توصيه‌هايي براي آنها که دستشان به نوشتن آشناست
چه مدادي بخريم؟
ملاک پدر و مادرها براي انتخاب وسايلي که بايد توي کيف و کوله مدرسه بچه ها قرار بگيرد به طور معمول به قيمت و دوام و رنگ و لعاب وسايل مربوط مي‌شود. اما لازم است هنگام خريد لوازم‌التحرير به سلامت و ايمني دانش‌آموزان هم توجه کرد. اين بار شما را با «مداد»، عضو ثابت خريدهاي دانش‌آموزي آشنا مي‌کنيم و در اين باره اطلاعات بيشتري در اختيارتان قرار مي‌دهيم....
تاريخچه توليد مداد
مردم در روم باستان با کمک يک ميله ظريف سربي روي پاپيروس مي‌نوشتند که ردي کمرنگ ولي خطرناک از خود به جاي مي‌گذاشت. در زمان ملکه اليزابت اول استفاده از سرب براي نوشتن کنار رفت زيرا در بخشي از شمال انگلستان مردم حين حفاري ماده سياه رنگ سختي را يافته بودند که اثري سياه‌تر از سرب بر جاي مي‌گذاشت.
اين ماده سياه‌رنگ که گرافيت ناميده مي‌شد از معدن استخراج و به لندن فرستاده مي‌شد. در لندن گرافيت را به صورت ورقه‌هاي مسطح مي‌بريدند و بعد اين ورقه‌ها را به صورت ميله‌هاي باريک با لبه گرد درآورده و درون چوب مي‌گذاشتند.
چند سال بعد يک سرباز فرانسوي راه تازه‌اي براي ساخت مداد يافت. او گرافيت آسياب شده را با گل نرم و آب مخلوط کرد و به صورت ميله‌اي نازک درآورد و حرارت داد تا محکم و سفت شود. اين مداد بهتر از مدادهاي قبلي بود. نه تنها سفت‌تر و محکم‌تر بود بلکه رنگ آن کم‌رنگ‌تر و نوشته حاصل از آن خواناتر بود.
امروز براي ساخت مداد گرافيت را مي‌‌سايند تا کاملا به صورت پودر درآيد بعد يک خاک کاملا مرغوب مانند رس چرب بدون اکسيد آهن را انتخاب کرده و آن را مي‌شويند و با گرافيت مخلوط مي‌کنند و در ماشين پرس قرار مي‌دهند تا همانند خمير شود و از لوله‌هاي دستگاه بيرون بيايد. اين مخلوط پرس شده را در فضايي گرم و خشک قرار مي‌دهند و بعد بعضي از آنها را در موم مي‌غلتانند تا نرم‌تر شوند و به اصطلاح مداد نرم که پررنگ‌تر است به دست آورند. درنهايت چوب درختاني نظير کاج يا سرو خمره‌اي را به صورت لايه‌هاي نازک مي‌برند، ميان آنها را شيار مي‌دهند و مغز مدادها را درون آن شيارها مي‌گذارند. به اين صورت چند مداد چسبيده به هم به دست مي‌آيد.
مدادها را با ابزار مخصوصي از هم جدا کرده و شکل مي‌دهند، پرداخت کرده، رنگ مي‌زنند و روانه بازار مي‌کنند...
توصيه‌هاي خريد
در هنگام خريد مداد بايد به اين نکات توجه کرد:
درباره جنس مداد بهتر است هسته دروني آن نه آنقدر نرم باشد که در هنگام نوشتن با کمترين فشاري خرد شود و نه آنقدر زبر و سفت باشد که به کاغذ صدمه بزند و نياز به فشار بيش از حد دست داشته باشد. به اين موضوع نيز توجه داشته باشيد که مغز مداد نبايد داراي مواد سمي و خطرناک يا سرطان‌زا باشد. زيرا کودکان به طور معمول مداد را به دهان مي‌برند و وجود برخي محتويات و ترکيبات سمي مي‌تواند سلامت آنها را به خطر بيندازد. در نتيجه بهتر است از مدادهاي داراي استانداردهاي ايراني يا جهاني استفاده نمود.
پوسته بيروني مداد از جنس چوب است که در برخي موارد مي‌تواند ايجاد حساسيت کند. حتي رنگ روي اين پوسته نيز مي‌تواند آلرژي‌زا باشد. پس توجه داشته باشيد در صورت بروز هر گونه خارش و تغيير رنگ پوست به اين موضوع توجه کنيد.
به اين نکته نيز توجه کنيد که روي پوسته بايد مارک کارخانه توليد‌کننده حک شده باشد. کارخانه‌هايي که داراي علامت استاندارد هستند چوب‌ها را طي يک سري مراحل در درجه حرارت بالا قرار مي‌دهند و بدين‌ترتيب چوب از کليه قارچ‌ها و ميکروب‌ها و انگل‌ها و تخم‌حشرات پاک مي‌شود. اين موضوع به ويژه در سلامت کودکاني که عادت دارند ته مداد را به دهان ببرند مهم است. اما اين نکته را فراموش نکنيد که مدادهايي که در بافت چوب‌شان ميکروب و قارچ وجود ندارد هم به دليل تماس با دست ممکن است موجب انتقال ميکروب‌ها شوند و نبايد در دهان قرار بگيرند.
در هنگام خريد به شکل و اندازه مداد نيز توجه کنيد. بيشتر مدادها به شکل گرد تهيه مي‌شوند در صورتي که مدادها با ظاهر چند‌وجهي مناسب‌تر بوده و راحت‌تر در دست جاي مي‌گيرند. البته مدادهاي چند‌وجهي تيز را انتخاب نکنيد چون روي انگشتان جا مي‌اندازند، قطر مداد را نيز مورد توجه قرار دهيد. اگر قطر مداد خارج از استاندارد و خيلي کم يا خيلي زياد باشد مي‌تواند به انگشتان يا برخي عضلات دست فشار وارد کند.
نکته‌هاي ايمني
در هنگام استفاده از مداد بايد اين نکات ايمني را به کودکتان يادآور شويد:
نوک تيز مداد در حواس‌پرتي يا شيطنت‌ها و شوخي‌هاي کودکانه براي عضو آسيب‌پذيري مانند چشم بسيار خطرناک است. بهتر است مراقب باشيم که نوک مداد کودکان خيلي تيز نباشد و آموزش‌هاي لازم را هنگام استفاده از آن به فرزندمان بدهيم. برخي از کودکان عادت دارند هر دو سر مداد را بتراشند، اين کار نيز بسيار خطرناک است و هر حرکت ناگهاني و غيرقابل پيش‌بيني مي‌تواند سبب فرو رفتن مداد در چشم شود.
مدادهاي بلند فانتزي نيز خطرناک‌اند. انتهاي اين مدادها بسيار به چشم نزديک است و ممکن است سبب آسيب‌هاي جدي چشم در کودکان شود. فراموش نکنيد اين مدادها جنبه تزييني و دکوري دارند.
برخي والدين ترجيح مي‌دهند به جاي مدادهاي چوبي معمولي از مداد اتود استفاده کنند. لازم است بدانيد گرچه نحوه استفاده از اتود ساده‌تر از مداد است اما اتودها وزن زيادي دارند که براي نوشتن کودکان مفيد نيست. در ضمن ته آنها در پوشي دارد که به راحتي برداشته مي‌شود و چون کودکان عادت دارند مداد را به دهان ببرند ممکن است غفلتا درپوش را قورت داده و دچار مشکلات تنفسي و حتي خفگي شوند.
درصورتي که فرزند شما عادت دارد مداد را روي کاغذ فشار دهد مداد نرم براي او تهيه و سعي کنيد اين عادت را از سر او بيندازيد. تاندون‌هاي دست در صورت فشار دادن قلم روي کاغذ دردناک و ملتهب مي‌شوند که اين امر نشانه بروز سندروم تونل کارپ است.
