وانيل [VANILLA]؛ گياه بومي کشورهائي مانند هندوستان، مکزيک و آمريکاي جنوبي و مرکزي است. اين گياه – که گاهي طول ساقه اش به يک و نيم متر هم مي رسد – دور درختان مي پيچد و بالا مي رود. بلورهاي سفيد رنگ موجود در روي ساقه گياه وانيل، وانيلين نام دارد.
حال آن که ساقه وانيل، به رنگ قهوه اي تيره مي باشد. يکي از پرمصرف ترين طعم دهنده ها در صنعت قنادي به شمار مي رود و از آن، در تهيه انواع کيک و شيريني استفاده مي شود. هنگامي که از کنار مغازه شيريني فروشي مي گذريد، بوي خوشي که به مشامتان مي رسد، همان بوي خوش وانيل است. وانيل نيز، يکي از هديه هاي خداوند به ما انسان هاست. بد نيست بدانيد که وانيل، به سه شکل مختلف در دسترس است.
چنان که گفته شد، ساقه وانيل قهوه اي رنگ است و عصاره آن نيز – که به اسانس وانيل معروف است – به رنگ قهوه اي تيره در کارخانه تهيه و در شيشه هاي مخصوص آماده فروش مي شود.
همچنين، از بلورهاي سفيد رنگ نشسته بر روي ساقه هاي وانيل استفاده مي شود و در طعم بخشيدن به کيک و شيريني از آن بهره مي گيرند.

هر چند بهره گيري از ماده وجود در ساقه وانيل بهترين و دلپذيرترين گرينه هاست! به منظور جلوگيري از آن، مي بايد به کمک چاقوي تيزي، شکافي روي ساقه وانيل ايجاد کنيد و از ماده درون آن استفاده نمائيد. گفتني است که ميزان استفاده از وانيل در هر يک از گونه هاي آن متغير است. به طور مثال، چنانچه وانيلين در اختيار داريد، مقدار اندکي از آن براي کيک و شيريني به کار بريد.
اگر از ساقه طبيعي وانيل استفاده مي کنيد، پس از خراشيدن پوست داخلي ان و بيرون آوردن ماده اصلي وانيل ساقه آن را دور نريزيد؛ چون که مي توانيد ساقه وانيل را درون ظرف حاوي شکر بگذاريد و هر روز ظرف را تکان دهيد تا بوي وانيل همه شکر را دربر بگيرد و شکر معطري داشته باشيد.
همچنين، مي توانيد از يک قاشق چايخوري اسانس (عطرمايه) وانيل در هر دستور کاري که داراي وانيل است، بهره بگيريد؛ اما در ميزان استفاده از وانيلين، دقت لازم را داشته باشيد. زيرا مصرف بييش از حد آن، موجب تلخ شدن شيريني خواهد شد.
منبع:مجله آموزشي خبري آشپزباشي / شماره 37