25 مرداد 1388 / 24 شعبان 1430 / 16 اوت 2009

1) 25مرداد ماه سال1364هجري شمسي: سپاه پاسداران انقلاب اسلامي عمليات عاشوراي3 را با رمز يا سيّد الشّهداء آغاز كرد. اين عمليات درمدت يك روز و درمنطقه عملياتي شمال فكه با موفقيت به انجام رسيد. درپايان عمليات عاشوراي 3 تجهيزات دشمن درشمال فكه كاملاً منهدم شد و شماري ازافراد دشن به اسارت سپاه اسلام درآمدند.

2) 25مرداد ماه سال1378هجري شمسي: استاد حسين لاهوتي معروف به صفا لاهوتي ازشاعران نامدار معاصر در 73 سالگي درگذشت. او متولد كاشان بود و درخانواده اي پرورش يافت كه اعضاي آن جملگي اهل علم و فضيلت و ادب بودند. صفالاهوتي درپايان تحصيلات متوسطه به تهران آمد و دربانك صنعتي مشغول به كار شد. او درسال1328شمسي پس ازتأسيس سازمان ريشه كني مالاريا به اين سازمان منتقل شد. وي سالها درسراسركشور پايتختهاي مختلفي همچون مديريت عمليات صحرايي و بازرسي فني فعاليت داشت. ازآثار صفالاهوتي منظومه « ساغر و سامان» و تدوين و تصحيح آثار« نورُ الدّين محمد متخلص به نجيب كاشاني» را مي توان نام برد.

3) اولين فرار "محمدرضا پهلوي" چند روز پيش از كودتاي آمريكايي 28 مرداد (1332 ش): زمينه‏هاي كودتاي 28 مرداد 1332 كه از ماه‏ها قبل ايجاد شده بود، باعث گرديد كه شاه نگران حضور خود در ايران باشد و مي‏خواست هنگام كودتا عليه دكتر مصدق در كشور نباشد. در همين ايام توافق انگلستان و آمريكا براي ساقط كردن حكومت مصدق كه قبلاً طرح ريزي شده بود به مرحله اجرا درآمد. شاه در 22 مرداد حكم عزل مصدق و نخست وزيري سرلشكر زاهدي را صادر نمود و خود پس از صدور فرمان، به رامسر عزيمت كرد. در ساعت 2 بامداد فرمانده گارد شاهنشاهي فرمان را به مصدق ابلاغ كرد ولي وي هنگام خروج از منزل بازداشت شد و راديو تهران اين اقدام را كودتا خواند. دراين هنگام شاه و همسرش با يك هواپيما از طريق عراق از ايران خارج شده و به ايتاليا رفت. روزهاي 25 تا 27 مرداد، در سراسر ايران اجتماعات بزرگي تشكيل شد و از دولت لغو نظام سلطنتي درخواست گرديد. تمام اين حوادث به نفع دكتر مصدق پيش مي‏رفت تا اينكه طبق نقشه قبلي، اوضاع از بامداد 28 مرداد تغيير كرد و كودتا شكل گرفت. شاه نيز پس از دريافت خبر سقوط مصدق، در 31 مرداد همان سال به ايران بازگشت.

4) انتخاب دوباره حضرت آيت‏اللَّه "سيدعلي خامنه‏اي" به رياست جمهوري ايران (1364 ش): پس از شهادت شهيد رجايي و شهيد باهنر در 8 شهريور 1360، به پيشنهاد تعدادي از اعضاي مركزي حزب جمهوري اسلامي و اجازه حضرت امام، آيت‏اللَّه خامنه‏اي از طرف روحانيت و ساير نهادهاي انقلابي نامزد رياست جمهوري گرديد و با راي عظيم و بي‏نظير مردم، به عنوان سومين رييس جمهوري اسلامي ايران انتخاب شدند. همچنين ايشان در 25 مرداد 1364 و براي دومين بار به دليل لياقت و كارداني، به دستور حضرت امام، كانديداي رياست جمهوري شد و با راي قاطع مردم به اين پست برگزيده شدند. مقام معظم رهبري در طول رياست جمهوري خويش به كشورهايي چون سوريه، ليبي، پاكستان، هند، چين، الجزاير، زيمبابوه، روماني، كره شمالي و آمريكا (براي ايراد نطق تاريخي خويش در اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل متحد) سفر كرده و پيام‏رسان انقلاب اسلامي بودند. در نهايت حضرت آيت‏اللَّه خامنه‏اي در سال آخر رياست جمهوري، پس از ارتحال حضرت امام خميني، از طرف مجلس خبرگان رهبري، به رهبري نظام اسلامي انتخاب شدند و تا امروز با عزت و قوت، هدايت جامعه اسلامي را برعهده دارند.

