كساني كه آخرين اخبار در زمينه فن آوري هاي بي سيم را دنبال مي كنند، از خبرهاي مرتبط با فن آوري نسبتا جديدي كه با عنوان وايمكس شناخته مي شود اطلاع دارند.اين فن آوري به منظور بالابردن اتصال باندپهن در دستگاه هاي موبايل و ثابت كه در سرتاسر جهان استفاده مي شود ايجاد شده است.
امروزه اين فن آوري براي رساندن اينترنت پرسرعت و اتصالات بهتر به كشورهايي كه از نظر اقتصادي با مشكل روبرو هستند استفاده مي شود. وايمكس به عنوان گزينه بي سيم پرسرعت شناخته شده است و مي تواند از علاقمندي رو به رشد كاربران در دستيابي به ميزان زياد داده بر روي تلفن هاي همراه پشتيباني كند.
خواه ناخواه استفاده گسترده از وايمكس منوط بر آزمايش هاي موفقيت آميز اين فن آوري خواهد بود كه همزمان با توسعه ديگر فن آوري هاي بي سيم پرسرعت كه رقيب وايمكس به شمار مي آيند انجام مي گيرد. تنها با گذشت زمان مشخص خواهد شد كه آيا وايمكس تبديل به بخش مهم آينده تلفن همراه خواهد بود و يا نه!
تعريف وايمكس
مجمع وايمكس- گروهي كه بر توسعه و گسترش اين فن آوري متمركز است- وايمكس را به عنوان يك فن آوري استاندارد كه نقل و انتقال دسترسي باندپهن بي سيم در مقياس وسيع را به عنوان جايگزين اتصال كابلي و DSL فراهم مي كند تعريف كرده است. (وايمكس مخفف: قابليت كار با سيستم هاي ديگر در براي دسترسي ماكروويو ) - يا IEE 802.16 و Wireless MAN- دسترسي با پهناي باند زياد را به فواصل طولاني تر از 802.16 (LAN بي سيم )
به بيان ديگر وايمكس اتصال اينترنت پر سرعت دستگاه هاي همراه و ثابت را به كاربران ارائه مي دهد تا بتوانند با سرعت بالا به داده هاي زياد دسترسي يابند.
تاريخچه وايمكس
از وايمكس به عنوان وسيله اي براي افزايش سرعت باندپهن در مناطقي كه از نظر اقتصادي با مشكل روبرو هستند استفاده مي شود. اين فن آوري به عنوان گزينه ارزانتر نسبت به ديگر گزينه هاي موجود در كشورهاي در حال توسعه جهت راه اندازي شبكه هاي اينترنت پرسرعت، مطرح شده است.با آزمايش وايمكس در كشورهاي درحال توسعه كشورهاي جهان اول نيز به استفاده از اين فن آوري ارزان قيمت علاقمند شده اند و دولت ها و شركت ها به دنبال توسعه وايمكس در كشورهاي خود هستند.
نكات مثبت وايمكس
چهار عنصر تعريف كننده موجب تفاوت وايمكس با ديگر فناوري هاي بي سيم شده است.
• وايمكس يك روش دسترسي بي سيم و با پهناي باند زياد است(BMA) . كه ارتباط سريع و با پهناي باند بالا را به نقاط دور ايجاد مي كند. اين فناوري منطبق باIEEE 802.16/ETSI HiperMAN مي باشد و مناسب تجهيزاتي است كه قابليت كار با سيستم هاي ديگر را دارند.
• فناوري كه مبنا و اساس اين استاندارد است اغلب با عنوان "Wireless MAN wireless local loop" يا وايمكس شناخته مي شود.
• مهمترين ويژگي وايمكس قابليت كار محصولات توليد كنندگان مختلف با هم مي باشد.
• وايمكس از روش هاي مدولاسيون متفاوتي در بين مصرف كننده ها بهره مي جويد و از ايستگاه هاي پايه در فواصل مختلف استفاده مي كند.
