شايد باور کردني نباشد، اما مصرف مواد مخدرآمفتاميني از مصرف کوکايين و هروئين بيشتر شده است.
ترکيبات آمفتاميني با تاثير بر مراکز لذت مغز سبب احساس «سرعت» و « لذت» مي شوند. اين مواد راحت تر تهيه مي شوند، ارزان هستند، سخت مهار مي شوند، از کوکايين قوي ترند و اثر ديرپاتري دارند، به صورت قرص، دود حاصل از سوختن، استنشاق يا تزريق مصرف مي شوند. معمولاً جوان ها را به خود جذب مي کنند، چرا که به آنها احساس انرژي، تخليه ي احساسات، آزادي، هوشمندي، صلاحيت و قدرت مي دهند. اين مواد وسوسه برانگيز، امروزه در تمام نقاط دنيا گسترش يافته اند، اما شمال آمريکا، اروپا و جنوب شرق آسيا قطب هاي اصلي مصرف آنها هستند. به گفته ي مدير برنامه مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل اين به زودي مي توانند مشکل سازترين مواد مخدر قرن معرفي شوند. آمفتامين ها علاوه بر تاثيرات مطلوب از نظر مصرف کننده مزايايي هم براي توليد کنندگان و قاچاقچيان دارند. انواع گياهي سنتي تحت تاثير ويژگي هاي اقليمي و آب و هوايي قرار مي گرفتند، اما مواد مخدر مصنوعي به صورت قرص، پودر و کريستال توليد مي شوند که همين حالت هاي فيزيکي عاملي موثر در افزايش روند توزيع و البته مصرف آنهاست.
تقصير خلبانان جنگي است!
مواد آمفتاميني تازه کشف نشده اند. در جنگ جهاني دوم براي خلبانان نظامي و ديگر افرادي که بايد به مدت طولاني بيدار و هوشيار مي ماندند داروهاي آمفتاميني تجويز مي کردند و به تدريج موارد مصرف اين داروها به انحراف کشيده و از دامنه ي پزشکي خارج شد. امروزه محرک هاي آمفتاميني در پزشکي کاربرد چنداني و در عوض بازار سياه شان رونق چشمگيري داشته است.
تاثير «مت آمفتامين» بر سلامت
«مت آمفتامين» در بدن سبب بالا رفتن شديد سطح انتقال دهنده عصبي «دوپامين» و در نتيجه تحريک سلول هاي مغزي و افزايش خلقيات و حرکات بدني مي شود. استفاده طولاني مدت توانايي مغز را در توليد «دوپامين» (که براي احساس لذت و عملکرد رواني ضروري است) مختل مي کند. اين اثر تا يک سال پس از قطع مصرف ماندگار است. استفاده ي طولاني مدت از اين مواد امواج سيستماتيک مغز را دستخوش تغيير مي کند. بنابراين مردم بايد درباره مصرف اين ماده مضر تجديدنظر کنند. درابتداي مصرف دزهاي اندک «مت آمفتامين» سبب افزايش تمرکز فرد مي شوند اما اين دوز کم مربوط به همان اوايل است و مقاومت فرد به سرعت بالا خواهد رفت. بنابراين مجبور مي شود مصرف خود را افزايش دهد، بيشتر و بيشتر مصرف مي کند و به مدت بيشتري در حالت خماري مي ماند. بعضي مصرف کنندگان به مدت سه تا پانزده روز قادر نيستند بخوابند. مصرف دراز مدت «مت آمفتامين» مي تواند سبب اسکيزوفرني، جنون و رفتارهاي خشونت آميز شود.
کاربرد «آمفتامين» در پزشکي
«آمفتامين» دارويي محرک و سرکوب کننده اشتهاست که براي درمان « نارکولپسي» (ميل شديد به خواب) و اختلال تمرکز حواس و بيش فعالي (ADHD) کاربرد دارد. اين دارو با تاثير بر مغز و اعصاب سبب افزايش توليد بعضي مواد شيميايي در بدن مي شود و در نتيجه ضربان قلب و فشارخون را افزايش داده و اشتها را کاهش مي دهد. از عوارض مصرف آمفتامين مي توان به گيجي، تاري ديد، بي قراري و خستگي ناپذيري شديد اشاره کرد. اين دارو مي تواند بيمار را به طور جسمي و روحي وابسته ي خود کند و اگر پس از مدتي، استفاده مداوم به طور ناگهان قطع شود ممکن است عوارض قطع مصرف را نشان دهد.
علل گرايش به آمفتامين
مبتلايان اغلب براي غلبه بر مشکلات زندگي، احساس شادي بيشتر، هوشياري و بيدار ماندن به مدت طولاني، کاهش ناگهاني وزن و غلبه کردن به اضطراب هاي خود به اين دسته مواد روي مي آورند.
بدترين آمفتامين
«مت آمفتامين» يکي از بدترين انواع آمفتامين ها و به شدت اعتياد آوراست. بنا به گفته ي انجمن بين المللي مبارزه با مواد مخدر (INCB) توليد، قاچاق و مصرف اين ماه در آمريکاي مرکزي، جنوب شرق آسيا، آمريکا، استرليا و نيوزلند رو به افزايش است.
قاچاقچيان
شواهد حاکي ازآن است که سود ناشي از قاچاق مواد مخدر صنعتي به مراتب بيشتر از مواد مخدر سنتي است. مافياهاي مکزيکي در قاچاق «مت آمفتامين» نقشي اساسي دارند. اين گروه ها هم «مت آمفتامين» آمريکا را فراهم مي کنند. اخيراً توليد محرک هاي آمفتاميني درکشورهاي محل مصرف هم گسترش يافته و با حذف هزينه هاي واسطه ها و مسيرهاي قاچاق راه دور عرضه ي آنها را آسان و قيمت آنها را پايين آورده است.
آزمايشگاه هاي مخفي و ابتدايي
آزمايشگاه هاي مخفي توليد مواد مخدر آمفتاميني هرجايي مي توانند باشند، از زيرزمين آسپزخانه گرفته تا انبار طويله! سابقاً ماده ي اوليه اين آزمايشگاه «افدرين» و «پسودوافدرين»بودند. با مبارزه ي قانوني عليه استفاده از«افدرين» خلافکاران به«پسودوافدرين» وي آوردند. اين ماده ترکيب داروهاي بدون نسخه وجود دارد و خلافکاران مي توانند آن را به راحتي فراهم کنند. مکزيکي ها که توليدشان بر پايه ي «افدرين» بود منبع جايگزين آن را از چين، چک و هند وارد مي کنند. از ديگر مواد اوليه يي که در ساخت آمفتامين ها کاربرد دارد « فنيل پروپانولامين» است.
منبع: نشريه 7 روز زندگي، شماره 117