23 خرداد 1388 / 19 جمادي الثاني 1430 / 13 ژوئن 2009

1) 23 خرداد سال 1271 هجري شمسي : « شيخ زين العابدين بن مسلم مازندراني» عالم رباني و فقه امامي قرن 14 هجري و از شاگردان صاحب جواهر در گذشت. ايشان به واسطه حسن تقرير و حسن بيان در ميان معاصران خود مشهور بود و مرجع تقليد بسياري از شيعيان هند و عراق و ايران بوده است. از آثار شيخ زين العابدين مازندراني مي توان ذخيرةُ المعاد؛ و زينة العباد را نام برد .

2) 23خرداد سال 1327 هجري شمسي : پس از ابراز تمايل مجلس شوراي ملي به صدارت عبدالحسين هژير، آيت الله كاشاني اعتراض شديد خود را به اين مسئله ابراز داشت. بدين ترتيب به درخواست ايشان دانشجويان دانشكده هاي حقوقي دانشگاه تهران در صفوفي منظم به سوي مجلس حركت كرده ، در ميدان بهارستان تظاهرات نمودند. در همان زمان عده كثيري از طبقات مختلف مردم و بازاريان به دانشجويان پيوستند و اعتراض خود را به نخست وزيري هژير ابراز كردند . اين تظاهرات با دخالت شديد نيروهاي انتظامي رژيم روبه رو شد . گفتني است پس از تظاهرات تهران، در قم، مشهد و اصفهان نيز مردم عليه نخست وزيري هژير تظاهرات كردند .

3) 23 خرداد سال 1359 هجري شمسي : حضرت امام خميني(ره ) فرمان تشكيل ستاد انقلاب فرهنگي نظام آموزش عالي و زدودن مظاهر فرهنگ غرب از چهره دانشگاهها تشكيل گرديد . اعضاي اين ستاد به امر امام(ره) از استادان مسلمان و كاركنان و دانشجويان متعهد و با ايمان و ديگر قشرهاي تحصيل كرده متعهد و مؤمن به نظام جمهوري اسلامي انتخاب شدند .

4) 23خرداد سال 1367 هجري شمسي : عمليات بيت المقدس 7 با رمز عملياتي يا اباعبدالله الحسين در منطقه عمومي شلمچه آغاز شد. عمليات مزبورهنگامي آغاز گرديد كه نيروهاي دشمن بعثي بارها شهرهاي بي دفاع ميهن اسلامي را آماج موشك ها و بمب هاي شيميايي خود قرارداده بودند و با تجمع نيروهايش در ناحيه شلمچه قصد تجاوز و محله اي جديد را داشتند. پس از صدور فرمان حمله، رزمندگان اسلام نيروهاي دشمن را غافلگير كردند و در نخستين مرحله از عمليات بيت المقدس با انهدام وسيع نيروهاي بعثي عراق و تجهيزات جنگي آنان همراه بود. طي اين دو مرحله چهار لشكرارتش بعثي عراق منهدم شد .

5) رحلت فقيه برجسته "شيخ زين العابدين مازندراني" (1271 ش)
شيخ زين العابدين بن مسلم بارفروشي مازندراني، عالمي رباني، فقيه صمداني و از بزرگان علماي اماميه اوايل قرن چهاردهم هجري است. ايشان پس از مهاجرت به نجف اشرف از محضر شيخ حسن از شاگردان صاحب جواهر و سيد العلماي مازندراني بهره‏هاي وافر برد. وي به حسن تقرير و بيان بين هم دوره‏اي‏هاي خود ممتاز بود و از لحاظ علمي، استادي كامل به شمار مي‏رفت. شيخ زين العابدين همچنين مرجع تقليد جمع زيادي از شيعيان هند و عراق و ايران نيز بوده است. از فرزندان وي شيخ علي (صاحب فهرست جواهر) و حاج شيخ محمد حسين مجتهد معروفند. اين عالم رباني در 16 ذي‏القعده سال 1309 ق وفات يافت. ذخيرةالمعاد (به فارسي كه به سؤال و جواب معروف است و بارها چاپ و جمعي از بزرگان حواشي بسياري برآن نوشته‏اند) زينةالعباد، مناسك الحج و غير آن از جمله آثار ايشان است.

