آيا کودکانمان بايد ورزش کنند؛ چقدر و چگونه؟
وقتي فرزندمان به سه يا پنج سالگي مي‌رسد، او را به باشگاه ژيمناستيک يا بدن‌سازي و تناسب اندام يا دوي ماراتن مي‌فرستيم اما نمي‌دانيم آيا براي فرزندمان مناسب است يا نه؟ کودک از کجا بايد شروع کند يا چگونه بايد ورزش کند؟ در اين مقاله به ورزش کودکان و اصول آن مي‌پردازيم.
در يک کلاس آموزشي پزشکان ورزشي، از شرکت کنندگان پرسيدند اگر والدين کودکي هشت ساله به شما مراجعه کنند و از شما بپرسند که آيا کودک ما مي‌تواند به دوي ماراتن بپردازد، شما چه خواهيد گفت؟ البته همه مات و مبهوت به مدرس نگاه مي‌کردند ونمي‌دانستند چه بگويند؟
ورزش کودکان، قانون دارد
براي بچه‌هاي زير 10 سال اصولا بايد آموزش‌هاي حرفه‌اي ورزشي کم باشد و بهتر است فقط به يک نوع ورزش خاص نپردازند و به تفريحات ديگر هم مشغول شوند. از طرفي، ورزش کردن براي کودکان بايد جنبه سرگرمي، بازي و کشف مجهولات داشته باشد و موضوع تجربه کردن براي آنان مطرح باشد و حالت رقابت در ميان نباشد. کودکاني که مي‌خواهند ورزش کنند و در محدوه سني زير 10 سال قرار دارند، بايد مهارت‌هاي پايه را ياد بگيرند. قوانين ورزشي بايد براي آنان انعطاف‌پذير باشد و زمان آزاد بيشتري داشته باشند و زمان آموزشي مخصوص آن ورزش کوتاه باشد و همان‌طور که پيش از اين گفته شد، رقابت کمي‌در ميان باشد. در حقيقت درباره کودکان بايد از بازي‌هاي ورزشي گفت، به ويژه بازي‌هاي مهارتي که علاوه بر مهارت‌هاي گوناگون، از راهکارهاي متعدد بازي و ورزش و حس مشارکت نيز بيشتر بدانند. در اين ميان بايد به جنس کودک هم توجه کنيم. به هر حال، دختر بچه‌ها به استقامت و انعطاف پذيري و پسربچه‌ها به قدرت عضلاني و اندازه بدن و هر دو جنس به مهارت‌هاي حرکتي نياز بيشتري دارند، البته از انواع ورزش‌ها براي هردو جنس نبايد غافل بود. وقتي از قدرت عضلاني مي‌گوييم، بايد آن را براي کودکان معيارسازي کنيم. در حقيقت افزايش قدرت عضلاني بيشتر براي به کارگيري عصبي و عضلاني است. هيپرتروفي يا پف کردن عضلات در بچه‌ها کمتر رخ مي‌دهد و مورد نياز هم نيست. وقتي تمرينات ورزشي براي کودکان تجويز مي‌کنيم، نبايد از 60 تا 80 درصد حداکثر قدرت عضلات آنان براي آن حرکت و آن عضله بيشتر شود و براي هر حرکت، فقط 6 تا 10 تکرار بايد انجام گيرد. هدف از انجام دادن ورزش‌هاي افزايش قدرت عضلاني براي کودکان، پنج مورد است: کارايي بهتر، افزايش تعادل، انعطاف‌پذيري همراه با افزايش حس عمقي براي تعادل بيشتر در سطوح ناهموار، کاهش خطر بروز آسيب‌هاي ورزشي و ايجاد ايمني در هنگام ورزش کردن. در حقيقت براي رسيدن به اين اهداف، چند مولفه براي ورزش کودکان وجود دارد: افزايش قدرت، انعطاف پذيري، ايروبيک، تعادل و افزايش حس عمقي. يکي از مواردي که در زمينه ورزش کودکان و نوجوانان مطرح مي‌شود اين است که آيا برخي ورزش‌ها موجب افزايش قد مي‌شود يا خير. چند مطلب در اين زمينه وجود دارد که درحقيقت به نوعي فرضيه است. اول، موضوع انتخاب طبيعي است. يعني اينکه افراد بلند قد به ورزش‌هايي که به قد بلند نياز است، روي مي‌آورند و برعکس نه اينکه براي مثال، بسکتبال بازي کردن، افراد را بلند قد کند يا ژيمناستيک افراد را کوتاه قد کند. دوم، موضوع ترشح هورمون رشد است که با انجام دادن مجموعه‌اي از فعاليت‌هاي ورزشي، بيشتر ترشح مي‌شود.
ورزش‌هاي برخوردي و غيربرخوردي
بسياري از پدر و مادرها مي‌پرسند، کودکان‌شان چه ورزش‌هايي را بايد انجام دهند؟ آيا مي‌توانند ورزش‌هاي برخوردي انجام دهند يا بايد بازي‌هاي آرام بکنند؟ پاسخ اين است که براي ورزش کودکان از نظر برخوردي و غيربرخوردي بودن، معيارهاي سني وجود دارد. در سنين 6 تا 10 سال مي‌توان اين ورزش‌ها را تجويز کرد: پياده روي، ژيمناستيک، شنا کردن، تنيس و تنيس روي ميز يا پينگ پنگ. سنين 11 تا 14 سال: واليبال، بدمينتون، بسکتبال، فوتبال و دوچرخه سواري. سنين بيش از 15 و دوران بلوغ: وزنه برداري، کشتي، فوتبال آمريکايي،هاکي و مشت زني. همان‌طور که گفته شد، براي کودکان نبايد رقابت ورزشي گذاشت مگر با افزايش سن و به تدريج. در حقيقت رقابت نبايد هدف اصلي باشد و نبايد در سنين پايين براي کودکان ورزش گذاشته شود و نبايد به دفعات و به طور مکرر تجويز شود. سوال دختران نوجوان اين است که کدام ورزش‌ها ممکن است موجب بروز اختلالات هورموني و ايجاد آمنوره يا قطع و نامنظمي‌دوره‌هاي ماهيانه بانوان شود؟ اصولا هر ورزشي که با شدت متوسط و به مدت زياد انجام گيرد، به علت خاصيت چربي‌سوزي و به اين علت که هورمون‌هاي زنانه در چربي‌ها ذخيره مي‌شوند و با حذف چربي، هورمون نيز کاهش مي‌يابد، ممکن است موجب بروز آمنوره و اختلالات هورموني موقتي شود.
تمرينات اختصاصي و عمومي
براي کودکان و ورزش‌هايشان بايد مجموعه‌اي از تمرينات عمومي و تمرينات اختصاصي در نظر گرفت يعني تمرينات اختصاصي براي ورزشي خاص يا براي تقويت عضو و عضله و مولفه‌اي خاص به کار مي‌رود و ورزش‌هاي عمومي براي افزايش استقامت قلبي و تنفسي و آمادگي جسماني استفاده مي‌شود. براي رسيدن به اين هدف، تقسيم‌بندي سني خاصي وجود دارد. سنين 9 تا14 سال: 30 تا 40 درصد از تمرينات، اختصاصي و بقيه عمومي، سنين 14 و 15 سال: 50 درصد تمرينات، اختصاصي و در دوران بلوغ و افراد بالغ بايد 20 درصد تمرينات، عمومي باشد.
منبع:http://www.salamat.com