سوال اول: چگونه خوابم را كم كنم؟ هر كاري مي كنم ساعت درسي ام افزيش پيدا نمي كند؟ دوستم مي گويد روزي 2 ساعت بيشتر نمي خوابد، تازه مي گويد يك سري قرص و دارو هست كه خواب را كم مي كند ، نمي دانم چه كار كنم. مرا راهنمايي كنيد.
جواب: اين سوال را اكثر داوطلبان سخت كوش در فصل کنکور و علل الخصوص 3 ماه آخر آن مي پرسند، حالا جواب را بخوانيد:
الف) خدا بدن شما را براي كنكور دادن خلق نكرده است!! يعني هدف آفرينش كنكور دادن و درس خواندن نيست!! يعني شما انسان هستيد و بايد حداقل روزي 6 تا 8 ساعت بخوابيد در غير اين صورت بيمار خواهيد شد البته در اين ميان يك چيزهايي نقش دارد:
1- عادت هاي زندگي: اگر خانواده شما افراد بدخواب يا كم خوابي باشند بدن شما هم خودش را با آنان هماهنگ مي كند و بدخواب يا كم خواب مي شود و اين عادت حداقل 18 سال در وجود شما شكل گرفته و به اين سادگي ها تغيير نمي كند.
2- عادت هاي تغذيه اي: بر روي خواب شما تاثير مي گذارد. نوشيدني هاي تحريك كننده مثل قهوه و نسكافه و چاي شايد در ابتدا خواب شما را كم كند ولي در درازمدت اثرات جبران ناپذيري بر روي خواب و خوراك شما مي گذارد. غذاهاي چرب خواب شما را زياد مي كند، نوشيدن يك ليوان شير ولرم قبل از خواب، خواب آرامي را به شما هديه مي كند و نخوردن صبحانه كه مهم ترين وعده غذايي است اختلال خواب شما را تشديد مي كند.
3- وزن شما و فرم فيزيولوژي بدن: اين مساله هم روي خواب تاثيرگذار است. عموما افراد چاق به خواب بيشتري نياز دارند پس به فكر تناسب اندام خود باشيد، افرادي كه كم خوني يا كم كاري غده تيروئيد دارند نياز به خواب بيشتري دارند. پس به اين مسايل نيز دقت كنيد و فقط چشم و هم چشمي با دوستان و فاميل براي كم كردن ساعت خواب خود نداشته باشيد.
ب) اگر بيشتر از 8 ساعت مي خوابيد، توصيه هاي زير مي تواند به شما كمك كند تا خواب خود را كم كنيد:
1- خواب زياد بعضي وقت ها يك واكنش دفاعي است!! يعني در بيداري وقتي استرس و اضطراب داريد و نااميد هستيد بدن نوعي هورمون يا آنزيم ترشح مي كند كه براي دفاع از خود، فرد را به خواب دعوت مي كند (بيشتر خانم ها) براي همين سعي كنيد با روحيه و شاداب باشيد. براي رسيدن به اين منظور ورزش به شما خيلي كمك مي كند. ورزش هاي ساده، مثل: حركات كششي در منزل، دراز و نشست، پروانه زدن و از همه بهتر طناب زدن در حياط يا پاركينگ كه تمركز حواس شما را نيز افزايش مي دهد.
2- حتما حتما حتما صبحانه بخوريد. در صبحانه مصرف لبنيات بخصوص شير را كم كنيد از مواد قندي مثل عسل و مربا و پروتئين مثل عدس و لوبيا و تخم مرغ بهره ببريد.
3- ساير مواد غذايي خود را كنترل كنيد. خوردن چيپس، پفك، لواشك، آلوچه، انواع نوشابه، پيتزا، سوسيس، كالباس و غذاهاي حاضري به خواب شما لطمه مي زند. از غذاهاي خانگي مثل برنج و انواع خورش ها، نان، نوشيدني هاي سالم مثل دوغ و آب (حداقل روزي 8 ليوان) ماءالشعير، ميوه و سبزيجات و انواع مغزها مثل گردو، پسته و فندق بيشتر بهره ببريد.
4- سعي كنيد هر روز يا حداقل يك روز در ميان دوش بگيريد. يك دوش آب ولرم، كه حمام بخار نكند و شستن بدن با صابون در مدت 21 روز، خواب شما را به خوبي تنظيم مي كند.
5- نوشيدن جوشانده هاي طبيعي مثل گل گاوزبان (به همراه سنبل طيب و ليمو عماني و نبات) به آرامش و تمدد اعصاب شما كمك مي كند.
جمع بندي: حداقل 6 ساعت و حداكثر 8 ساعت خواب نياز يك نوجوان و جوان و ميانسال است و نبايد آن را زياد و كم كرد. شما هم به جاي كم كردن از خواب خود براي رسيدن به ساعت مطالعه بيشتر مديريت زمان بهتري براي ساير كارهاي خود داشته باشيد. مثل وقت هاي تلف شده در روز، ديدن انواع سريال ها، smsزدن ها، بيرون رفتن ها، دخالت در كارهاي ساير اعضاي خانواده و ...