6) صدور فرمان امام خميني(ره) براي تشكيل "ستاد انقلاب فرهنگي" (1359 ش)
حضرت امام خميني(ره) به منظور ايجاد تحول در دانشگاه‏هاي ايران طي پيامي، فرمان تشكيل ستاد انقلاب فرهنگي را صادر كردند. ايشان در بخشي از پيام خود از اعضاي اين ستاد خواستند تا براي برنامه‏ريزي رشته‏هاي مختلف و خط مشي آينده دانشگاه‏ها، بر اساس فرهنگ و ارزش‏هاي اسلامي اقدام كنند. هدف اصلي از تشكيل ستاد انقلاب فرهنگي، بازسازي و دگرگون ساختن نظام آموزش عالي كشور و زدودن مظاهر فرهنگ غرب از چهره دانشگاه‏هاي ايران بود. اعضاي اين ستاد به دستور حضرت امام، از بين كارشناسان و استادان مسلمان در تخصص‏هاي مختلف برگزيده شدند. حيطه كار اين ستاد كه به شوراي عالي انقلاب فرهنگي تغيير نام يافته است به تدريج گسترش يافت و ساماندهي امور فرهنگي جامعه را در زمينه‏هاي مختلف بر اساس فرهنگ غني اسلام بر عهده دارد.

7) رحلت بانوي مجتهده و عالمه "سيده نصرت امين اصفهاني" (1362 ش)
حاجيه خانم سيده‏نصرت‏بيگم‏امين معروف به بانوي مجتهده اصفهاني درسال 1265 هجري‏شمسي در اصفهان متولد شد و از در 4 سالگي براي آموزش قرآن و فراگيري خواندن و نوشتن راهي مكتب گرديد. در سن 15 سالگي با پسر عموي خود ازدواج كرد و از 8 فرزند، 7 تن آنها به مرگ زودرس درگذشتند و فقط يك پسر براي او باقي ماند. بانو امين در 20 سالگي به تحصيل زبان عربي و علوم ديني (فقه و اصول) پرداخت و همزمان به فراگيري حكمت و فلسفه مبادرت ورزيد تا اينكه در سن 40 سالگي مرتبت و تسلط علمي ايشان مورد تأييد علما و مراجع تقليد وقت قرار گرفت و به دريافت درجه اجتهاد و روايت نائل شد. بانو امين از 40 سالگي تا پايان عمر پربركت خود به مدت بيش از 55 سال به تأليف كتب، تدريس، پاسخگويي به پرسش‏هاي ديني مردم و ارشاد مشغول بود. از اين بانوي مجتهده آثار متعددي بر جاي مانده كه تفسير قرآن كريم در پانزده جلد، اربعين الهاشميه (عربي)، جامع الشتات (عربي)، معاد يا آخرين سير بشر، مخزن‏العرفان، روش خوشبختي و توصيه به خواهران ايماني و سير و سلوك در روش اولياء از آن جمله‏اند. سيده نصرت امين در سال 1344 با سرمايه خود مكتبي به نام فاطمه(س) و نيز دبيرستاني دخترانه تأسيس كرد و در آن به پرورش تعداد زيادي از دختران مسلمان با روش ديني همت گماشت. اين حكيم الهي كه نسبت ايشان با سي واسطه به اميرالمؤمنين(ع) مي‏رسد، پس از يك عمر خدمت خالصانه در 23 خرداد 1362 ش برابر با آخر شعبان 1403 ق در 97 سالگي در اصفهان بدرود حيات گفت و در همان شهر به خاك سپرده شد.

