در شماره ي قبلي درباره ي مهارت هاي زندگي نوشتم.همچنين به يکي از پرسش هاي هميشگي نوجوان ها پاسخ دادم.ممکن است به نظر برسد اين پاسخ ها کافي نيست.من هم قبول دارم به هيچ وجه پاسخ به پرسش هاي شما نمي تواند کامل باشد.براي اينکه در ميان هزاران خواننده اين صفحه، هزاران طرز تفکر متفاوت هم وجود دارد.هر کدام از شما با دوستان ديگرتان تفاوت داريد.و ممکن است يک راه حل براي عده اي کافي و تفکر برانگيز باشد اما براي عده اي ديگر، کافي نباشد.
به هر حال اين محدوديت در مجله وجود دارد، اما من سعي مي کنم پاسخ هايي را فراهم کنم که بتواند شما را براي يافتن راه حل هايي متناسب با مشکل شخصي تان ياري کند.اين راه حل ها به منزله ي تابلوهاي راهنما هستند.تابلوهايي که باعث مي شوند بدانيد از کدام مسير برويد و اگر مسيري را که من به شما پيشنهاد مي دهم، انتخاب کنيد، کم تر ممکن است در انتخاب راه تان براي حل مسئله، دچار اشتباه شويد.
شما بايد بيش تر مطالعه کنيد.بيش تر بپرسيد، و حتي اگر لازم شد، با فرد آگاهي مشاوره کنيد.و اگر مطالب اين صفحه براي تان کافي نيست مي توانيد با نوشتن نامه يا تلفن به دفتر مجله، نظرات خود را با همکارانم مطرح کنيد.مطمئن باشيد تا جايي که ممکن باشد، به شما کمک مي کنيم.
در اين شماره مطلب شماره ي قبل را کامل مي کنم.اگر يادتان باشد گفتم که براي اينکه شما را جدي بگيرند، بايد اول از همه خودتان، خود را جدي بگيريد.براي اين کار بايد قبل از هرچيز به ارزش هاي خودت آگاه شوي.پس بگذار سؤال را اينطور مطرح کنيم:
من چه ارزش هايي دارم؟
تو به عنوان يک انسان، ارزش هاي فراواني داري.اين را که خوب مي داني.اما نکته ي مهم اين نيست که بداني ارزش هاي فراواني داري.مهم اين است که بتواني فهرستي از اين ارزش ها را به ذهن بياوري.روي کاغذ بنويسي و آنقدر آن را بخواني که در ذهن و دلت جا بگيرد.
يکي از مهم ترين اتفاقاتي که در اين سن براي تو مي افتد، ايجاد يک هويت انساني در شخصيت تو است.
هويت، چيزي است که تو هم اکنون آن را داري.اما مهم اين است که بداني چه قدر به آن آگاهي داري يا اينکه اين هويت براي تو چقدر قوي و روشن است، هويت همه ي آن چيزي است که از طريق خانواده، اجتماع، استعدادهاي شخصي و... در تو شکل گرفته است.به وسيله ي آن تو از وجود خودت آگاهي داري و ديگران تو را با آن تعريف مي کنند.اسم تو بخش ديگري از هويت تو را تشکيل مي دهد.اما مهم تر از همه، ارزش ها، باورها، نقش ها و هدف هاي تو هستند که هويت تو را ساخته اند.و هرچه ارزش ها، باورها، نقش ها و هدف هاي تو بهتر و والاتر باشد، هويت تو مشخص تر است.مردم به اندازه اي که با هويت تو آشنا مي شوند، براي تو قيمت مي گذارند.هرچه با هويت تر شوي، بيشتر تو را جدي مي گيرند.
تو چه شناختي از هويت خود داري؟ براي پاسخ به اين سؤال بايد به سؤالي که شکل ساده تري دارد، جواب بدهي: من که هستم؟
بايد وقت بگذاري و به اين سؤال کلي پاسخ بدهي.اين کاري است که بطور ناخودآگاه هر روزه انجامش مي دهي اما بايد آن را به صورت آگاهانه در بياوري.دفتر مخصوصي براي اين کار در نظر بگير.ابتداي کار ممکن است برايت سخت باشد اما کم کم برايت به يک کار لذت بخش تبديل مي شود.تو کم کم با چيزهايي از خودت آشنا مي شوي که قبلاً فکرش را هم نمي کردي.
