فرش در زندگي ايراني حرف اول وسايل خانه را مي زند. مي شود خانه ايراني مبل، پرده، تخت خواب و... نداشته باشد اما خانه تويش يك تخته فرش پهن نشود خانه نمي شود. براي همين در خانه تكاني ايراني هم نقش اساسي دارد. اصلاً وقتي اسم خانه تكاني مي آيد تصوير چوب زدن قالي ها و گردگيري شان در ذهن ساخته مي شود. فرش در استفاده روزمره بتدريج در اثر آلودگي هوا و نشست و برخاست كثيف شده و بهتر است هراز چند گاهي توسط شوينده مناسب شسته و تميز شود. پيش از تميز كردن فرش، آنها را حتماً خوب جارو بزنيد تا گردو غبارشان گرفته شود. جلوگيري از تداخل رنگها و يا از بين رفتن شادابي و نشاط رنگ فرش و موكت از ديگر جنبه هاي مورد توجه در شوينده هاي فرش و موكت است. براي حفظ و سلامت رنگها و همچنين داشتن فرش هايي با پرز نرم و ملايم، طرز استفاده از شامپو فرش هم در كنار انتخاب محصول مناسب حائز اهميت مي باشد. بهترين روش براي تميز كردن فرش و موكت با شامپو فرش، حل كردن مقدار مناسبي از آن در آب و تميز كردن سطح مورد نظر با اسفنج آغشته به محلول شوينده است. درمرحله بعد بايد با يك دستمال كتاني نمدار سطح فرش را از شوينده و چركهاي حل شده در آن پاك كرده و هر از چند گاهي دستمال مورد نظر را با يك دستمال تازه ديگر عوض كرد. همچنين بايد فرش و موكت را بعد از خشك شدن جارو كرد.
تميز كردن لبه قالي
گرد و خاك لبه هاي قالي را با يك برس دستي نظافت پاك كنيد و بعد جاروبرقي بكشيد. براي تميز كردن اين قسمت مي توانيد از مخلوط آب و پودر لباس شويي و يك فرچه نرم كمك بگيريد؛ اما مواظب باشيد اين مخلوط به فرش آسيب نرساند. بعد اين قسمت را با دستمال خشك كنيد و هنگام پهن كردن، زير آن را كاغذ يا دستمال سفيد قرار دهيد تا نم فرش گرفته شود.
از بين بردن پرز فرش
براي از بين بردن پرز فرش يك كيسه حمام را مرطوب كرده دست كنيد و از راه خواب قالي كيسه بكشيد. وقتي كه فرش خشك شد با جاروبرقي سطح آن را جارو كنيد.
از بين بردن جاي وسايل سنگين از روي قالي
وسايل سنگين مثل پايه مبل معمولاً بر روي فرش جا مي گذارند. توصيه مي شود يك تكه يخ روي محل مورد نظر بگذاريد و بعد با دستمال خشك رطوبت آنرا بگيريد و پرزهاي قالي را به حالت اول برگردانيد.
پاك كردن لكه ادويه «كاري»از فرش
براي پاك كردن لكه ادويه كاري، از كمي آب ليمو و آب استفاده كنيد. و بعد با دستمال خشك روي آن بكشيد.
شفاف كردن رنگ قالي
ابتدا روي قالي مخلوط برگ هاي مرطوب (تفاله چاي و نمك) بپاشيد، بعد با جاروبرقي، جارو كنيد تا رنگ قالي شفاف شود.
جلوگيري از جمع شدن قالي
فرش هاي ابريشم يا ماشيني زود جمع مي شود. براي جلوگيري از جمع شدن قالي ها دور تا دور قالي را از زير نوارهاي چرمي بدوزيد. ترمز فرش هم گزينه خوبي است كه مي توانيد از فرش فروشي ها تهيه كنيد.
ضدعفوني و جلا دادن فرش
بعضي از ميهمانان عادت دارند با كفش روي فرش هاي تميز منزل شما بيايند. واي به روزي كه شما فردي وسواسي باشيد. چه مي كنيد؟ فرش را با شيلنگ آب مي شوييد؟ بهتر است بعد از جارو زدن فرش، دستمال بزرگ حوله اي را آغشته به آب و سركه سفيد كنيد و آرام روي پرزهاي قالي بكشيد. مقدار سركه نبايد زياد باشد و گرنه به فرش آسيب مي رسد.
لكه شمع بر روي فرش، موكت و سطوح بافت دار
ابتدا با جسمي نوك تيز مانند چاقو و يا حتي ناخن، پارافين سخت شده را برداريد، بعد كاغذ مومي (روغني) و يا دستمال حوله اي بزرگي را تا كرده و بر روي لكه پارافين بگذاريد. حالا اتو را در درجه گرم تنظيم كرده و بر روي سطح كاغذ چندين بار حركت دهيد. حرارت ناشي از اتو، پارافين هاي باقي مانده در ميان بافت ها را آب كرده و جذب كاغذ مي كند.
پاك كردن لكه هاي قديمي از فرش
براي رفع لكه هاي قديمي بر جاي مانده روي فرش كه احتمالاً هنگام لك شدن متوجه آن نشده ايد، مقداري كف خمير ريش روي محل لك بريزيد. بعد محل را با پارچه اي مرطوب بماليد و بعد آن را با دستمال خشك تميز كنيد. محل لك را با پارچه ي تميزي بپوشانيد و جسم سنگيني مثل كتاب روي آن قرار دهيد. هر وقت پارچه مرطوب شد، آن را عوض كنيد تا بعد ازگذشت مدتي، رطوبت فرش از بين برود.
پاك كردن لكه ي كاكائو، چسب و بستني از فرش
براي رفع لكه كاكائو، چسب و بستني، ابتدا به آرامي اطراف محل مورد نظر را جمع كنيد تا لكه بيشتر پخش نشود. بعد يك قاشق چايخوري مايع ظرفشويي را در يك فنجان آب حل كنيد و اين محلول را با پنبه يا دستمالي نرم و تميز روي محل قرار دهيد و بدون اينكه محل لكه را بماليد، به آرامي آن را تميز كنيد. چنانچه چند بار اين عمل را تكرار كنيد، اثر ماده ريخته شده به طور كامل از بين مي رود. بعد محل مورد نظر را با دستمال مرطوب تميز كنيد.
پاك كردن لكه هاي رنگي از فرش
براي پاك كردن لكه هاي قهوه، چاي و مواد رنگي نظيرآب انگور، ابتدا براي جلوگيري از نفوذ بيشتر ماده ريخته شده، با حوله كاغذي يا دستمال كاغذي به آرامي رطوبت محل مورد نظر را بگيريد. بعد مقداري آب معدني يا سودا روي آن بريزيد و بعد از چند دقيقه، محل را با دستمال پاك كنيد. آن قدر اين كار را تكرار كنيد تا هيچ اثري از لكه بر فرش بر جاي نماند.
پاك كردن لكه مواد چرب از فرش
براي رفع لكه مواد چرب از جمله مواد شمعي و موادي همچون قير ابتدا مقداري حلال غير چرب كه زود خشك نمي شود روي پنبه مرطوب بريزيد و آن را آرام روي لكه قرار دهيد. به اين ترتيب، مقداري از ذرات جذب پنبه و حلال روي آن مي شود. اين كار را آن قدر تكرار كنيد تا تمام لكه از بين برود. بعد محل را با پارچه مرطوب و تميز پاك كنيد.
تبصره : تا فرش كاملاً خشك نشده روي آن راه نرويد.
منبع: نشريه زندگي سالم، شماره36