بازي‌هاي ويدئويي تقريبا نزديک 30 سال است که ما را سرگرم مي‌کنند؛ يعني از زماني که بازيِ Pong در دهه 70 ميلادي ما را با آرکيدها (arcade) آشنا کرد.
از آن زمان به بعد گرافيک رايانه‌ها بسيار پيچيده‌تر شدند و بازي‌ها در حال نزديک‌تر شدن به تصاوير واقعي هستند. اکنون، پژوهشگران و مهندسان در تلاشند تا تصاوير را از محدوده صفحه تلويزيون يا نمايشگر رايانه بيرون بياورند و آن را در محيط واقعي ايجاد کنند. اين فناوري جديد، واقعيت افزوده (augmented reality) ناميده مي‌شود. اين فناوري مرز بين واقعيت و آنچه را که رايانه توليد مي‌کند محو کرده و اين کار را با افزودن آنچه مي‌بينيم، مي‌شنويم، حس مي‌کنيم و مي‌بوييم انجام مي‌دهد.
در محدوده‌اي بين واقعيت مجازي که به وسيله رايانه در محيط اطراف ما ساخته مي‌شود و دنياي واقعي، واقعيت افزوده به دنياي واقعي نزديک‌تر است. واقعيت افزوده تصاوير، صدا، بو و توانايي لمس کردن را کنار هم قرار مي‌دهد تا دنيايي طبيعي، همان‌گونه که هست، بسازد. بازي‌هاي ويدئويي و تلفن‌هاي همراه هر دو واقعيت افزوده را به سوي پيشرفت مي‌رانند. از گردشگران گرفته تا سربازان و کسي که دنبال نزديک‌ترين ايستگاه مترو مي‌گردد، همگي اکنون مي‌توانند از تصاوير ساخته شده توسط رايانه سود ببرند.
واقعيت افزوده در حال تغيير روش ديدن جهان توسط ماست يا حداقل، طريقه‌اي که کاربران اين فناوري با آن جهان را مي‌بينند. با واقعيت افزوده، که در نهايت مانند يک عينک معمولي خواهد بود، اطلاعات سودمندي به صورت گرافيک در ميدان ديد شما ـ شيشه عينک‌ـ ظاهرخواهد شد و صدا هم به طور همزمان شنيده مي‌شود. در حال حاضر دستگاه‌ها و برنامه‌هايي با اين فناوري وجود دارند، بخصوص روي تلفن‌هاي هوشمندي مانند iPhone.
در اين نوشتار، ما به بررسي واقعيت افزوده در حال حاضر و جايگاهي که در آينده خواهد داشت مي‌پردازيم.
افزودن به جهان
ايده اصلي واقعيت افزوده در اضافه کردن به تصاوير است، افزودن صدا و حس‌هاي ديگري که بلافاصله به محيط واقعي افزوده مي‌شوند. گذشته از اين، آيا در چند دهه اخير شبکه‌هاي تلويزيوني اين کار را روي تصاوير انجام نداده‌اند؟ جواب اين پرسش مثبت است، اما واقعيت افزوده بسيار پيشرفته‌تر از هر فناوري است که شما براي پخش تلويزيوني مي‌بينيد. اگرچه بعضي از افکت‌هاي تلويزيون‌هاي جديد مانند RACEf/x ـ براي مسابقات اتومبيلراني ـ و super-imposed first down line- براي بازي‌هاي فوتبال آمريکايي، که هر دو توسط شرکت Sportvision ساخته شده‌اند و توانسته‌اند تا اندازه‌اي به آن نزديک شوند، اما اين سيستم‌هاي نمايش فقط براي يک نقطه هستند. نسل بعدي سيستم‌هاي واقعيت افزوده تصاوير را براي تمام مناظري که بيننده مي‌بيند، نمايش مي‌دهد.
يکي از هيجان‌انگيزترين کارهاي واقعيت افزوده قرار گرفتن در آزمايشگاه‌هاي تحقيقاتي در دانشگاه‌هاي سراسر دنياست. فوريه 2009 در کنفرانس TED، پاتيــــه ميس (Pattie Maes) و پرانــاو ميستري (Pranav Mistry) سيستم واقعيت افزوده خود را ارائه کردند. اين دو پژوهشگر فناوري مذکور را به عنوان بخشي از گروه واسط آزمايشگاه رسانه سيالاتMIT توسعه دادند و نام آن را حس ششم (SixthSense) گذاشتند.