از اسمت شروع بکن.سن و سالت را بنويس.بهتر است سال و ماه تولدت را هم بنويسي و حتي مي تواني از پدر و مادرت درباره ي ساعت تولدت و اين که هوا در لحظه ي تولدت در چه وضعيتي بوده بپرسي و بنويسي.فرزند چندم خانواده هستي؟ دختر يا پسر بودنت را يادداشت کن.حتي قد و وزن خودت را بنويس.به چه رنگي بيش تر علاقه داري؟ کدام فصل از سال را بيش تر دوست داري؟ به چه ورزشي علاقه داري؟ رابطه ات با هنرهايي مثل نقاشي و موسيقي و سينما و تئاتر چگونه است؟ رابطه ات با ديگران چگونه است؟ و سؤالاتي مشابه اينها را پاسخ بده.
بعد خودت را بررسي کن و ببين چه چيزهايي برايت ارزشمند هستند.با خودت صادق باش.اگر يک صفت بد در خودت هست و آن را دوست داري، آن را هم بنويس.قرار است خودت را بشناسي.
آيا از دروغ بدت مي آيد؟ آيا خودت هم دروغ مي گويي؟ آيا از خودنمايي متنفري؟ آيا گاهي شده است که کاري را براي خودنمايي انجام بدهي؟
تا چه حد حاضري براي نجات جان انسان ها مايه بگذاري؟ تا چه حد آمادگي داري به مردم بدون هيچ دستمزدي خدمت کني؟
دين تو چيست؟ رابطه ات با خداوند چگونه است؟ پاسخ به اين سؤال ها تا حدودي تو را به ارزش هايت آشنا مي کند.
نقش تو در جامعه چيست؟ آيا فقط يک دانش آموز هستي؟ فرزند هستي؟برادر يا خواهر ديگري هستي ؟دوست چند نفر هستي؟همسايه هستي؟مشتري هستي؟عابرهستي؟شهروند هستي؟و ممکن است در آينده مدير باشي؟نويسنده باشي؟شاعر باشي؟کارشناس باشي؟اين ها نقش هاي تو را در جامعه نشان مي دهد.حالا بايد پاسخ بدهي که چه مقدار نقش خودت را در اجتماعت بازي مي کني؟ آيا به وظايفت عمل مي کني؟ آيا وظايفت را مي شناسي؟
سپس اهدافي را که در زندگي داري بنويس.مي خواهي چه بشوي؟ چه کاره بشوي؟ چه کارهايي انجام بدهي؟ هرچه بيش تر بنويسي، بيش تر به امکانات، ارزش ها و توانايي هاي خودت پي مي بري؟ و لازم است که اين کار را تا سال ها انجام بدهي.نوجواني مرحله اي از عمر تو است که بايد بتواني به کمک خودت و ديگران شخصيت خود را محکم کني.هرچه بيش تر خودت را بشناسي و با کوچه پس کوچه هاي درون خودت آشنا شوي، احساس ارزشمندي بيش تري مي کني و هر چه اين احساس در تو قوي تر باشد، توانايي جدي گرفتن خود را داري و ديگران نيز درباره تو همان احساس را خواهند داشت که تو از خودت داري.
يک نکته مهم اين است که تو بايد واقعيت ها و حقايق را در مورد خودت کشف کني.اگر چيزهايي به خودت نسبت بدهي که در تو نيست، مردم چيزهايي را مي بينند که در تو هست.به خاطر همين ممکن است رفتاري با تو داشته باشند که تو فکر کني کسي تو را دوست ندارد.
نکته ي مهم ديگر اين است که بداني با بالارفتن سن، ممکن است بارها دچار شک و ترديد شوي.به همه ي چيزهايي که تا به حال از خودت و جامعه ات شناخته اي، شک کني.دراين موارد نبايد بترسي.انسان در طول عمرش بارها و بارها با اين گونه بحران ها روبه رو مي شود.و هر بار که با بحران تازه اي رو به رو شدي بايد به خودت تبريک بگويي.چون بايد خودت را آماده کني براي يک مرحله تازه از رشد و شکوفايي.
و بدان که خداوند در همه ي مراحل در زندگي تو حضور دارد و از تو حمايت مي کند.خداوند هيچ گاه تو را تنها نمي گذارد.
منبع: ماهنامه شاهد نوجوان شماره 61