5) انتخاب پروفسور "حميد مولانا" به رياست انجمن بين‏المللي تحقيقات ارتباط جمعي (1371 ش)

6) رحلت آيت‏اللَّه "سيد عبدالاعلي موسوي سبزواري" زعيم حوزه علميه نجف (1372 ش): آيت‏اللَّه سيدعبدالاعلي موسوي سبزواري در سال 1290 ش در سبزوار ديده به جهان گشود. وي پس از گذراندن دروس مقدماتي در زادگاهش، در چهارده سالگي راهي مشهد شد و سطوح عالي فقه و اصول را از استادان زمان آموخت. پس از مدتي، براي ادامه تحصيل راهي نجف اشرف شد. وي در آن شهر در محضر پرفيض حضرات آيات: سيدابوالحسن اصفهاني، ميرزاي ناييني، آقاضياء الدين عراقي، شيخ محمدحسين غروي اصفهاني، شيخ محمدجواد بلاغي و سيد حسين حكيم بادكوبه‏اي، مباني فقه، اصول تفسير، علوم قرآني، كلام، حكمت و فلسفه خود را تكميل نمود. آيت‏اللَّه سبزواري در 36 سالگي در حالي كه از بيشتر مراجع بزرگ عصر، اجازه‏هاي متعدد روايي و اجتهادي داشت، بر كرسي تدريس خارج فقه و اصول تكيه زد و در مدت قريب به نيم قرن، به عنوان يكي از برترين مدرسان حوزه بزرگ نجف، مطرح بود. جلسات تدريس ايشان در فقه، اصول، تفسير، حديث، رجال و درايه، دانشوراني را پروراند كه بعدها از مدرسان حوزه‏هاي علميه قم و نجف به شمار مي‏رفتند. آيت‏اللَّه سبزواري از انقلاب اسلامي و رهبري آن، حضرت امام خميني، كمال حمايت و پشتيباني را مي‏نمود و به هنگام همه‏پرسي نظام جمهوري اسلامي، پيامي مبني بر حمايت از آن صادر نمود. برخي از تاليفات گرانقدر اين فقيه وارسته كه بيش از هفتاد جلد مي‏باشند عبارتند از: مواهب الرحمن في تفسير القرآن در 20 جلد، مُهَذَّبُ الاحكام في بيان الحلال و الحرام در فقه استدلالي در 30 جلد، تهذيب الاصول در2 جلد، لباب المعارف در علم كلام در 2 جلد و حاشيه بر اسفار و شرح منظومه. سرانجام آن مرجع بزرگ، در حالي كه از يك سال قبل، زعامت حوزه نجف را پس از آيت‏اللَّه سيدابوالقاسم خويي برعهده داشت در 25 مرداد 1372 ش در 82 سالگي بدرود حيات گفت و در نجف به خاك سپرده شد.

7) 24شعبان سال1283هجري قمري: جوزف رينو مستشرق فرانسوي و ازجمله علماي اهل فضل و دانش در74 سالگي بدرود حيات گفت. رينو درسال1209هجري قمري به دنيا آمد تحصيلات خود را درزبانهاي شرقي گذراند و به ويژه درادبيات و زبان عرب مهارتي بسزا كسب كرد. رينو مدتها در دانشگاه شرق شناسي به تدريس مشغول بود و سپس برياست اين دانشگاه منصوب شد. جوزف رينو دركنارتدريس، به تأليف هم مي‎پرداخت ازجمله آثاررينو سِلسِلةُ التَّواريخ ترجمه تقويمُ البٌلدان اَبُوالفداء را مي‎توان نام برد. همچنين ازمهمترين كتابهايي كه درزمينه فتوحات مسلمانان درفرانسه نوشته شده اثري متعلق به جوزف رينوست. رينو كتابي هم به نام فتح عرب به زبان فرانسه دارد.

