زيبايي و سلامت پوست نه فقط جزء مهمي از سلامت جسمي است بلکه در حفظ سلامت روان شخص و داشتن اعتماد به نفس هم مهم است.گاهي اوقات داشتن پوستي پر از جوش و لکه و چين و چروک مي تواند فرد را منزوي کند و باعث مي شود که او از معاشرت با ديگران خودداري کند. خوشبختانه امروزه روش هاي مختلفي براي ارتقاي سلامت پوست و ترميم پوست هاي آسيب ديده وجود دارد که به بسياري از افرادي که دچار چنين مشکلاتي هستند کمک مي کنند.«ميکرودرم» يکي از اين روش هاست که در اين مقاله شما را با آن آشنا مي کنيم.
ميکرودرمابراسيون (ميکرودرم) چيست؟
ميکرودرم يک روش پوسته ريزي فيزيکي است که در آن با استفاده از عمليات فيزيکي سلول هاي سطحي و مرده پوست از روي پوست صورت، قفسه سينه و دست ها برداشته مي شوند.اگر مي بينيد که صورت تان چروک خورده و به تدريج خطوطي به خطوط چهره شما اضافه مي شوند،اين روش مي تواند کمک تان کند.وقتي شما براي ميکرودرم مراجعه مي کنيد، متخصص پوست ارزيابي کلي از پوست شما به عمل مي آورد.او از شما سوال مي کند که چه چيز پوست تان باعث ناراحتي شما شده است و از ميکرودرم چه انتظاري داريد.در اين گفتگو به احتمال زياد شما نکاتي را درباره پوست تان خواهيد فهميد که پيشتر نمي دانستيد. پزشک در ابتدا پوست شما را با يک ماده پاک کننده تميز مي کند و عينکي به شما مي دهد تا به وسيله آن از چشمان تان محافظت کنيد.سپس او يک ابزار خودکار مانند را روي پوست شما به کار مي اندازد که با حرکاتي قوسي شکل سلول هاي مرده پوست را برمي دارد و از روي پوست پاک مي کند. در اين روش ميکروکريستال هاي دي اکسيد آلومينيوم روي پوست اسپري مي شوند.دي اکسيد آلومينيوم ماده اي سخت و شن مانند است و لايه سطحي پوست را که سلول هاي مرده هستند،پاک مي کند. ممکن است انجام ميکرودرم در اطراف دهان و بيني قدري ناراحت کننده باشد ولي نبايد دردي داشته باشد. کل فرآيند بين 15 دقيقه تا يک ساعت به طول مي انجامد و طول مدت آن به نوع پوست شما و مشکلش بستگي دارد.پس از اتمام کار پوست تان قدري حساس و رنگش تا اندازه اي سرخ خواهد بود. تغييراتي که در پوست شما به وجود مي آيد پس از همان جلسه اول درمان مشهود خواهد بود و صاحب پوستي نرم تر خواهيد شد. فرآيند ميکرودرم مي تواند به شما کمک کند از شر خطوط چين و چروک و اسکارهاي آکنه خلاص شويد، مناطقي از پوست که تغيير رنگ داده اند را به حال اول برگردانيد، پوست تان را که کدر شده دوباره جوان و فرورفتگي هاي پوست را ترميم کنيد.
پس از ميکرودرم:
*دقت کنيد که تمامي ذرات دي اکسيد آلومينيوم از روي پوست تان پاک شده باشد.
*پس از انجام اين درمان از قرار گرفتن در نور آفتاب پرهيز کنيد و از کرم ضد آفتاب استفاده کنيد چرا که همراه با برداشته شدن يک لايه از سلول هاي مرده و سطحي، پوست قدري از حفاظت خود را از دست داده است.
*ميکروردم براي پوست هاي حساس توصيه نمي شود.پوست هايي که زود سرخ مي شوند يا جوش دارند مناسب اين کار نيستند.
