نمادشناسي نگاره «ماهي»
ماهي در آب زندگي مي کند به همين دليل از سال هاي بسيار دور به عنوان نمادي براي آب و باران و تازگي شناخته مي شد. در فلات ايران هنرمندان آرزوي آب را با نماد ماهي بر کوزه ها نقش مي بستند. نقشي که يادآور برکت و روزي است.
آب، باد، خاک و آتش نزد ايرانيان چهار عنصر مقدس هستند و ماهي در نقش نماد آب با ايزدبانوي آب ها «آناهيتا» همراه مي شود و به عنوان مظهري از برکت و باروري نقشي مقدس مي يابد.
در نظر انسان هاي اوليه، ماهي تجسمي از گردش چرخه زندگي بوده است. مفهوم رمزي توليد مثل و زايش به دليل قدرت شگرف ماهي در تخم گذاري و توليدمثل است که معناي حيات، باروري و بارداري و برکت دارد. به همين دليل معبران و خوابگزاران، ديدن ماهي در خواب را خوش يمن مي دانند.
در ميان برخي اقوام، ماهي به دليل قدرت باروري و خاصيت زايش، خداي عشق نيز بوده است و به همين علت از متعلقات زن ايزدان عشق و باروري است. در دين مسيح، کشتي نجات نوح به صورت يک ماهي تجسم يافته است به اين صورت که مسيح، مانند ماهي و کليسا يا امت مسيح در حکم کشتي است.
بعضي از اعضاي بدن ماهي نيز به عنوان نماد شناخته شده اند، به عنوان مثال استخوان ماهي نمادي از رستاخيز است. در شمال اروپا و شمال غرب آسيا، استخوان هاي خرد شده ماهي را به دريا مي انداختند و اعتقاد داشتند که در فصل ديگر ماهي گيري، آن ها دوباره زنده و مجددا شکار مي شوند. ماهي همچنين علامت ماه اسفند يا حوت و نيز يکي از هشت علامت آئين بودا و نمادي از برکت و فراواني است.
نماد «دوماهي» در چين نشان ازدواج، سعادت و فرواني و در سنت مسيحيت نشانه مسيحي بودن است. ماهي در انديشه اسلامي نيز حضور موثري دارد.
همچنين در صوفيه، عارف کامل را از آن جهت که در بحر معرفت مستغرق است «ماهي» و غير عارف کامل را به لفظ «جز ماهي» ياد کرده اند. از اين نماد مي توان در نقاشي روي ظروف، طراحي پارچه، خلق آثار هنري و بسياري از عناصر طراحي داخلي و دکوراسيون بهره برد. شايد بد نباشد براي اينکه آرامش آب و چرخش زندگي را همواره در خانه تان حس کنيد، از وسايلي که با اين نماد تزئين شده اند در خانه بهره گيريد.
منبع: نشريه منزل ش20