نکاتي که هر دختر و پسر قبل از ازدواج بايد بدانند
شايد اگر در نگاه اول ساده باشد. خيلي ها مي گويند اينکه دختر و پسر همديگر را بخواهند و مهرشان به دل هم بيفتد ديگر تمام است. ديگر مي ماند کارهاي بزرگترها و تعيين وقت عقد و عروسي و مهريه و در آخر هم جهيزيه، اما به همين سادگي ها هم نيست. دختر و پسر قبل از ازدواج جداي از داشتن علاقه به يکديگر خيلي نکات ديگر بايد بدانند تا ازدواج موفقي داشته باشند، از نکات حقوقي و مذهبي گرفته تا روان شناسي، سلامت جنسي و... در اين مقاله مهم ترين مسائل که يک زوج جوان قبل از ازدواج بايد بدانند را در 101 نکته بررسي کرده ايم.
حفظ سلامت خانواده با آموزه هاي ديني
دکتر رحيم پورازغدي مي گويد نبايد گذاشت بخش مهمي از مسائل جامعه بي پاسخ بماند
سلامت جنسي موضوع حساسي است؛ اين را، هم شمار اندک کلينيک هاي سلامت و هراس خانواده ها از بيان مشکلاتشان در اين مورد نشان مي دهند و هم صفحات ناچيز مطبوعات که کمتر به اين موضوع مي پردازند. اما واقعيت چيز ديگري است؛ اين موضوع آن قدر مهم است که علماي دين ما و معصومان (ع) هم از آن غافل نمانده اند. سخنراني دکتر رحيم پور ازغدي در کنگره سلامت جنسي هم در همين مورد بود؛ در مورد آموزه هاي ديني اي که براي حفظ سلامت خانواده ها مطرح شده اند. متن زير گزيده اي از اين صحبت هاست.
ورود به مباحثي مثل بحث سلامت جنسي و آسيب شناسي در رفتار جنسي مساله فوق العاده حساسي است و اگر از دو طرف يک مقدار زياده روي بشود دو خطر، خانواده ها و جامعه ما را تهديد مي کنند. از يک طرف در ورطه پرده دري و بي عفتي و حذف و حيا و اخلاق مي افتيم و در گفت و گوهاي اجتماعي و خانوادگي مرز بين حريم خصوصي و حريم عمومي برداشته مي شود و يک مرتبه به نام آموزش جنسي يا آسيب شناسي به سمت آموزش هاي عجيب و غريب مي رويم. گاهي تحت عنوان معالجه و مشاوره خانواده، اين افراد را به چنين وادي ها مي کشانند يا با ترفندهايي که مثلاً من به روش علمي برخورد مي کنم و از مشکلات جامعه شناخت دارم و از اين قبيل حرف ها، دختر و پسر جوان يا زن و شوهر را مي کشند به وادي هاي عجيب و غريب به اسم اينکه شما بلد نيستيد و بايد آموزش ببينيد. طرف ديگر هم خطري است که در بعضي خانواده هاي مذهبي ما که به اصطلاح تابع سنت هاي اخلاقي هستند و اهل عفت و حيا هستند وجود دارد. آنها توجه ندارند که ما يک چيزي هم به نام الگوي رفتار جنسي در خانواده مسلمان داريم؛ يعني به تعبير دوستان دکترين اسلامي در حوزه رفتار جنسي راجع به اين مباحث ما روايات بسيار صريح داريم.
من تا مدت ها فکر مي کردم چرا معلمان برجسته ما، معلمان بزرگ اخلاق و معنويت يعني، پيامبر و اهل بيت (ص) که از نظر ما الگوي طهارت اخلاقي و ادب در زبان عفت و حيا هستند، در يک حريم خصوصي در توصيه به زن و شوهر و زنان و مردان، عباراتي که جز آموزش جنسي هيچ نام ديگري نمي توان روي آنها گذاشت و در عرف عادي وقتي که بحث مي کنيم ممکن است اخلاق ادب يا خلاف حيا و خلاف اخلاق به نظر آيد به کار مي برند، ولي وقتي روشن بشود که حريم عمومي و حريم خصوصي دو نوع ادب و ادب حريم خصوصي با ادب حريم عمومي نبايد مخلوط بشود، آن وقت مي فهميم که چرا دو دسته توصيه هاي ظاهرا متناقض اما در واقع هماهنگ در منابع اسلامي وجود دارد. يک سري توصيه هاي مهار جنسيت در حدي زنان و مردان اختلاط بيش از اندازه با هم نداشته باشند و از حد ضرورت بيشتر نشود در اسلام وجود دارد؛ مثل نگاه کردن زن و مرد در چشم همديگر، زياد با هم صحبت کردن، رفت و آمد کردن، روبه روي هم نشستن و در اتاق خلوت کردن، ازاين قبيل نکات بسيار داريم.
در روايات ما توصيه هاي اکيد مي شود که افسار گسيختگي جنسي باعث انهدام نه تنها اخلاق در جامعه و فروپاشي خانواده در جامعه مي شود بلکه انواع بيماري هاي جسمي و روحي و اعصاب و روان و بيماري هاي کم کارکرد جنسي تا انحراف جنسي را پيش مي آورد.
