مقدمه
آب ماده اي فراوان در کره زمين است. به شکل هاي مختلفي همچون دريا ، باران ، رودخانه و... ديده ميشود. آب در چرخه خود ، مرتباً از حالتي به حالت ديگر تبديل ميشود، اما از بين نميرود. هر گونه حيات محتاج آب ميباشد. انسان ها از آب آشاميدني استفاده ميکنند، يعني آبي که کيفيت آن مناسب سوخت و ساز بدن باشد.
با رشد جمعيت، منابع آب طبيعي در حال تمام شدن هستند و اين مسئله ، سبب نگراني بسياري از دولتها در سراسر دنيا شده است. گاهي بدليل مشکلات کمبود آب ، اين ماده را جيره بندي ميکنند تا مصرف آن را تعديل نمايند.
ماده اي شگفت انگيز
فرمول شيميايي آب
آب نوعي ماده مرکب است که از دو عنصر اکسيژن و هيدروژن ساخته شده است. آب را جزو دسته مخلوطها طبقهبندي نميکنند، چون خواص آب نه به خواص هيدروژن شبيه است و نه به خواص اکسيژن. از ترکيب دو اتم هيدروژن و يک اتم اکسيژن، يک مولکول آب بوجود ميآيد. يک قطره آب داراي تعداد بي شماري مولکول آب ميباشد.
معادله شيميايي واکنش بين هيدروژن و اکسيژن و تشکيل آب از قرار زير است:
هر مولکول آب داراي يک ناحيه مثبت و يک ناحيه منفي است که اين دو ناحيه در دو طرف مولکول آب واقع شدهاند. شيميدانها با کمک شواهد به اين نتيجه رسيدهاند که مولکول آب شکل خطي ندارد، يعني به اين صورت نيست که دو اتم هيدروژن بصورت خطي در دو طرف يک اتم اکسيژن قرار گرفته باشند (HــOــH). بلکه مولکول آب حالت خميده اي دارد که اتم هاي هيدروژن در سر مثبت مولکول و اتم هاي اکسيژن در سر منفي مولکول آب تجمع پيدا نموده اند.
اشکال متغير
آب در اشکال متفاوتي بر روي زمين يافت ميشود. تنها ماده اي است که در طبيعت به هر سه حالت جامد، مايع و گاز وجود دارد. ابرها در آسمان، موج دريا، کوه يخي، توده هاي يخي در دل کوه ها و منابع آبي زيرزميني تنها چند شکل از آب ميباشند. طي اعمال تبخير، ميعان، انجماد و ذوب، آب مرتباً از حالتي به حالت ديگر تبديل ميشود. اين پديده تبديل آب را چرخه بزرگ آب مينامند.
از آنجا که بارندگي در صنعت کشاورزي و همچنين براي خود بشر بسيار با اهميت است، به اشکال مختلف بارندگي نام هاي به خصوصي اطلاق ميشود. بارندگي معمولاً بصورت باران است. ديگر اشکال آن، تگرگ،برف، مه و شبنم ميباشند. همچنين، از برخورد نور با قطرات باران، رنگين کمان پديد ميآيد.
آبهاي روي سطح زمين، نقش هاي مهمي ايفا ميکنند؛ رودخانهها آب مورد نياز کشاورزي را فراهم ميکنند و درياها هم وسيله اي براي تجارت و مبادله کالاها محسوب ميشوند. توده هاي يخي و آبشارها هم از ديگر اشکال آب هستند. فرسايش به وسيله ي آب، نقش مهمي در شکل محيط زيست ايفا ميکند.
به علاوه، دره ها و دلتاهاي حاصل از رسوبات رودخانهها، محلي براي سکني گزيدن انسان ها بوده است. آب به داخل زمين هم نفوذ ميکند و آبهاي زيرزميني را ايجاد ميکند. آبهاي زيرزميني را ميتوان با کندن چاه يا قنات استخراج نمود. البته آب هاي زيرزميني به شکل چشمه يا چشمه آب گرم هم به سطح زمين ميآيند.
آب املاح و مواد معدني مختلفي دارد که بر حسب آن مواد، طعم و مزه اش بسيار تفاوت ميکند. البته ما انسانها ، خود ، قادريم که آشاميدني بودن آبي را ارزيابي کنيم؛ مثلاً از آب شور دريا و يا آبهاي بدبوي باتلاق ها استفاده نميکنيم. بلکه آبي مي نوشيم که سالم بوده و مناسب نيازهاي بدنمان باشد.
