در آيات قرآن كريم و روايات اهل بيت (عليهم السلام) ملاك هايى براى دوست خوب بيان گشته كه به طوراختصار ذكر مى نماييم و شما مى توانيد راجع به هر ملاك مفصلا مطالعه وفكر نماييد:
1- كسى كه به ياد خدا باشد و هدفش جز رسيدن به او نيست،(1)
2- عاقل باشد حضرت على (عليه السلام) فرمودند: بيشتر اين دوستى و خوبى ها در همراهى و دوستى با صاحبان عقل و درايت است،(2)
مولوى داستان دوستى مردى با خرس را كه مصداق بى خردان است به شكل زيبايى بيان مى نمايد،(3)
3- خيانت كار نباشد
4- ستمكار نباشد
5- سخن چين نباشد
امام صادق (عليه السلام) فرمودند: از سه گروه بر حذر باش شخص خيانت كار، شخص ظالم، انسان سخن چين. زيرا كسى كه به نفع تو به ديگران خيانت نمايد، روزى خواهد آمد كه به خودت نيز خيانت كند وشخصى كه به جانب دارى از تو حق ديگران را پايمان نمايد و عادت به ظلم پيدا كند بالاخره به تو نيز ظلم خواهد نمود و انسان سخن چين، همان طور كه سخن ديگران را پهلوى تو مى آورد، سخن تو را نيز نزد اغيار خواهد برد،(4)
6- آن چه براى خود مى پسندد براى تو نيزبپسندد و آنچه را كه براى خويش نمى خواهد براى تو نيز نخواهد. رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) فرمود: در مصاحبت و رفاقت كسى كه آن چه را براى خودمى خواهد براى تو نخواهد، هيچ خير و فايده اى وجود ندارد،(5)
آنچه نفس خويش را خواهى حرامت سعديا
گرنخواهى همچنان بيگانه را و خويش را
7- قاطع رحم نباشد
امام باقر (عليه السلام) فرمودند: ((پدرم امام سجاد (عليه السلام) مرا نصيحت فرمود كه اى پسرم از رفاقت باكسانى كه قطع رحم مى كنند بپرهيز زيرا من آنها را در قرآن شريف سه بارمورد لعن و نفرين پروردگار يافتم))،(6) شخصى كه با نزديكان خود نتواند معاشرت و هم زيستى صحيح داشته باشددر حالى كه آنان با وى از يك خانواده و فرهنگ و گوشت و خون مى باشند، چگونه مى توان انتظار داشت با غير فاميل رفاقت صميمانه داشته باشند.
8- عيب جو نباشد
امام على (عليه السلام) فرمود: ((از رفاقت و نشست و برخاست باكسانى كه عيب جو هستند و هميشه به دنبال نقاط ضعف ديگران مى باشند، پرهيز كن زيرا دوست چنين اشخاصى از ضرر آنان سالم نمى ماند و خود نيزطعمه عيب جويى هاى آنان خواهد شد))،(7)

پي‏نوشتها:

1) سوره كهف، آيه 28
2)غررالحكم، حرف الف
3) مثنوى معنوى، دفتر دوم، ابيات 1932- 2124
4) بحارالانوار، ج 75، ص 229
5)بحارالانوار، ج 71، ص 198
6) تفسير نورالثقلين، ج 1، ص 45
7) غررالحكم، باب الف‏

منبع: ماهنامه پرسمان
/خ