جدول روبرو نيازهاي روزانه غذايي يک گاو 500 کيلويي در سنين 8 ـ 5 سال در دوره ي خشکي را بسته به ميزان برآورد شده توليد شير در يک دوره شيردهي نشان مي دهد .
نيازها | توليد شير در يک دوره شيردهي ( kg) |
| 3000 | 4000 | 5000 | 6000 |
* واحد غذايي | 7/7 | 8/8 | 9/9 | 5/11 |
انرژي قابل متالبوليسم ( mj) | 89 | 105 | 116 | 132 |
ماده خشک ( kg) | 11 | 11 | 6/11 | 1/12 |
پروتئين خام ( gr) | 1310 | 1490 | 1675 | 1945 |
پروتئين قابل هضم ( gr) | 850 | 970 | 1090 | 1265 |
سلولز خام ( gr) | 2750 | 2640 | 2670 | 2260 |
نشاسته ( gr) | 750 | 850 | 1175 | 1370 |
قند ( gr) | 680 | 775 | 980 | 1140 |
چربي خام ( gr) | 50 | 55 | 60 | 65 |
نمک طعام ( gr) | 50 | 55 | 60 | 65 |
Ca( gr) کلسيم | 80 | 90 | 95 | 105 |
P( gr) فسفر | 45 | 50 | 55 | 60 |
منيزيم ( gr) | 5/18 | 8/19 | 9/20 | 6/21 |
پتاسيم (gr) | 62 | 66 | 70 | 81 |
گوگرد ( gr) | 21 | 22 | 23 | 27 |
آهن (mg) | 540 | 615 | 695 | 805 |
مس (mg) | 75 | 90 | 100 | 115 |
روي (mg) | 385 | 440 | 495 | 575 |
کبالت ( mg) | 4/5 | 2/6 | 9/6 | 1/8 |
منگنز( mg) | 385 | 440 | 495 | 575 |
يد ( mg) | 4/5 | 2/6 | 9/6 | 1/8 |
کاروتن ( mg) | 345 | 440 | 495 | 575 |
ويتامين D(IU 1000) | 7/7 | 8/8 | 9/10 | 7/12 |
ويتامين E( mg) | 310 | 350 | 395 | 460 |
ـ واحدي براي بيان ارزش غذايي يک ماده از لحاظ انرژي است . که در بعضي کشورهاي ارو÷ايي رواج دارد و عبارت است از : مقدار چربي که در اثر مصرف يک کيلو يولاف اضافه جيره بالانس شده مانده نگهداري در بدن گاو نر بالغ ذخيره مي شود .
ـ به طور متوسط به ازاء هر 100 کيلو وزن زنده مي توان Kg 5/2 ـ 2 کاه به گاو خشک دارد . حداقل ميزان خوراکهاي خشبي در جيره گاو خشک kg 1 به ازاء 100 کيلو وزن زنده است .
ـ به گاوهاي خشک نبايد اوره و ديگر خوراکهاي حاوي ازت غير ÷روتئيني داد .
ـ مقدار سلولز در ماده خشک جيره 28 ـ 24 % مي باشد .
ـ نسبت قند به ÷روتئين در جيره 1 ـ 8 % و نسبت قند به اضافه نشاسته به ÷روتئين قابل هضم بايد 3/2 ـ 7/1 باشد .
ـ به گاوهاي آبستن در دوره خشکي بايد روزانه kg 5/1 ـ 1 سيلاژ ، kg 5/2 ـ 2 سيلوس به ازء هر 100 کيلووزن زنده خوراند . ضمن اينکه 2 هفته قبل از زايمان سيلوس و سناژ را بايد به کلي از جيره حذف کرد .
ـ ميزان کنسانتره در روز براي هر راس kgـ 2 ـ 5/1 است ( در صورتي که کيفيت غذاهاي علوفه اي ÷ايين باشد ) در صورت بالا بودن کيفيت علوفه ، فقط در 2 هفته آخر دوره ي خشکي کنسانتره را جيره اضافه مي کنند . بهترين کنسانتره براي گاوهاي خشک ترکيبي از سبوس گندم ، کنجاله آفتابگرادان و يولاف است .
ـ مصرف کنجاله تخم ÷نبه در گاوهاي خشک به کلي ممنوع است .
ـ علوفه بايد حداقل 60 ـ 50 % ماده خشک جيره را تشکيل دهند . علوفه مناسب در اين دوره شامل غلات و گلوميندها است . ضمن اينکه گلوميندها نبايد بيشتر از 30 % ماده خشک علوفه را تشکيل دهند .
ـ طول گياهان ( علوفه ) خرد شده نبايد بيشتر از cm 5/3 ـ 3 باشد ، علوفه با اين طول سبب مي شوند شکمبه بهتر وظيفه هضمي خود را انجام دهد .
ـ علاوه بر سنگ نمک که بايد به طور آزاد در اختيار دام باشد ، بايد مقداري نمک هم به جيره اضافه کرد .
ـ کمبود منيرالها و ويتامينها در جيره را بايد با مکملهاي مربوطه جبران کرد . اين امر خصوصاً در تغذيه زمستاني مصداق دارد .
ـ نسبت Ca به P را بايد 1/2 ـ 5/1 نگاه داشت . اين نسبت در جيره اهميت بسيار دارد چرا که هم باعث جذب کامل اين عناصر در بدن مي شود و هم مانع از تب شير مي گردد .
ـ در دوره ي خشکي به دام خوراکهايي با کيفيت بالا دهيد .
ـ در مورد تليسه ها به اين نکته توجه کنيد که دام آبستن خود نيز در حال رشد است و مواد غذايي بيشتري بايد به او برسد . يک تليسه در دوران خشکي بايد 600 ـ 550 گرم در شبانه روز وزن اضافه کند .
نتيجه گيري :
1 ـ خشک کردن گاو شيري آبستن امري الزامي است .
2 ـ مديريت صحيح در دوران خشکي تعيين کننده ميزان توليد شير در دوره لاکتاسيون بعدي است .
3 ـ در دوره ي خشکي بايد از جيره غذايي مخصوص اين دوره استفاده کرد .
4 ـ قسمت عمده جيره گاوهاي خشک را غذاهاي غلوفه اي و خشبي تشکيل مي دهند .
منبع:نشريه مکمل/خ