درباره پرسپوليسي هايي که مربي شدند
پرسپوليسي ها،ازلحاظ تاريخ و کسوت حدود 22 سال از استقلال جوان تر هستند.با اين حال شمارمرداني که از اين جمع به عنوان سر مربي در فوتبال کشورمان مطرح شده اند،ازاستقلالي ها چندان کمتر نيست.البته در اين مقوله سعي مي کنيم تا با دقت نظر بسيار مثل مرور پرونده استقلالي ها، بررسي سر مربيان تاريخ پرسپوليس را در دستور کار قرار دهيم ويک مرجع اطلاعاتي قابل اتکا را پديد آورديم.
1-پرويز دهداري
تئوريسين مکتب پرسپوليس
او با پيراهن پرسپوليس از فوتبال خداحافظي کرد.دهداري در سال 47 زماني که اولين سرمربي پرسپوليس بود ، 35 سال داشت.دهداري بعدها هدايت تيم هاي فوتبال گارد، هما، تيم ملي ، بنياد شهيد، شاهين و...را برعهده گرفت.
2-محراب شاهرخي
بمب افکن با معرفت
تا سال 53 پيراهن پرسپوليس را بر تن داشت ، سپس به شهباز رفت و سرمربي اين تيم شد.در سال 56 به پرسپوليس برگشت و سرمربي اين تيم شد.محراب شاهرخي در سال 63 در آخرين دوره مربيگري ، سرمربي تيم شاهين شد.او در سال 71 ، زماني که 39 ساله بود به علت سکته مغزي درگذشت.
3-ناظم گنجاپور
فقط يک نسل کوتاه
درسال 1354،ناظم گنجاپور درکنارمحراب شاهرخي و به صورت مشترک با او هدايت تيم شهباز را برعهده گرفت.او يک عمر کارمربيگري کرد اما هميشه درسطح مدارس فوتبال و آموزش مطرح بود.گنجاپورکه امروز 66 ساله است، تا 2 سال قبل به عنوان مشاورفني درخدمت تيم گل گهر سيرجان بود.
4-همايون بهزادي
کاشف دکترها
بعد از آلن راجرز در سال 53 سرمربي پرسپوليس شد.دکتر زادمهر ، دکتر دادکان و دکتر ذوالفقار نسب را به پرسپوليس آورد.بهزادي به علت اختلاف در سال 54 از پرسپوليس جدا شد و سرمربي جوانان شاهين شد.او بعدها سرمربي تيم ملي فوتبال پيشکسوتان ايران شد و در حال حاضر 69 سال دارد.
5-بيوک وطنخواه
قهرماني مدبرانه
بعد از همايون بهزادي در سال 1354 سرمربي تيم فوتبال پرسپوليس شد و با هدايت او تيم پرسپوليس به هم ريخته قهرمان ليگ شد.او بعدها دستيار کونوف سرمربي تيم ملي ايران و بالاخره سرمربي تيم ملي کارگران و شاهين شد و در سال 62 که تازه 41 ساله شده بود فعاليت مربيگري را کنار گذاشت و بازنشسته شد.
6-رضا وطنخواه
داستان تلخ سئول
رضا وطنخواه دفاع چپ معروف پرسپوليس،در سال 56 از اين تيم جدا شد و بازنشستگي را تجربه کرد.او در تيم هاي مثل سپاهان اصفهان ،راه آهن و...تجربه مربيگري دارد و دراين اواخر هم درپتروشيمي تبريز کار مي کرد.وطنخواه در سال هاي 65 تا 67 به عنوان دستيار دهداري در تيم ملي فعاليت کرد و درچند ديدار هم به سرمربي تيم ملي بود.
7-ابراهيم آشتياني
دوران کوتاه
فعاليت مربيگري او درايران همزمان با فريدون معيني بود.او و معيني ، در سال 56 از پرسپوليس جدا و به اکباتان رفتند و هدايت اين تيم را برعهده گرفتند.سپس به بروکسل رفته و درمقطع فوق ليسانس تحصيل کردند.در سال 1360 ، همزمان سرمربي تيم ملي اميد شدند و در سال 1369 هم همزمان سرمربيگري تيم «پورا »را بر عهده گرفتند.

8-فريدون معيني
آموزش آکادميک
تا سال 1369 فعاليت مربيگري او با آشتياني يکي بود اما از آن پس او در تيم هايي مثل ذوب آهن و صنعت نفت در اواخر دهه 70 فعاليت کرده و دردهه 80 ، تنها در مسئوليت هايي مثل کميته آموزش يا کميته جوانان فدراسيون فوتبال ، فعاليت هاي آموزشي براي انتقال تجربياتش داشت.
9-صفر ايرانپاک
يادگار پيام
درسال 62 ، 3 سال بعد از پايان دوران فوتبالش هدايت تيم پيام را در مسابقات باشگاه هاي تهران را بر عهده گرفت.سپس از ايران به سوئد کوچ کرد و در سال 87 در 61 سالگي در گذشت.
10-ايرج سليماني
اميد 62
دربازي معروف شش گله پرسپوليس و استقلال در سال 1352، دو گل از راه دور به استقلال زد.او در سال 55 هدايت تيم شهباز را بر عهده گرفت.آخرين تجربه مربيگري او درسال 62 بود که به صورت مشترک هدايت تيم ملي اميد را در جام ديوار چين بر عهده داشتند.
11-کاظم رجبي
قهرمان جام حذفي 60
کاظم رجبي در سال 60 سرپرست شاهين بود اما بعد از کناره گيري دهداري و بيوک وطنخواه ، سرمربي تيم شاهين شد و اتفاقاً تيم سابق خودش يعني پرسپوليس را در ضربات پنالتي 4-2 برد و قهرمان جام حذفي شد.کاظم رجبي از سال 46 تا 51 بازيکن پرسپوليس بود.
12-محمود خوردبين
دستيار و سرپرست
بلافاصله بعد از پايان دوره بازيگري در سال 59 ، سرپرست پرسپوليس شد.خوردبين در ساليان هدايت پرسپوليس به خصوص در سال هاي دهه 60 بارها به عنوان مربي پرسپوليس در غياب علي پروين انجام وظيفه کرد.
13-بيژن ذوالفقار نسب
سرمربي پردانش
از سال 54 تا سال 58 هدايت خط دفاعي پرسپوليس را بر عهده داشت.او در سال 58 به بروکسل رفت و دکتراي ورزش گرفت.در سال 1366 به ايران برگشت و در تيم هاي منتخب همدان ،گسترش ،تيم ملي اميد ،استقلال ،سايپا،شهردراي تبريز ،پيکان ،تيم ملي ب ،برق شيراز ، ذوب آهن ،پگاه گيلان ،صنعت نفت آبادان و...کار کرد.
14-مودت
فقط بوتان
دوست پرويزابوطالب بود.او که ازسال 48 تا 54 پيراهن پرسپوليس را به تن داشت،درسال هاي 61 و 62 هدايت تيم بوتان را درمسابقات فوتبال باشگاه هاي تهران برعهده گرفت.مودت سپس از کشور خارج شد و با ورود به حلقه نفاق،از خود تنها خاطره اي تلخ و سياه برجاي گذاشت.
15-محمد مايلي کهن
تيم جادويي 96

از سال 54 به پرسپوليس آمد و تا اسفند 68 پيراهن اين تيم را بر تن داشت.او سپس دستيار علي پروين در پرسپوليس و تيم ملي شد.مايلي کهن درمقطعي کوتاه سرمربي تيم ملي فوتبال شد و سپس در کادر فني تيم ملي جوانان مشغول به کار شد.سرمربيگري تيم ملي ، شهرداري تبريز،سايپا، پيکان،فولاد و...جزو ساير فعاليت هاي مربيگري او در فوتبال ايران است.
16-بهرام ميرشيباني
نفت!
دفاع پرسپوليس در ساليان مياني دهه 50 بود که بعدها کارمند شرکت نفت شد.ميرشيباني سال ها در تيم فوتبال باشگاه نفت تهران بازي کرده و بعد از کنار رفتن عارف سيد عليخاني از مسئوليت سرمربيگري اين تيم سرمربي نفت شد و امروز در مسئوليت مدير سازمان فوتبال باشگاه نفت تهران انجام وظيفه مي کند.