من عقيده دارم يک مساله مهم در کارآمد شدن حوزه و دانشگاه اين است که نبايد گذاشت بخش مهمي از مسائل واقعي جامعه ما روي زمين بماند، اينها از دانشگاه و حوزه پاسخ مي خواهند. حالا يک نمونه اش هم بحث مسائل جنسي است. خب از يک طرف عفت و حيا و اخلاق مانع مي شود ما حرف بزنيم که لازم هم هست و اين همه مشکلات داخل جامعه از طرف ديگر. اين سوء استفاده جريان هايي است که همين الان در رسانه ها آگهي تبليغاتي مي دهند؛ به عنوان اينکه شما بياييد ما اختلالات جنسي شما را حل مي کنيم يا اينکه افراد با ناتواني هاي جنسي بيايند به ما رجوع کنند ولي هيچ چيز هم پشتش نيست. جالب اين است که ما توصيه هاي فراواني در روايات داريم که مي گويد زياده روي يا تنوع طلبي افراطي و تحريکات نامشروع و آموزش هاي غير اخلاقي نباشد چون عموماً فرد را علاوه بر تعادل اخلاقي، از تعادل جنسي هم خارج مي کند از طرفي هم خانواده هاي ديني و اخلاقي بدانند که تقوا و معنويت تقرب به خدا بر خلاف اکثر معنويت ها که با غرايز بشري تضاد دارند، نه تنها تضاد ندارند بلکه در هماهنگي کامل با غرايز بشري تعريف شده است. طبيعت بشر و ماوراء الطبيعه بشر در کنار هم و در تعامل با هم ديده شده اند. همان پيامبري که مي گويد به چه نحو نماز بخوان، چطور روزه بگير، چطور سجده طولاني کن و چطور ذکر بگو، همان پيغمبر گفته است چطور به رختخواب برو. روايتي هست که امام حسين(ع) مهماني داشت، ديدند يک کسي آمده است و چيزي آورده گفتند چيست؟ پاسخ دادند که روغن بنفشه آورده، روغن گل بنفشه. سيد الشهدا(ع) براي موهايش روغن گل بنفشه سفارش مي دهد، براي اينکه موهايش خوشبو و معطر و چرب باشد و رسيدگي بشود. اينها درس است. ما مريد کدام اهل بيتيم؟ حالا بنده که مو ندارم، شما و آنهايي که مو دارند يک فکري براي موهايشان بکنند. امام صادق فرمودند:« فاليحسن ولايته، هر کس مو مي گذارد بايد وقت بگذارد براي موهايش و به آن برسد و هميشه تميز و مرتب باشد.» يحسن ولايته يعني چه؟ يعني مديريت؛ يعني درست مديريت کنيد موهايتان را، برايش وقت بگذاريد و الافاليجزيه والا موهايتان را کوتاه کنيد. اگر کسي عرضه ندارد وقت بگذارد براي موهايش، موهايش را کوتاه کند.
امام باقر(ع) در مورد ازدواج مي گويند با زن طيب ازدواج کنيد، زني که خوشبو باشد و به خودش برسد. به مرد مي گويد با همسرتان زيبا صحبت کنيد، نه فقط درست صحبت کنيد، زيبا صحبت کنيد. کلمات قشنگ و عاشقانه انتخاب کنيد با همسرتان صحبت کنيد، هر چه به دهانتان مي آيد نگوييد. ما مي گوييم مترج، مترج يعني سيگنال جنسي فرستادن، يعني مرتب يک جوري بيرون آمدن که به مردم بخواهد بگويد به من نگاه کنيد، مثلاً من هستم. حالا دقت کنيد، همان قدر که اسلام مي گويد زن در بيرون نبايد آرايش بکند و پوشش بايد داشته باشد درست عکس آن، از پيامبر (ص) در مورد زن خوب مي پرسند، مي فرمايند: زن مومن از نظر من کسي است که المترج الي زوجها. در خانه براي شوهرش مترج باشد.
يک خانمي در مدينه عطر فروشي داشت. مي گويند بيشترين مشتري ش پيامبر(ص) بود که اسم او هست. در روايات است خانمي به نام هورا که در مدينه عطر فروش مشهوري داشت، از او پرسيدند بهترين مشتري تو کيست؟ مي گويد پيغمبر (ص) مي گويند چرا؟ مي گفت براي اينکه هزينه اي که پيامبر (ص) خرج عطرش مي کند چند برابرخرج غذا و چيزهاي ديگر است. امام صادق (ع) فرمود:« سزاوار نيست زني به خودش نرسد، به محض اينکه از خواب بيدار مي شود. هم شب که به رختخواب مي رود و هم صبح که بيدار مي شود. مرد و زن بايد نظيف و مرتب باشند.» در مورد زن مي فرمايد خودش را رها نکند حتي اگر مي تواند يک گردنبند ساده وارزان هم به گردنش بيندازد و حتي اگر مي تواند يک رنگي بزند به دست، آن موقع خضاب به دست مي زدند، رنگ هاي ديگري نبود. امام صادق(ع) مي فرمايد:« خانم ها به خودشان برسند، آرايش بکنند.» بعد از امام مي پرسند که مادربزرگم چي؟ امام مي فرمايد:« ولو پيرزن باشد».
