ستاره‌شناسان تصاوير كهكشان‌هاي شگفت انگيز جواني را دريافت كرده‌اند كه با وسعت تنها 5000 سال نوري، معادل 200 ميليارد برابر خورشيد جرم دارند.
اين مجموعه شامل نه كهكشان است كه هر كدام قسمتي از وسعت يك كهكشان رشد يافته امروزي را پوشش مي‌دهند اما به اندازه كل آن ستاره دارند. نسبت ابعاد و جرم اين كهكشان‌ها مثل اين است كه نوزادي با 50 سانتيمتر قد، 80 كيلوگرم وزن داشته باشد!
ما اين كهكشان‌ها را آن‌گونه مي‌بينيم كه 11 ميليارد سال پيش بوده‌اند، هنگامي كه جهان تنها سه ميليارد سال عمر داشت. به گفته دانشمندان اين نخستين بار است كه در اين فاصله كهكشان‌هايي چنين فشرده ديده مي‌شوند.
اين كهكشان‌ها در طي 11 ميليارد سالي كه نورشان به زمين رسيده است، تغييرات زيادي كرده‌اند و بايد پنج برابر بزرگتر شده باشند.
تصاوير اين كهكشان‌ها با دوربين فروسرخ نزديك و طيف سنج تلسكوپ فضايي هابل برداشته شده و با استفاده از يك ليزر قوي اثرات جو زمين از روي آنها حذف شده است. تعيين اندازه اين كهكشان‌ها به دليل كوچكي و دوري زياد با محدوديت همراه است.
ستاره‌هاي اين كهكشان‌ها كوچك‌اند و عمرشان نيم ميليارد تا يك ميليارد سال است.
اين كهكشان‌هاي كوچك و چگال چگونه شكل گرفته‌اند؟ پاسخ به درستي مشخص نيست. يكي از احتمالات مطرح شده، واكنش ميان ماده تاريك و گاز هيدروژن در جهان در حال شكل‌گيري است.
اندكي پس از مهبانگ، جهان ميدان متغيري از ماده تاريك بود. در اين زمان گاز هيدروژن در حباب‌هايي از ماده تاريك به دام افتاد و با چرخش سريع آن در گرداب گرانشي ماده تاريك، ستاره‌سازي با آهنگ بالايي آغاز شد. ماده تاريك نوعي ماده غير قابل مشاهده است كه بيشتر جرم جهان را تشكيل مي‌دهد.
ستاره‌شناسان بر اساس جرم كهكشان‌ها كه از روي رنگشان برآورد مي‌شود، دريافتند كه ستاره‌ها در اين كهكشان‌ها با سرعت حدود 400 تا 500 كيلومتر بر ثانيه به گرد مرکز كهكشان مي‌چرخند. در كهكشان‌هاي امروزي ستاره‌ها بزرگتر و كندتر از ستاره‌هاي كهكشان‌هاي چگال، با نصف سرعت آنها، حركت مي‌كنند.
اگرچه اين كهكشان‌ها نسبت به اندازه‌شان جرم زيادي دارند، اما هنوز در مقايسه با كهكشان راه شيري جرمشان كم است. كهكشان‌هاي پرجرمي مانند راه شيري هم در گذشته بسيار كوچك بوده‌اند. به نظر مي‌رسد همه كهكشان‌ها گذشته متفاوتي داشته‌اند. كهكشان‌هايي كه امروزه جزو بزرگترين‌ها هستند احتمالا در 11 ميليارد سال پيش كهکشانهاي فوق چگالي بوده‌اند كه جرم نيمي از مجموعه كهكشان‌هاي چگال كشف شده را داشته‌اند.
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله