6 مهارتي که براي غلبه بر هر مشکلي بايد به آنها مجهز باشيد
مديريت بحران دانش نسبتاً نويني است که به تازگي به قلمرو علم مديريت راه يافته. بحران و مشکلات ناشي از آن را تقريباً مي توان در هر حوزه اي مشاهده کرد وجه مشترک بحران در حوزه هاي گوناگون ، مشکلات و موانعي است که ناخواسته و غير منتظره بر سر راه فرد يا گروه قرار مي گيرد در حقيقت آنچه در اين موقعيت مهم جلوه مي کند ، کيفيت رويا رويي ما با مشکلات است که انتظار رخ دادنشان را نداشته ايم .اگر چه موانع و بحران ها را هم مي توان در حوزه ها و حيطه هاي گوناگون دسته بندي کرد اما با وجود اين تنوع فراوان، اصول مشترکي راهم مي توان در نظر گرفت که بر آن اساس ، پايه و زير بناي مقابله و رويارويي با هر نوع بحراني فراهم مي آيد .
در اين مقاله به شش راهکاري که مي توان با عمل به آنها بر مشکلات ناشي از بحرانها فائق آمد ، اشاره مي شود . روان شناسان با بررسي هاي صورت گرفته متوجه شدند افرادي که با مشکلات و بحران هاي فراوان فارغ از نوع آن دست و پنجه نرم مي کنند ، همگي در بعضي ويژگي ها که آنها را در مقابله با بحران پيروز کرده بود ، وجه اشتراک داشتند .اين راهکارها و ويژگي ها را مي توان براي اکثريت قريب به اتفاق مشکلات و مصائبي که شخص در طول زندگي خود با آنها مواجه مي شود، مورد استفاده و استناد قرار داد .
1 . آرام باشيد
حفظ آرامش درون در مواقع بحراني ، از اهميت فراواني برخوردار است . درست است که طبيعت يک بحران ، ايجاد نگراني و استرس است اما سعي کنيد در اين مواقع خونسردي خود را حفظ کرده و آرام بمانيد . براي فرد مضطرب ، فکر کردن به اينکه چه اتفاقي افتاده و حال بايد چه کار کرد بسيار سخت و دشوار است . از سوي ديگر ، آرامش دروني اين امکان را به شما مي دهد تا گزينه هاي پيش رويتان را مشخص و بررسي کنيد و سپس تصميم گيري کنيد . توجه داشته باشيد که اگر فرد در صورت وقوع يک بحران آرامش و خونسردي خود را حفظ کند ، حتي در دشوارترين شرايط هم مي تواند خيلي سريع و درست تصميم گيري کند . بنابراين مي تواند نخستين و مهم ترين راهکار براي برون رفت از مشکل را حفظ آرامش و خونسردي دانست .از آنجا که تصميم گيري درست و به موقع در شرايط بحراني ، از مهم ترين و دشوارترين مراحلي است که معمولاً افراد در آن دچار مشکل مي شوند ، پس اهميت حفظ آرامش دروني بيش از پيش آشکار مي شود و به اين خاطر در تعيين راهکارها در درجه نخست قرار گرفته است .
2 . انعطاف پذير باشيد
يادتان باشد که معمولاً در راه مقابله با بحران ها با موانع ناخواسته اي برخورد مي کنيد، موانعي که شايد در برنامه ريزي هاي تان حتي تصورشان را هم نکرده بوديد . در اين حالت بايد اين نکات را به خود ياد آور شويد : « بايست و خلاق باش، به راحتي با موقعيت و شرايط کنار بيا و تصميم بگير که در مرحله بعد بايد چه کار کني » . انعطاف پذيري باعث مي شود همواره آماده حرکت باشي واز موانعي که بر سر راهت قرار گرفته اند عبور کني از سوي ديگر بايد اين ويژگي را در خود تقويت کنيم که هر آن ممکن است مشکل يا مانع تازه اي بر سر راهمان ايجاد شود . انتظار وجود مانع ، مواجهه با آن را آسان تر خواهد ساخت .