*پوست يک فرد مسن نازک است و انجام ميکرودرم مکرر آن را نازک تر هم مي کند.
اثرات ميکرودرم روي پوست:
براي اين که اين اثرات را بهتر درک کنيد لازم است که مختصري درباره ساختار پوست بدانيد.
پوست به سه لايه عمده تقسيم مي شود:
*اپي درم:لايه بيروني که به طور عمده از سلول هاي مرده تشکيل شده است.
*درميس:لايه مياني که از قسمت هاي ساختاري پوست مانند کلاژن و بافت الاستيک تشکيل شده است.
*لايه زيرين:لايه عمقي که حاوي چربي و دربرگيرنده رگ هاي خوني است.
بهترين نتيجه اين عمل پس از چند جلسه حاصل مي شود که معمولا که معمولاً بين 6 تا 10 جلسه است.ولي اثرات آن پس از اولين جلسه درمان هم مشخص مي شود و پوست نرم تر و جوان تر خواهد بود.پس از چند جلسه درمان از ميزان چربي پوست کاسته مي شود و نقاطي از پوست که ضخيم بودند نازک تر مي شوند و از ميزان عمق چين و چروک ها کاسته مي شود.
اثرات ميکرودرم روي اپي درم:
اثرات اين روش درماني روي اپي درم پيش از اثرات آن روي درميس ظاهر مي شود.مطالعات ميکروسکوپيک روي اپي درم پس از انجام ميکرودرم نشان مي دهد که اين کار باعث بروز تغييرات بسياري در اين لايه مي شود که سلامت آن را ارتقا مي دهد.
*ضخامت اپي درم افزايش مي يابد چرا که سلول هاي جديد سريع ساخته مي شوند و خود اين سلول ها نيز بزرگترند.
*سلول هاي لايه هاي پايين تر اپي درم درفرم منسجم تري کنار هم قرار مي گيرند.
*اين عمل باعث مي شود که اين لايه مقداري از چربي اضافي خود را از دست بدهد و خشک تر شود.
*پس از يک هفته پوست رطوبت بيشتري خواهد داشت.
اثرات ميکرودرم روي درميس:
درميس لايه اي است که بيش از ديگر لايه هاي پوست تحت تأثير ميکرودرم قرار مي گيرد و بهبود مي يابد.تغييرات شيميايي بلافاصله روي مي دهند و باعث مي شوند لايه درميس ضخيم تر شده و سلامت آن بهبود يابد.درميس ضخيم تر شده و سلامت آن بهبود مي يابد.
*ضخامت درميس افزايش مي يابد.
*تعداد فيبرهاي کلاژن افزايش مي يابد و ضخامت آنها نيز بيشتر مي شود و به طور منسجم تري کنار هم قرار مي گيرند.
*تعداد فيبرهاي الاستيک نيز بيشتر مي شود و به جاي اين که افقي کنار هم قرار بگيرند به صورت عمودي قرار مي گيرند و اين خاصيت ارتجاعي لايه درميس را بيشتر مي کند.
*تعداد و اندازه فيبروبلاست ها -سلول هاي سازنده کلاژن-افزايش مي يابد.
*وجود مواد شيميايي متعددي که در فرآيند التهابي حضور دارند نشان دهنده اين است که فرآيندي ترميمي در جريان است.
*تغييرات در رگ هاي خوني نشان دهنده اين است که جريان خون در درميس افزايش مي يابد که فرآيند ترميمي را تغذيه مي کند.
*بخش مهم ايجاد پاسخ التهابي، کشيدگي فيزيکي پوست است که با اعمال فشار منفي در فرايند ميکرودرم به وجود مي آيد.
پاسخ به چند پرسش رايج درباره ميکرودرم:
*من باردار هستنم. آيا مي توانم ميکرودرم انجام دهم؟
*من 14 سال دارم .آيا مي توانم براي ميکرودرم مراجعه کنم؟
در زنان باردار و نوجوانان تغييرات هورموني مي تواند جلوي تاثير اين روش را بگيرد يا اثرات آن را تغيير دهد.بهتر است که تا پايان بارداري و گذران دوره بلوغ صبر کرد تا وضعيت هورمون ها تثيبت شود.
