چکيده
به منظور دستيابي به اطلاعات اکولوژيکي و بيولوژي زاغ بور دو زيستگاه در استان يزد به فاصله حداقل 100 کيلومتر انتخاب و ضمن بررسي پوشش گياهي و نامگذاري جامعه گياهي از هر زيستگاه پنج نمونه شکار گرديد .
در اين تحقيق پوشش گياهي زيستگاه ها به روش کوادرات و انجام محاسبات آماري براي نامگذاري جامعه گياهي بر اساس درجه اهميت گونه Value Importance ارزيابي و جدول آناليز پوشش گياهي تهيه گرديد . در هر زيستگاه تعداد نمونه هاي شکار شده بيومتري و محتويات شکم خارج و سنگدان در فرمالين جهت مطالعات آزمايشگاهي به منظور بررسي رژيم غذايي فيکس شد که نهايتاْ جدول آناليز رژيم غذايي تهيه گرديد . ضمناْ نمونه ها به صورت آزمايشگاهي تاکسيدرمي گرديد .
تلاش در زمينه لانه گذاري و جوجه آوري منجر به پيدا نمودن چند لانه متروکه شد . ليکن در منطقه حفاطت شده توران موفق شديم تا لانه پرنده را پيدا و اطلاعاتي راجع به فصل جوجه آوري ، تعداد جوجه ها ، طول مدت تکامل جوجه ها تا زمان پرواز و ساير موارد اطلاعاتي بدست آورده و از آنها عکس تهيه نماييم .
مقدمه
رندگان از عوامل مهمي هستند که به فوريت و به خوبي تغييرات محيط زيست خود را نشان ميدهند و جا دارد تا به عنوان يکي از عناصر اصلي موجود در طبيعت حداکثر کوشش را در شناخت علمي آنها بعمل آورد . بطور قطع دست يابي به راز و رمز يک پرنده و تعيين جايگاه آن در طبيعت نياز به تحقيق و جمع اوري اطلاعات وسيعي دارد ، تا بتوان تجزيه و تحليلي واقع بينانه از موضوع داشت .
مختصري درباره زاغهاي زميني
زاغهاي زميني که گاهي اوقات زاغهاي بياباني و يا زاغهاي دونده ناميده مي شوند ، گروه بسيار مشخص و ويژه اي از خانواده کلاغها( Corvidac) هستند که در آسياي مرکزي و در کشورهاي بياباني ، واقع در عرض بالاتر از ايران تا مغولستان زيست مي کنند . اين پرندگان داراي پاهاي بلند و قوي همچنين منقارهاي بلند و سنگين و تا حدي خميده هستند که به وسيله آن معمولاً به حفر و سوراخ کردن مي پردازند .
همانطور که از نامشان پيداست ، زمان زيادي را روي زمين مي گذرانند . زاغهاي زميني بطور کلي صورتي کمرنگ اند ( به جز يک گونه که خاکستري نقره اي است ) و اين زمينه کلي با سياه و سفيد براق تزئين شده است . گونه P.humilis کدرتر است .
زاغ بور ايران Podoces pleskei و زاغ خاکستري P. panderi هر دو از لحاظ اندازه ، از ساير گونه ها کوچکتر بوده و پوش پرهاي بلند بالايي دم را ندارند . از لحاظ تزئينات پر با هم شبيه مي باشند ، اما از لحاظ رنگ زاغ بور ايران داراي رنگ حنايي ، شني و زاغ خاکستري داراي رنگ نقره اي خاکستري مي باشد . محدوده زيستگاه آنها بهم نزديک است ولي رويهم افتادگي ندارد . تفاوتهاي منقار آنها مبين سازش و عادت ياقتن آنها به انواع گوناگون خاکها مي باشد .
روش مطالعه
از آنجائيکه هدف شناسائي زيستگاه ، عادات غذايي و يافتن روابط معني دار بين پرنده و گياهان موجود در زيستگاه بود ، دو زيستگاه انتخاب گرديد . به منظور شناسايي زيستگاه بر اساس اهميت پوشش ، زيستگاههاي انتخابي به روش کوادرات ارزيابي و جدول آناليز پوشش گياهي تهيه گرديد . بر اساس محاسبات آماري با توجه به ارقام به دست امده ، جامعه گياهي زيستگاه اول Artemisia berbaalba و گياه همراه نوعي شور Salsola icanecns تعيين و جامعه گياهي زيستگاه دومEphedra sp و نوعي شور Salsola aurantica تشخيص داده شد .
تعداد 10 عدد زاغ بور شکار شد . (از هر زيستگاه پنج عدد ) و پس از بيومتري و ثبت مشخصات ظاهري ، سنگدان در فرمالين ، جهت بررسي رژيم غذايي در آزمايشگاه نگهداري شد و پس از مطالعات لازم جدول آناليز رژيم غذايي تهيه گرديد .
مشخصات ظاهري پرنده
رنگ عمومي بدن شني و کرم با اثري از رنگ جرئي صورتي است . موهاي بيني نخودي رنگ با رگه هاي سياه نوار سياه از قاعده نوک تا چشمان ، قسمت پائين و بالاي صورت و اطراف چشم سفيد يا حنائي کمرنگ .لکه سياه زير گلو ، رنگ پرهاي اصلي بال مانند رنگ پشت ، پوش پرهاي مياني بال به رنگ تيره کمرنگ با لبه هاي سفيد پهن ، پرهاي بزرگتر به رنگ سياه و آبي براق که در انتها سفيد رنگ است و به شکل يک نوار در حالت بسته بال ديده مي شود .
شاهپرها در انتها سياه لبه سفيد ، شاهپرهاي ثانويه بسيار محسوس بوده و هرچه طرف داخل مي رويم کمتر ميشود . داخلي ترين شاهپرهاي اصلي پرواز ، نيمي سياه و بقيه سفيد است . دم سياه در واقع آبي پر رنگ متاليک ميباشد .
منبع:http://www.irandeserts.com
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله