خاطرات استقلال از پيراهن هاي دوست داشتني و نفرت انگيزش
 

در تيم هاي مطرح فوتبال اروپا پيراهن اول تيم براي هواداران مقدس است و هيچ مدير باشگاهي جرأت نمي کند طرح جديدي را به عنوان لباس اول باشگاه معرفي کند. اين البته ربطي به فوتبال ايران ندارد و احتمالاً از تعصبات کور و عقب ماندگي ملت هاي اروپايي نشأت مي گيرد! تيم هاي ريشه دار اروپايي ورزشگاه شان را تغيير مي دهند اما امکان ندارد طرح غالب پيراهني که افتخارات زيادي را با آن به دست آورده اند تغيير دهند. باشگاه يوونتوس تا سال 1987 از پيراهن هاي صورتي رنگ استفاده مي کرد اما پس از اين که کمپاني انگليسي طرف قرارداد آن ها به اشتباه پيراهن هاي راه راه سفيد و مشکي را قبل از يکي از مسابقات برايشان فرستاد به احترام نتيجه خاطره انگيزي که در آن بازي به دست آوردند ديگر اين لباس را از تن خارج نکردند. در اين ميان البته استثناهاي کوچکي هم وجود دارد. در سال 2001 طي يک نظر سنجي باشگاه «هال سيتي» صاحب بدشکل ترين لباس در بين تيم هاي انگليسي شد و تصميم گرفت تغييراتي در طراحي پيراهن اول خود ايجاد کند.
در فوتبال ايران ثبات در رنگ و طراحي لباس تيم ها چندان پذيرفته شده نيست. ذوب آهن و پاس که به سبز پوش بودن مشهور بودند امروز با رنگ سفيد به ميدان مي روند و فجر سپاسي شيراز زماني در بازي هاي خانگي اش در هر مسابقه پيراهني به رنگ پيراهن اول تيم حريف مي پوشيد تا آن ها نتوانند از پيراهن اولشان استفاده کنند. اين ماجرا در ميان تيم هاي تازه تأسيس بيشتر رواج دارد. باشگاه صبا در کمتر از يک دهه از رنگ هاي مشکي، آبي، سفيد، سبز و راه راه هاي مختلف به عنوان پيراهن اول خود استفاده کرده است. پرسپوليس هم خصوصاً زماني که محمد حسن انصاري فرد مدير عامل اين باشگاه بود علاقه عجيبي به تغيير مدل و طرح لباسش داشت. آن ها مدتي با پيراهني راه راه شبيه به لباس تيم آتلتيکو مادريد در ميادين ظاهر شدند اما اين پيراهن هم خيلي زود به خاطره ها پيوست. هواداران استقلال، پرسپوليس و صنعت نفت آبادن تعصب ويژه اي به رنگ پيراهن تيمشان دارند و در طراحي شعارها و رجزخواني هاي خود بارها به رنگ پيراهن و اهميت آن اشاره مي کنند. استقلال در طول تاريخ 60 ساله اش طرح هاي مختلفي امتحان کرده اما هواداران اين تيم بيش از همه از پيراهن آبي يکدست استقبال کرده اند و طرح و مدل چندان برايشان مهم نيست. در اين ميان برخي پيراهن ها خاطرات نفرت انگيزي را براي اين جماعت رقم زدند و برخي چنان خاطره انگيز شدند که هنوز رنگ و رو رفته و مندرس بر تن هوادارني که به ورزشگاه مي آيند ديده مي شوند. از ابتداي تأسيس باشگاه دوچرخه سواران به دليل علاقه مؤسسان باشگاه به رنگ آبي، يونيفورم آبي يکدست براي استقلال انتخاب شد. در نخستين سال هاي تشکيل باشگاه، جوراب بلند جايي در يونيفورم تيم نداشت اما بعد از وضع اين قانون که بازيکنان بايد جوراب ورزشي بلند بپوشند استقلالي ها براي جورابشان هم رنگ آبي را انتخاب کردند.

قرمز ممنوع
 

از نگاه هواداران، استقلال هرگز مجاز نيست حتي از يک لکه قرمز رنگ در پيراهنش استفاده کند. سال 1376 زماني که ناصر حجازي سرمربي تيم بود يکي از توليدي ها پيراهني که پشت يقه آن از يک نوار قرمز رنگ استفاده شده بود را براي باشگاه فرستاد. استقلال در بازي با سايپا اين پيراهن را به تن کرد اما بلافاصله با اعتراض هواداران مواجه شد و حجازي قول داد ديگر هرگز تيمش با اين پيراهن به ميدان نرود. يقه قرمز به هيچ وجه در نماي کلي لباس ديده نمي شد اما چشم هواداران را مي زد. حتي شعارهاي تبليغاتي روي پيراهن استقلال هم با رنگ هاي سفيد يا زرد کار مي شود. درست مقابل بارسلونا که در هيچ کدام از لباس هايش از رنگ سفيد که به عنوان رنگ دشمن شناخته مي شود استفاده نمي کند.

لاجوردي ايتاليايي
 

پيراهن هاي لاجوردي چسبان استقلالي ها با شماره هاي زرد رنگ که در سال 2010 در ليگ قهرمانان آسيا استفاده مي شد براي هواداران اين تيم تداعي کننده تيم ملي ايتاليا بود. آن ها با شعار «اس اس ايتاليا» به استقبال اين پيراهن رفتند و در نهايت با همين پيراهن به الشباب عربستان باختند و از ليگ قهرمانان حذف شدند. استقلال پيش از اين هم در اوايل دهه 90 پيراهن لاجوردي به تن مي کرد و با همين پيراهن قهرمان جام باشگاه هاي آسيا شد. پس از آن کاظم اوليايي مدير عامل وقت استقلال اين پيراهن را در ويترين باشگاه به عنوان پيراهني که افتخار بزرگي با آن به دست آمده بايگاني کرد و ساير مديران استقلال هم آن را از ويترين خارج نکردند.