*من داروي«راکوتان»مصرف مي کنم يا مصرف کرده ام.انجام ميکرودرم براي من ايرادي ندارد؟
کسي که اين سوال را مي پرسد آکنه شديد داشته و حالا با مصرف داروي راکوتان بهبود يافته و اسکارهاي جوش هاي قبلي ناراحتش مي کنند و مي خواهد هر چه زودتر از شر آنها خلاص شود. ولي انجام اين کار مي تواند به پوست صدمه بزند.اين صدمات به اين خاطر به وجود مي آيند که داروي راکوتان پوست را بسيار حساس مي کند و به همين دليل بايد حداقل 6 تا 12 ماه پس از پايان درمان با اين دارو عمل ميکرودرم انجام شود.اين ملاحظه بايد درباره اعمال ليزر پوست هم مورد توجه قرار گيرد.
چه کساني نبايد ميکرودرم انجام دهند؟
بيشتر پزشکان بر اين باورند که کساني که کراتوزيس دارند،مبتلا به آکنه شديد هستند،ديابت دارند يا دچار بيمارهاي خود ايمني، اگزما، درماتيت، پسوريازيس، روزاسه يا لوپوس هستند کانديدهاي خوبي براي اجراي اين درمان نيستند.ميکرودرم همچنين روي تومورهاي بدخيم اثري ندارد. بهترين کانديدهاي اين درمان کساني هستند که پوستي مستعد ابتلا به آکنه دارند يا پوست شان لک هاي زيادي دارد يا جاي جوش هاي قبلي يا زخمي روي صورت آنها باقي مانده و اسکار به جا گذاشته است. پوست هايي که چين و چروک دارند، روي شان فرورفتگي به وجود آمده يا بر اثر نور آفتاب آسيب ديده اند هم از ميکرودرم جواب مي گيرند.
انواع پوست ها (مقياس فيتز پاتريک)
*نوع1:شما پوستي سفيد داريد که هميشه در آفتاب مي سوزد و هرگز برنزه نمي شود.
*نوع 2:پوست شما سفيد است، در آفتاب مي سوزد و به سختي برنزه مي شود.
*نوع3:پوست شما سفيد است ولي ميزان آفتاب سوختگي آن متوسط است و به طور متوسطي هم برنزه مي شود.
*نوع4:پوست شما اندکي قهوه اي است.به ندرت در آفتاب مي شوزد و به راحتي برنزه مي شود.
*نوع5:پوست شما قهوه اي تيره است.به ندرت دچار آفتاب سوختگي مي شود و راحت برنزه مي شود.
*نوع6:پوست شما سياه است.هرگز آفتاب سوخته نمي شود و به آساني برنزه مي شود.مقياس فيتز پاتريک به متخصصان پوست کمک مي کند نوع پوست شما را تشخيص دهند و واکنش پوست تان را به روش هاي زيباسازي پوست پيش بيني کنند و دريابند کدام تکنيک براي شما مناسب ترين است.مثلا کسي که پوست نوع يک دارد بهتر از کسي که پوست نوع 5 را دارد به روش لايه برداري با ليزر پاسخ مي دهد.
ريسک هاي همراه با ميکرودرم
ميکرودرم روش کم خطري است ولي به هر حال مانند هر فرآيند پزشکي ديگر با ريسک هاي اندکي نيز همراه است.