دکتر عليرضا شيري، مدرس دانشگاه دانش آموخته روان شناسي يونگ دانشگاه آکسفورد، نکاتي را درباره نحوه برقراري ارتباط و انتخاب همسر و شناخت خود در دوره قبل از ازدواج مطرح مي کند.
%روان شناسي
1-مهارت ارتباط
وقتي بلد نيستيم ارتباط برقرار کنيم، بعيد است ازدواج خوبي داشته باشيم زيرا ازدواج به مهارت هاي ارتباطي بالايي احتياج دارد. مهارتهاي ارتباطي موضوع پيچيده اي نيست. در درجه اول ارتباط با خودمان بايد درست باشد. کسي که خود کم بين است ارتباط هايي دارد نه به خاطر عشق و تعهد بلکه به خاطر اينکه ضعف هاي درونيش را پر کند. همسر چنين آدمي هميشه بايد طوري عالي باشد که اين آدم اعتماد به نفس نداشته اش را از او دريافت کند، اين مي شود يک رابطه انگلي عاطفي.
2- خودشيفته اي؟
تا وقتي خودشيفته هستي ازدواج نکن زيرا هميشه احساس مي کني حرف هاي تو، سليقه تو، طرز حرف زدن تو، مطالعات تو، دينداري تو، اخلاقيات تو خيلي خاصند و همسرت بايد فعلاً تو و رازهاي نبوغت را کشف کند. آدم هاي خود شيفته به راحتي توانايي ناديده گرفتن احساسات و شعور شما را دارند و ممکن است به خودشان حق بدهند به راحتي شما را ناراحت کنند.
3- مراقب باش
مراقب آدم هايي باش که ظاهر اجتماعي موفقي دارند و خيلي حواسشان به همه جزئيات زندگي تو هست. گاهي اين افراد زمينه اختلال شخصيتي پارانويا دارند يعني شک و بدبيني. بدبين ها زندگي خود و شما را پس از ازدواج جهنم مي کنند. آنها استعدادي عجيب و هوشي سرشار و عقلي ناقص دارند. تمام هم و غمشان اين است که تو در نامزدي قبلي خود چه تجربياتي داشته اي، به کدام رستوران ها رفته ايد... و به اين ترتيب همه ساعاتي که بايد صرف رشد تو در ارتباط عاطفي ات شود، حرام قانع کردن يک آدم مريض مي شود. در دوره نامزدي مي شود رفتارهاي افراد شکاک را شناخت يادت باشد شکاک ويروسي در تو مي زند که بعداً توجه نورمال يک آدم نورمال را خيلي کم وناکافي ببيني.
4-مراقب باش
مراقب باش خيلي کمال طلب نباشي زيرا کمال طلب Perfectionist چنان همه چيز را سخت مي گيرد ( نامزدي/ مراسم عروسي/ تشريفات بعد از ازدواج) که زندگي جهنم مي شود.کمال طلب ها فقط وارد بخش هايي از زندگي مي شوند که برنده بشوند و لذت بسياري از فرصت هاي ناب زيستن را از دست مي دهند.
5-چسبندگي عاطفي
اين روزها مراقب «چسبندگي عاطفي» هم بايد بود، منظورم اعتياد هيجاني است. بعضي از دختران و پسران هستند که به شدت احتياج دارند که از آنها مراقبت شود؛ در حالي که ما در زندگي خودمان بيشتر موظفيم حال خود را رديابي کنيم. مرداني اين چنين توقع دارند که شما هميشه مرتب خوش اخلاق باشيد . اين مردان درکي شبيه به مادر از همسرشان دارند مادر زني است هميشه دردسترس، مهربان وحامي، همسر اگر اين چنين باشد، اول از همه خودش درهم مي شکند زيرا ما بناست فقط براي فرزندانمان تا اين حد دردسترس باشيم. براي شوهر بايد همسري کرد.
6-اعتياد هيجاني
هر چقدر نگران اعتياد به مخدر در نامزدتان هستيد، بترسيد از اينکه طرف اعتياد هيجاني داشته باشد؛ يعني هميشه بايد چيز جديدي در زندگي اش باشد تا او احساس رضايت بکند. حالا اين تغيير ممکن است تغيير زود به زود شغل و رشته تحصيلي و مطالعات آزاد او باشد يا ممکن وارد ارتباط هاي او بشود. چنين ازدواج هايي خطرناکند زيرا دائم بايد مدام مراقب همسرتان باشيد.
7-فلسفه ازدواج
شايد از فلسفه ازدواج شنيده باشيد. ازدواجي موفق است که همه چيز شما نباشد. ما حال خودمان را از چند منبع مي گيريم: خانواده/ کارخوب/ تحصيلات/ تاثيرگذاري اجتماعي/ دوستان خودمان / ازدواج. وقتي همه حال خوب خود را به عهده همسر بگذاريم يا نامزدتان به عهده شما بگذارد، بازي بسيار خطرناکي آغاز شده است زيرا هيچ انساني چنين قابليتي ندارد که در دراز مدت شما را خوشحال نگه دارد.
