روروک يکي از وسايلي است که نقش عمدهاي در بسياري از حوادث مرتبط با کودکان داشته و از ديرباز مورد اختلاف نظر صاحبنظران بوده است.
در قرن حاضر فروش ساليانه 3 ميليون روروک در آمريکا بيانگر اين است که اين وسيله يکي از محبوبترين وسايل مورد استفاده براي کودکان در اين کشور است. در ايران نيز وسيله مورد علاقه خانوادهها است، به خصوص انواع آن در سيسموني براي نوزادان خريداري شده و مورد استفاده قرار ميگيرد.
نتيجه چند تحقيق جالب
تحقيقات در سال 2002 ميلادي در انگليس نشان داد که روروک باعث تاخير جزيي در راه رفتن کودک ميشود و طي تحقيقاتي که در آمريکا انجام شده معلوم شده است که روروک باعث به تاخير افتادن رشد هوشي کودکان ميشود. در واقع کودکاني که از روروک استفاده ميکنند کمتر از ساير کودکان ميتوانند به طور طبيعي روي زمين تجسس کنند و قوه و ميدان بيناييشان گسترش کمتري پيدا ميکند. همچنين بررسيهاي انجام شده نشان داده است که رشد هوشي و عملکرد مغزي اين کودکان به خوبي کودکان ديگر نيست و مدت زمان بيشتري طول ميکشد تا بتوانند بخزند، بنشينند و راه بيفتند. همچنين در سال 1997 تحقيقي نشان داد که روروک به شيرخواراني که هنوز در مراحل اوليه رشد حرکتي هستند استقلال بيشتر و سريعتري در دسترسي به نقاط خطرناک ميدهد و يکي از علل حوادث و آسيبديدگي کودکان پرت شدن از پله و شکستگي جمجمه است. استفاده از روروک در کشورها و فرهنگهاي مختلف متفاوت است. تحقيقاتي که در سال 2009 در کشور ترکيه انجام شد نشان داد سهچهارم کودکان اين کشور از روروک استفاده ميکنند. اين کودکان اغلب متعلق به خانوادههايي با سطح تحصيلات متوسط و پايين بوده و به عبارت سادهتر فقط 15 درصد از والدين ترکيه از خطرات احتمالي استفاده از روروک آگاه هستند. (ميزان آگاهي والدين در آمريکا 90 درصد است) البته با وجود آگاهي از اين خطرات، باز هم 50 درصد از خانوادهها بيان داشتند که به دليل فراهم کردن وسيله براي سرگرمي کودکان از روروک استفاده ميکنند و 30 درصد گمان ميکردند که اين وسيله به يادگيري کودک در راه رفتن کمک ميکند و 20 درصد به خاطر انجام کارهاي منزل با اين فکر که روروک کودک را سرگرم ميکند از اين وسيله استفاده ميکردند.
جالبتر آنکه نظرسنجيها نشان ميدهد بيش از 80 درصد والدين اقرار کردهاند که پزشکان به آنها هشدار دادهاند که استفاده از روروک خطرناک است ولي آنها باز هم از آن استفاده ميکردند.
حوادث مرتبط با روروک
در سال 1994 آمارها نشان داد که اين وسيله ساليانه موجب 25هزار مورد مراجعه به اورژانسهاي آمريکا شده است. در سال 2002 در انگليس 2350 کودک به علت صدمات ناشي از روروک به بيمارستان آورده شدهاند. به نظر ميرسد آمار حوادث ناشي از روروک مشابه حوادث ناشي از ترافيک جادهها است.
طبق گزارش آکادمي طب کودکان آمريکا، ساليانه بين 1400 تا 2500 حادثه در ارتباط با روروک اعلام شده که اين فقط صدمات گزارش شده است و ممکن است بيشتر حوادث گزارش نشده باشد.
علل پيش آمدن حوادث با روروک
1.جابهجايي سريع کودک روي همان سطح: روروک به کودک، اين اجازه را ميدهد که سريعتر از ميزان طبيعي در همين سن حرکت کرده و خودش را به وسايل و مکانهاي خطرناک مثل اتاقهاي ديگر، بخاري، شومينه، پريز برق، آشپزخانه، اجاقهاي خوراکپزي و همچنين به محوطههاي باز مانند استخر برساند و چون شيرخوار 6 تا 15 ماهه از خطرات آگاهي ندارد به وسيله روروک در معرض خطر قرار ميگيرد.
2.افتادن: افتادن علت اصلي صدمه با روروک است ممکن است کودک از روروک بيرون بيفتد يا با روروک از پلهها سقوط کند. تحقيقاتي در کانادا نشان داده است 70 درصد صدمات ناشي از روروک در اثر افتادن از پلهها بوده است. به عنوان مثال از 36 کودک آسيبديده در اثر استفاده از روروک 27 مورد صدمه خفيف ديدهاند، 3 نفر دچار صدمات دنداني و سه نفر دچار شکستگي گردن و صدمه به جمجمه و ضربه به سر شدهاند که ممکن است عوارض ماندگاري نزد کودک به جا بگذارد. وارونه شدن کودک به علت تعادل نداشتن (که توزيع وزن در قسمت بالا بيشتر است) اتفاق ميافتد.
3.سوختگي نيز به علت دسترسي به آشپزخانه يا بخاري، شومينه و برقگرفتگي گزارش شده است.
4.مسموميت به علت دسترسي سريع به مواد شوينده و خطرناک مانند حشرهکشها، سموم گياهي و... (که بايد توجه داشت که در دسترس کودکان نباشد)، پيش ميآيد.
حرف آخر
به دليل صدمات ناشي از روروک، طبق دستور آکادمي طب کودکان آمريکا، کارخانههاي سازنده موظفند برچسب اطلاعيه خطر را روي محصولشان نصب کنند و در سال 1994 نيز کميسيون ايمني محصولات توليدي کودکان آمريکا کارخانههاي سازنده را موظف به تجهيز اين وسيله با قاب چهارچوبي بزرگتر براي جلوگيري از افتادن نمود اما آمارها نشان ميدهد با وجود اين دستورالعملهاي ايمني، از صدمات و خطرات کاملا کاسته نشده است. پزشکان کودکان آمريکا بالاخره بر ممنوعيت فروش اين وسيله تاکيد کردند و براي فروشندگان هر دستگاه هزار دلار جريمه در نظر گرفته شده است. در کشور کانادا نيز از سال 2004 فروش و استفاده از اين وسيله ممنوع شده است و دپارتمان سلامت کودکان آمريکا بر وسايل سرگرمي جايگزين روروک ثابت با پايههاي مانع از افتادن تاکيد کرده است.
توصيه ميشود تا زماني که ممنوعيت توليد آن در کشورهاي ديگر عملي شود، پزشکان اطفال و مسوولان از طريق رسانههاي ارتباط جمعي و نشريات، آگاهي لازم را در مورد خطرات احتمالي و گاه جبرانناپذير روروک به والدين بدهند.
پينوشتها:
* متخصص کودکان
منبع:www.salamat.com