براي اينکه در بزرگسالي مدام فرزندانتان را سرزنش نکنيد که چرا پول هايش را درست خرج نمي کند از همان کودکي مديريت مالي را به او بياموزيد
يکي از راه هاي موفقيت مالي فرزند شما در آينده اين است که از همين دوران کودکي ارزش پول را بداند وبتواند به درستي پول هايش را خرج و حتي پس انداز کند. بنابراين وظيفه شماست که اصول اوليه مديريت مالي را به او بياموزيد و کمک کنيد تا پول هايش را عاقلانه خرج کند. اگر بدون برنامه به فرزندتان پول بدهيد و درباره روش خرج کردن پول راه درست را به او گوشزد نکنيد اين نگرش با فرزند شما بزرگ مي شود و در آينده مشکلاتي را براي او ايجاد مي کند. شايد بيش از حد ولخرج شود يا آدم خسيسي بار بيايد. به هرحال هنگام آموزش افراط و تفريط را کنار بگذاريد و حد وسطي را در پيش بگيريد.

هرچه زودتر بهتر
 

اصول بنيادي مديريت مالي را از سنين کم به فرزندتان بياموزيد. درباره تجربيات شخصي و اشتباهاتتان با او صحبت کنيد و فقط موفقيت هاي مالي تان را به رخ او نکشيد. بيشتر کودکان در سه سالگي مي توانند مفهوم پول را درک کنند. بنابراين همين دوران، زمان خوبي براي شروع آموزش هاي ابتدايي است. مي توانيد در قالب بازي هاي ساده تبادل کالا با پول را به کودک ياد بدهيد. اگر فرزند شما سن بيشتري دارد به او نشان دهيد که چطور مسائل مالي را اداره مي کنيد و درباره چک، پرداخت پول به صورت نقدي يا چگونگي پرداخت هزينه ها برايش توضيح بدهيد.

از قلک تا حساب بانکي
 

يکي از راه هايي که مي توانيد کودک را با پس انداز آشنا کنيد خريد قلک است. براي کودکان بزرگ تر حساب پس انداز بانکي باز کنيد و هر ماه همراه با خودش براي پس انداز به بانک برويد، به او ياد بدهيد که چطور مي تواند از راه اينترنت يا تلفني موجودي حسابش را کنترل کند و از ميزان رشد آن مطلع شود.
بهتراست دفترچه حساب بانکي يا کارت اعتباري را پيش خودتان نگه داريد، به طور حتم دلتان نمي خواهد که گوشه هاي دفترچه خميده شود يا اينکه بخشي از پول پس انداز شده کم شود.

خودت خريد کن
 

براي اينکه فرزند شما هنگام خريد هم بتواند به خوبي از پول هايش استفاده کند بهتر است خريد کالاهاي کوچک را از فروشگاه هاي نزديک محل زندگي تان به او بسپاريد. نام يک يا چند کالا را روي کاغذ براي او بنويسيد و پول مورد نياز را در کيف، ساک يا پاکت قرار دهيد. اگر فاصله نزديک ترين فروشگاه يا خواروبار فروشي به گونه اي ست که نمي توانيد کودک را به تنهايي به آنجا بفرستيد، او را همراهي کنيد اما اجازه دهيد تا تمام مراحل خريد را خودش به تنهايي انجام دهد.
يادتان باشد که در طول مسير درباره چگونگي انجام مراحل خريد با او صحبت کنيد و تجربيات خودتان را درباره مقايسه قيمت ها، نحوه خريد کالاي مناسب و با کيفيت توضيح دهيد. اگر بعد از خريد متوجه شديد کالاي بي کيفيتي خريده يا آن طور که شما به او گفته بوديد خريد نکرده، از فرزندتان بخواهيد که خودش درباره قيمت و کيفيت کالا نظر دهد و ببينيد آيا اين دو با هم همخواني دارند؟

فقط کالاهاي ضروري
 

به او ياد بدهيد که چطور بايد بين نيازها و کالاهاي لوکس تفاوت قائل شود وبراي خريد آنچه در ليست نوشته نشده وسوسه نشود. البته يادتان باشد که اين نحوه بودجه بندي چندان با شخصيت بچه ها جور درنمي آيد اما بهتر است از حالا براي آينده برنامه داشته باشيد و به او بگوييد بايد بودجه مشخصي را براي خريدهاي ضروري و غيرضروري در نظر بگيرد و قبل از خريد چيزهايي را که لازم دارد روي کاغذ بنويسد. به کودک بياموزيد که پول براي خريد چيزهايي است که به آنها احتياج دارد ونبايد هر چيزي را با آن بخرد. البته خيلي خوش بين نباشيد که کودک شما به اين گوشزدهايتان توجه کند. جاي تعجب نيست اگر مي بينيد با وجود اين توضيحات، کودک همچنان به ميل خودش خريد مي کند. در واقع تا وقتي که براي پول درآوردن به سختي زحمت نکشد، ارزش واقعي آن را درک نمي کند.

صحبت درباره مسائل مالي خانواده
 

با همسرتان تصميم بگيريد که تا چه حد مي خواهيد فرزندتان را درجريان مسائل مالي خانواده قرار دهيد. شايد احساس کنيد بهتر است او هم بداند که درآمد خانواده از کجا تامين مي شود و هزينه ها چطور شکل مي گيرند. وقتي بداند بودجه خانواده چگونه است، صحبت هايش قابل قبول و منطقي تر خواهند بود. مراقب باشيد تا تمام جزئيات ناراحت کننده و اضطراب آور را به کودک نگوييد تا او به خاطر برخي از موارد خودش را مقصر نداند؛ مثلاً ممکن است او ماه گذشته مريض شده و به خاطر هزينه درمان او فشار مالي به خانواده وارد شده باشد. دراين جور مواقع او نبايد به خاطر چنين وضعيتي خودش را سرزنش کند.