استانداردهاي وايمكس
طي سال ها استانداردهاي مختلفي براي وايمكس ارائه شده است كه هر كدام براي هدف خاصي مناسب مي باشند. در شكل فوق ليستي از اين استانداردها را مشاهده مي كنيد.
مزايا و برتري هاي وايمکس: ويژگي ها و خصوصيات فني
شبکه هاي بنا شده با تکنولوژي WiMAX، جزء شبکه هاي wireless شهري محسوب مي شوند که به راحتي مي توانند با وجود منطقه ي بسيار وسيعي که دکل هاي WiMAX تحت پوشش خود قرار مي دهند، کل شهر و يا شهرک هاي صنعتي و مناطق استراتژيک را پوشش دهند و قابليت استفاده ي اينترنت بسيار پر سرعت را از طريق اين تکنولوژي براي سازمان ها، ارگان ها و شرکت هاي تجاري و همچنين منازل مسکوني امکان پذير سازند.
به کمک WiMAX، سرعت داده هايي مانند Wi-Fi، پشتيباني مي شوند و موضوع تداخل امواج نيز کاهش مي يابد. يکي از ويژگي هاي اين تکنولوژي عدم نياز به ديد مستقيم بين مشترکان و دکل هاي BTS مي باشد.
از جمله خصوصيات WiMAX آن است که علاوه بر داده، صدا و تصوير را نيز به خوبي پشتيباني مي کند و سرويسي که ارائه مي شود به صورت کاملاً نامحدود مي باشد و هيچ گونه محدوديت حجمي و يا زماني ندارد و اين بدان معناست که کاربر مي تواند بدون هيچ محدوديت زماني، در تمام شبانه روز به هر مقدار و حجمي که پهناي باندش اجازه مي دهد download و يا upload داشته باشد.
يکپارچگي مودم، فرستنده و گيرنده ي راديويي در سايز بسيار کوچک و قابل حمل و امکان نصب بسيار آسان آن نيز جزو برتري هايي محسوب مي شود که نسبت به ساير فن آوري هاي مشابه خود داراست. امکان مديريت مودم کاربر از راه دور توسط شرکت و کارشناسان فني و قابليت به روز رساني نرم افزارهاي مودم نيز در زمره ي اين گونه موارد قرار مي گيرند.
عدم نياز به ديد مستقيم ميان مودم سمت کاربر و آنتن مرکزي و شعاع فوق العاده زياد تحت پوشش آن در حين سرعت بالاي انتقال داده نيز از جمله ويژگي هاي ديگر آن محسوب مي شود. که توپولوژي هاي پيشرفته ( شبکه هاي mesh ) و تکنيک هاي آنتني (beam-forming، STC و تنوع آنتن ) مي توانند براي پوشش برد بيشتري به کار روند که اين تکنيک هاي پيشرفته همچنين مي توانند براي افزايش کارايي طيفي، ظرفيت، استفاده مجدد، توان خروجي ماکزيمم و ميانگين براي هر کانال RF (فرکانس راديويي) مفيد واقع گردند.
خصوصيت interoperability در اين تکنولوژي، بدين معناست که کاربر مي تواند هر محصول مورد علاقه ي خود را خريداري کند ( با ويژگي هاي مورد نظرش ) و مطمئن باشد که اين محصول با ساير محصولات مورد تاييد مشابهش هماهنگي و سازگاري خواهد داشت که اين امر رقابت بين شرکت ها، بهتر شدن کيفيت محصولات و کاهش قيمت ها را در پي خواهد داشت.
نمونه هايي از کاربردهاي وايمکس
وايمكس در فجايع طبيعي
يكي از مزاياي وايمكس تا كنون، نقشي بوده است كه اين فن آوري توانسته است در برقراري ارتباط در زمان فجايح طبيعي ايفا كند. در سال 2004 شبكه موجود وايمكس در اندونزي تنها وسيله ارتباطي موجود پس از خسارت هاي وارده بر اثر سونامي در اين كشور بود. به علاوه پس از طوفان كاترينا در سال 2005 از وايمكس به عنوان وسيله ارتباطي در منطقه نيواورلان استفاده شد.
