مشکلات مامان ها با غذا خوردن کودکان اينطوري حل مي شود.
مادر بودن شيرين است، اما وظايف مادري اصلاً به راحتي خوردن يک کيک خوشمزه نيست. به عنوان يک مادر، مسئول تربيت، تغذيه وسلامت فرزندتان هستيد. حالا اگر بچه اي سر غذا خوردن هزار و يک بازي دربياورد. تکليف شما مادر دلسوز چيست؟ چطور بايد به او غذا بدهيد؟ ناراحت نباشيد ما به شما مي گوييم چطور مصيبت هايي را که هر روز سر غذا خوردن فرزندتان داريد خاتمه دهيد.
ازکجا بفهمم نو پايم سير شده است يانه؟
ممکن است نو پاي تان خواسته خود را به زبان نياورد. اگر فرزندتان کارهاي زير را مي کند احتمالاً ديگر سير شده است:
- دهانش را مي بندد ونمي گذارد لقمه را در دهانش بگذاريد.
- «نه»؛ با زبان خودش نه را به شما بگويد.
- سرش را از ظرف غذايي که به او مي دهيد بچرخاند.
- هل دادن قاشق، کاسه يا پشقاب.
- نگه داشتن غذا دردهان بدون اين که قورتش دهد.
- تف کردن غذا.
- تلاش براي پايين آمدن از صندلي.
- گريه، جيغ وفرياد.
- نق زدن.
چه کارکنم که فرزندم بهتر غذا بخورد؟
نوهراسي neophobia:
درمراحل رشد کودک مرحله اي به نام نو هراسي وجود دارد. دراين بازه زماني، کودک از خوردن غذاهاي جديد وحشت زده مي شود. فرزند شما براي شناخت غذاهاي جديد واطمينان از بي خطر بودن آن ها به زمان احتياج دارد.
-خودتان هم غذايي را که به کودک تان مي دهيد بخوريد. او با ديدن شما و پدرش که از همان غذا مي خورد، احساس اطمينان خاطر مي کند.
-درباره غذايي که به او مي دهيد حرف هاي مثبت بزنيد. والدين الگوي بسيار مهمي براي کودکان هستند. اگر بداند که به نظر شما غذاي خوبي جلويش است، آن را مي خورد.
-بگذاريد بچه ها با هم غذا بخورند. يکي از هم سالان او را به خانه دعوت کنيد. بچه ها دوست دارند کارهاي يکديگر را تقليد کنند. بنابراين حس رقابت در آنها تقويت مي شود و درکنار هم بهتر غذا مي خورند.
-برنامه غذايي روزانه تنظيم کنيد. با توجه به ساعات خواب شب و بعد از ظهر فرزندتان براي او 3 وعده و2 ميان وعده غذايي با فاصله هاي منظم تعيين کنيد. برنامه غذايي براي کودک بسيار مهم است. اگر کودک تان مدت طولاني گرسنه بماند يا خسته باشد، درست غذا نخواهد خورد.
-از فرزندتان انتظار نداشته باشيد قبل از خواب، غذايي پر حجم بخورد، يک ميان وعده کم حجم به او بدهيد وبگذاريد چرتش را بزند، غذاي اصلي را بعد از خواب به او بدهيد.
-وعده هاي غذايي را بيشتر از 30-20 دقيقه طول ندهيد. بچه ها بعد ازگذشت 30-20 دقيقه از شروع غذا، زيادتر نمي خوردند. به جاي اين که طول وعده را زياد و فرزندتان را بد خلق کنيد، صبر کنيد تا زمان وعده يا ميان وعده بعدي برسد.
-کودک تان را تحسين کنيد، کودکان دوست دارند والدين وبه خصوص شما، آن ها را تشويق وتحسين کنيد. بعد از هر لقمه اي که قورت مي دهد، بگوييد آفرين يا ممنون. اگر زمان هايي که کودک درحال بازي و يادگيري است او را تحسين کنيد. ممکن است هنگام غذا از اين که شما به او توجه نمي کنيد. احساس خوبي نداشته باشد و غذا نخورد.
-وعده هاي کم حجم تر به او بدهيد. بسياري از کودکان با ديدن ظرف پراز غذا، اشتهاي شان را از دست مي دهند.ابتدا در بشقابش کمي غذا بکشيد اگر آن را تمام کرد وباز هم گرسنه بود، باز هم برايش غذا بکشيد.
