کودک شما باهوش است يا کند ذهن؟
آيا مي دانيد اين رفتار شماست که تعيين کننده است وهوش، تنها به ژن ها وابسته نيست؟
روان شناسان کودک و کارشناسان آموزشي عقيده دارند که يکي از مهم ترين عوامل برتري يک کودک نسبت به هم سن و سال هاي خود، مراقبت والديني است که مي دانند چگونه به پيشرفت قدرت ذهني کودکان خود کمک کنند. لازم نيست شما حتماً اينشتين باشيد تا کودکان باهوشي تربيت کنيد. فقط دقيقه هاي اضافي کمي در هر روز مي تواند ضريب هوشي فرزندتان را بالا ببرد. مهم ترين زمينه براي رشد کودکان مکالمه است. روان شناسان مي گويند آسان ترين مسير براي افزايش ضريب هوشي کودکان صحبت کردن است. در واقع باهوش ترين کودکان آنهايي هستند که مرتباً با والدين خود حرف مي زنند. در حال حاضر فقط دو درصد از کودکان به عنوان کودک خوش ذوق شناخته مي شوند اما روان شناسان مي گويند اگر خانواده هاي بيشتري به اين راهنمايي ساده او عمل کنند و مرتباً با کودک خود صحبت کنند، اين رقم افزايش پيدا مي کند.
در واقع تعداد کودکان خلاق مي تواند خيلي بيشتر از اين باشد و چيزي که اين کودکان را نسبت به ديگران برجسته مي کند کمکي است که آنها در خانه دارند. اگر والدين مي خواهند کودکان خلاق و باهوشي داشته باشند بايد فرصت هايي را براي بروز خلاقيت آنان فراهم کنند. اين به معناي يک عمل متقابل است؛ مثلاًبا کودکان خود صحبت کرده، با آنها بازي کنند و به آنها غذا درست کردن ياد بدهند. کلمات تمام ايده هاي شما را در متن پياده مي کنند و به شما ياري مي رسانند تا ايده هاي بيشتري را در ذهنتان بسازيد و هرچقدرکه بيشتر صحبت مي کنيد بيشتر ذهنتان برانگيخته مي شود.
در پنج سال اول زندگي، کودکان کلمات را براي فرهنگ لغت ياد نمي گيرند بلکه مي آموزند چگونه کلمات را به کار ببرند. به همين دليل است که تعامل کودکان با والدين، بسيار حياتي و مهم است. اما والدين نبايد دراين دام بيفتند که فقط با کودکان خود حرف بزنند بلکه بيشتر بايد گوش کنند. وقتي کودکان با عجله و هيجان به خانه مي آيند تا اتفاقاتي را که برايشان رخ داده تعريف کنند نبايد به آنها بي توجهي کرد. صحبت کردن درباره علايق کودکان و تشويق کردنشان براي بيشتر حرف زدن، لذت و شوق آنها را افزايش مي دهد و باعث مي شود بيشتر تشنه ياد گرفتن باشند.
اگر شما مادري هستيد که زمان زيادي را صرف کارکردن مي کنيد بايد زماني را هم براي بودن کنار کودک خود در نظر بگيريد. طبق نظر متخصصان، حداقل يک کودک از هر ده کودک، به قدري زرنگ متولد مي شود که از طريق بعضي روش ها مي تواند ممتاز و نابغه باشد. بچه هايي که باهوش متولد مي شوند به دليل ذهن شادابي که دارند آسان تر مسائل را کشف مي کنند. کودکان پر حرف حتي در سه سالگي به سرعت به جريان مکالمه اي که مي تواند کاملاً جدي باشد توجه نشان مي دهند. اما اگر هيچ نشانه مثبت بالقوه اي هم در کودک شما وجود ندارد، گام هاي کوچک مي توانند سرنوشت هرکودکي را براي بهتر شدن تغيير دهند.
در تمام کودکان، بسته هاي بدون شکلي از استعدادهاي بالقوه وجود دارند که شما با پيدا کردن آن بسته مي توانيد آن را به بهترين وجه شکل دهيد. هر کودکي مي خواهد در زمينه اي موفق باشد و هر کودکي هم توانايي موفق شدن را دارد. البته محدوديت هايي براي کارهايي که والدين مي توانند انجام دهند وجود دارد که بايد از آنها آگاه باشند اما نبايد تلاش خود را متوقف کنند. حقيقت اين است که شما بايد کودکان را در پنج سال اول زندگي شان هميشه پيش خودتان نگه داريد چون اين سال ها مهم ترين دوران رشد کودک محسوب مي شوند.
روش هاي ساده مثل نشستن کودکان دور ميز هنگام وعده هاي غذايي مي توانند تاثير زيادي داشته باشند. کودکاني که هنگام ناهار يا شام با خانواده خود دور ميز مي نشينند و در مورد کارهايي که طي روز انجام داده اند صحبت مي کنند، در شرايط بهتري نسبت به کودکاني که به تنهايي غذا مي خورند و هيچ وقت با پدر ومادرشان حرف نمي زنند، قرار دارند. در محيط خانواده است که کودک ياد مي گيرد زبان را براي بيان ايده هاي خود به کار ببرد و به کار بردن زبان، شيوه فعاليت فکري را توسعه مي دهد. ممکن است اين پيشنهاد مثل مناظر قديمي از مدافتاده به نظر برسند که توصيه مي شده افراد خانواده وعده هاي غذايي را باهم بخورند اما اين يک راه ساده براي کمک به کودکان است. به علاوه اگر شما از ابتدا کودکان خود را به اين شيوه عادت دهيد آنها با اين روش خو مي گيرند و تمايل دارند که با شما درباره چگونگي روزي که گذرانده اند صحبت کنند. اين يکي از ده ها راهي است که شما مي توانيد براي کمک به کودکان انجام دهيد. والدين نياز به راهنمايي و تمرين براي توسعه مهارت هاي کودکان خود دارند. اما اگر تلاش کنند نتايج آن مي تواند شگفت آور باشد.
شما بايد کودکان خود را تحسين کرده و محيط صادقانه و مورد پذيرشي را در خانه ايجاد کنيد. اين موضوع به کودکان آزادي مي دهد تا ايده هاي جديدي را کشف کنند؛ بدون اينکه مورد تمسخر والدين و طعنه و غلط گيري آنان واقع شوند.
پدر و مادر بودن يک علم دقيق با قوانين مشخص نيست بلکه يک هنر است. تنها يک روش براي تربيت کردن يک کودک باهوش وجود ندارد و بهترين راه ممکن است از يک کودک به کودک ديگر که حتي دريک خانواده رشد يافته اند. تفاوت داشته باشد. شما براي موفق شدن بايد گام هاي اساسي اي برداريد و اگر هم اشتباه کرديد به اين معنا نيست که ديگر نبايد تلاش کنيد.
منبع:نشريه همشهري مثبت، شماره مسلسل 182.