3 . از تمامي امکانات موجود استفاده کنيد
نکته اي که در مواجهه با بحران ها فوق العاده حائز اهميت است آن است که از تمامي امکانات موجود براي گذر از بحران استفاده کنيد . نگاهي به دور و اطراف خود بيندازيد و ببينيد چه چيزهايي به دردتان مي خورد و چگونه مي توان از آنها در مواجهه با بحران استفاده کرد .از جمله اين امکانات که مي توان آنها را بعضاً در اطراف خود يافت افرادي هستند که از شما حمايت و پشتيباني مي کنند ؛ آنهايي که پيشنهاد کمک مي دهند تا به راحتي از بحران خارج شويد اگر شما وقت خود را به استفاده از منابع و مراجع پيشين که منجر به برون رفت از بحران شده اند اختصاص دهد ، خيلي راحت تر و سريع تر از آن بحران و دشواري خارج خواهد شد . پس سعي کنيد با در نظر گرفتن گزينه هايي که در برون رفت از مشکل در مقابلتان قرار گرفته اند، شانس پيروزي تان را افزايش داده و يک گام به جلو برداريد .
4 . ايستادگي کنيد
خارج شدن از يک بحران و شرايط بحراني به اين معناست که در حال حاضر ، شما به نيرويي فراوان براي حرکت رو به جلو نياز داريد . تصميم بگيريد و اراده کنيد که در آن واحد از پس تمامي موانعي که بر سر راهتان قرار گرفته اند و راهتان را سد کرده اند برآييد . مهم نيست چطور به جلو حرکت مي کنيد ، مهم اينجاست که حرکت کنيد . يادتان باشد خروج از بحران با بيکار نشستن و دست روي دست گذاشتن امکان پذير نيست ، پس سعي کنيد هميشه پويا عمل کنيد . از طرف ديگر تلاش کنيد به هنگام حرکت در مسير حل بحران ، ديگر توقف نکنيد . موفقيت از آن کساني است که براي رسيدن به هدف خود ديگر توقف نکرده و منتظر ديگران نمي مانند . حرکت رو به جلو ، احتمال کسب موفقيت ها و پيشرفت هاي آتي شما را افزايش مي دهد . پس با توجه به اينکه براي حرکت روبه جلو به نيروي فراواني نياز داريد، سعي کنيد ايستادگي و پايداري خود را افزايش دهيد .
5 . مثبت انديش باشيد
اين طرز تفکر و انديشه دشوارترين عنصري است که در مديريت بحران نياز حياتي به آن داريد .بايد اين ايمان و باور را درخود بپروريد که در انتهاي اين راه پرپيچ و خم ، روشني و اميد وجود دارد. حس نااميدي و اعتقاد نداشتن به اينکه تلاش هاي تان در حل بحران به نتيجه مشخص و مثبتي منجر خواهد شد ،از آفات انديشه صحيح و اراده برون رفت از بحران است . بايد در اين مواقع به اين نکته فکر کنيد که پيش از اين از چه روش هايي براي حل بحران ها و مشکلات موجود استفاده مي شد .استفاده از تجربيات ديگران و بررسي نحوه حل مشکل توسط آنها در تسهيل کار ما از اهميت فراواني برخوردار است . حفظ خونسردي و اميدواري و به کار بستن روش هاي کاربردي وموفقيت آميز گذشته ، يکي ديگر از راهکارهاي برون رفت از بحران است .اين احساس را مي توان با دعا کردن ، بيان جملات مثبت و اميدوار کننده ، تجسم تصوير فرد به هنگام حل بحران و کسب حمايت و پشتيباني خانواده و دوستان حاصل کرد . با به کار گيري اين روش ها ، گام بزرگ ديگري در حل بحران و مديريت آن بر مي داريد .
6 . صبور باشيد
عبور از بحران همچون گذر از يک محوطه وسيع پوشيده از مين است .اگر بخواهيد در گذر از بحران توقف کرده و منفعل بمانيد ، انگار داريد روي يکي از آن مين ها پا مي گذاريد .اما اگر در اين مسير دشوار و خطرناک ، آرام و با دقت حرکت کنيد ، مي توانيد با سلامت از آنجا عبور کنيد . پس روي هدفتان تمرکز کنيد و هر چه بيشتر روي مقصد و نحوه رسيدن به هدف تمرکز داشته باشيد که در اين مسير پر پيچ و خم، امتياز بيشتري هم نصيبتان خواهد شد .
تقريباً همه ما آدم ها در زندگي خود با بحران مواجه مي شويم . مهم نيست اين بحران کوچک يا بزرگ باشد، شما براي برون رفت از آن حق انتخاب داريد . اگر حق انتخابتان ، نگراني و اضطراب بود يک نفس عميق بکشيد و شش مهارتي را که در بالا به آنها پرداختيم به خاطر بياوريد . به کارگيري مهارت هاي مذکور شما را در مديريت موثرتر بحران ياري خواهند کرد .
منبع:نشريه همشهري مثبت شماره 6