى پيچيده را نيز هضم كند و مى توانيد به تدريج غذاى جامد را نيز در رژيم غذايى او قرار دهيد. البته كودك بايستى كماكان تا سال اول زندگى اش شير دريافت كند.شير دادن با شيشه هم مى تواند يك راه حل باشد مثلاً اگر دارويى مصرف مى كنيد كه به شير سينه شما وارد مى شود و ممكن است براى كودكتان خطرآفرين باشد و يا اگر مسائل ديگرى وجود دارند. كودكانى كه از طريق سينه مادر تغذيه مى شوند آمادگى كمترى براى سندرم مرگ ناگهانى دارند و معمولاً در دوران بلوغ داراى اضافه وزن نمى شوند.در هنگام از شير گرفتن، به تدريج غذاهاى جامد را استفاده مى كنيم؛ ابتدا به صورت پوره و سپس به صورت خميرى و يا ريزريز شده. براى كاهش خطر آلرژى ها و اختلالات گوارشى از غذاهاى پايه گندم، تخم مرغ، شير گاو، مركبات و غذاهاى چرب و داراى ادويه قوى قبل از 6ماهگى خوددارى كنيد و از آجيل و عسل نيز قبل از يك سالگى دورى كنيد. از غذاهاى شيرين استفاده نكنيد و به غذاى كودك نمك نيز اضافه نكنيد.

رژيم غذايى در ماه هاى 4 الى 6ماهگى

با برنج و پوره سبزيجات و يا ميوه جات همزمان و يا بعد از وعده شير شروع كنيد و به تدريج ميزان غذاى جامد را زياد كنيد كه شامل پوره گوشت، پوره ماهى و حبوبات نيز مى شود.

رژيم غذايى در ماه هاى 6 الى 9ماهگى

شما حالا مى توانيد غذاهاى خميرى يا ريزريز شده را قبل از شير به كودك بدهيد. آب ميوه هاى رقيق شده نيز قابل استفاده هستند. در 9ماهگى، سيب پوست كنده شده و غذا خوردن را تقويت مى كند و زمينه تمرين جويدن را فراهم مى آورد.

يك محيط زيست امن

سوانح يكى از اصلى ترين دلايل زخمى شدن و مرگ در كودكان زير يك سال است و بسيارى از سوانح مهم و جدى مى توانند با انجام احتياطات لازم پيشگيرى شوند. عاقلانه است كه شما و پرستار بچه تان مراقبت هاى اوليه را ياد داشته باشيد.هرگز كودك را در ناحيه بلند مانند تخت حمام و يا نزديك استخر و يا با گربه و سگ حتى اگر آن حيوان كاملاً تربيت شده باشد بدون مراقبت و تنها رها نكنيد. اسباب بازى هاى كودكان بزرگتر ممكن است داراى قسمت هايى باشند كه باعث خطر خفگى شوند و بازى با وسايل بازى كوچك پلاستيكى نيز مى تواند خطر خفگى داشته باشد. به منظور بروز پيشامدهاى ناگوار، تمامى داروها و مواد شيميايى را بسته بندى كرده و كبريت و وسايل تيز و شكستنى را دور از دسترس كودكان قرار دهيد.