8) عمليات كوچك انصاراللَّه در منطقه كردستان توسط سپاه پاسداران (1364ش)

9) 19جمادي الثاني سال336هجري قمري: « اِبن هُمام اِسكاني » ملقّب به كاتِب ازمحدثان ايراني تبار درشهر بغداد درگذشت. اِسكاني بعد از كسب دانش درمحضرمشايخ عصرخود ازمحدثان پرآوازه قرن4هجري قمري شد. درمنابع، مكرر به امانت داري اسكاني درنقل حديث اشاره شده است. ابن همام درمقام عالم برجسته مسلمان توانست درموقعيتهاي حساس به تبيين مباني اعتقادي- سياسي اماميه بپردازد. ابن همام اين مهم را دربخش عمده اي ازغيبت صغري و درزماني مقارن با ايام نوّاب اربعه امام عصر(عج) به انجام رساند. كتاب «اَلاَنوارُ في تاريخُ الاَئِمه» ازابن همام اِسكاني درباره تاريخ ائمه(ع) است.

10) 19جمادي الثاني سال875هجري قمري: « ابوالقاسم سمرقندي» نگارش كتاب حاشيه مُطّول را به پايان رساند. سمرقندي اين اثررا بنام اميرعلي شيرنوايي نوشته بود و اكنون يك نسخه خطي ازآن درمدرسه عالي شهيد مطهري نگهداري مي شود. ازديگر آثارسمرقندي «رساله سمرقنديه و شرح رساله وضعيّه و عَضُديّه» را مي توان نام برد.

11) 19جمادي الثاني سال1211هجري قمري: شيخ كاظم تميمي بغدادي معروف به اَزري از شاعران مشهورعراق دركاظمين درگذشت. اين شاعر فاضل بيشتراشعارش را درمدح اهل بيت رسول اكرم(ص) سروده است. سروده هاي بسيار مهم و معروف اَزري قصيده اي نسبتاً بلند درمدح حضرت محمّد(ص) است كه وي دربخشي ازآن به غزوه احد اشاره كرده است. «ديوان اشعار و ديواني درمدح حضرت معصومه(ص)» ازديگرآثار ازري است.

12) مرگ "فتحعلي شاه" دومين شاه قاجار(1250 ق)
فتحعلي شاه قاجار كه مدتي در اواخر عمر خود به بيماري دچار شده بود در 19 جمادي الثاني 1250 ق پس از حدود 38 سال سلطنت در 68 سالگي در اصفهان درگذشت. جسد او را به قم برده و در آستانه‏ي حضرت معصومه به خاك سپردند. فتحعلي شاه در دوران پادشاهي طولاني خود، همواره سرگرم كشمكش باقواي داخلي و خارجي بود و به كمك فرزندان خود بود كه توانست بر مشكلات داخلي توفيق يابد.در زمان او جنگ‏هاي اول ودوم ايران و روسيه روي داد و باعث انعقاد قراردادهاي ننگين گلستان و تركمانچاي و جدا شدن سرزمين‏هاي پهناوري از كشور ايران و الحاق به روسيه گرديد. فتحعلي شاه در موقع مرگ از ده‏ها زنِ خود بيش از 105 دختر و پسر و در حدود 600 نوه به يادگار گذارد. كثرت اولاد او در زمان حيات و پس از خودش، اوضاع اداريِ مملكت را مشوَّش كرد و چون هر كدام از اين شاهزادگان، داراي دستگاه و روابط بسياري بودند، از انجام هر ظلمي به مردم، اِبا نمي‏كردند. از طرفي مردم كه مورد ستميقرار مي‏گرفتند، چون تجاوزكننده، فرزند شاه بود، براي شكايت از مظالم ايشان، چاره‏اي جز تحمل نداشتند. فتحعلي شاه از اصلاحات خبري نداشت و شايد، هرگز به فكر اين كار هم نيافتاده بود.

13) رحلت "شيخ عبداللَّه مازندراني" از مبارزان مشروطه(1330 ق)
آيت اللَّه حاج شيخ عبداللَّه بن محمدنصير گيلاني مازندراني نجفي، عالم امامي و از مراجع تقليد بود. وي در طالش متولد شد و در نجف وفات يافت. در محضر درس ميرزا حسين خليلي و در نجف در محضر شيخ مرتضي انصاري، سيدحسيني كوه كمري و ميرزا حبيب‏اللَّه رشتي كسب علم نمود. شيخ عبداللَّه مازندراني در نهضت ملي ايران و تبديل اوضاع سلطنت استبدادي به مشروطه نقش مؤثري داشت و از اركان اين نهضت به شمار مي‏رفت. هِبَةُ العباد في يِوم المَعاد و كتاب طلاق از اوست.