وايمكس براي تلفن همراه
به دليل تاريخچه وايمكس در كشورهاي درحال توسعه و تاثيري كه اين سرويس در مواجه شدن با فجايع طبيعي داشته است بيشتر تمركز توسعه وايمكس از سوي دولت ها و شركت هاي تجاري بر روي راه حل هاي وايمكس ثابت بوده است. اگرچه طي سال هاي اخير تمايل روبه رشدي در مورد وايمكس موبايل ايجاد شده است. مهمترين خصوصيت و برتري WiMAX که بايد عنوان گردد همان قابليت سيار بودن آن است که موجب مي شود که اين تکنولوژي را وارد لپ تاپ ها، کامپيوترهاي دستي و در نهايت گوشي هاي تلفن هاي همراه سازد و اين امکان را به آن ها مي دهد که ديگر کاربران براي استفاده از اينترنت پر سرعت نياز به استقرار در يک مکان خاص و يا محدوده ي بسيار محدود نداشته باشند و بتوانند در هر حال و حتي در حال حرکت نيز با سرعت هاي بالا از اين امکان بهره مند گردند.
وايمكس موبايل امكان اتصال گوشي هاي تلفن همراه به اينترنت بسيار پرسرعت تر را به وجود مي آورد و موجب افزايش انتقال داده بر روي گوشي هاي تلفن همراه مي شود. به اين معنا كه افرادي كه قصد استفاده از سرويس هاي پرسرعت اينترنتي بر روي تلفن هاي همراه خود دارند مي توانند وايمكس را به عنوان راهي براي رسيدن به هدف خود انتخاب كنند.
يکي از ويژگي هاي جالب و قابل توجه در اين مورد بار گذاري اطلاعات بر روي گوشي هامي باشد که مي تواند براي جنبه هاي تبليغاتي بسيار موثر واقع گردد و آن هم بدين صورت است که مثلاً فردي که در حال گذر از يک پل هوايي است به يک باره حجمي از اطلاعات بر روي گوشي وي فرستاده مي شود که مي تواند در قالب تصوير، صوت و يا...
باشد که براي جنبه هاي تبليغاتي بکار گرفته شود و يا تعداد قابل توجهي افراد که روزانه از مترو استفاده مي کنند که در هر ايستگاه نوع خاصي از تبليغات مي تواند براي اين افراد فرستاده شود که اين جنبه ها موج جديدي از اين فن آوري فوق العاده را در دنياي امروزي نمايان مي سازند.
ديگر کاربردهاي عملي وايمکس :
يکي از دلايل همه گير نشدن استفاده کاربردي از کارت هاي بانکي و حذف از سيستم پرداخت هاي خرد در برخي کشورها از جمله ايران، عدم وجود زير ساخت هاي لازم جهت گسترش شبکه هاي انتقال داده براي برقراري ارتباط بين هزاران دستگاه POS و ATM موجود در کشور مي باشد. لذا اين تکنولوژي به عنوان فن آوري پيشرفته در عرصه ي فن آوري اطلاعات مي تواند موثرترين و کاراترين راه حل موجود باشد تا اين خلل موجود را حل کند و سيستم خريد از فروشگاه ها، سازمان ها و شرکت هاي تجاري را آسان سازد.
توسعه ي ظرفيت تجارت الکترونيکي نيز از ديگر جنبه هايي است که حائز اهميت مي باشد. راه اندازي تدارک الکترونيکي در کشورهايي نظير ايران، به توسعه ي ICT و افزايش قابليت هاي دولت و پردازش تراکنش ها به شکل موثرتري منجر خواهد شد که فوايد آن در بخش هاي ديگر نظير پرداخت ها و ماليات ها، تخصيص منابع مالي و تامين اجتماعي آشکار مي شود. که البته تحقيقات بيشتري براي يافتن بهترين شيوه ي پياده سازي اين گونه سيستم ها در کشورهاي در حال توسعه مورد نياز است.
