ايران سرزمين است کوهستاني و نيمه خشک که حدود 90% آن در محدود فلات ايران واقع شده است. مناطقي که ريزش جوي آنها بطور متوسط 25- 500 در سال است داراي زمستانهاي سرد و تابستانهاي گرم مي باشد. حدود يک سوم دراضي قابل کشت ساليانه ايران به ديم کاري اختصاص دارند و بقيه آن بصورت آيش مي باشد.
آشنايي با لغات و اصطلاحات کشاورزي
1- کشت آبي (IVRIGARED FARM)
2- کشت ديم (DRY FARM)
3- ايش= falliw= آش يا falliw يعني کاشت گذاشتن زمين براي مدت يک يا چند سال جهت تقويت اصلاح زمين.
4- AGRONOMY علم و فن کشت و کارو بهره برداري از سه فاکتور آب، خاک و گياه.
5- از نظر علمي، به شخص اطلاق مي شود که تحصيلات عالي دارد و از نظر تئوري مطالعاتي را انجام داده است نا بتواند مشاور يا راهنماي زارع باشد.
از ديدگاه علم زراعت براي افزايش محصولات کشاورزي سه راه پيشنهاد مي شود:
1- افزايش زمين هاي زير کشت
2- افزايش محصول در واحد سطح
3- افزايش محصول در واحد زمان
اصولا زراعت به دو نوع تقسيم مي شود:
1- زراعت سطحي Exterisive Farming نوعي از زراعت است که تابع شرايط آب و هوايي است بنابراين نهادهاي زيادي را مصرف نمي کند و نيز نمي توان سطح زير کشت را افزايش دادو
2- زراعت فشرده که از نهادهاي زراعي مانند بذرهاي اصلاح شده، کودهاي شيميايي، مواد آلي، ماشين آلات و...استفاده مي کند تا حداکثر عملکرد را داشته باشد.
گياهان زراعي به دو طريق طبقهبندي مي شوند:
1- از لحاظ مرذولوژي يا ساختمان ظاهري
2- بسته به نوع مصرف / هدف توليد
الف- گياهان بر اساس هدف توليد به گروههاي زير تقسيم مي شوند:
1- زماني که هدف از توليد، توليد غلات باشد. غلات شامل گندم(wheat) ، جو(Barly)، برنج(rice)، ذرت(corn)، تريتيکاله(Triticale) ، چاودار(wheat Rye) هدف از توليد اين گروه غلات و در نهايت نشاسته مي باشد.
2- زماني که هذف توليد حبوبات(Legumes) باشد اين گروه شامل نخود(pea)، عدس(lentile) ، لوبيا(Bean)، بادام زميني (pexhut) مي باشد. هدف از توليد در اين گروه، توليد پروتئين گياهي مي باشد.
3- زماني که هدف توليد که گياهان علوفه اي Folder crops باشد اين گياهان بصورت خشک و يا سيلاژ به مصرف دام مي رسند و تراکم آنها بالاست. از اين گروه مي توان به ذرت علوفه اي ((corn folder ، يونجه (Alfa Alfa) و شبدر(clover) اشاره نمود.
4- زماني که هدف توليد گياهان ريشه اي (Rooty or Radical crops) باشد. اين گياهان داراي ريشه غده اي مي باشند شاخص ترين گياه اين گروه، چغندر(sugger beer) مي باشد.
5- زماني که هدف توليد گياهان فيبري يا ليفي (fibrous crops) باشد.(پنبه)
6- زماني که هدف توليد کنندگان غده اي glandifrom) باشد. روي زمين گوجه فرنگي و زيرزمين سيب زميني جزء اين گروهند.
7- زماني که هدف توليد کنندگان دارويي (medician) باشد شامل بابونه، بومادران و خشخاش سفيد.
8- گياهان قندي (sugger) باشد در اين گروه نيشکر و چغندر قند جاي دارد.
9- زماني که هدف توليد گياهان تدخيني (smoking) مي باشد مانند تنباکو، شاهدانه و گراس، چاي، کافئين، قهوه.
10- زماني که هدف توليد گياهان روغني (oil crops) باشد که شامل آفتابگردان، کنجد، گلرنگ وزيتون بر اين گروه قرار دارند.
ب- طبقه بندي بر اساس هدف خاص:
1- گياهان پوششي که براي حفاظت خاک در برابر فرسايش کشت مي شود(شبدر و يونجه)
2- گياهان مکمل که جهت حاصلخيزي خاک همراه محصول درجه يک کشت مي شود مانند کشت لوبياي روغني همراه با ذرت.
3- گياهان سيلويي که بصورت بند برداشت مي شوند و پس از سيلو شدن و تخمير به مصرف دام مي رسد. (ذرت علوفه اي)
4- گياهان تقويت کننده يا اصلاح کننده که جهت اصلاح خاک کشت مي شود مانند شبدر و چغندر علوفه اي.
5- گياهان همراه که يکساله هستند و همراه گياهان چندساله کشت مي شوند.مانند جو همراه با يونجه.
6- نباتات غله اي: برخي از گياهان تيره حبوبات بعلت ترشح ماده اي خاص باعث کنترل آفت خاص مي شود.
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله