همه روزه شاهد چهرههاي عبوس، اخمهاي درهم كشيده و قيافههاي مضطرب در اطراف خود، در كوچه و خيابان و حتي سازمانها و مراكز اداري هستيم و شادماني را به معناي كامل كلمه تنها در كودكان ميبينيم. متأسفانه در همين رابطه، اين تصور غلط در ميان افراد جامعه شكل گرفته است كه شادي جزو رفتارهاي جامعه پسند نيست و حتي در صورت شاد بودن، سعي ميكنيم خود را جدي و عبوس نشان دهيم و اين وضعيت در حالي است كه در جامعهاي زندگي ميكنيم كه معتقد است مومن گشاده روست و با لبخند خود به ديگران آرامش ميبخشد و افسردگي را به خود راه نميدهد. در اين رهگذر و در كنار فشارهاي اجتماعي- اقتصادي، فرزندان ما به خصوص نوجوانان و جوانان آسيب پذيرترند و به نظر ميرسد چون الگوهاي رفتار شادمانه را در بزرگترها نديدهاند، با انتخاب الگوهايي بسيار متفاوت شادي را به شكل ديگر و در قالب يك هيجان طلبي و شايد بياعتنايي و مقابله با ارزشهاي بزرگترها نشان ميدهند و روز به روز بيشتر با نسل قبل فاصله ميگيرند و شادماني را در مصنوعات جستجو ميكنند.
از آنچه گذشت، اين سؤال به ذهن ميرسد كه تعريف شادي چيست؟ مفهوم شادي آن قدر وسيع و تعريف ناپذير است كه بتوانيد تمام مثبتها را شادي فرض كنيد و تمام منفيها را غم.
آنقدر وسيع كه دهخدا در لغتنامه خود هيچ راهي جز تعريف شادي يا لغتي مترادف خودش پيدا نكرده است. براي فهميدن مفهوم شادي، جستجوي لغتنامه بيهوده است. بايد دلتان را جستجو كنيد. اما در دنيايي كه همه چيز اعتبار خود را از تعريفهايش دارد، روان شناسان هم شادي را با تمام گوناگونيهايش به بند تعاريف كشيدهاند.
اولين تعريفي كه از شادي در روانشناسي وجود دارد، هيجان مثبتي است كه به «رضايت از زندگي» تعبير ميشود و بدون آن كه لحظهاي باشد، مدتهاي زيادي همراه انسان است.
ارسطو معتقد است بهترين چيزي كه در زندگي بشر وجود دارد،شادي است و اين شادي آن قدر اهميت دارد كه ساير امور زندگي تنها در جهت كسب آن هستند. تحقيقات پزشكي هم، اگرچه بخش دوم جمله ارسطو را رد شده فرض ميكنند اما نشان ميدهند شادي با تمام ناديده گرفته شدن در زندگي انسان امروز، بزرگترين كليد حل مشكلات اوست. كاهش فشار خون، درمان ديابت، درمان چاقي، تقويت سيستم ايمني، تقويت قلب و حتي درمان بيماريهاي صعبالعلاج و لاعلاجي مثل سرطان، از ديد پزشكي باخنده و شادي امكان پذير است.
شايد به همين دليل است كه مردم دنيا هزار و يك بهانه ميتراشند براي شاد بودن و خنده بيشتر. از «جشن گوجه فرنگي» و «روز خنده» گرفته تا تغيير شكل يك جشن مذهبي به هالوين امروز. در تمام تقويمهاي دنيا، مقابل تاريخ 8مه ميتوانيد روز جهاني خنده را ببينيد.
لازمه شادي، آسايش دروني است
«برتراند راسل»، منتقد اجتماعي و فيلسوف سرشناس انگليسي، ميگويد: زندگي خوب يك زندگي شاد است. منظورم اين نيست كه انسان خوب لزوماً يك انسان شاد خواهد بود، منظورم اين است كه يك انسان شاد قطعاً يك انسان خوب خواهد بود.