اين فناوري به بعضي از ابزارهاي اساسي که در بسياري سيستم‌هاي واقعيت افزوده يافت مي‌شود، تکيه دارد:
•دوربين
•پروژکتور کوچک
•تلفن هوشمند
•آيينه
اين ابزار کنار هم در يک تسمه قرار مي‌گيرند و کاربر آن را به گردن مي‌اندازد. همچنين کاربر 4 کلاهک رنگي روي نوک انگشتانش قرار مي‌دهد که به کمک اين کلاهک‌ها تصاوير پخش شده به وسيله پروژکتور مديريت مي‌شود.
فناوري SixthSense جالب توجه است، زيرا از ابزار ساده‌اي که حدود 350 دلار قيمت دارد، استفاده مي‌کند. اين نکته هم قابل توجه است که پروژکتور نياز به هيچ سطحي براي صفحه نمايشگر ندارد. اساسا، اين دستگاه با استفاده از دوربين و آيينه جهان اطراف را بررسي مي‌کند، تصوير به دست آمده از اين بررسي را در تلفن قرار مي‌دهد، آن را پردازش و مختصات GPS را گردآوري مي‌کند، اطلاعات را از اينترنت به دست مي‌آورد و اطلاعات را به وسيله پروژکتور روي سطحي در مقابل کاربر نمايش مي‌دهد. به دليل اين که کاربر دوربين را روي سينه خود قرار مي‌دهد، حس ششم مي‌تواند به هر جا که او نگاه مي‌کند افزوده شود. براي مثال اگر کاربر يک کنسرو سوپ را در يک فروشگاه بردارد، حس ششم مي‌تواند اطلاعات مربوط به سوپ مانند ترکيبات، قيمت، ارزش غذايي وحتي نظرات مشتريان را پيدا کند و نمايش دهد.
با استفاده از کلاهک‌ها، کاربران مي‌توانند کارهايي را روي اطلاعات نمايش داده شده انجام دهند. طبق گفته پاتيه ميس مي‌توان به جاي کلاهک‌ها از لاک‌هايي با رنگ‌هاي مختلف براي انگشتان استفاده کرد. اطلاعات مربوط به کلاهک‌ها توسط دوربين دريافت و به وسيله تلفن پردازش مي‌شود. علاوه بر اين، حس ششم مي‌تواند حرکات پيچيده را تشخيص دهد، حرکاتي مانند کشيدن يک دايره روي مچ دست که موجب مي‌شود ساعت دقيق را براي شما نمايش دهد.
واقعيت افزوده روي تلفن‌هاي همراه
ممکن است پيش از اين که شما دستگاهي مانند حس ششم را خريداري کنيد، نسخه‌هاي بسيار ابتداييِ واقعيت افزوده روي بعضي از تلفن‌هاي همراه وجود داشته باشد، بخصوص برنامه‌هايي براي آيفون و تلفن‌هايي با سيستم‌عامل آندرويد. در هلند، دارندگان تلفن همراه مي‌توانند برنامه‌اي با نام Layar را دانلود کنند. اين برنامه با استفاده از دوربين تلفن و مختصات GPS اطلاعاتي در مورد محيط اطراف جمع‌آوري مي‌کند. سپس Layar اطلاعاتي درباره رستوران‌ها و ساير مکان‌ها در آن منطقه را نمايش مي‌دهد، اين اطلاعات روي نمايشگر تلفن همراه قرار مي‌گيرد. شما حتي مي‌توانيد تلفن خود را به طرف يک ساختمان بگيريد، Layar به شما مي‌گويد آيا در اين ساختمان شرکتي هست که نياز به کارمند داشته باشد يا خير و حتي تاريخچه محل را از ويکي پديا پيدا مي‌کند و نمايش مي‌دهد.