8) رحلت عالم جليل "ميرزا محمد حسن شيرازي" مرجع كل و مجاهد عالي قدر شيعه(1312 ق): آيت‏اللَّه ميرزا محمدحسن شيرازي در نيمه‏ي جمادي الاولي سال 1230 ق در شيراز به دنيا آمد. از چهار سالگي شروع به تحصيل نمود و در 8 سالگي مقدمات را به پايان برد. وي در پانزده سالگي شرح لمعه را تدريس كرد و سپس عازم اصفهان گرديد. ميرزاي شيرازي در 29 سالگي وارد كربلا شد و پس از آن به نجف رفت و در درس شيخ اعظم، انصاري، شركت جست و از خواص شاگردان او شد. پس از فوت شيخ مرتضي انصاري در 1281 ق زعامت شيعه به ميرزاي بزرگ شيرازي محول گرديد و نزديك به 30 سال در اين مقام به رفع مشكلات مردم و اداره‏ي حوزه‏هاي علميه مشغول بود. مهم‏ترين حادثه‏اي كه در ايام زعامتِ آن پيشواي بزرگ شيعه رُخ داد، قضيّه‏ي جنبش تنباكو بود. فتواي تاريخي ايشان در معاهده‏ي انحصار تنباكو در زمان ناصرالدين شاه، چنان مردم را به صحنه كشاند كه شاه قاجار، مجبور به فسخ قرارداد تنباكو گرديد. ميرزاي شيرازي همزمان با رهبري جامعه‏ي اسلامي، شاگردان بسياري را به جامعه‏ي اسلامي تقديم نمود و كتب متعددي را تاليف كرد. حضرات آيات عظام سيدمحمدكاظم يزدي، آخوندملامحمد كاظم خراساني، ميرزا محمدتقي شيرازي معروف به ميرزاي دوم، شيخ فضل‏اللَّه نوري، حاج ميرزا حسين نوري، ميرزا اسماعيل شيرازي و ده‏ها عالم بزرگوار از جمله شاگردان اين فقيه بزرگوار مي‏باشند. سرانجام، ميرزاي بزرگ در 82 سالگي در سامرا چشم از جهان فرو بست. جسد مطهرش را از سامرا تا نجف با پاي پياده تشييع كردند و در آخر شعبان در جوارمرقد منور اميرالمؤمنين(ع) به خاك سپردند. از آن پس مجالس فاتحه در تمام شهرها برگزار گرديد. همه‏ي بازارها در اين ايام تعطيل بود و اين عزاداري تا نزديك به يك سال ادامه داشت.

9) 16اوت سال1936ميلادي: فدريكو گارسيالوركا شاعر و نمايشنامه نويس بلند آوازه اسپانيايي دستگير شد و پس از چندي به جوخه اعدام سپرده و تيرباران شد. لوركا درگراندا متولد شد. از زمان انتشارترانه هاي كولي نخستين كتاب شعرلوركا درسال1928ميلادي او درزمره مشهورترين نويسندگان زمان خود قرارگرفت. لوركا به سبب خلاقيت درآثار هنري اش و نيزبه خاطر دفاع از مظلومان درمبارزات اجتماعي و عدالت خواهانه مورد تحسين جهانيان است. او عاشق شعرو موسيقي بود و ادبيات را با همه وجودش مي كاويد و دركنارآن ازاحداث طبيعت كه درموسيقي آنها را مي يافت درهماهنگي بخشيدن به نوشته ها ونمايشنامه هايش سود مي جست. ادبا درتجليل ازلوركا، او را غزل ادبيات اسپانيا لقب داده اند. ازمهمترين آثارلوركا شعر«شاعر درنيويورك و نمايشنامه تماشاچي» را مي توان نام برد.

10) 16اوت سال1960ميلادي: كشور قبرس به استقلال رسيد. قبرس كه درمقابل ساحل تركيه و سوريه واقع شده است ازشمال با تركيه و ازشرق با سوريه و لبنان مرزمشترك دارد. اين كشوركه داراي نظام جمهوري است سرانجام پس ازسالها زدو خورد و درگيري درروز16اوت سال 1960ميلادي به استقلال رسيد و روز ملي آن اول اكتبرتعيين شد. قبرس امروزي به دو بخش تقسيم شده است، بخش يوناني درجنوب با بيش از5000 كيلومتر مربع مساحت و بخش تركي درشمال با 3600كيلومتر مربع مساحت واقع شده است. محصولات اساسي قبرس، حبوبات، انگور، مركبات، سيب زميني و زيتون است. اين كشور داراي معادن غني مس و آهن نيز هست.

