اعتياد به مواد يكي از معضلات بهداشتي، رواني و اجتماعي جهان امروز است. اعتياد به داروهاي مجاز و غيرمجاز در چند دهة گذشتة بسيار فراگير شده است و حاكي از بروز يك مشكل جدي درسلامت جسمي، رواني واجتماعي است.
مبارزه با اعتياد درجهان بر سه روش كلي مبارزه باعرضه، درمان معتادان وفعاليت‌هاي پيشگيري در جهت كاهش تقاضا استوار مي‌باشد. اگرچه مبارزه باعرضة‌ موادبسيار ضروري است و بدون آنها مشكل مواد بسيار بدتر از امروز مي‌بود، ليكن اين تلاش مشكل سوء مصرف واعتياد را از بين نبرده است.
دريك بازار بزرگ باتقاضاي زياد نمي‌توان حتي به ميزان كم مواد راكمياب نمود يا قيمت آن را اضافه كرد. درچنين بازاري توزيع كنندگان و دلالان به قدري افزايش مي‌يابند تا قيمت‌ها نسبتاً پائين باقي بمانند. در آمريكا از سال 1986 تا 1989 هزينه اي كه صرف اجراي قوانين شد دو برابر گرديده اما در همان زمان قيمت كوكائين دربازار از 100 دلار به ازاي هركدام به 75 دلار تقليل پيدا كرد. مطالعات مختلف نشان داده اند كه تا وقتي تقاضا براي مواد زياد است عرضه را نمي‌توان خيلي پائين آورد.
از طرف ديگر روي كرد درماني نيز با مشكلات بسياري مواجه است. بسياري از افرادي كه براي درمان مراجعه مي‌كنند دچار عوارض جسمي، رواني واجتماعي جدي شده اند كه برطرف كردن آن هزينه و وقت و انرژي زيادي صرف مي‌كنند و ميزان موفقيت نيز نامعلوم است. به دليل پيچيدگي مشكلات اعتياد، ساختار درماني پيچيده اي مورد نياز است تا همة ابعاد زندگي و الگوي رفتار مختلف معتادان رادربرگيرد، ساختارهايي مانند درمانگاه هاي ويژه معتادان، مراكز سم زدائي و بازپروري، كارگاه‌هاي حرفه اي و جوامع درماني.
روي كرد پيشگيري در جهان عمر كوتاه تري دارد واز سي سال پيش به تلاش و مبارزه عليه اعتياد اضافه شده است. بررسي‌ها نشان مي‌دهند كه روي كرد پيشگيري نيز مي‌بايست در كنار مبارزه با عرضه و روي كرد درماني مورد توجه قرار گيرد. از سال 1980 ميزان شيوع اعتياد دركشورهايي كه فعاليت‌هاي پيشگيري از اعتياد را از طريق كاهش تقاضا با جديت پيگيري مي‌نمايند،‌كاهش قابل ملاحظه اي يافته است. به عنوان مثال، تعداد مصرف كنندگان مواد مخدر در امريكا در سال 1990، نسبت به سال 1985 به نصف تقليل يافته است،‌كه اين تغيير مديون فعاليت‌هاي پيشگيري از اعتياد بود ه است.
لغت «پيشگيري» يعني جلوگيري از وقوع يك اتفاق، از نظر بهداشتي، پيشگيري عبارت است از مداخله اي مثبت و انديشمندانه براي مقابله با شرايط مضر قبل از اينكه منجر به اختلال يا ناتواني شود.
هدف از پيشگيري اوليه پيشگيري از شروع اختلال است كه منجر به كاهش ميزان بروز (Incidence) ودرنتيجه،كاهش ميزان شيوع (Prevalence) مي‌گردد.
روش‌هاي پيشگيري اوليه عبارتند از:
1- از بين بردن علل
2- كاهش عوامل مخاطره آميز
3- افزايش مقاومت فرد
4- جلوگيري از سرايت بيماري
منبع: www.dchq.ir
/خ