لازمه شادي، آسايش دروني است و اين زماني به انجام ميرسد كه فعاليتها و برنامهريزيهاي روزانه ما پاسخگوي ارزش ما و نيازهاي دروني ما باشند. براي رسيدن به اين مهم ابزارهايي در اختيار داريم كه عبارتند از: زمان، فكر و عمل.
كليد واقعي رسيدن به آسايش دروني در اين است كه چگونه از اين سه ابزار به بهترين شيوه استفاده شود.
زمان؛ دو ويژگي خاص زمان دراين است كه اولاً به صورت مساوي و يكسان بين همه تقسيم ميشود. ويژگي ديگر زمان را ميشود در اين خلاصه كرد كه آن را برخلاف پول و طلا و اجناس ديگر نميتوان پس انداز كرد.
بيشتر مواقع ما به ديگران اجازه ميدهيم كه وقت ما را با مسايل غيرمهم تلف كنند و اغلب خود ما هم در اين كار با آنها همدست ميشويم. طبق آمار به دست آمده در آمريكا به طور متوسط روزانه 5/4 ساعت از وقت مردم به تماشا كردن تلويزيون سپري ميشود. با توجه به اينكه وقت آزاد ما پس از كارهاي روزانه، خواب و خوراك، رانندگي و غيره به حدود 6 ساعت ميرسد، تماشاكردن تلويزيون 75درصد وقت آزاد را به خود اختصاص ميدهد. البته اگر تلويزيون جنبه آموزشي داشته و از آن به شيوة مطلوب استفاده شود، بسيار هم مفيد است؛ ولي در صورتي كه از آن به عنوان وسيله وقت گذراني و يا وقت كشي استفاده شود، بسيار زيان آور خواهد بود.
فكر و عمل؛ زندگي زيباترين هديه خداي مهربان است و انسانهايي كه اين هديه را قدر ميدانند، آنچنان در صحنه زندگي شادي و نشاط ميآفرينند كه هر لحظه زندگيشان مملو از خاطرهاي زيبا خواهد بود.
ديل كارنگي، روان شناس بزرگ ميگويد: «98درصد نگرانيهاي مردم براي چيزهايي است كه هنوز اتفاق نيفتاده است.»
پس بياييم با توكل به خداي مهربان در فراز و نشيبهاي زندگي با صبر و حوصله به انتظار زيباترين و خوشمزهترين لحظههاي ناب زندگي باشيم و از اكنون لذت ببريم و از گذشته عبرت بگيريم و آيندهاي زيبا را تصور كنيم.
زندگي با تدبير و تفكر زيبا ميشود. براي هر اقدامي فكر كنيم و افكارمان را بر روي برگهاي سفيد بنويسيم و چندين بار تفكراتمان را مرور كنيم. انسانهايي ميتوانند لحظات شيريني در زندگيشان خلق كنند كه زماني آن لحظه را تصوير و براي آن تدبير كرده باشند.
تفكرراههاي بيشماري را براي رسيدن به موفقيت در مسير انسان قرار ميدهد و انسانهاي هوشمند علاوه براينكه خود ميانديشند، از تجارب و افكار انسانهاي ديگر نيز استفاده ميكنند و ميانبرهاي رسيدن به موفقيت و زيبايي را كشف ميكنند.
انديشيدن انسانها را رشد ميدهد و آنها را از مسيرهاي بحراني به سلامت عبور ميدهد و رازهاي آرامش و نشاط را براي آنان به ارمغان ميآورد. هر روز دقايقي را در خلوت براي انديشيدن قرار دهيم و آن چه را كه پس از تفكر و تدبير و مشورت با انسانهاي صادق به دست ميآوريم، با اقتدار در صحنه زندگي جاري كنيم.
انتظار زيباترين مفهوم زندگي است. انسانهايي كه در انتظار خوبيها مينشينند، خوبيها را به دست ميآورند، چرا كه انسانها جذب كننده انتظاراتشان هستند. قانوني در اين عالم وجود دارد به نام قانون افزايش. اين قانون بيان كننده اين مفهوم است كه هر چيزي كه حرفش را بيشتر بزني و به آن بيشتر بينديشي براي تو محقق ميشود.