14) وفات عالم بزرگ آيت‏اللَّه "سيدحسن موسوي بجنوردي"(1395 ق)
آيت‏اللَّه حاج ميرزا حسن‏بن سيدآقا بزرگ موسوي بجنوردي متولد 1316 ق، فقيهي بزرگ و از مراجع و اساتيد و مدرسين حوزه‏ي علميه‏ي نجف بود. القَواعِدُ الفِقهيّه، ذخيرةُالمَعاد، حاشيه بر وسيلةُ النجاة و رساله در اجتماع امر و نهي، از آثار اين فقيه بزرگوار مي‏باشند.

15) 13 ژوئن سال 1921 ميلادي : نخستين حركت بزرگ عربهاي ساكن فلسطين عليه صهيونيست ها آغاز شد. آنان با اين حركت انقلابي نسبت به سياست استعمار و طرفداري استعمارگران از يهوديان صهيونيست مقيم فلسطين اعتراض كردند . به موجب اين سياست استعماري مهاجرت يهوديان از سراسر نقاط جهان به فلسطين آغاز شد و اسكان آنان تا سال 1923 ميلادي به بيش از سي و پنج هزار تن بالغ شده بود .

16) 13 ژوئن سال 1940 ميلادي : پاريس پايتخت زيباي فرانسه در جريان جنگهاي جهاني دوم به تصرف نيروهاي آلمان نازي درآمد. سربازان هيتلر پس از تصرف پاريس پيروزمندانه در خيابانهاي شهر رژه رفتند. حمله آلمان نازي به فرانسه به دنبال حمله به هلند و نروژ و بلژيك در ماه مي سال 1940 ميلادي شروع شد و پس از انحلال ارتش فرانسه در اين روز ، پاريس تسخير گرديد .

17) تأسيس سازمان "شين فين" به عنوان شاخه سياسي ارتش جمهوري خواه ايرلند (1906م)
ايرلند از اواخر قرن پانزدهم مستعمره انگليس بود و سازمان شين فين با هدف استقلال ايرلند توسط يك روزنامه نگار برجسته ايرلندي به نام آرتور گريفيت در 13 ژوئن تأسيس شد. روش شين فين در ابتدا، مقاومت منفي در برابر انگليسي‏ها و عُمّال دولتي آن‏ها بود ولي پس از چندي به مبارزه مسلحانه عليه دولت انگلستان تبديل گرديد. در نهايت به دنبال شورش مسلحانه و جنگ‏هاي چريكي كه در سال 1920م آغاز شد، در سال 1921، استقلال ايرلند جنوبي به دست آمد. اما شين فين به عنوان شاخه سياسي ارتش جمهوري خواه ايرلند، بعد از استقلال ايرلند جنوبي، در كنار مبارزات مسلحانه ارتش جمهوري خواه ايرلند شمالي (ايرا)، براي وحدت دو بخش شمالي و جنوبي ايرلند، به مبارزات سياسي خود ادامه داد تا اين كه پس از دو سال مذاكرات فشرده با دولت انگليس و احزاب پروتستانِ طرفدار انگليس در ايرلند شمالي، در دهم آوريل 1998م، رهبران شين فين موافقتنامه صلحي با انگليس امضا كردند. بر اساس اين موافقتنامه، ايرلند شمالي به يك منطقه خودمختار تحت الحمايه انگليس تبديل مي‏گردد. در اين ميان، مسئله ايرلند شمالي همچنان حل نشده باقي ماند.

