پدر و مادر عزيز آيا براي تربيت فرزندانتان دانشي آموخته ايد؟ يا مهارتي کسب نموده ايد؟ براي تربيت سازنده فرزندان مهارتهايي وجود دارد که با استفاده ار آنها در روند مراقبت از کودکانتان مي توانيد نقش اساسي در رشد آنها داشته باشيد.

مهارت هاي فرزند پروري

1) به رفتارهاي کودکتان با دقت توجه کنيد.

بسياري از والدين توجه کمي به آنچه که در خانه اتفاق مي افتد دارند و به همين دليل ممکن است مشکلات را بيشتر و مهم تر و بالعکس کمتر و کم اهميت تر از آنچه که هست ارزيابي کنند. براي مثال: کودکان گاه کاهي نق مي زنند بويژه، در زمان خستگي، بيماري و يا تغييرات محيط، اگر والدين خود خسته و ناراحت باشند ممکن است اين مشکل را خيلي بزرگ جلوه کنند. گاهي بالعکس، کودکي که مرتباً با همسالانش دعوا مي کند والدين بي توجهي کرده و آن را طبيعي مي دانند و هيچ اقدامي نمي کنند.
با توجه نمودن به رفتارها و يادداشت کردن آنها و اينکه چند بار در روز مي افتد بهتر مي توانيد بفهميد که آيا کودکتان مشکل دارد و آيا نحوه برخورد شما براي حل مشکل مفيد است؟

2) چگونه مي شود رابطه بهتري با فرزندم داشته باشم؟

اوقات خوبي را با فرزندتان بگذرانيد
معمولاً والدين زمان بسيار کمي را با فرزندشان مي گذرانند و بيشتر مواقعي که به ظاهر با بچه ها هستند، اغلب به فعاليت ديگري مشغول هستند. بهتر است در طول روز و به طور مکرر زمانهايي را با کودکتان بگذرانيد. زمانهاي کوتاه (براي مثال 10-1 دقيقه) مفيدتر است. مثلاً وقتي که کودک به شما مراجعه مي کند تا چيزي بپرسد و يا چيزي مي خواهد، بهترين زمان براي توجه به کودک است.
با کودکتان صحبت کنيد
در مورد چيزهايي که فرزند شما به آن علاقه دارد صحبت کنيد. صحبت با کودک به او کمک مي کند که سخن گفتن را ياد بگيرد، مهارتهاي اجتماعي و گفتگو کردن را بياموزد و اعتماد به نفسش افزايش مي يابد.
احساسات خود را به کودکتان نشان بدهيد
فرزندتان را بغل کنيد، لمس کنيد، در آغوش بگيريد ببوسيد، ماساژ دهيد، قلقلک بدهيد. اين کارها به کودکان کمک مي کند که از مورد توجه بودن و مورد محبت واقع شدن احساس آرامش کنند و رابطه عاطفي آنها محکم تر شود.

3) والدين عزيز اگر مايليد فرزند شما رفتار مطلوبي انجام دهد لازم است مهارتهاي تشويق کردن را بياموزيد

رفتار مطلوبي را که مي خواهيد کودکتان انجام دهد دقيقاً مشخص کنيد ( براي مثال "" داشتن نظم "" براي کودک مبهم است ، به جاي آن مي توانيد از کودک خود بخواهيد مثلاً اسباب بازيها را در محل خودش قرار دهد ).
در هر نوبت يک رفتار را انتخاب کنيد و وقتي فرزند شما آن رفتار را بصورت خودکار انجام مي داد روي رفتار ديگري تمرکز کنيد.
از روشهاي گوناگون تشويق کردن استفاده کنيد. تشويقهاي شما مي تواند کلامي باشد ( براي مثال: آفرين دخترم من واقعاً از اين که بعد از اتمام بازي اسباب بازيهاي خود را مرتب کردي، خوشحالم) يا تشويقهاي غير کلامي باشد مثل لبخند زدن، چشمک زدن، بغل کردن، و ... که کودکان از آن لذت مي برند. اگر تشويق مادي ( خريد يک وسيله) استفاده مي کنيد دقت کنيد آن وسيله گران نباشد، مورد علاقه فرزندتان باشد، حتماً بعد از اينکه کودکتان رفتار مطلوب را انجام داد آن را تهيه کنيد و حتماً به وعده خود عمل کنيد.
اگر در تشويق کردن فرزندتان براي انجام يک رفتار مطلوب ناموفق هستيد با متخصص مشورت کنيد.

4) رفتار و مهارتهاي جديد را به کودکانتان آموزش دهيد:

برخي از والدين تصور مي کنند کودکان با گذشت زمان و وقتي بزرگتر مي شوند ياد مي گيرند چگونه در هر موقعيتي رفتار کنند . در حاليکه براي يادگيري هر مهارت جديد لازم است والدين آموزش دهند، با فرزندشان تمرين کنند، کودک خود را تشويق نمايند و خود الگوي خوبي در اين زمينه باشند.

5) با رفتار نامطلوب فرزندم چگونه برخورد کنم؟

کودکان خواسته هاي زيادي دارند که انجام همه آنها مقدور نيست و يا برخي از اين خواسته ها پسنديده نيستند. بنابراين همه کودکان لازم است که حدود و قوانين را يادبگيرند و ناکامي و ناراحتي خود را هنگامي که به خواسته هايشان نمي رسند کنترل کنند. مديريت اين رفتارها براي والدين ممکن است پردردسر باشد، اما روش هاي مثبت و موثري وجود دارد که به کودکان کمک مي کند کنترل بر خويش (خويشتنداري) را ياد بگيرند.
روش هاي مختلفي براي اداره مشکلات رفتاري کودکان وجود دارد. والدين با تمرين اين شيوه ها فرصت خواهند يافت که در هر شرايطي روش مناسب را برگزينند.

6)چگونه رفتارهاي نامطلوب کودکم را در خارج از خانه مديريت کنم؟

کودکان ممکن است در خانه مشکلي نداشته باشند ولي در موقعيتهاي ديگري مثل مهماني، فروشگاه، مطب پزشک و يا مسافرت مشکلاتي را بوجود آورند.
از قبل آماده باشيد و چنين موقعيتهايي را در خانه و خارج از خانه تعيين کنيد
انتظاراتي که از کودک خود داريد از قبل مشخص کنيد و براي او توضيح دهيد ( براي مثال امروز که مي رويم فروشگاه مي خواهم که دست منو بگيري و از من دور نشوي)
فعاليتهاي سرگرم کننده اي براي کودک در آن موقعيت خاص فراهم کنيد ( مثلاً بردن اسباب بازي مورد علاقه کودک).

7) مي خواهم تسلط بيشتري بر اوضاع داشته باشم

والدين عزيز هر روز حوادث و مسائلي در زندگي شما پيش مي آيد که ممکن است تعادل شما را دچار اشکال کند. نمي توانيم از وقوع بعضي حوادث جلوگيري کنيم ولي مي توانيم خود را براي مقابله با چنين حوادثي آماده کنيم. مي توانيم فکر، احساس و رفتارمان را طوري تنظيم کنيم که آسسيب کمتري ببينيم. ابتدا موقعيتهاي دشوار را مرور کنيد و مهارتهايي که براي برخورد با آنها لازم است تمرين کنيد. توانايي ها و ضعفهاي خود را بشناسيد. اگر مشکلاتي در زندگي شما هست همين امروز براي حل آن اقدام کنيد.

8) چگونه مي توانم روحيه بهتري داشته باشم؟

هنگامي که يک اتفاق ناگوار براي شما مي افتد، افکار منفي از ذهن تان مي گذرد. اين افکار ممکن است در همان موقع باورکردني باشند اما اگر بعداً راجع به آن فکر کنيد به نظرتان غيرواقعي، مبالغه آميز و حتي خنده دار باشد اما در همان زمان اين افکار باعث ناراحتي و نگراني بيشتر شما مي شود و موجب مي شود که شما تصميمات درستي نگيريد و حتي مشکلتان بدتر شود. افکار منفي را شناسايي کنيد ( مثل من هميشه خراب مي کنم). در گفتگو با خود عبارت مثبت در جهت سازگاري بيشتر استفاده کنيد. ( مثل مي توانم اين مشکل را حل کنم) و با افکار منفي مبازره کنيد ( گاهي خراب مي کنم ولي بيشتر اوقات خوب عمل کرده ام ) ياد بگيريد که چگونه خودتان را در شرايط سخت آرام نگه داريد. براي موقعيتهايي که احتمال دارد مشکلي پيش بيايد برنامه ريزي کنيد و آماده باشيد.

9) همه مسئوليتها به گردن من است و کسي کمک نمي کند

پدر يا مادر بودن وظيفه دشواري است و اگر پدر يا مادر هر کدام بخواهند به تنهايي اين مسئوليت را بپذيرند دچار خستگي و نااميدي خواهند شد. ياد بگيريد از ديگران کمک بخواهيد با همسرتان کارها را تقسيم کنيد در مورد مشکلات پيش آمده حرف بزنيد. اگر تا حالا چنين کاري نکرده ايد ممکن ايت در ابتدا همسر و ساير اطرافيان به راحتي تقاضاي شما را نپذيرند چون آنان عادت کرد ه اند که شما همه کارها را انجام دهيد