مواظب باشيم براي تحقق يك زندگي شيرين، منتظر تلخ كاميها و شكستها نباشيم و هر روز صبح كه از خواب بيدار ميشويم، پس از يك مناجات عارفانه، منتظر خير و بركتهاي بيكران در زندگي باشيم.
راز و رمز شيرين زندگي كردن خيلي سخت نيست فقط بايد بدانيم كه چگونه زندگي كنيم. آري مشكلات و ناكاميهاي مسير زندگي، مواد خام شكلات زندگي هستند. زندگي ما همواره با مشكلات و سختيها معنا پيدا ميكند و ما آمدهايم تا مسايل زندگي را حل كنيم و لذت حل مسايل و مشكلات را بچشيم.
از مشكلات و رنجهاي زندگي نهراسيم و با اقتدار در ميان زندگي وارد شويم و اينگونه از مشكلات و ناكاميهاي مسير بهترين شكلات زندگيمان را تهيه كنيم و از اَن لذت ببريم.
براي تهيه شكلات زندگي بايد به نكات مهم و دستورالعمل ذيل توجه داشت تا طعم شكلات زندگي، دلچسب همه اطرافيان باشد.
انسانهايي كه فعاليتها و امورشان رابانگرش و باورهاي بسيار مثبت آغاز ميكنند، دستاوردهاي مثبتي به دست ميآورند.
آنها چون اعتقاد دارند كه موفق ميشوند، پس قطعا به پيروزي ميرسند. انسانهاي برنده ابتدا در ذهن خود برنده ميشوند و سپس اين پيروزي و موفقيت را در صحنه زندگي نمايان ميسازند.برندگان هميشه مثبت ميانديشند و از ناملايمات مسير هراسي ندارند و بااعتقادي راسخ نگاهي متعالي به اطراف خود دارند.
آري براي خلق يك زندگي عالي و مطلوب بايد باور داشته باشيم كه توانايي آفريدن زيباترين زندگي را داريم، سپس با اين باور شيرينترين لحظات را براي خود و اطرافيان مهيا سازيم.
براي تهيه شكلات زندگي بايد تجربه كسب كنيم، بنابراين اگر عزممان را جزم كردهايم تا زندگي شيريني را رقم بزنيم، بايد از اشتباهات گذشته اندوهگين نباشيم و ناكاميهاي گذشته را در ذهنمان مرور نكنيم و بيجهت از كاه كوه نسازيم.
انسانهاي موفق فقط از گذشته درس ميگيرند و در زمان حال زندگي ميكنند و همواره آيندهاي زيبا را در ذهنشان ترسيم ميكنند. راز شاد زيستن، صبرو شكيبايي است. براي لذت بردن از زندگي بايد براي اتفاقاتي كه هنوز رخ نداده است، نگران نباشيم.
و چه زيبا پيامبر اكرم (صلّي الله عليه و آله و سلّم) فرمودهاند : « مشكل را كتمان كنيد تا روزيتان زياد شود.»
همواره سعي كنيم با دوربين ذهنمان، زيبايها را ببينيم تا سفره بركات و نعمات الهي براي ما گسترده شود.
قرآن مجيد ميفرمايد:« به درستي اوست كه ميخنداند و ميگرياند.»
انسانهايي كه با يك ارتباط عاشقانه و عارفانه با توكل به عالم هستي در مسير زندگي تلاش ميكنند، همواره مورد حمايت حضرت حقتعالي قرار ميگيرند و به آرامشي عميق دست مييابند.ساختن يك زندگي ايدهآل بدون خدا ممكن نيست و انسانهايي كه به دنبال شيريني حلاوت در زندگي ميگردند، بايد خدا را در متن زندگيشان جاري كنند. و هر تفكر و اقدامي را برمبناي اطاعت او قرار دهند تا شادي و نشاط حقيقي نصيبشان شود.
خداوند به انسانهايي كه او را اطاعت ميكنند، وعده ياري و حمايت داده است و فرموده:« بهدرستي خداوند حمايت كننده انسانهايي است كه به او ايمان آوردهاند.»
منبع: روزنامه اطلاعات/س