17-وازگن صفريان
با اخلاق ارامنه
وازگن صفريان در اسفند 55 به پرسپوليس آمد و تا پايان دهه 50 دروازه بان اول پرسپوليس بود.او سپس به آرارات برگشت و سال ها زير نظر منصور اميرآصفي و حسن حبيبي کسب دانش کرد و بعد از کنار رفتن اين دو اسناد بزرگ از آرارات ، مسئوليت سرمربيگري اين تيم را بر عهده گرفت.
18-حميد درخشان
نسل حرفه اي
حميد درخشان ازسال 55 تا سال 73 به طورمتناوب براي پرسپوليس بازي کرده و سپس بلافاصله سرمربي پرسپوليس شد.او طي سال هاي 74 تا 89 به عنوان عضو کادر فني پرسپوليس ،تيم ملي نوجوانان ،جوانان ،اميد ،هما ،پيکان و شهرداري تبريز فعاليت کرد.
19-محمد پنجعلي
مديريت پايه
پنجعلي ازسال 57 تا 73 پيراهن پرسپوليس را برتن کرد و سپس سرپرست اين تيم شد.ازسال 75 به بعد سرمربيگري تيم هايي مثل کشاورز تهران ، تيم ملي اميد و مديريت تيم هاي پايه پرسپوليس را در سه مقطع بر عهده گرفت.او درحال حاضر درتيم «داماش »فعاليت مي کند.
20-بهروز سلطاني
يک سال دارايي
بهروز سلطاني از سال 61 تا سال 68 پيراهن پرسپوليس را بر تن کرد و سپس به دارايي رفت.در همان يک سال حضورش در تيم دارايي ، سرمربيگري اين تيم برعهده اش گذاشته شد.سلطاني به جز مقطعي که سرمربي بود در مقاطعي ديگر به عنوان مربي دروازه بان ها در تيم هايي مثل تيم ملي نوجوانان ، اميد ، داماش و...انجامم وظيفه کرد.
21-فرشاد پيوس
فرصت از دسته رفته
درسال هاي 64 تا 76 بازيکن پرسپوليس بود و بعد از آويزان کردن کفش ها،درمقطعي کوتاه عضو کادر فني پرسپوليس شد سپس در تيم هايي مثل شهيد قندي يزد سرمربي و در تيم پاس دستيار سرمربي شد.پيوس سپس سرمربي شموشک ،تراکتورسازي ،هما و برق شيراز شد.او که فرصت هاي زيادي را در مربيگري از دست داده امروز سرمربي تيم گل گهر سيرجان است.
22-محمد حسن انصاري فرد
فوتسال
ازسال 64 تا 71 بازيکن پرسپوليس بود.او بعد ازپايان دوران بازي درتيم هايي مثل فتح،پايانه هاي اصفهان و پارت سازان مشهدسرمربيگري کرد،سپس به فوتسال رفت و بعد از يک دوره دستياري در تيم ملي،سرمربي تيم ملي فوتسال شد و 5 سال هدايت اين تيم را برعهده گرفت.
23-محمود کلهر
مدارس مدرن فوتبال
کلهر که سابقه پوشيدن پيراهن تيم هاي پاس و استقلال را در کارنامه داشت ، سال 71 به پرسپوليس آمد و تا سال 77 صاحب پيراهن اين تيم بود،سپس با تاسيس مدرن ترين مدارس فوتبال براي باشگاه پرسپوليس همت گمارد.او بعدها سرمربي تيم هايي مثل داماش تهران و کوثر تهران شد.
24-حميد استيلي

تقصير خودش بود
ازسال 71 تا 72 در يک مقطع و از سال 77 تا 83 درمقطعي ديگر پيراهن پرسپوليس را بر تن کرد و سپس درسه کادر فني اين تيم با حضور زوبل، دنيزلي و آري هان فعاليت کرد.او درحالي که مي توانست سرمربي پرسپوليس باشد،قطبي و مرزبان را به پرسپوليس آورد و مسائلي به وجود آمد که مقصرش خودش بود!بعد از پرسپوليس او سرمربي استيل آذين تهران و شاهين بوشهر شد.