18) پرتاب اولين موشك زمين به زمين توسط آلمان نازي عليه انگلستان (1944م)
از زمان اعلان جنگ آلمان نازي به انگلستان، آلماني‏ها با استفاده از هواپيما، انگليس را كه از صحنه جنگ زميني دور مانده بود، مورد حمله قرار مي‏دادند. در طي اين حملات، خسارات عمده‏اي به نيروهاي هوايى و هواپيماهاي آلمان وارد مي‏آمد؛ در نتيجه آلمان درصددِ ساخت سلاحي بود كه از راه دور، انگلستان را مورد هدف قرار دهد. از اين‏رو موفق به ساخت موشك شد و آن را برضد انگلستان و ديگر متفقين به كار بُرد. موشك‏هاي زمين به زمين، براي ارتش آلمان، ارزان‏تر وكم‏خطرتر از پرواز هواپيما برفراز خاك انگليس بود. اين سلاح جديد كه موشك "V يك" نام داشت نخستين بار در سيزدهم ژوئن 1944م بر روي لندن پرتاب شد ولي دقت عمل آن، آن‏طور كه انتظار مي‏رفت نبود و هم‏زمان با تكميل و رفع نواقص آن، مركز تهيه و توليد اين موشك‏ها توسط هواپيماهاي انگليسي بمباران شد. اين موشك‏ها، اولين موشك‏هاي زمين به زمين در جهان بودند و پس از جنگ جهاني دوم، ساير كشورها با تكميل تكنولوژي آن، موشك‏هاي زمين به زمين پيشرفته امروزي را ساختند.

19) مرگ "الكساندر كِرْنِسكي" سياست‏مدار برجسته روسي (1970م)
الكساندر كرنسكي، سياست‏مدار معروف روسي در سال 1881م در اين كشور به دنيا آمد و پس از پايان تحصيلات دانشگاهي، وارد صحنه سياست شد. وي در مقام نمايندگي مجلس دوما عليه اختناق و بيدادگري نيكلاي دوم، آخرين تزار روس، زبان به اعتراض و حملات تند گشود. كرنسكي در 27 فوريه 1917م در پشت تريبون مجلس دوما كه تزار آن را براي فرو نشاندن احساسات آزادي‏خواهانه مردم به وجود آورده بود، خاندان سلطنتي تزار را مسئول فلاكت و هرج و مرج و اختناق آن زمان دانست و آشكارا خواستار بركناري تزار، حتي به زور گرديد. در اين زمان، بي‏ثباتي و تبعات ناشي از جنگ روسيه عليه آلمان و نارضايتي عميق مردم از حكومت تزاري مانع از هرگونه عكس العمل حكومت تزاري عليه كرنسكي شد. كرنسكي پس از آنكه تزار تحت فشار مردم، ناگزير شد در مارس 1917م از مقام خود استعفا دهد، در دولت موقتِ پس از وي اداره وازرتخانه‏هاي دادگستري و جنگ روسيه را برعهده گرفت. كرنسكي سپس در 21 ژوئيه 1917م، رياست دولت موقت را برعهده گرفت. دولت او كه بر مبناي مخالفت با حكومت تزاري زمام امور را در روسيه به دست گرفته بود، كمتر از سه ماه دوام آورد، زيرا در خلال اين سه ماه، مورد حملات شديد لنين و همفكرانش در روسيه قرار داشت. لنين، كرنسكي را عامل سرمايه‏داري مي‏دانست و مدعي بود كه هدف وي، مهار كردن قدرت مردم وباز گرداندن مجدد حكومت سلطنتي است. كرنسكي با وقوع انقلاب اكتبر 1917م توسط بلشويك‏ها سرنگون شد و با آغاز تصفيه‏هاي خونين گروه لنين در روسيه، براي حفظ جان خود، ابتدا به پاريس گريخت و سپس راهي امريكا گرديد. كرنسكي سال‏هاي طولاني در امريكا به ايراد سخنراني و نگارش كتاب‏هاي متعدد درباره انقلاب بزرگ روسيه و سوسيال دموكراسي اين كشور پرداخت. الكساندر كرنسكي سرانجام در سيزدهم ژوئن 1970م در 89 سالگي درگذشت.

/س