8-الگوي رابطه
نيم نگاهي به روابط نامزدتان با خانواده اش بيندازيد زيرا الگوي رابطه او با مادر و پدرش کليدهاي زيادي در اختيار شما قرار مي دهد؛ مثلاً در دوره نامزدي هر بار که با فرهاد بيرون رفته اي، مادرش ده بار تماس گرفته است يا مادر نازنين دائم ساعت ورود و خروج اين دختر 25 ساله را چک مي کند. معني اش اين است که در اين خانه فضاي کنترل زيادي حاکم است وخانواده براي حريم شخصي خيلي اهميت قائل است؛ بنابراين اگر روزي ديدي همسر تو (دختر اين خانواده) دارد پيامک هاي تلفن همراه تو را بدون اجازه تو مي خواند، نبايد شاخ در بياري و ورم کني زيرا هرگز به حريم شخصي او احترامي گذاشته نشده که الان اواين ادب را بلد باشد.
9-دقت کنيد
شايد يکي از دلايل طلاق در ايران مسائل جنسي باشد. بدون رودربايستي بايد هشدار داد که دانش جنسي خود را با کلاس ها وکتاب هاي خوب و سوال کردن از متخصصان بالا ببريد. به شدت تاکيد دارم به سليقه جنسي خود احترام بگذاريد؛ مثلاً اگر خواستگار شما بسيار لاغر است و شما از چنين وضعيت فيزيکي خوشتان نمي آيد، اگر چيزهاي خوب ديگرش را پذيرفته ايد،خوب است به او نيز اين سليقه خود را اطلاع دهيد تا کمي تغييرش دهد. خيلي ظريف بايد از شباهت نيازهايي از اين دست در خود و نامزدتان مطلع باشيد تا بعداً گرفتاري ايجاد نشود.
توصيه هاي دکتر بهنام اوحدي، روانپزشک، براي دختران و پسراني که قصد ازدواج دارند، بيشتر در مورد همتايي هاي لازم براي ازدواج است. او مي گويد:« به طور کلي آنچنان که در ازاي تاريخ آدم ها آزموده شده، همتايي هايي براي ازدواج لازم است تا بسته به شرايط اجتماعي و فرهنگي، خانواده نو پديد ساختاري نيرومند، استوار و پايدار داشته باشد.» از نظر دکتر اوحدي نکات مهمي که در مشاوره ازدواج بايد به دقت ارزيابي شود اينها هستند:
روانپزشکي
10-همتايي شخصي
بنابر اينکه شخصيت ها درون گرا، برون گرا، احساس گرا، انديشه گرا، قضاوت کننده با ملاحظه کننده باشند، بايد دانست که تلفيق گروه هاي متضاد با هم اتفاقي مناسب در ازدواج نيست. پس سنجش همخواني شخصيتي قبل از ازدواج بسيار لازم است. اين سنجش همخواني شخصيتي با چهار ويژگي سرشتي و سه ويژگي شخصيتي صورت مي گيرد. ويژگي هاي سرشتي از اين قرارند: 1- تازه خواهي ( تنوع طلبي) 2- پشتکار( سخت کوشي) 3- پاداش مداري 4- آسيب گريزي ( واژگون ماجراجويي)؛ اين چهار جزء سرشتي، ساختاري ژنتيکي و مادرزاد دارند و بخش عمده آن در دوره جنيني و اندکي از آن در فاصله زاده شدن تا دو سالگي شکل مي گيرد. اين ويژگي ها بسيار مهم هستند و مي توانند رويکردهاي رفتاري فرد چه در عرصه هاي جنسي و چه شخصيتي و بين فردي را تشکيل دهند. سه ويژگي منشي که اکتسابي هستند: 1-همکاري با ديگران 2-خودراهبردي- چقدر بردارهاي کنشي فرد از خود فرد آغاز شود و خود فرد سرچشمه جنبش ها، کنش ها در زندگي باشد 3- خودفرآوري- چقدر شخصيت فراتر از خودش را در سرنوشت و پيرامونش دخيل بداند.
11-همخواني خلقي
اما افزون بر همخواني خلقي، شخصيتي، همخواني اضطرابي و وسواسي هم مهم است. همتايي خلقي از اين ديدگاه اهميت دارد که آدميان به طور معمول خلق هاي گوناگوني دارند. از بدخلق (پيستايمي) گرفته تا خلق بهنجار (يوتايمي)، خلق دوره اي يا چرخه اي ( سيلوتايمي)- که افراد در آن در روزهايي افسرده و در روزهايي نيمه شيدا هستند، فراز خلقي (هاپيرتايمي). براي نمونه يک فرد بد خلق هميشه گرفته و اندوهگين نمي تواند ازدواج موفقي با فردي که خلقي سرخوش، اميدوار و انگيزمند دارد، داشته باشد. با وجود تصور عام که گمان مي کنند افراد متضاد مي توانند مکمل هم باشند، آمارها نشان داده که تفاوت هاي شخصيتي در نهايت آمار بالاي طلاق را موجب مي شود.