25-محمد خاکپور
کاپيتان بالفطره
سال 71 و 72 بازيکن پرسپوليس بود.خاکپور فوتبال را خيلي زود کنار گذاشت و در آمريکا به تاسيس مدرسه فوتبال روي آورد.او در سال 85 مربيگري را با دستياري مايلي کهن در تيم فولاد خوزستان تجربه کرد و در حال حاضر سرمربي استيل آذين است.
26-افشين پيرواني
فرصت خوب
ازسال 73 تا سال 83 بازيکن پرسپوليس بود.پيرواني بعدها به واسطه روابط خوب با برخي مسئولان به کادرفني تيم ملي بزرگسالان پيوست.درسال 87 سرمربي پرسپوليس و در سال 88 سرمربي استيل آذين شد اما 2فرصت رويايي براي رسيدن به سقف فوتبال را از دست داد.
27-علي دايي
سرمربي امروز سرخ ها
دايي از بهار سال 73 به پرسپوليس آمد و در مقطع اول تا شهريور 75 در پرسپوليس ماند و در دهه 80 هم يک فصل را در پرسپوليس سپري کرد.او در سال 85 بعد از کناره گيري لورانت از تيم سايپا سرمربي اين تيم شد.دو سال در سايپا ماند و سپس سرمربي تيم ملي شد.هدايت پرسپوليس ، بعد از سايپا و تيم ملي ، سومين تجربه مربيگري اوست.
28-احمدرضا عابدزاده
اگر آن اتفاق رخ نمي داد عابدزاده در سال هاي 73 تا 80 بازيکن پرسپوليس بود.در سال 80 به حکم سرمربيگري گرفت اما برسرتمرينات او،کسي نرفت.عابدزاده بعدها دچار آن بيماري شد و تنها به عنوان مربي دروازه بان ها با تيم هاي مختلف به فعاليت پرداخت.
29-يحيي گل محمدي
فعال دسته اول
يحيي گل محمدي از سال 73 تا 77 در يک مقطع و سال هاي 82 تا 84 در مقطعي ديگر بازيکن پرسپوليس بود.او سپس به تيم صبا رفت و در سال 86 سرمربي تيم صبا شد.بعد از صبا ، گل محمدي در تيم هاي مثل تربيت يزد و نساجي قائم شهر به فعاليت پرداخت.
30-مهدي هاشمي نسب
شانس سرمربي شدن
از سال 76 تا 79 در پرسپوليس بود و با اين تيم ، مشهور شد.هاشمي نسب ، سپس در تيم هاي استقلال ، پاس ، عقاب و پيام بازي کرد و در مقطعي ، سرمربيگري استقلال اهواز را هم عهده دار شد.
31-محسن عاشوري
نابغه اي که فرصت نيافت
از سال 66 تا 76 پيراهن پرسپوليس را بر تن داشت.عاشوري در ساليان اخير ، سرمربيگري در تيم هاي پايه پرسپوليس را عهده دار شده اما سرمربيگري در تيم سمند و در مقطعي حضور در تيم فوتبال پيکان ، مسئوليتي بود که از حيث فني بر گردن او نهاده شد.
32-مهدي تار تار
در خانه رقيب
تار تار از سال 78 تا 82 پيراهن پرسپوليس را بر تن داشت.داماد فيروز کريمي ، سپس در تيم هاي راه آهن و استقلال اهواز بازي کرد و به جرگه مربيان پيوست ، سرمربيگري راه آهن که اتفاقاً در آن موفق هم بوده اولين تجربه مربيگري او محسوب مي شود.به جز اين 31 نفر که سرمربيگري را در ساليان بعد از پوشيدن پيراهن پرسپوليس تجربه کرده اند مربيان بسياري هم به عنوان دستيار يا مربي دروازه بان ها و يا به هرشکل ديگري درپرسپوليس عهده دارمسئوليت شده اند.مرداني مثل مجيد سبزي،رحيم يوسفي،مرتضي فنوني زاده،فريبرزمرادي،ناصر محمد خاني،نعيم سعداوي ،وحيد قليچ ،بهروز رهبري فرد و...نفراتي بودند که در پرسپوليس،مسئوليتي به جز سرمربيگري دراختيار داشتند.

منبع:تماشاگر شماره 46