درآمد پدر چقدر است؟
 

ممکن است فرزندتان درباره ميزان درآمد شما يا همسرتان سوالاتي بپرسد. شايد اين کنجکاوي سبب شود که به سراغ دفترچه حساب بانکي برود يا به دنبال اخباري از وضعيت مالي تان باشد. دراين شرايط به او يادآوري کنيد که دفترچه حساب خانواده و دارايي هاي خانوادگي فقط به خانواده مربوط است و چيزي نيست که بتواند درباره آن با دوستانش صحبت کند.

خيلي گران است
 

اگر مي بينيد کالايي خيلي گران است و توانايي مالي شما جوابگوي نيازهاي فرزندتان نيست، به جاي اينکه به او بگوييد نمي تواني آن را بخري، خيلي راحت توضيح دهيد که اين کالا قيمت بالايي دارد و بودجه شما جوابگوي آن نيست، البته يادتان باشد که بيش از حد خودتان را بي پول نشان ندهيد چون ممکن است فرزندتان با اين توهم رو به رو شود که اگر صاحبخانه شما را جواب کند؛ به افراد بي خانماني تبديل مي شويد.

سه اشتباهي که نبايد مرتکب شويد
 

*هرگز به عنوان تنبيه پول جيبي را قطع نکنيد. به طور حتم دلتان نمي خواهد که فرزند شما احساساتتان را با پول در ارتباط ببيند.
*به کودک وعده ندهيد که اگر نمرات بالاتري بگيرد پول تو جيبي اش بيشتر مي شود. به جاي آن مي توانيد جوايز ديگري برايش در نظر بگيريد.
*به ازاي انجام کارهاي خانه به کودک پول پرداخت نکنيد. انجام کارهاي خانه مانند تميز کردن اتاق و مرتب کردن تخت خواب جزو وظايف روزانه افراد خانواده است و دليلي ندارد که بابت انجام آنها پولي پرداخت شود.

7 نکته اي که بايد قبل از پول تو جيبي دادن به فرزندانتان بدانيد
 

بهترين راه براي آموزش مديريت مالي به کودکان اين است که به آنها پول توجيبي بدهيد. البته پول توجيبي پولي نيست که بدون حساب و کتاب در اختيار کودک قرار بگيرد. اين هم جزئي از هزينه هاي خانواده است که بايد براي پرداخت آن قوانيني وجود داشته باشد. براي پرداخت پول توجيبي به کودکان اين راهنما را دنبال کنيد:
1-مقدار پول توجيبي را براساس نيازهاي کودکتان تعيين کنيد. تصميم بگيريد که براي خريد چه اقلامي خودش بايد پول بپردازد. سپس مقداري پول اضافه هم براي تفريح و پس انداز در نظر بگيريد. اگر نمي توانيد مبلغ را حدس بزنيد پولي را که طي دو هفته براي فرزندتان خرج مي کنيد را بنويسيد. سپس هزينه ها و خريدهاي ضروري را با هم جمع کنيد و براساس آن پول توجيبي قابل قبولي را تعريف کنيد. بهتر است مبلغ پول توجيبي را با شروع هر سال تحصيلي جديد بازنگري کنيد چون هزينه ها و نيازهاي او تغيير مي کند. با بالارفتن سن کودک پول توجيبي او را افزايش دهيد چون دوست دارد به تدريج مستقل شود و خودش را اداره کند.
2-در زمينه پرداخت پول توجيبي افراط و تفريط را کنار بگذاريد. مي توانيد کمي به دوروبرتان نگاهي بيندازيد و ببينيد کودکاني که پول توجيبي زيادي مي گيرند به اندازه کودکاني با دريافتي کمتر مشکل دارند.
3-هرگز مبلغ پول توجيبي کودکتان را براساس پول تو جيبي خودتان تعيين نکنيد. زمانه عوض شده است.
4-براي خرج کردن پول توجيبي قوانيني در نظر بگيريد. اگر انتظار داريد که فرزند شما بخشي از اين پول را براي پس انداز، ناهار مدرسه و کمک به خيريه کنار بگذارد اين موضوع را مستقيم به او بگوييد. در مورد خريد غذاهاي کم ارزش، بازي هاي کامپيوتري يا سي دي هاي آموزشي محدوديت هايي را در نظر بگيريد.
5-پول توجيبي را هميشه به موقع پرداخت کنيد. اگر گاه وبيگاه به فرزندتان پول بدهيد نبايد انتظار داشته باشيد که بتواند مديريت خوبي داشته باشد.
6-به کودکان کوچک تر حداقل يکبار در هفته پول توجيبي پرداخت کنيد. بچه هاي بزرگتر مي توانند هر هفته پول دريافت کنند يا همزمان با حقوق گرفتن والدين، هر ماه يکبار پول تو جيبي بگيرند.
7-اگر کودک پول توجيبي اش را خرج کرد. بايد بداند که تا زمان بعدي پرداخت پول توجيبي پول ديگري نمي گيرد. در صورتي که متوجه شديد پول هايش تمام شده براي او تأسف نخوريد و پول اضافه اي برايش درنظر نگيريد. به درخواست ها، گريه ها و تهديدهايش توجه نکنيد. کنارآمدن با بي پولي روشي است که فرزند شما ياد مي گيرد چطور بايد مديريت مالي داشته باشد.
منبع:نشريه همشهري مثبت، شماره مسلسل 182.