در اين خصوص Layar تنها برنامه موجود نيست. در آگوست 2009، بعضي کاربران آيفون با واقعيت افزوده‌اي که در برنامه Yelp پنهان شده بود شگفت‌زده شدند. Yelp براي کاربران که به دنبال رستوان يا بنگاه‌هاي ديگري بودند شناخته شده بود، اما ابزار واقعيت افزوده پنهاني آن، به نام Monocle، همه چيز را يک قدم به جلو برد. براي به کار انداختن برنامه Yelp کافي است 3GS آيفون خود را 3 بار تکان دهيد و Monocle فعال مي‌شود. از قطب‌نما و GPS گوشي خود استفاده کنيد، Monocle اطلاعات راجع به رستوان‌هاي محلي را که شامل رتبه و بررسي آنها مي‌شود، روي صفحه تلفن شما نمايش مي‌دهد.
برنامه واقعيت افزوده ديگري خارج از آيفون و ديگر تلفن‌هاي مشابه وجود دارد. Urbanspoon عملکردي مانند Monocle دارد. در آن Wikitude قرار دارد که اطلاعات مربوط به يک مکان در منطقه را با استفاده از اطلاعات موجود در ويکي‌پديا پيدا مي‌کند. اين برنامه‌ها براي اجرا نياز به تلفن‌هايي با GPS و قطب‌نما دارد تا تشخيص دهد شما کجا هستيد.
محدوديت‌ها و آينده واقعيت افزوده
واقعيت افزوده براي موفقيت هنوز مشکلاتي پيش رو دارد. براي مثال GPS مي‌تواند فقط حدود 30 فوت (9 متر) را دقيقا نشان بدهد و نتوانسته است در داخل ساختمان‌ها بخوبي کار کند، گرچه فناوري شناسايي تصاوير پيشرفته مي‌تواند کمک کننده باشد [منبع: Metz].
مردم دوست ندارند به تلفن همراه خود وسيله‌اي با يک صفحه نمايش کوچک براي نشان دادن اطلاعات، وابسته باشند. به همين دليل دستگاه‌هاي پوشيدني مانند حس ششم يا واقعيت افزوده با قابليت لنزهاي تماسي و عينک‌ها براي کاربران دسترسي آسان‌تري را ممکن مي‌کند.
انباشت اطلاعات، خود مسأله ديگري است. تکيه بيش از حد به واقعيت افزوده مي‌تواند به اين معنا باشد که مردم چيزي را که درست مقابل آنهاست، از دست مي‌دهند. شايد بعضي از مردم ترجيح بدهند از برنامه آيفون خود به جاي يک راهنماي تور استفاده کنند، بدون توجه به اين که يک راهنماي تور مي‌تواند سطحي از تعامل، تجربه و ارتباطات شخصي را ارائه کند که در يک برنامه رايانه‌اي در دسترس نخواهد بود.
مشکل ديگر، اهميت حريم خصوصي است. با اين فناوري شما مي‌توانيد تلفن خود را به سمت هر فردي که مي‌خواهيد بگيريد و اطلاعات مربوط به او را از طريق Facebook, Twitter, Amazon, LinkedIn دريافت و مشاهده کنيد. در بسياري از اين سرويس‌ها شخص اطلاعات خود را با رضايت روي سايت قرار مي‌دهد، اما آيا او واقعا از اين موضوع رضايت دارد که اطلاعاتي درباره زندگي و گذشته او به اين راحتي قابل دسترس همگان باشد؟
با وجود اين نگراني‌ها، اين امکانات را هم تصور کنيد: شما مي‌توانيد تنها با نشانه رفتن تلفن خود به سمت يک پارک يا ساختمان، درباره شهري که در آن زندگي مي‌کنيد چيزهايي بياموزيد. هنرمندان مي‌توانند تصاوير مجازي بسازند و پزشکان مي‌توانند با استفاده از تصاوير ديجيتال اشعه ايکس بيمارشان، مدلي از بيمار خود شبيه‌سازي کنند.
آينده واقعيت افزوده بسيار روشن است، حتي اگر اين فناوري اکنون در تلفن‌هاي همراه و بازي‌هاي ويدئويي يافت شود.
منبع:روزنامه جام جم ارسال توسط کاربر محترم سايت: roode20