سوال 2: از درس هاي مدرسه عقب افتاده ام، در كلاس كنكور يك چيز دارند درس مي دهند، در مدرسه يك چيز و در آزمون هايي كه شركت مي كنم يك چيز ديگر پرسيده مي شود، از هر كدام از درس ها يك چيزي خوانده ام ولي به دلم نچسبيده است، خيلي نگرانم، نمي دانم چه كار كنم؟
جواب: 1- نگران نباش، چون اين امر خيلي طبيعي است. ثانياً علت عقب افتادگي هاي خود را پيدا كن و آن را اصلاح كن به جاي اينكه حرص بخوري علت عقب افتادگي تو مي تواند يكي از موارد زير باشد:
جدي نگرفتن درس و مدرسه، تنبلي در خواندن درس ها و انجام تكاليف، مغرور شدن به قوت پايه و يا داشتن سر و زبان در كلاس براي ارتباط با دبير، داشتن دبيرهاي بي مسووليت كه درس نمي پرسند و يا تكاليف عجيب و غريب مي دهند و... پس اول علت را پيدا كن و سعي كن آن را برطرف كني و يا تا جايي كه مي تواني اثرات آن را به حداقل برساني.
2- ذهنت را آزاد كن. تو يا عقب افتاده اي و كار از كار گذشته است و نمي شود كاري كرد كه خوب درس را بگذار کنار براي سال بعد شروع كن و يا بپذير كه دنيا به آخر نرسيده است و با تلاش مضاعف مي توان تمام اين عقب افتادگي ها را جبران كرد، همان طور كه تو مريض شدي و يا مشكل پيدا كردي ساير رقباي تو هم چنين مشكلي برايشان پيش خواهد آمد پس با توكل به خدا و حفظ آرامش يك ياعلي بگو و بسيار جدي و مصمم كارهايت را پيش ببر.
3- عقب افتادگي هاي شما 2 دسته است. دسته اول: درسي را كه عقب افتاده اي، به درس جاري مدرسه مربوط است. مثلا مبحث حد را خوب نخوانده اي و مدرسه دارد پيوستگي را درس مي دهد و تو هيچ چيز نمي فهمي پس بايد بلافاصله اين عقب افتادگي را جبران كني. اين نوع عقب افتادگي بايد سريع جبران شود.
زمان هاي جبران:
- خواب خود را كم كنيد (در حد متعارف، نه افراطي)
- وقت هاي تلف شده را به حداقل برسانيد.
- براي زمان هاي مرده خود مثل فاصله بيداري تا بلند شدن از رختخواب، فاصله خانه تا مدرسه و برعكس، سرويس مدرسه، شام و ناهار و ...برنامه منظم تري بريزيد. مثلا مي تواني شام را با سريال مورد علاقه ات بخوري. در مسير راه با دوستت درباره درس صحبت كني. براي شركت در كلاس عصر حتماً نروي منزل و لباست را عوض كني و غذاي گرم بخوري، با يك غذاي ساده در مدرسه و انجام مطالعه در مدرسه تا شروع كلاس ها از وقت خود استفاده كني و ...
دسته دوم: عقب افتادگي هاي شما، درس هايي است كه به درس جاري مدرسه ارتباطي ندارد. جاي نگراني هم ندارد چون در زمان هاي دوپينگ!! آنها را جبران مي كني. زمان هاي دوپينگ چه زمان هايي است؟
- 3 تا كار گفته شده در بالا
- زمان امتحانات ترم 1 و ترم 2 پيش دانشگاهي
- فاصله پايان ترم 1 و شروع ترم 2
- عيد نوروز و يك هفته قبل و بعد از آن
- يك ماه آخر!!
اينها زمان هايي است كه كلاس ها تمام شده است، وقت آزاد داري و مي تواني با برنامه آنها را جبران كني.
4- درس مدرسه و كنكور آزمايشي و كلاس كنكورت اين قدر هم كه مي گويي با هم اختلاف ندارند!! ياد بگير در تمام زندگي ات از كاه، كوه نسازي و مسايل و مشكلات كوچك را تبديل به مشكلات غيرقابل حل نكني. هر كدام از اينها كه گفتي 10 درصد با هم اختلاف دارند كه در كل مي شود 30 درصد اختلاف!! ولي درصدهاي شما در آزمون به 40 درصد هم نمي رسد!! پس اشكال در جاي ديگري است. چون از درس خواندنت نتيجه مطلوب به دست نياورده اي اين آسمان و ريسمان ها را به هم مي بافي كه با اين كار، مساله ات حل نمي شود.
منبع: هفته نامه موفقيت شماره 178