يکي ديگرازشيوه هاي آشکارسازي خلاقيت وظاهرساختن توانايي آفرينندگي افراد، تکنيک ارتباط اجباري است که توسط چارلز- اس- وايتينگ ابداع شده است. دراين روش همانطورکه ازنام آن مستفاد مي شود بايد بين دوگروه ازپديده ها،ارتباطي اجباري ايجاد کرد.
jبراي آشنا شدن با طرز کاراين تکنيک به مثال زيرتوجه کنيد:
يک توليد کننده محصولات شيشه اي به دنبال طراحي يک فرآورده نووجديدي است. او براي يافتن اين محصول جديد ازتکنيک ارتباط اجباري به اين ترتيب استفاده مي کندکه فهرستي ازمحصولات ساخته شده از شيشه مانند حباب چراغ،ليوان،آينه ،بطري،جام شيشه ومانندآنها راتهيه کرده ودرمقابل آنها سياهه اي ازبازيهاي مختلف را مي نويسد . سپس ازاعضاء گروهي که براي يافتن محصول جديد گردهم آمده اند مي خواهد که بين اقلام اين دوفهرست رابطه اي ايجاد کنند.
گروه ممکن است درايجاد اين ارتباط به ايده جديدي درمورد محصول شيشه اي برسند،مثلا طراحي ليوانهايي راپيشنهاد کنند که روي آنها شکلهايي نقش بسته ومي توان با آنها بازي خاصي را انجام داد. يا شيشه اي راتوليد کرد که درمقابل ضربه هاي توپ مقاوم بوده ونشکند ويا آينه چندتکه اي توليد نمود که براي سرگرمي بچه ها بکاررود. دراين مثال اگرارتباط اجباري بين فهرست بازي ها ومحصولات شيشه اي به نتيجه مطلوبي نرسيد مي توان فهرست ديگري را بطور تصادفي دريک زمينه کاملا متفاوت تعيين وازاعضاء خواسته شود بين اقلام فهرست جديد وفهرست محصولات شيشه اي رابطه برقرارسازند.
به طورخلاصه درتکنيک ارتباط اجباري، اعضاء جلسه براي يافتن يک رابطه بين دو زمينه اي که با يکديگرمانوس ومرتبط نيستند دست به تلاش فکري زده ودراين راه به ايده ها ونظرات جديدي دست مي يابند. البته درآغاز جلسه هدف ازايجاد ارتباط اجباري براي شرکت کنندگان بيان مي شود وآنها ضمن ايجاد ارتباط همواره درنظردارند که هدف اصلي چيست.
بطورکلي مي توان گفت فلسفه ايجاد اين تکنيک مبتني برتئوري ضبط اطلاعات زمينه اي درحافظه است. به اين معني که ساختارذهن طوري است که اطلاعات به همراه زمينه يااطلاعات محيط اطرافش درحافظه وارد وضبط مي گردد. به عنوان نمونه اگرشما اولين باربا فردي درحال شادي آشنا شده باشيد،هرزمان به ياد او مي افتيد حالت شادي به شما دست خواهد داد. همچنين اگرقصد کنيد ليست غذا را به خاطر بياوريد به همراه آن ممکن است چيزهايي مثل رستوران،آشپز،نوشابه،بشقاب يا اقلام شبيه آن را به خاطرآوريد. اما هيچگاه تراکتور يا ماشين ريش تراش به يادتان نمي آيد (مگرآنکه خاطره اي ازليست غذا وتراکتور يا ماشين ريش تراش داشته باشيد) لذا اين تکنيک کمک مي کند تا اطلاعات اززمينه هاي آن جدا شده وبا يکديگرارتباط جديدي را برقرارسازند وچه بسا دراين رهگذ ر بتوان به ايده هاي تازه اي دست پيدا کرد.
منبع:تکنيکهاي خلاقيت