اهميت آب در زندگي
آب خواص مهمي دارد که در زندگي ما بسيار با ارزشند. از جمله:
حلال بسيار خوبي است.
• چگالي بالايي دارد و جالب اين که وقتي يخ ميزند يا حرارت ميبيند، چگالي آن کاهش مييابد.
• گرماي تبخير آب بالاست. يعني براي تبديل مقدار کمي آب به بخار، گرماي زيادي لازم است. اين خاصيت براي بدن ما بسيار با اهميت ميباشد. گرماي اضافي بدن با تبخير تنها مقدار کمي از آب بدن از طريق منافذ پوست تعريق کاسته ميشود.
• نيروي کشش سطحي آن به طور شگفت انگيزي زياد است. گهگاه شاهد نشستن حشرات روي سطح آب بودهايم. اگر به دقت به طرز قرار گرفتن حشره روي سطح آب نگاه کنيد، متوجه ميشويد که سطح آب زير پاي حشره، مانند يک تشک ابري فرو ميرود؛ اما پاره نميشود.
• آب مواد مختلف از جمله شکر و نمک را براحتي در خود حل ميکند. بسياري از واکنش هاي شيميايي تنها در حضور آب انجام ميشوند. البته پاره اي مواد با آب مخلوط نميشوند، مثل ليپيدها و ديگر مواد هيدرات کربندار. غشاء سلولي که حاوي ليپيدها و پروتئين است، از اين خاصيت آب سود جسته و تعاملات محتويات سلولي با مواد شيميايي خارج سلول را بدقت تحت کنترل دارد.
• يکي ديگر از خواص جالب آب، حالت جامد آن، يعني يخ ميباشد. هنگامي که آب بر اثر سرما به يخ تبديل ميشود، انبساط مييابد، بدين معنا که حجم بيشتري را اشغال ميکند.
بنابراين، حجمي از يخ که همحجم آب اوليه است، جرم کمتري دارد. به اين علت ميگويند که چگالي يخ از آب کمتر است و همين مسئله باعث ميشود که يخ روي آب شناور بماند. در حالي که در بيشتر موارد، چگالي ماده جامد از حالت مايع آن بيشتر است.
اين ويژگي آب سبب ميشود که بر خلاف بسياري از مايعات، آب از سطح شروع به انجماد کند. اين پديده را بارها به هنگام شروع يخ زدن آب، درون فريزر منزلتان ديده ايد؛ در زمستان با يخ زدن سطح آب درياچهها، لايه عايقي از يخ ايجاد ميشود که اين لايه، از يخ زدن لايه هاي زيرين خود جلوگيري مينمايد. در اين شرايط ، ماهي ها و ديگر آبزيان ميتوانند در مناطق گرمتر زيرين به حيات خود ادامه دهند.
• ديگر ويژگي غير عادي آب، ظرفيت گرمايي بالاي آن ميباشد. ظرفيت گرمايي يک جسم، مقدار گرمايي است که به جسم ميدهيم تا دمايش، 1 درجه سانتي گراد افزايش يابد. جالب است بدانيد که مقدار گرمايي که لازم است تا دماي 1 گرم آب را 1 درجه سانتي گراد افزايش دهد، حدود 10 برابر مقدار گرمايي است که براي 1 گرم آهن لازم است.
آب در زندگي روزانه
وجود هر گونه حيات، متکي به وجود آب است. آب در بيشتر فرايندهاي متابوليسمي بدن، نقش حياتي دارد. هنگام گوارش غذا، مقادير قابل توجهي آب مورد استفاده قرار ميگيرد.تقريباً 70 درصد وزن بدن را آب تشکيل ميدهد. براي عملکرد درست، بدن ، روزانه به 1 تا 7 ليتر آب نياز دارد البته اين ميزان آب به مقدار فعاليت بدن ، دماي هوا ، رطوبت و ديگر عوامل بستگي دارد. آب از طريق ادرار ، مدفوع ، تعريق و همچنين از طريق بازدم به شکل بخار آب دفع ميشود.
