? نگاهي به آرا و انديشه هاي امام موسي صدر درسالروز ربوده شدن او
 

سيد موسي صدر فرزند آيةا...سيدصدرالدين در چهاردهم خرداد 1307 ش. درخيابان چهار مردان قم، به دنيا آمد. پدرش از مراجع قم و مادرش فيضيه خانم، دختر حاج حسين آقا قمي است. وي تحصيلات ابتدايي را در مدرسه حيات قم و متوسطه را در دبيرستان حکيم نظامي به اتمام رساند.
امام موسي صدر تحصيلات حوزوي را همزمان با تحصيل در دبيرستان آغاز کرد، اما در پايان مقطع متوسطه به طور تمام وقت به تحصيل در حوزه علميه قم پرداخت. او در اين راه، از حضور عالمان فرزانه اي مانند آيةا...بروجردي، سيد احمد خوانساري، محقق داماد، حجت کوه کمره اي و امام خميني(ره)، در کنار پدر بزرگوار خود کسب فيض کرد.

? اولين حلقه اتصال حوزه و دانشگاه
 

سيد موسي صدر علاوه بر تحصيلات حوزوي، به تحصيل در دانشگاه نيز پرداخت. در سال 1329 وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شده و در رشته اقتصاد ادامه تحصيل داد. مي توان گفت، وي نخستين روحاني است که تحصيلات دانشگاهي داشته و در واقع حلقه اتصال بين دو قشر عظيم فرهنگي يعني حوزويان و دانشگاهيان است.
پس از اتمام تحصيل دانشگاه در سال 1332 شمسي، به نجف اشرف هجرت کرد و تا سال 1337 از محضر اساتيدي چون آيات عظام حکيم، خوئي و عبدالهادي شيرازي بهره برد.
وي در اين سال به ايران برگشت و سردبيري اولين نشريه حوزه علميه قم به نام «درسهايي از مکتب اسلام» را به همراهي تعدادي از روحانيون برعهده گرفت. مقالات ايشان در موضوع اقتصاد در اين مجله، نشان از بينش اقتصادي وي دارد. تأسيس دبيرستان ملي در قم، از ديگر فعاليتهاي امام موسي صدر دراين سالهاست.

? هجرت به لبنان
 

در اواخر سال 1338 به لبنان مهاجرت کرده و عمده مبارزات و اقدامهاي اصلاحي اش را در آنجا پايه ريزي مي کند. تأسيس مؤسسه صنعتي جبل عامل، بازسازي جمعيت خيريه احسان و نيکوکاري، رسيدگي به وضعيت زنان، تأسيس خانه دختران، ايجاد آموزشگاه پرستاري، راه اندازي درمانگاه و مراکز پزشکي، تأسيس کارگاه هاي قاليبافي، راه اندازي مرکز بررسيهاي اسلامي و مجلس اعلاي شيعيان، از مهمترين اقدامهاي امام موسي صدر در لبنان محسوب مي شود.

? پايه گذاري جريان انقلابي در لبنان
 

امام موسي صدر در خطابه اي که روز انتخابش به رياست مجلس ايراد نمود، مهمترين برنامه هايش را در چند موضوع اصلي تبيين کرد. تنظيم شؤون طايفه اي شيعه و بهسازي هر چه بيشتر اجتماعي و اقتصادي شيعيان، قيام و اقدام به يک موقعيت کامل اسلامي از نظر فکري، عملي و مبارزه و جهاد، اقدام اساسي در راستاي وحدت، همکاري با همه طوايف لبنان، صيانت از استقلال کشور، مبارزه با جهل، فقر و فساد، پشتيباني از مقاومت فلسطين و ايجاد سازمان نظامي امل، از اصولي است که وي از آنها ياد کرده است. اصلاحات اجتماعي امام موسي صدر، با شناخت عميق از جامعه لبنان بوده است. بنابراين، وي با انجام اصلاحاتي که بيشتر تمرکز انقلابي دارد، سعي نموده تا يک جريان انقلابي را در لبنان پايه گذاري کند. مردمي بودن، سيستماتيک بودن برنامه ها، برنامه ريزي بر اساس وضع موجود، آينده نگري، ايجاد آشتي و نزديکي ميان جامعه شيعيان و نهادهاي ديني و عبور از گفتمان تئوريک و وارد کرن نهضتهاي اسلامي در عرصه عمل از ويژگيهاي عمده فعاليت امام موسي صدر است.