12-همتايي اجتماعي
همتايي اجتماعي، اقتصادي خانواده و خواستگاه دو نفر: شايد آنچه ما به عنوان کلاس بالا و پايين در جوامع تلقي مي کنيم در ظاهر ادا و اطواري مسخره جلوه کند اما در عمل واقعيتي انکارناپذير است. هر چه دو خانواده به لحاظ اجتماعي و اقتصادي جايگاهشان بيشتر به هم نزديک باشد، دوام زندگي بيشتر خواهد شد. بر همه روشن است که در جوامع امروز ازدواج شاهزاده و گدا افسانه اي بيش نيست.
13-تناسب تحصيلي
تناسب تحصيلي و انديشه اي: اين همتايي هم براي شکل گرفتن زندگي اي خوشبخت بسيار مهم است. دو نفر نبايد بيش از يک تا دو مقطع تحصيلي فاصله داشته باشند. به ويژه در رشته هايي که افراد بلند پروازي هاي ويژه اي مثل پزشکي، دندان پزشکي، داروسازي، دامپزشکي، علوم محض مانند فيزيک و... داشته باشند. نبايد تحصيلات زن و شوهر بيشتر از يک مقطع فاصله داشته باشد حتي بسيار مي بينيم پزشکان متخصصي که همسري با تحصيلات زير ديپلم داشته اند اما در سنين بالاي 60 سالگي سراغ همسر دومي با تحصيلات بالاتر رفته اند.
14-همتايي فرهنگي
همتايي فرهنگي- مذهبي: به ويژه در جوامع در حال گذار اين مساله که افراد چقدر با سنت ها در هم تنيده باشند يا از آنها جدا شده باشند- گذشته از اينکه فرد خودش را همتا يا واژگون خانواده اش ببيند- مساله اي مهم و انکار ناشدني است. رويکرد هاي سنتي در زندگي امروز با رويکردهاي مدرن و پست مدرن فاصله فراوان دارند و افراد را چه در تصميم گيري هاي خرد –مثل چيدمان منزل، رفت و آمدها و...-چه در تصميم گيري هاي کلان تحت تاثير قرار مي دهند. همچنين از جنبه هاي مذهبي، با توجه به اينکه جهت گيري هاي متفاوت در جامعه ما از نظر ميزان پايبندي به عقايد و شکل اين پايبندي وجود دارد، اين مساله حائز اهميت مي شود.
15-تناسب سني
همتايي و تناسب سني: اصولاً خانواده هاي ايراني در اين مورد با سختگيري هاي نامنظمي رفتار مي کنند. براي مثال بسياري از خانواده هاي ايراني مانع ازدواج دخترشان با پسري که چند سال از او کوچک تر باشد مي شوند. درست است که در ازدواج مطلوب پسر بايد سه تا هشت سال از دختر بزرگ تر بايد باشد اما تا سه سال بزرگ تر و کوچک تر بودن پسر از دختر، تقريباً شبيه همسن بودن آنهاست پس ازدواج پسري که تا سه سال از دختر کوچک تر باشد، مشکلي ندارد. هر چند موارد استثنايي هستند که پسر با داشتن قدرت سازش پذيري بالا مي تواند 15+ تا 15- سال با دختر اختلاف سني داشته باشد ولي ما اين را به عنوان الگوي رايج ازدواج پيشنهاد نمي کنيم.
16-شباهت خانواده ها
اين موضوع از آن جهت اهميت دارد که ممکن است ويژگي هاي شخصيتي را افراد از والدينشان به ارث ببرند البته امکان دارد در ماه هاي اول آشنايي يا جلسات اول مشاوره اين موضوع نمايان نشود اما بايد دانست حتي اگر افراد خود را واژگون خانواده شان ببيند، بعد از 30 تا 40 سالگي، هر چه بيشتر به خانواده شان شباهت پيدا مي کنند و ويژگي هاي پنهانشان نمايان مي شود. ازدواج پسر يک تاجر بلند پرواز ورشکسته با دختر سرهنگي منظم و قانونمدارنتيجه اي جز جدايي ندارد. با توجه به اينکه در جامعه ما سطح تحصيلات بالا رفته و رسانه هاي گروهي بر زندگي افراد تاثير مي گذارند، افراد چهار همتايي را خودشان در نظر مي گيرند اما سه همتايي شخصيتي، جنسي و شباهت شخصيت والدين اغلب مورد توجه قرار نمي گيرد.
مهدي مير محمد صادقي، کارشناس ارشد مشاوره خانواده هم چند بايد و نبايد را در دوره قبل از ازدواج مطرح مي کند:
مشاوره
17-خشت اول
ما در انتخاب خانواده اي که در آن به دنيا آمده ايم هيچ گونه اختياري نداشته ايم اما معمار خانواده آتي خود خواهيم بود. هر چند ازدواج همه امر خانواده نيست اما خشت اول و سنگ بناي خانواده است. بنابراين يکي از مهم ترين مسائل در نهاد خانواده، ازدواج و مسائل پيرامون آن است. پس اولين خشت همان تصميم گيري درست است. اينکه اصلا مي خواهيد ازدواج کنيد يا نه.