بدن انسان به آبي نياز دارد که نمک يا ناخالصي هاي ديگر ( مثل باکتري يا ديگر عوامل بيماريزا و يا مواد شيميايي) نداشته باشد. البته برخي مواد محلول در آب طعم و مزه آن را بهتر هم ميکند. امروزه ، با توجه به رشد روز افزون جمعيت ، ميزان سرانه آب آشاميدني کاهش يافته است.
راه حل هاي تحت بررسي، توليد بيشتر آب ، بهبود توزيع و جلوگيري از هدر رفتن آن ميباشد.
مصرف آشکار و نهان آب
تحقيقات آماري در بسياري از کشورها نشان ميدهد که ميانگين مصرف روزانه آب براي هر نفر ، حدود 300 ليتر است. در حالي که مصرف نهان آب براي هر نفر ، حدود 6000 ليتر و از قرار زير ميباشد:
آبياري کشتزارها و تهيه و توليد مواد غذايي: 2600 ليتر
• تأمين انرژي: 2400 ليتر
• صنايع و معادن: 700 ليتر
• امور بازرگاني و خدمات: 34 ليتر
منبع کمياب
در بسياري از کشورها ، آب نوعي منبع استراتژيک محسوب ميشود. بسياري از جنگها از جمله جنگ 6 روزه در خاور ميانه، بر سر به دست آوردن منابع آبي بيشتر صورت گرفت. البته کارشناسان، مشکلات بيشتري را هم پيش بيني ميکنند که بدليل رشد جمعيت، آلودگي آب ها و گرم شدن زمين حادث ميشود.
آب آشاميدني
آبهاي آشاميدني را از چشمه ها ، قنات ها و يا چاه ها استخراج ميکنند. بنابراين ، براي توليد بيشتر آب ، ميتوان چاههاي بيشتري ساخت. باران و دريا هم از ديگر منابع آبي هستند که البته به عنوان آب آشاميدني مناسب نيستند. اين گونه آبها را بايد تصفيه نمود. روش هاي معروف تصفيه آب ، تقطير و جوشاندن ميباشند.
آب ، فرهنگ و مذهب
در بيشتر اديان از جمله اسلام، مسيحيت و يهوديت، آب ماده پاککننده محسوب ميشود. براي مثال، در مسيحيت غسل تعميد را در کليسا با آب انجام ميدهند.
در بسياري اديان همچون اسلام نوعي مراسم عبادي وجود دارد که در آن ، مرده را با آب پاک شستشو ميدهند (غسل). در دين اسلام هم تنها پس از وضو گرفتن (شستن بخشهايي از بدن با آب پاک) مي توان فريضه نماز را بجا آورد.
در مذهب شينتو (مذهب ژاپني) در تمام مراسم عبادي از آب براي پاکيزه ساختن بدن فرد يا مکان خاصي استفاده ميشود.
شناخت محيط رشد:آب
اهميت آب در توليد محصولات گياهي غير قابل انکار است. ميزان آب موجود در هر منطقه معرف آن است که از نظر اقتصادي چه گياهي را مي توان کاشت و چه گياهي را نمي توان. بسياري از اعمال حياتي گياه توسط آب کنترل مي شود. آب از مواد اصلي تشکيل دهنده ياخته زنده مي باشد و ميزان آن در بافت هاي مختلف متفاوت بوده از 2% در بعضي بذور خشک تا 40% در بافت هاي چوبي در حال خواب و 95% در ميوه هاي آبدار (مانند هندوانه) ديده مي شود. آب هم حلال است و هم وسيله اي براي انتقال مواد در داخل گياه کمبود آب در گياه باعث توقف رشد، و ادامه اين کمبود منجر به اختلالات برگشت ناپذير مي گردد و گاهي هم موجب مرگ گياه مي شود. اين عمل در نواحي گرم و خشک و گياهاني که بر اساس ويژگي گونه اي داراي تبخير شديد مي باشند، به سرعت اتفاق مي افتد ميزان مصرف آب در گياهان مختلف متفاوت است براي مثال براي توليد هر گرم ماده خشک در سوزني برگها 50 گرم آب و در سبزهاي برگي 2500 گرم آب مصرف مي شود بطورکلي، براي بيشتر گياهان، اين مقدار بين 300 تا 1000 گرم مي باشد. وقتي گياه در حال رشد است پيوسته آب از زمين جذب کرده و از برگ ها آن را تبخير مي کند. ميزان تبخير آب از سطح برگ بستگي به دما جريان هوا و عوامل ديگري مانند تعداد و چگونگي روزنه ها، رطوبت نسبي هوا و غيره دارد. خورشيد ، انرژي لازم را براي تبخير آب از سطح برگ تامين مي کند. اگر بين جذب آب و تبخير تعادل برقرار باشد تمام فرآيندهاي گياهي بطور طبيعي پيش مي رود و گرنه يکي از دو حالت زير پيش مي آيد : الف : اگر مقدار جذب بيشتر از مقدار دفع باشد : اين حالت ممکن است در اثر کم بودن شاخساره نسبت به ريشه، پيرايش (هرس) بي قاعده، حمله آفات و امراض و يا بالا بودن رطوبت نسبي هوا اتفاق بيفتد در اين حالت فشار آب درون ياخته ها يا آوندها بالا مي رود. علايم عمومي اين حالت، درازي و باريکي و نرمي ساقه گياه و خوابيدگي آن روي زمين و ترک خوردن ميوه (به علت به هم خوردن رابطه سطح و حجم) است.
