نگاهي به پدپده زورگيري از منظر جامعه‌شناسي، روان‌شناسي و دفاع شخصي
در ميان جرايمي که هر روز در کلان‌شهرهاي کشور و به‌خصوص تهران اتفاق مي‌افتد زورگيري يا سرقت به عنف از جايگاه خاصي برخوردار است و رشد آمار اين جرم، در مقايسه با ديگر جرايم، نگران‌کننده است.
زورگيري، همان‌طور که از نام آن پيداست، سرقت همراه با تهديد و زور است و اشراري که غالبا مسلح به سلاح سردي مانند چاقو يا قمه هستند، هنگام سرقت، با تهديد به استفاده از اين نوع سلاح‌ها و با ترساندن فرد قرباني، پول يا لوازم باارزش آنها را سرقت مي‌کنند و زماني که با مقاومت مالباخته روبه‌رو مي‌شوند، گاهي با استفاده از همين سلاح‌ها، آنها را زخمي کرده يا به قتل مي‌رسانند. زورگيري‌هاي مرگبار از جمله جرايمي هستند که هرچند وقت يک‌بار، اخبار آن در صفحه «حوادث» روزنامه‌ها به چاپ مي‌رسد.
شيوع زورگيري
زورگيري از جمله سرقت‌هايي است که بعد از سرقت موتور و خودرو و جيب‌بري، در رده‌هاي بالاي جرايم قرار دارد. تشکيل پرونده‌هاي متعدد در دادسراهاي تهران مبني بر زورگيري در پوشش مسافرکشي يا خفت‌گيري در خيابان باعث شده که پليس بارها به شهروندان هشدار دهد که سوار خودروهاي مشکوک نشوند و ترجيحا فقط از تاکسي يا خودروهاي عمومي استفاده کنند.
مکان زورگيري
بيشتر زورگيريها مربوط به زورگيري داخل خودرو يا خفت‌گيري در خيابان‌ها و کوچه‌ها است. زورگيري با ماشين که بيشترين پرونده‌ها را در اداره آگاهي تشکيل مي‌دهد، زماني اتفاق مي‌افتد که دو يا سه سارق حرفه‌اي با همدستي يکديگر سوار بر خودرويي که پلاک آن را به شکل‌هاي مختلف مخدوش کرده‌اند به بهانه مسافرکشي با پرسه زدن در خيابان‌ها و ميدان‌ها سوژه مورد نظر خود را که اکثرا افراد سالخورده يا ضعيف‌الجثه هستند، انتخاب کرده و پس از سوار کردن در بين راه، نقشه شوم خود را پياده مي‌کنند.
زورگيري بانکي
نوع ديگر زورگيري که معمولا در ايام پاياني سال افزايش چشم‌گيري دارد، سرقت از مشتريان بانک‌ها و کساني است که با پول زياد به مراکز خريد و يا جواهرفروشي‌‌ها مي‌روند. از آنجايي که ريسک کيفقاپي بسيار بالاست و احتمال موفقيت در آن 50 درصد است و احتمال به دام افتادن در زمان کيفقاپي زياد است، دزدان حرفه‌اي سرقت با شيوه زورگيري را جايگزين کيفقاپي کرده‌اند. در اين نوع سرقت يک نفر از سارقان به بهانه واريز پول يا پرداخت قبض وارد بانک‌ها شده و به دقت مشتريان بانک‌ها و کساني را که پول زياد از بانک مي‌گيرند زير نظر قرار مي‌دهد و با انتخاب شکار مورد نظر نقشه سرقت به اجرا درمي‌آيد.
سارقان زورگير که اغلب سوار بر موتورسيکلت هستند، با تعقيب سوژه موردنظر در يکي از خيابان‌هاي فرعي و يا مکان‌هاي خلوت با چاقو و قمه به او حمله کرده و در يک چشم به هم زدن، کيف او را سرقت مي‌کنند و اگر هم مقاومتي از سوي مالباخته صورت گيرد، به راحتي او را با چند ضربه چاقو زخمي کرده و فرار مي‌کنند. نيروي انتظامي تهران بزرگ فيلمي از زورگيري‌هاي خشن سارقان که به وسيله دوربين‌هاي مداربسته بانک‌ها و پمپ‌بنزين‌ها ضبط شده را به‌صورت مستند تهيه کرده و هر سال در نمايشگاه هفته ناجا و مطبوعات به نمايش مي‌گذارد. در اين فيلم به خوبي نحوه زورگيري سارقان که با تعقيب سوژه موردنظر و با تهديد چاقو پول‌هاي او را به سرقت مي‌برند، به نمايش گذاشته شده است. در يکي از اين سرقت‌ها دزدان با تعقيب مشتري بانک که چند ميليون پول را داخل نايلون مشکي قرار داده بود، در مقابل پمپ بنزين خفت‌گيري کرده و يکي از دزدان با قرار دادن چاقو زير گلوي او از مالباخته خواست تا نايلون پول‌ها را بدهد اما با مقاومت او کيسه نايلون پول‌ها پاره شده و تمام پول‌ها در کف خيابان ريخت و عجيب اين بود که اين سرقت در ساعت 12 ظهر و در يکي از خيابان‌هاي پرتردد تهران اتفاق افتاد و هيچ‌کدام از شهروندان هم جرأت نزديک شدن به دزدان را نداشتند.
زورگيري اتوباني
زورگيري در اتوبان‌ها و جاده‌هاي خارج از شهر نيز يکي از انواع زورگيري است. در اين نوع سرقت، دزدان تحت عنوان مسافر با کرايه کردن خودروهاي مسافرکش و دادن پيشنهاد مبلغ کرايه بالا، سوار خودرو شده و در بين راه به بهانه‌اي از راننده مي‌‌خواهند که از جاده اصلي خارج شده و سپس نقشه خود را پياده مي‌کنند و پس از زخمي کردن راننده، خودروي او را به سرقت مي‌برند. در بسياري از اين نوع زورگيريها، سارقان براي آنکه بعدها از سوي راننده شناسايي نشوند، او را به قتل مي‌رسانند و در برخي موارد نيز جسد او را به آتش مي‌کشند.
زورگيري از زنان
زنان نيز جزو قربانيان زورگيري هستند و دزدان در هيات مسافرکش، آنها را سوار کرده و در مکان‌هاي خلوت و فرعي با تهديد چاقو، پول و وسايل گرانقيمتي مثل طلا و جواهرات آنها را سرقت مي‌کنند و در برخي موارد نيز آنها را مورد اذيت و آزار قرار مي‌‌دهند؛ به‌طوري که هر ماه، چند پرونده زورگيري همراه با اذيت و آزار در دادسراي جنايي تهران تشکيل مي‌شود.
منبع:www.salamat.com