18-آشنا شويد
هرارتباطي که بخواهد شکل بگيرد نياز به آشنايي دارد. دو نفر هم جنس هم که بخواهند با هم ارتباط دوستانه يا ارتباط کاري داشته باشند، نياز به آشنايي دارند. هر چه ارتباط براي ما مهم تر باشد، توجه و دقت به آشنايي بيشتر مي شود. وقتي شما مي خواهيد شريک اقتصادي، انتخاب کنيد اهميت آشنايي کاملاً بيشتر از وقتي است که مي خواهيد با کسي به سينما برويد يا وقتي مي خواهيد با کسي همخانه شويد، اهميت آشنايي بيشتر از وقتي است که مي خواهيد با او چند روز به مسافرت برويد. در ازدواج شما با يک نفر در بالاترين سطح شريک خواهيد شد. با او همخانه مي شويد، از او صاحب فرزند خواهيد شد. با خويشاوندان او خويشاوند خواهيد شد. شريک اقتصادي او خواهيد شد و با او روابط عاطفي و جنسي خواهيد داشت. اهميت آشنايي براي ازدواج، بالاترين اهميت ممکن است؛ چرا که حتي در سطح ژن ها نيز شراکت رخ خواهد داد و صاحب فرزند خواهيد شد. براي بزرگترين تصميم در زندگي طبيعي است که ما بررسي مي کنيم، تاريخچه فرد را به دست مي آوريم، رفتارها و گفتارهاي او را زير نظر مي گيريم و به احساسات دروني خود توجه مي کنيم و همه اينها را مبناي ادامه يا عدم تداوم ارتباط قرار مي دهيم و سپس تصميم مي گيريم.
19-نيت ازدواج
فقط گفتن و بيان قصد ازدواج به اين معني نيست که طرف مقابل شما نيت ازدواج دارد بلکه چند نشانه وجود دارد که عملاً قصد و نيت فرد را از آشنايي نشان مي دهد. نيت و قصد ازدواج را عملاً مي توان با نشانه هاي زير متوجه شد.
الف- فردي که در دوره آشنايي قصد ازدواج دارد صد درصد روي خواسته اش مي ماند.
ب- فردي که قصد ازدواج دارد ارتباطش را از خانواده مخفي نمي کند.
ج- فردي که قصد ازدواج دارد، زمان آشنايي را بيش از اندازه طولاني نمي کند.
د- فردي که قصد ازدواج دارد، سعي در به دست آوردن اطلاعات دارد و تنها به تبادل احساسات بسنده نمي کند.
20-تفاوت نگرش
اين تفاوت نگرشي را هم زنان بايد جدي بگيرند و هم مردان. به واقع مردان بايد بدانند که اگر هزار بار هم به زني بگويند که قصد ازدواج ندارند، زنان اين جمله را نمي شنوند و اگر هم بشنوند، باور نمي کنند و اگر هم باور کنند، سعي در تغيير آن خواهند داشت. زنان نيز بايد بدانند که اگر مردي بيان کرد که قصد ازدواج ندارد، به واقع قصد ازدواج ندارد و بهتر است که آن را جدي بگيرند. بسياري از دختران فکر مي کنند که با نزديک شدن هر چه بيشتر و برآورده ساختن هر چه بيشتر خواسته هاي يک مرد مي توانند به او برسند اما به واقع تنها راهي که براي واداشتن يک مرد به ازدواج وجود دارد، بيش از حد نزديک نشدن و به راحتي تن به خواسته هاي او ندادن است.
21-نشانه هاي هشدار دهنده
ناديده گرفتن نشانه هاي هشداردهنده، يکي از خطرناک ترين اشتباهاتي است که ما هنگام ازدواج مرتکب مي شويم. ما چيزي را از فرد مقابل خود مي بينيم که نشانگر اين واقعيت است که بايد محتاط تر باشيم اما خود آگاه يا ناخودآگاه از آن چشم پوشي مي کنيم. ما اين کار را به يکي از روش هاي زير انجام مي دهيم.
الف- مسائل را کم اهميت جلوه مي دهيم.
مثلاً مي گوييم: آن قدرها هم خشمگين نيست. آن قدرها هم مواد مصرف نمي کند.
ب- کارهاي او را توجيه مي کنيم.
مثلاً مي گوييم: کودکي بدي داشته، به همين خاطر زود عصباني مي شود. چون استرس کاري زيادي دارد فعلاً کمي مواد مصرف مي کند.
ج-کارهاي او را منطقي جلوه مي دهيم.
مثلاً مي گوييم: او واقعاً با هوش است. حيف است که به کارهاي نامناسب بپردازد. اگر کار نمي کند در عوض بسيار مطالعه مي کند. او مرد است و مردها به طور طبيعي خيلي به زن هاي ديگر نگاه مي کنند.
د- مشکلات و مسائل را انکار مي کنيم.
مثلاً مي گوييم: هيچ کسي تا به حال همانند او مرا دوست نداشته است. چه کسي گفته که او خيلي عصباني است؟ او معتاد نيست؛ فقط بعضي وقت ها به طور تفريحي مواد مصرف مي کند.