11) تولد "توماس لورنس" جاسوس انگلستان در كشورهاي عربي (1888م) (ر.ك: 19 مه)

12) مرگ خانم "مارگارت ميچل" نويسنده معروف امريكايي (1949م): خانم مارگارت ميچل، نويسنده معروف امريكايى در هشتم نوامبر 1900م در آتلانتا امريكا به دنيا آمد. وي در ابتدا به تحصيل دانشگاهي در رشته پزشكي پرداخت اما مرگ مادرش، زندگي او را تغيير داد و تحصيل خود را رها كرد. ميچل در بيست سالگي كار داستان‏نويسي و تهيه گزارش براي برخي روزنامه‏هاي آتلانتا را آغاز كرد اما شش سال بعد، آسيبي كه بر اثر حادثه‏اي بر پايش وارد آمد، او را از ادامه كار روزنامه‏نگاري بازداشت. در همين سال بود كه مارگارت، نوشتن رمان تاريخي و معروف خود به نام بر باد رفته را آغاز كرد و طي ده سال آن را به صورت داستاني هزار صفحه‏اي درآورد. اين كتاب در سال 1936م به چاپ رسيد و پيروزي برق آسايى به دست آورد. به طوري كه تا مدت‏ها روزانه پنجاه هزار نسخه از اين داستان در ايالات متحده به فروش مي‏رفت برباد رفته به سرعت به شانزده زبان ترجمه شد و حتي به شيوه خط نابينايان به چاپ رسيد. اين كتاب هم‏چنين جايزه پوليتْزِر را براي مارگارت ميچل به ارمغان آورد. برباد رفته سرگذشت غم‏انگيز مردم جنوب امريكا در جريان جنگ‏هاي داخلي و پس از آن است. در داستان بر بادرفته، همه عناصر لازم خاص داستاني وجود دارد كه از نبوغ فراوان نويسنده در نقل و روايت و تركيب نمايشي داستان حكايت مي‏كند. در اين اثر، قهرمانان و سرگذشت‏هايشان چنان در نظر خواننده، زنده و گويا مي‏آيد كه تصور مي‏كند با همه آن‏ها آشنايي داشته است. در سال 1937م از بر باد رفته فيلمي ساخته شد كه به صورت پرفروش‏ترين فيلم تاريخ سينما در آن زمان درآمد. مارگارت ميچل سرانجام در 16 اوت 1949م در اثر تصادف در 49 سالگي درگذشت.

13) اوج‏گيري شورش سياهان "لس‏آنجلس" در اعتراض به تبعيض نژادي (1965م): هرچند سياه پوستان امريكا، پس از ورود مهاجرانْ در امريكا حضور داشتند اما همواره مورد ظلم و ستم سفيدپوستان و نژاد پرستان قرار مي‏گرفتند. با اين حال با توجه به مسائل سياسي و براي بهره‏برداري از شعارهاي دموكراسي و برابري، در سال 1863م اعلاميه آزادي بردگان منتشر شد، اما نود سال بعد، در سال 1953م، تفكيك و جداسازي مدارس سياهان و سفيدپوستان غيرقانوني اعلام گرديد. ولي تمامي اين مسائل در چهارچوب نوشتارها باقي ماند و در مقام عملْ بيشتر مواقع خلاف آن انجام شده است. در اين ميان در حالي كه مقامات عالي رتبه امريكا شعار برابري وعدم تبعيض نسبت به سياهان را سر مي‏دادند از طرف ديگر، مقامات محلي و ايالتي، همچنان به سخت‏گيري نسبت به آنها دست مي‏زدند. با گسترده‏تر شدن اين اقدامات، از اوايل سال 1963م، مبارزه بزرگ حقوق مدني به رهبري مارتين لوتركينگ رهبر سياهان امريكا آغاز شد كه با سركوبي و بازداشت بسياري از سياهان مواجه گرديد. اين اعتراضات در اوت 1965م به اوج خود رسيد تا آنجا كه در لس آنجلس، چندين هزار نقطه به آتش كشيده شد و حدود 200 ميليون دلار خسارت به بار آورد. هرچند پس از اين اعتراضات، قسمتي از تبعيضات عليه سياه‏پوستان كم شد، اما سياست‏هاي تبعيض نژادانه سران امريكا در مقام عمل همچنان ادامه دارد.

/خ