? رسالت من، مفهوم زندگي من است
 

انديشه هاي انقلابي، يکي از مهمترين محورهاي فعاليتهاي امام موسي صدر است. اين انديشه ها الهام گرفته از خط سير انبيا و ائمه(ع) مي باشد.
وي در خصوص ايستادن در مقابل طاغوت چنين مي پندارد: «ايستادن در برابر طاغوت هزينه دارد، با وجود اين ميدانم که رسالت من، همانا امانت من و مفهوم زندگي من است.» امام موسي صدر در مقابل مفاهيمي چون انقلاب، از فتح و پيروزي هم سخن گفته است: «فتح انقلابي است اصيل که وارداتي، اقتباسي و تقليد شده نيست. انقلابي در راه مستقيم است نه در راه مغضوبان الهي و گمراهان». انتظار و اميد يکي از مفاهيم انقلابي انديشه هاي امام موسي صدر مي باشد. وي انتظار را نوعي آمادگي مي داند: «انتظار عبارت است از اينکه آماده باشيم، شمشير و تفنگ در دست تمرين کنيم و آموزش نظامي ببينيم، خود را آماده سازيم، مراقب و نگهبان بگماريم.»

? تاريخ را آن گونه که حسين(ع) مي خواهد، بنا مي کنيم
 

سخنراني امام موسي صدر در روز عاشورا، تا حدي به افکار انقلابي وي اشاره دارد: «حسين(ع) شوريد، ولي براي علاقه به شورش نبود، او جنگيد و کشت اما به دليل علاقه به قتل و خونريزي نبود، تنها براي پاسداري از اسلام بود. حسين(ع) تا اين اندازه، حقيقت بني اميه را آشکار کرد و نقاب از چهره واقعي يزيد برداشت و تأکيد کرد که اين مرد به رسالت اسلامي و ارزشهاي انساني و هيچ چيزي پايبند نيست و من براي همين قيام کردم و پنهان را بر شما آشکار ساختم... اگر حسين نبود، يزيد شناخته نمي شد، چرا که با بسياري از راه ها و روش ها چهره خود را مي پوشاند و ميتوانست در پس اين نقابها، اسلام را با حکمي پس از حکم و امري پس از امر و موضعي پس از موضع، نابود کند. ولي حسين(ع) همه اينها را روشن ساخت و يزيد و بني اميه را رسواي امت کرد و سپس به آنها گفت: اي مسلمانان، شما داوري کنيد. اين حکمران شماست که بر شما چيره است. به چهره او بنگريد. او را چگونه مييابيد؟ آيا قبول مي کنيد که در برابر او کرنش و بيعت کنيد؟ يک تن نزد حسين(ع) تنها يک نفر نبود، بلکه يک تن سلاحش بود. يک طفل در پيش اوفقط يک طفل نبود، وسيله اي براي سوزاندن نقابها و روشن کردن حقايق بود. ما در اين وطن حق داريم. ما جماعت حسيني هستيم. ما در کاروان حسين(ع) مي رويم. ما انقلابي همراه حسين(ع) هستيم. ما تاريخ را آن گونه که حسين(ع) ميخواهد بنا ميکنيم و آرزومنديم حرف ما فهميده و هدف ما شناخته شود.»

? انقلاب ايران؛ نداي پيامبران
 

امام موسي صدر در آخرين سفر خود به فرانسه در روزنامه لوموند، مقاله اي درباره انقلاب اسلامي با عنوان «نداي پيامبران» نوشته است در بخشي از اين مقاله آمده است: «جنبش ملت ايران به رغم گسترش آن و تمام اتهامهاي که قدرت حاکمه بر آن وارد ميآورده به دليل مردمي بودن، اصول، هدفها و خلاقيتش از اصالت کامل برخوردار است... اين ملت بدون اسلحه با خون خود و به خوبي و قهرمانانه اين حمايت را به ثبوت مي رساند و نيرويي تشکيل ميدهند که هيچ چيز نمي تواند آن را خرد کند. اين موج که امروز در ايران گسترش يافته است، نداي پيامبران را قبل از اينکه اين ندا توسط مريدان و سودجويان ننگين شود، به ياد مي آورد.»
منابع:
1 - سيد محمدرضا غياثي کرماني: يوسف لبنان امام موسي صدر.
2 - گزارش پيگيري سرنوشت امام موسي صدر(تهران، مجلس شوراي اسلامي دوره هفتم، 1386 )
3 - هادي خسروشاهي،امام موسي صدر استمرار راه سيدجمال الدين اسدآبادي.
4 - سخنراني امام موسي صدر در کلاس اعضاي ارشد جنبش امل به مناسبت عاشورا، ترجمه مهدي فرخيان
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سايت : rasol1517