قابليت امنيت بالاي داده هايي که در اين شبکه وجود دارد موجب مي شود تا داده ها به صورت رمز گذاري شده منتقل شوند و دسترسي به داده ها فقط با داشتن مجوز مربوطه ( به صورت username و password ) امکان پذير باشد و کاربران و علي الخصوص کاربران سيار بتوانند در هر نقطه اي با داشتن چنين اجازه اي به اين شبکه متصل شده و از امکانات ويژه ي آن برخوردار گردند.
علاوه بر اين همانطوري که ذکر شد در برنامه هاي اين تکنولوژي، استفاده از سرويس هايي همچون VoIP نيز گنجانده شده است که ممکن است اين تکنولوژي را به عنوان يکي از رقباي سيستم موبايل کلاسيک تبديل کند.
ايجاد يک شهر يا شهرک الکترونيکي نيز از جمله اهداف اين تکنولوژي براي رسيدن به آن مي باشد که بدين وسيله بتوان موجبات آماده سازي چنين بستري را فراهم سازيم.
و البته تسهيلات و امکانات بسيار زياد ديگري نيز هستند که در اينجا مجال گفتن آن ها نيست.
گوشي هاي با قابليت وايمكس
با توسعه وايمكس موبايل چند شركت سازنده گوشي تلفن همراه برخي محصولات خود را با اين قابليت ارائه كردند. براي مثال گوشي 810 نوكيا وDeluxe SPH-P9000سامسونگ با قابليت وايمكس ارائه شده اند. انتظار مي رود چندين گوشي تلفن همراه ديگر نيز طي يك تا دو سال آينده جهت برآورده كردن نياز كاربراني كه اشتياق به استفاده از وايمكس در تلفن هاي همراه خود دارند به بازار روانه شود.
رقابت با وايمكس
يكي از دلايل مهم كه افراد در فرض كردن وايمكس به عنوان فن آوري مهم آينده شك دارند اين است كه فن آوري هاي بسياري به عنوان رقيب وايمكس مطرح شده اند كه حتي مي توانند اتصال پرسرعت اينترنت به تلفن همراه را نيز فراهم كنند. گمان مي رود شبكه هاي پيشرفته 3G سرويس هاي Wi-Fi عرضه مي كنند كه مي تواند از نظر سرعت با وايمكس رقابت كند. شبكه هاي 4G كه در حال حاضر فعاليت مي كنند مي توانند حتي Wi-Fi موبايل را سريع تر كنند و تهديد بزرگتري براي وايمكس به حساب مي آيند.يكي از فن آوري هاي جديدي كه با وايمكس رقابت مي كند LTE است و متصديان ارتباطي مهم در آمريكا در نظر دارند با اين فن آوري مستقيما وارد رقابت با وايمكس شوند.
در مورد آينده وايمكس سه پيش بيني وجود دارد
1. سلطه وايمكس . در پيش بيني اول آزمايش وايمكس موفقيت آميز خواهد بود و اين فن آوري تبديل به گزينه برتر اتصالات اينترنت پرسرعت در سرتاسر جهان خواهد شد.
2. هم زيستي وايمكس با ديگر فن آوري ها. در پيش بيني دوم وايمكس جايگاه خود را در بازار رقابتي حفظ خواهد كرد و در كنار ديگر فن آوري ها مانند LTE به فعاليت خود ادامه مي دهد و يكي از گزينه هاي پيش روي كاربران تلفن همراه در اتصالات اينترنت پرسرعت خواهد بود. 3. از بين رفتن وايمكس. در اين پيش بيني راه اندازي وايمكس با موفقيت انجام نخواهد شد و شركت هاي سرمايه گذار دچار مشكل مالي خواهند شد. راه حل هاي پيشرفته 3G/4G اينترنت پر سرعت را به تلفن هاي همراه بيشتري ارائه مي كنند و اين پايان وايمكس را رقم خواهد زد.
در ميان اين پيش بيني ها گزينه فعاليت وايمكس در كنار ديگر فن آوري ها از ديگر گزينه ها محتمل تر است. اما تنها زمان و آزمايش هاي آينده وايمكس واقعيت هاي آينده اين فن آوري را نشان خواهد داد.
منابع :
Persianarticles
Avaxnet
electronews
/س