بيش تر شهرهاي کشور هر کدام به نحوي با يک شيريني سنتي معروف هستند و شهر قم را همه با سوهان شيرينش مي شناسند.
مسافرين و آن هايي که به قصد زيارت به شهر مذهبي قم مي روند در بازگشت حتماً به عنوان سوغاتي با خودشان سوهان مي آورند. البته امروزه اين شيريني خوش مزه در ديگر شهرها نيز تهيه مي شود.
سوهان يکي از محصولات سنتي کشورمان است که طي ساليان متمادي در کارگاه هاي کوچک به شيوه ي سنتي توليد و بسته بندي مي شود.
تاريخچه ي دقيق سوهان به دوره قاجار نسبت داده مي شود در سال1290-1289هجري شمسي هنگامي که قرار بود صحن عتيق بارگاه حضرت معصومه (س)در شهر مقدس قم افتتاح شود بزرگان قم اقدام به برگزاري مراسم با شکوهي جهت افتتاح صحن کردند و از شاه وقت، جهت افتتاح دعوت به عمل آوردند ولي بر اساس مقتضيات زمان شاه جانشيني را براي خود جهت مراسم افتتاح به قم فرستاد.
در هنگام برپايي مراسم با توجه به آداب و رسوم آن دوره هر يک از بزرگان شهر جهت احترام هدايايي را به نماينده شاه از قبيل صنايع دستي و ...پيش کش کردند و در بين بزرگان شخصي به نام محمد علي عطار جهت پيش کش، سمنويي که به آن شکر افزوده شده بود به نماينده شاه تقديم کرد که او پس از صرف ناهار اين شيريني را ميل کرد و به ذائقه اش خوش آمد.
با توجه به گفته ها، او عنوان کردند که اين شيريني همانند سوهاني غذاي مرا هضم کرد. به اين ترتيب از آن زمان نام سوهان بر روي اين ماده ي خوراکي گذاشته شد و پس از آن توليد و مصرف سوهان شروع شد که البته در ابتدا مخصوص بزرگان و اشراف بود.
ويژگي هاي سوهان با کيفيت، به مرغوبيت مواد اوليه ي آن برمي گردد ولي به طور کلي سوهاني که سفت نباشد مرغوب است.
مواد اوليه اي که در تهيه ي سوهان مورد استفاده قرار مي گيرد عبارتند از:
آرد، جوانه ي گندم، روغن، شکر، زعفران، زرده ي تخم مرغ، هل و پسته
بيش ترين خاصيت سوهان در جوانه گندم نهفته است. اين ماده غذايي خاصيت انرژي بخشي نيز دارد.
جوانه ي گندم منبع بسيار خوبي از انواع ويتامين ها و املاح است.
سوهان شيريني خوشمزه اي است ولي يادمان باشد که بعد از خوردنش دندان هاي مان را مسواک کنيم.
برگرفته از:کتاب تکنولوژي توليد سوهان تأليف دکتر يحيي مقصودلو
منبع:نشريه پيام زن، شماره 218