22-تغيير عادت ها
يکي ديگر از اشتباهاتي که در زمان آشنايي مرتکب مي شويم اين است که ارزش ها، رفتارها و عادت هاي خود را به سرعت تغيير مي دهيم تا وانمود کنيم که با فرد مقابل توافق و هماهنگي داريم. در ابتداي آشنايي با چشم پوشي و کوتاه آمدن از آنچه برايمان اهميت دارد، سعي مي کنيم که رابطه را حفظ کنيم. وقتي متوجه مي شويم که عقايد و باورها و علايق ما به مذاق فرد مقابل خوش نمي آيد، ممکن است که براي عقايد، باورها و علايق خود اهميت کمتري قائل شويم تا وانمود کنيم که بسيار با هم تفاهم داريم. البته کاملاً آشکار است که اين تفاهمي قلابي و ساختگي است.
23-تعهد
گاهي قبل از اينکه متوجه شويم که با طرف مقابل تفاهم داريم و قبل از اينکه متوجه شويم که آيا او همسر مناسبي براي ما هست يا نه، متعهد به ازدواج با او مي شويم و سريع قول ازدواج مي دهيم. افرادي بيشتر دچار اين اشتباه مي شوند که
*مايل هستند متاهل باشند تا مجرد.
*آرزومند هستند که ديگر سرانجامي بگيرند و سر خانه و زندگي خودشان بروند.
* از خواستگاري خسته شده اند.
*از طرف ديگران براي ازدواج تحت فشار هستند.
*افرادي که فقط و فقط جنبه هاي مثبت ديگران را مي بينند و در هر فردي ميتوانند چيزي دوست داشتن يپيدا کنند.
* به لحاظ عاطفي به فرد متعهد شده اند.
24-وسواس
وقتي در مورد ازدواج با فردي ترديد داريم، ممکن است اين ترديدها را ناديده بگيريم. البته برخي از افرادي که تمايلات وسواسي دارند، به دليل وسواس، دائماً دچار ترديد مي شوند. از اين افراد که بگذريم، بي توجهي به احساسات دروني و بي توجهي نسبت به ترديدهايي که داريم، مسلماً اشتباه است. زماني که ترديدي وجود دارد تا وقتي که آن ترديد برطرف نشود نبايد ازدواج کنيم. وقتي نسبت به يک نفر شک و ترديد داريم، لازم است با شناخت بيشتر و با زمان بيشتر و پرس و جوي بيشتر بر ترديدها غلبه کنيم و گر نه ناديده گرفتن ترديدها مشکلي را حل نمي کند.
25- انتخاب دوست
بسياري از ما اميدواريم که با ازدواج همه چيز به خير و خوشي خواهد گذاشت. حتي اگر قبل از ازدواج مسائل و مشکلاتي وجود داشته باشد و رابطه دو طرف غير صميمانه باشد، باز هم فکر مي کنيم که با ازدواج همه چيز حل خواهد شد اما لازم است که با اين نکته توجه کنيم که آنچه در خلال آشنايي از فرد مي بينيم، به احتمال بسيار زياد، بعد از ازدواج نيز تداوم خواهد يافت.
26-تغيير
يکي از باورهاي بسياررايج و غلط در بيشتر فرهنگ ها، اين باوراست که ما مي توانيم با عشق، توجه و تلاش، همسر خود را تغيير دهيم. به خصوص خانم ها مستعد پذيرش اين باور غلط در زمان آشنايي و ازدواج هستند.
27-شناسايي
يکي از راه هاي شناسايي فرد مقابل، شناخت خانواده و مشاهده اوست زماني که با خانواده اش در تعامل است. نحوه برخورد فرد با اعضاي خانواده و پدر و مادر، شاخصي از رفتار آينده او در ارتباطي صميمانه است. نوع برخورد و رفتار فرد در خانواده، اطلاعات بسيار زيادي به ما مي دهد تا پيش بيني کنيم که بعد از ازدواج اين فرد چگونه برخورد خواهد کرد. اگر فرد در ارتباط با خانواده صادق و راحت باشد، احتمالاً بعد از ازدواج هم به همين شيوه رفتار خواهد کرد و اگر فردي با اعضاي خانواده اش با تعارض فراوان و ضديت رفتار کند، احتمالاً همان الگو نيز به رابطه با همسر تسري پيدا خواهد کرد.
فردي را براي همسري خود انتخاب کنيد که
* ويژگي هاي خوب پدر يا مادرتان را داشته باشد و ويژگي هاي منفي آنها را نداشته باشد.
*همانند بهترين برادر يا خواهر شما باشد.
*بخواهيد از او فرزندي داشته باشيد.
*از اينکه شبيه به او شويد، احساس بدي نداشته باشيد.
*او را همان گونه که هست، بدون هيچ تغييري بپذيريد.
*بتواند براي فرزند شما، پدري بهتر از پدرتان يا مادري بهتر ازمادرتان باشد.
*شبيه بهترين مرد يا زني باشد که از کودکي مي شناسيد.