-غذايي را که خودش بتواند بخورد به او بدهيد، بچه ها دوست دارند مستقل باشند، غداهايي به او بدهيد که خودش بتواند در دست بگيرد وبخورد.
-درمحلي ساکت و آرام به او غذا بدهيد. جلوي تلويزيون، کنار اسباب بازي ها يا زمين بازي به فرزندتان غذا ندهيد، مسلماً اين عوامل از غذا خوردن جذاب ترند!
چه کارهايي را نبايد انجام دهم تا فرزندم بهتر غذا بخورد؟
-درخوردن غذا کودک را هول نکنيد، بعضي کودکان آهسته غذا مي خورند.
-فرزندتان رامجبور نکنيد از آنچه مي تواند بيشتر بخورد. هيچ وقت اصرار نکنيد که تمام محتويات بشقابش را تمام کند.
-غذايي را که فرزندتان رد کرده از رژيم غذايي او حذف نکنيد، ممکن است فرزندتان روز ديگري دوست داشته باشد آن را بخورد.
-به عنوان جايزه به او شيريني، شکلات وبستني ندهيد. ممکن است به زودي عادت شيريني خوردن او براي تان معضل بزرگي شود.
-1 ساعت قبل از غذا، شير و آب ميوه پرحجم به فرزندتان ندهيد معده او کوچک است واين مايعات پر حجم، مي توانند جلوي اشتهاي او را بگيرند.
شايد شما هم اين مشکلات را با فرزندتان داشته باشيد.
اگر فرزندتان قبلاً گوشت، ميوه و سبزي مي خورده اما الان فقط به غذاهاي نشاسته اي مثلاً ماکاروني، سيب زميني، برنج و نان لب مي زند، نگران نباشيد. دنيا که به پايان نرسيده است. فرزندتان احتمالاً دراين بازده زماني از طعم چنين غذاهايي خوشش مي آيد وبه زودي هم ازسرش خواهد افتاد. دراين مواقع مي توانيد از راهکارهاي زير استفاده کنيد:
-درهر وعده غذايي، غذاهايي را که فرزندتان دوست دارد به او بدهيد.
-ميوه سبزي، ماست، لبنيات وآجيل (درصورت عدم حساسيت) را براي ميان وعده هاي او بگذاريد.
-ميوه، سبزيجات، کاسه ماست يا ليوان شير فرزندتان را تزئين کنيد. مثلاً مي توانيد از تکه ها توت فرنگي يا شکلات در شير او استفاده کنيد، ميوه هاي او را شکل دهيد يا سبزيجات را در ساندويچ بگذاريد. شکل غذا براي ايجاد اشتها عامل مهمي است .
-مي توانيد غذاهاي نشاسته اي مورد علاقه او را با انواع مشابه جايگزين کنيد؛ مثلاً به جاي پلوي خالي به او انواع پلوهاي ايراني که حاوي سبزي، گوشت ونشاسته هستند بدهيد يا نان مورد علاقه او را به همراه پنير، سبزيجات يا گوشت برايش حاضر کنيد.
اگر کودک غذاي مکمل و سبزيجات مي خورد اما شير کم مي خورد:
اول ازهمه بايد کودک تان را پيش يک متخصص اطفال ببريد تا از رشد سالم وپيوسته او مطمئن شويد.
-انرژي مواد غذايي جامد زياد است اما اگر کودک شما قبل از 1 سالگي از شير خوردن طفره مي رود بايد بدانيد که بدن او هنوز به بسياري از مواد مغذي داخل شير احتياج دارد.
-مي توانيد براي فرزندتان ليوان هايي که مجرا يا ني دارند تهيه کنيد، تا مشتاق شود حداقل شير را از آنها بنوشد.
-اگر کودک تان بالاي يک سال است مي توانيد از ساير محصولات غليظ تر لبني مثل ماست وگاهي بستني براي تغذيه او کمک بگيريد. اگر چه هضم پروتئين هاي شير گاو براي کودک دشوار است اما خوردن کمي ماست، باعث بروز مشکلاتي از قبيل کم خوني واضافه وزن کودک نخواهد شد.
-سعي کنيد بفهميد چرا فرزندتان از خوردن شير امتناع مي کند. ممکن است بتوانيد در ابتداي وعده غذايي که گرسنه است، کمي به او شير بدهيد، سپس غذاهاي جامد را به او بدهيد.