مداد و مشکل نوشتن در فضا
هنگامي که ناسا برنامه فرستادن فضانوردان به فضا را آغاز کرد، با مشکل کوچکي روبرو شد. آنها متوجه شدند که خودکارها در فضاي بدون جاذبه کار نمي‌کنند. جوهر خودکار به سمت پايين جريان پيدا نميکند و روي سطح کاغذ نمي‌ريزد. محققان آمريکايي براي حل اين مشکل شرکت مشاورين اندرسون را انتخاب‌کردند و بررسيها و تحقيقات در اين زمينه را آغاز کردند. اين تحقيقات بيش از يک دهه طول‌کشيد و براي انجامش حدود 12ميليون دلار هزينه صرف شد. درنهايت آنها خودکاري طراحي کردند که در محيط بدون جاذبه مي‌نوشت، زير آب کار مي‌کرد، روي هر سطحي حتي کريستال مي‌نوشت و از دماي زيرصفر تا 300 درجه سانتيگراد کار مي‌کرد.
اما جالب است بدانيد روسها براي حل اين مشکل از روش سادهتري استفاده کردند. آنها براي نوشتن در فضا از مداد استفاده کردند!
نحوه صحيح در دست گرفتن مداد
از جمله مسايلي که سبب مي‌شود دانش‌آموزان بدخط باشند، نحوه غلط گرفتن مداد در دست است. مداد بايد ميان انگشتان به صورت آزاد و راحت قرار بگيرد و انگشتان نبايد هيچ فشاري بر آن وارد کنند. بهترين روش براي گرفتن قلم قرار دادن آن ميان انگشتان شست و نشانه و تکيه آن بر انگشت ميانه است. توجه داشته باشيد که انگشت شصت و اشاره نبايد خميدگي زيادي پيدا کنند و مداد بايد در امتداد انگشت اشاره قرار بگيرد. مداد بايد به گونه‌اي در دست قرار بگيرد که انگشتان روي بخش رنگي مداد باشد نه روي قسمت تراشيده و مخروطي‌شکل تا کاملا به نوک مداد و صفحه دفتر تسلط کافي داشته باشد. در صورتي که فرزند شما در گرفتن مداد مشکل دارد مي‌توانيد از گيره‌هاي پلاستيکي مداد کمک بگيريد. اين گيره‌ها روي مداد متصل مي‌شوند و شکل ارگونوميک آن نحوه قرار گرفتن انگشتان روي مداد را تصحيح مي‌کنند. همچنين اين گيره‌ها مانع از فشار دادن دست روي مداد و بروز دردهاي تاندوني مي‌شوند.
چند توصيه براي والدين
کودکان از سن يک تا دو سالگي مداد را در دست گرفته و خط‌خطي مي‌کنند، در سن دو سالگي جذب مدادهاي رنگي مي‌شوند و در 4 سالگي از قدرت تخيل خود براي نقاشي کمک مي‌گيرند.
استفاده از مداد رنگي به کودک اين امکان را مي‌دهد تا از دستانش در هماهنگي حرکتي دقيق که لازمه به کار بردن ابزار است استفاده کند.
کاغذهاي باطله را در اختيار کودک قرار دهيد تا خط‌خطي کنند. او را آزاد بگذاريد تا هر طور که مي‌خواهد خط‌خطي کند. در اين زمان لازم نيست طرز صحيح گرفتن مداد را به او آموزش دهيد. اجازه بدهيد با هر دست که مايل است مداد را بگيرد، مشت کند يا با هر دو دست نگه دارد. در صورت مجبور کردن او به گرفتن شکل خاصي از مداد ممکن است او دچار ناراحتي‌هاي رواني يا حتي لکنت‌زبان شود. آموزش طرز گرفتن صحيح مداد در دست را با رفتن کودک به پيش‌دبستاني آغاز کنيد.
خصوصيات يک مداد استاندارد
• مقطع يک مداد را نگاه کنيد، مغز بايد کاملا در وسط قرار گرفته باشد و به اطراف منحرف نباشد زيرا نوک چنين مدادهايي مدام مي‌شکنند.
• وقتي يک مداد را مي‌تراشيد بايد تراشه‌ها کاملا با هم متصل و يکنواخت باشد.
• مغز مداد بايد کاملا به چوب و پوسته بيروني چسبيده باشد و وقتي مداد را مي‌تراشيد ورقه چوب و مغز از هم جدا نشوند.
منبع:پايگاه اطلاع رساني سلامت ايرانيان ارسال توسط کاربر محترم سايت : alizare1