راز پيراهن هاي آستين سفيد
 

استقلالي ها در اواخر دهه 60 چند بار با پيراهن آستين سفيد وارد دربي شدند و نتايج خوبي گرفتند. منصور پور حيدري به مدت 7 سال با پيراهن هايي که آستين سفيد داشت با پرسپوليس بازي کرد و شکست نخورد. خرافاتي ها معتقد بودند اين پيراهن براي استقلال شانس مي آورد و پور حيدري هم هر چند با آن ها همراه نمي شد اما هميشه تأکيد داشت که دربي ها از همين پيراهن استفاده شود. تيمي که در ليک تقريباً يک بازي در ميان مي باخت در دربي با پيراهن هاي آستين سفيد به پرسپوليس باج نمي داد. استقلال پورحيدري بالاخره سال 75 با پيراهن خوش يمنش پس از 7 سال دربي را واگذار کرد. امير قلعه نويي بعدها به عنوان يکي از باريکنان آن تيم، سرمربيگري استقلال را بر عهده گرفت و سنت استفاده از پيراهن هاي آستين سفيد را در دربي ها را دوباره باب کرد. او هم با اين پيراهن هرگز دربي را نباخت اما صمد مرفاوي هم که به عنوان بازيکن استقلال در زمان پورحيدري و دستيار استقلال در دوره قلعه نويي از اين راز با خبر بود وقتي به سرمربيگري آبي ها رسيد يک بار ديگر سنت قديمي را شکست و با پيراهن هاي اسرار آميز دربي را به پرسپوليس دنيزلي واگذار کرد.

دالتون ها
 

اواخر دهه 70 استقلال به لباس راه راه آبي سفيد علاقه پيدا کرده بود و هواداران تيم رقيب به دليل طرح اين لباس لقب دالتون ها را براي استقلال در نظر گرفتند. هر چند اين پيراهن نسبت به ساير پيراهن هاي هم عصر خود زيباتر به نظر مي رسيد اما ارتباطي با يونيفورم اوليه باشگاه استقلال نداشت. دربي جنجالي دي ماه 1379 که با تساوي 2ــ2 به پايان رسيد مهم ترين بازي استقلال با اين پيراهن بود. اتفاقات آن بازي باعث شد استقلالي ها ديگر از اين پيراهن استفاده نکنند.

خداحافظي با آبي روشن
 

اوايل دهه 80 در اولين دوره ليگ برتر رنگ آبي تيره پيراهن اوليه استقلال روشن تر شد. چيزي شبيه به پيراهن پگاه گيلان در بدو تأسيس، استقلال با اين پيراهن در دربي رنگ برد را نديد اما اوج نحسي آن جايي بود که استقلال در هفته پاياني قهرماني ليگ را در انزلي با اين لباس از دست داد. از آن روز به بعد استقلالي ها ديگر کمتر در غلظت رنگ پيراهن خود دست بردند.

کفن سفيد
 

پيراهن دوم استقلال تهران بسيار کم به کار گرفته مي شود اما در همان اندک که بازي ها هم براي استقلال خوش يمن نبوده. استقلال چندين قهرماني ليگ را در بازي هاي خارج از خانه در حالي از دست داد که اين پيراهن را بر تن داشت. آن ها به طور معمول در خانه 3 تيم بايد از رنگ سفيد و پيراهن دوم استفاده کنند. «استقلال اهواز، پيکان و داماش گيلان.» 3 تيمي که همواره در زمره تيم هاي متوسط و حتي ضعيف ليگ قرار داشتند اما استقلال را با پيراهن سفيد خوب مي بردند. عليرضا منصوريان در مصاحبه اي گفته بود اين پيراهن مثل کفن مي ماند، هر وقت آن را به تن مي کنيم مي بازيم.

مقايسه دردسر ساز
 

اواسط دهه 70 استقلال پيراهن معروفي به تن مي کرد که در آن از راه راه هاي پهن آبي و سفيد استفاده مي شد. نماي بصري اين پيراهن جالب بود آن ها با اين پيراهن چند پيروزي به ياد ماندني به دست آوردند اما شکست در جام حذفي مقابل بهمن و تک به تک هايي که ايمان عالمي در بازي هاي متعدد با اين پيراهن از دست داد نسخه را هم پيچيد. لقبي که هواداران تيم رقيب براي اين پيراهن انتخاب کرده بودند هم در بايگان شدن آن بي تأثير نبود. آنها طرح روي اين پيراهن را با طرح روي يکي از چهار پايان مقايسه مي کردند.

زشت ترين پيراهن
 

پيراهني که استقلال در سال هاي 78 و 79 به تن مي کرد با فاصله اي فاحش نسبت به ساير پيراهن هاي تاريخ اين باشگاه در صدر فهرست بدريخت ترين پيراهن همه دوران استقلال قرار دارد. پيراهني به رنگ آبي روشن که در آن از شکل هندسي «لوزي» استفاده شده بود و تبليغ خنده دار مواد غذايي پيچک روي سينه اش خودنمايي مي کرد. حتي هواداران استقلال هم از اين پيراهن نفرت داشتند و حاضر نبودند آن را به تن کنند. استقلال در زمينه استفاده از تبليغات عجيب هم در اين دوران پيشتاز بود و در کنار پيچک از تبليغاتي مثل آدامس پرستو هم استفاده مي کرد.
منبع: تماشاگر، شماره 34