نرگس سپيد نامه، کارشناس رشته فقه و حقوق و کارشناس ارشد حقوق تجارت درباره قوانين و نکات حقوقي که بايد دختر و پسر بايد قبل از ازدواج بدانند صحبت مي کند:
%حقوقي
28-موانع حقوقي
در اصطلاح حقوقي مي گويند همسران بايد از موانع نکاح خالي باشند. يکي از مواردي که مانع نکاح است و ممکن است زوج ناخودآگاه با آن روبه رو شود ازدواج با زني است که از همسر خود جدا شده است. زني که از همسر خود جدا شده تا سه ماه و ده روز نمي تواند با مرد ديگري ازدواج کند يا زني که همسرش فوت کرده، بايد تا چهار ماه و ده روز از ازدواج خودداري کند.
29-دوره نامزدي
در فرهنگ ايراني معمولاً دوره اي به نام دوره نامزدي وجود دارد. اين دوره در حقيقت دوره اي است که در آن مرد و زن مقيد به يکديگر مي شوند و فرد ديگري اجازه خواستگاري يا آشنايي با هيچ کدام از نامزدها را ندارد. نکته مهم اينجاست که به موجب ماده 1035 قانوني مدني، نامزدي ايجاد علقه زوجيت نمي کند. هر چند تمام يا قسمتي از مهريه که بين طرفين براي موقع ازدواج مقرر شده، پرداخته شده باشد و از آن مهم تر اينکه چنانکه تمام يا قسمتي از مهريه به دختر پرداخت شده باشد، در صورت به هم خوردن وصلت پسر مي تواند آن را پس بگيرد.
30-عقد
نکته ديگر اينکه دوران نامزدي کسي را واداربه ازدواج با فرد مقابل نمي کند. در قانون مدني بيان شده است که « هر يک از زن و مرد مادام که عقد نکاح جاري نشده مي تواند از وصلت امتناع کند و طرف ديگر به هيچ وجه نمي تواند او را مجبور به اين ازدواج کند يا از جهت امتناع از وصلت درخواست خسارت کند.»
31-تبادل هديه
معمولاً در دوران نامزدي دختر و پسر يا خانواده هاي آنها هدايايي با هم رد و بدل مي کنند. طبق ماده 1037قانون مدني هر يک از نامزدها مي توانند در صورت به هم خوردن وصلت، هدايايي را که براي ازدواج به طرف ديگريا والدين او هديه داده است مطالبه کند. اگر عين آن هدايا موجود نباشد هديه دهنده مستحق دريافت قيمت هديه هايي خواهد بود که از روي عادت نگه داشته مي شوند مگر اينکه آن هدايا يا بدون تقصير طرف ديگر از بين رفته باشند. اما در صورت فوت يکي از نامزدها ماده 1038 قانون مدني يادآور شده است در مورد پرداخت قيمت هدايايي که عينا موجود نيست چنانچه در اثر فوت يکي از نامزدها وصلت به هم بخورد، طرف مقابل وظيفه اي از بابت برگرداندن بهاي هدايا به خانواده متوفي نخواهد داشت.
32- محکم کاري
کار از محکم کاري عيب نمي کند. درست است که پايه روابط زن و شوهر عشق و علاقه متقابل است ولي شروط ضمن عقد يکي از همين محکم کاري هاست که بايد پيش از ازدواج با همسر راجع به آن به تفاهم رسيد. اما شرط ضمن عقد چيست؟ شرط ضمن عقد يعني زن و شوهر مي توانند مسائل مورد توافق خود را که قانون در خصوص آن ساکت است يا مورد توافق خود را که قانون در خصوص آن ساکت است يا مورد پسند آنان نيست اما طبق قانون امکان توافق خلاف آن وجود دارد، در سند ازدواج قيد کنند. در سندهاي کنوني ازدواج شروط ضمن عقد در چند صفحه آمده اما اين شروط در بسياري از موارد کافي نيستند. زوجين مي توانند با هم تفاهم يکديگر شروطي را طبق نظر خودشان اضافه کنند.
33-حقوق اوليه
تحصيل از حقوق اوليه انسان هاست و در قانون اساسي هم نمي توان از تحصيل کسي جلوگيري کرد اما در قانون مدني ايران، حق تحصيل «زن» به «شوهر» واگذار شده است. پس براي پرهيز از مشکلات احتمالي در اين زمينه بهتر است شرط تحصيل در عقدنامه گنجانده شود.
34-اشتغال زن
طبق قانون، اشتغال زن در صورتي که منافي مصالح خانواده يا حيثيت شوهر نباشد، بلامانع است اما مشکل اينجاست که قانون تعريف درستي از مصالح خانواده ارائه نکرده است و همين امر سبب ايجاد اختلاف هايي بين زن و شوهر مي شود. پس بد نيست درباره اشتغال هم اگر دغدغه اي وجود دارد، در سند ازدواج ذکر شود.
35-تنظيم سند
سخت است موقع تنظيم سند ازدواج به جدايي فکر کرد اما بايد اين را در نظر گرفت که جدايي هم ممکن است مثل خيلي چيزهاي ديگر در زندگي اتفاق بيفتد. پس شرط تقسيم اموال موجود ميان زن و شوهر پس از جدايي را نبايد فراموش کرد. البته مشابه چنين شرطي در عقد نامه هاي امروزي وجود دارد.
منبع:همشهري+شماره 8