اگر خردسال تان پرخور است وزياد شکلات وشيريني مي خورد وگاهي مجبوريد براي خوردن غذاهاي اصلي به او قول شيريني وشکلات بدهيد:
-کيک وشيريني به هيچ وجهه نبايد بخشي از رژيم غذايي کودک را تشکيل دهند.
-تعيين جايزه براي غذا خوردن، آن هم شيريني و شکلات اصلاً راه خوبي براي بهتر کردن تغذيه فرزندتان نيست.
-با ادامه اين روند، غذاهايي که ارزش تغذيه اي ندارند وتنها شکم را پر مي کنند، جاي غذاهاي مغذي و سالم را در رژيم فرزندتان خواهند گرفت.
-اگر مي خواهيد به فرزندتان جايزه بدهيد بايد برايش ميوه و پودينگ هاي کم کالري يا کيک ها وبستني هاي کوچک در نظر بگيريد.
-ممکن است فرزندتان با شما لج بازي و بدخلقي کند، روند تغذيه اي او را عوض کنيد تا عادت هاي او عوض شوند.
-اگر فرزندتان غذايش را بدون دنباله اي از هله هوله وشيريني و شکلات نمي خورد، دعوا راه نياندازيد، سعي کنيد با اشتها آورکردن غذاهاي سالم، او را به غذا خوردن راغب کنيد.
-به او ياد بدهيد که وقتي گرسنگي اش برطرف وسير شد ديگر غذا نخورد خودتان هم مي توانيد در بشقاب او غذاي کمتري بريزيد.
-اگر فرزندتان بايد وزن کم کند، خودتان به او رژيم ندهيد او را نزد متخصص تغذيه واطفال ببريد. يادتان باشد که او در سنين حساس رشد قرار دارد.
اگر کودک تان غذاي کودک را دوست دارد اما با غذاهاي جامد مثل ميوه، برنج وماکاروني ميانه خوبي ندارد وآنها را تف مي کند:
-جويدن وتف کردن غذا توسط کودک زياد غير عادي نيست. اما براي شما که مي خواهيد همه جارا تميز نگه دارد، کمي ناراحت کننده است!
-ممکن است کودک بخواهد با غذاهاي جديد آشنايي پيدا کند، دانشمندان مي گويند گاهي بايد 15-10 بار غذاي جديد را به کودک داد تا کم کم به آن عادت کند وکامل آن را بخورد. گاهي هم کودک براي نشان دادن حس استقلالي خود، اين بازي ها را در مي آورد.
-اگر فرزندتان بعد از 15 بار امتحان غذاي جديد، باز هم آن را نمي خورد. خوب ذائقه اش اين طور است، به او غذاي ديگري بدهيد!
-به کودک تان انواع غذاها را بدهيد واجازه دهيد غذايي که دوست دارد را انتخاب کند. مثلاً اگر فرزندتان غذاهاي خيلي نرم را دوست دارد موز که سفت است را در غذاهاي نرم خرد کنيد وبه او بدهيد.
اگر نوپاي تان فقط گوشت مرغ مي خورد وبه هيچ عنوان گوشت قرمز را نمي پذيرد؛ حتي اگر آن را لابه لاي غذاهاي ديگر به او بدهيد:
-يک قدم به عقب برگرديد، زماني که فرزندتان تازه غذاهاي جامد را شروع مي کرد، احتمالاً بيشتر درسوپ هاي او، گوشت مرغ ريخته ايد واو به اين مزه عادت دارد.
-اگر نگران شيوه تغذيه او هستيد مي توانيد با مشورت پزشک متخصص اطفال وتغذيه از منابع پروتئيني ديگر مثلاً تخم مرغ، کره بادام زمين و حبوبات هم براي رساندن پروتئين به او استفاده کنيد.
-اگرنو پاي تان تنها به غذا ناخنک مي زند.
اگر شاغل هستيد وفرزندتان در طول روز هله هوله مي خورد وديگر براي خوردن غذاي خانگي وسالمي که شما آماده مي کنيد اشتها ندارد:
-فهرست و دستوري تهيه کنيد و تعدادي غذاي سالم و راحت را آماده کنيد وبه همسر، پرستار يا هر کسي که شما را در نگهداري کودک ياري مي کند بدهيد.
-خودتان غذا رابراي 3-2 روز آينده تهيه کنيد وميان وعده هاي سالم و مغذي را در ظرف هاي کوچک بگذاريد تا فرزندتان بتواند آنها را به مهد کودک ببرد.
منبع: نشريه شهرزاد، شماره22.