*ممکن است رنگ نقاطي که اين درمان روي آنها اعمال شده اندکي تيره تر يا روشن تر از پوست آن ناحيه شود.به خاطر داشته باشيد که بروز تغييرات در نقطه اي که درمان روي آن اعمال شده از عوارض شايع ديگر روش هاي جوان سازي پوست است.در جوان سازي پوست با ليزر نيز اين نوع عوارض وجود دارند. در روش ميکرودرم ميزان اين ريسک خيلي کم است چرا که اين درمان به روشي بسيار ملايم اعمال مي شود و تنها سلول هاي سطحي پوست که عمدتا سلول هاي مرده هستند را بر مي دارد و لايه زيرين دست نخورده باقي مي ماند.واقعيت اين است که کساني که پوست هاي تيره تر دارند بيشتر در معرض بروز تغييرات نقطه اي هستند ولي چون ميزان ريسک بروز اين تغييرات نقطه اي در روش ميکرودرم کمتر از ديگر تکنيک هاي جوان سازي پوست است،اين روش به طور وسيعي مورد استفاده قرار مي گيرد.
*اگر دستگاه ميکرودرم به درستي استفاده نشود يا درست استريل نشده باشد مي تواند به پوست آسيب رسانده،باعث ايجاد زخم يا عفونت در پوست شود يا تعداد رنگ دانه هاي نقطه اي از پوست افزايش يابد،پوست تغيير رنگ داده و تيره شود.
*همچنين ممکن است فرد کريستال هاي دي اکسيد آلومينيوم را که طي انجام درمان روي پوست اسپري مي شوند را فرو دهد ولي اين کريستال ها سمي نيستند و هيچ واکنش آلرژيکي را موجب نمي شوند و سرطان زا هم نيستند.فرو دادن مقادير بالاي اين کريستال ها مي تواند باعث بروز مشکلات تنفسي شود.
*چندين سال پيش مواردي ديده مي شد که کريستال هاي ديد اکسيد آلومينيوم به چشم افراد فرو رفته بود و براي چشم هاي شان مشکلاتي ايجاد کرده بود ولي حالا تمامي متخصصان پوست پيش از اعمال درمان به بيماران شان عينک محافظ مي دهند تا از بروز چنين مشکلاتي جلوگيري شود.
*برخي افراد مي گويند که پس از ميکرودرم حساسيت پوست آنها به آفتاب افزايش يافته و زير نور خورشيد قرمز و پوسته پوسته مي شود يا به طور موقت پوست شان تغيير رنگ داده است. اين عوارض نسبتاً شايع، ولي موقتي اند.
مزاياي ميکرودرم
*پس از ميکرودرم پوست شادب تر و درخشان تر خواهد شد.
*اين روش براي چين و چروک، فرورفتگي هاي پوست و اسکارهاي باقي مانده از جوش ها مفيد است و پوست را نرم تر مي کند.
*انجام ميکرودرم باعث مي شود که محصولات مراقبت از پوست پيشرفته به لايه هاي عميق تر پوست نفوذ کنند که به ساخت کلاژن کمک مي کند و ظاهري شاداب تر و جوان تر به پوست مي دهد.
*اين روش غير تهاجمي ترين روش براي جوان سازي پوست است.
*تقبل هزينه هاي آن راحت تر از هزينه جراحي پلاستيک است.
*ميکرودرم درد ندارد.
*داراي کمترين عوارض جانبي است و روي هر نوع پوستي با هر رنگي جواب مي دهد.
*اعمال اين درمان به بيهوشي نياز ندارد.
*باعث مي شود که پوست تان جوان تر و سالم تر به نظر آيد.
آيا ميکرودرم روي آکنه مؤثر است؟
اين پرسش بسياري از مبتلايان به آکنه است. پژوهش ها نشان داده که اين روش براي درمان آکنه خفيف موثر است ولي از طرفي پوست هايي که جوش دارند يا مستعد ابتلا به آکنه هستند به راحتي تحريک مي شوند و ممکن است نسبت به کريستال هاي دي اکسيد آلومينيوم حساس باشند.در هر حال اين روش براي از بين بردن جاي باقي مانده از جوش ها مؤثر است.
منبع:ماهنامه دنياي سلامت، شماره ي 50.