ب : مقدار دفع بيشتر از جذب باشد : اين حالت ممکن است در اثر خشک بودن خاک، کمبود ريشه نسبت به شاخساره، يا در اثر جابجا کردن گياه پيش بيايد. اين حالت باعث تيرگي رنگ برگها و در صورت ادامه باعث پژمردگي آنها و خشک شدن گياه مي شود. کم آبي مزمن در بعضي از انواع هندوانه و گوجه فرنگي باعث پوسيدگي گلگاه مي شود.
فوايد خوردن آب چيست؟
شنيدهايم که ميگويند هر فردي روزي يک سيب بخورد، ديگر نيازي به دکتر پيدا نميکند. اما 8 ليوان آب در روز چه نفعي براي ما دارد؟ صرفنظر از نفخ شکم، آب مزاياي زيادي براي سلامتي ما دارد. هر سلول از بدن ما براي درست عمل کردن به آب نياز دارد و هر عمل متابوليک در بدن نيز تشنه آن است.
تقريباً 55 درصد تا 75 درصد از حجم بدن از آب تشکيل شده است و اگر آبي که در روز از طريق نفس کشيدن و عرقکردن از دست ميدهيم را حدود 8 ليوان فرض کنيم، ضروري است که بخواهيم اين ميزان را با خوردن آب دوباره جبران کنيم.
در اين مقاله ميخواهيم شما را با 5 نکته در مورد آب آشنا کنيم تا شايد مشوقي باشد براي اينکه 8 ليوان آب در روز را با کمال ميل بنوشيد.
? کارايي مغز را بالا ميبرد
اگر يادتان نميآيد که در مقدمه اين مقاله چه نوشته بود، احتمالاً مغزتان خشک شده است.
از آنجا که تقريباً 80 درصد از بافت مغزي از آب تشکيل شده است، ضروري است که آب کافي به آن برسانيد. آزمايشات باليني نشان داده است که کمبود آب کارايي حافظه کوتاه مدت را پايين ميآورد و به قدرت تمرکز آسيب ميرساند.
منطق پشت اين مسئله کاملاً واضح است. اگر آن ماده را از مغزتان کم کنيد، گرفتار مشکلات عملکردي ميشويد. اين مثل راندن ماشين بدون بنزين است.
آب مايعاتي که پروتئين و آنزيمها را در مغز حمل ميکنند، رقيق و به رساندن اين مواد به مقصد کمک ميکند. وقتي آب بدن کم ميشود، اين مايعات براي رساندن بار خود کندتر ميشوند و عملکرد مغز نيز آسيب ميبيند.
همچنين آب راديکالهاي آزاد که باعث خرابي سلولها در مغز ميشود را از بين ميبرد.
? از بسياري از بيماريهاي خطرناک جلوگيري ميکند
ورم مفاصل، سرطان و بيماريهاي قلبي، بيماريهايي خطرناک و جدي هستند که ميليونها نفر را گرفتار ميکنند، اما شما ميتوانيد با خوردن آب از ابتلا به اين بيماريها پيشگيري کنيد.
آب يکي از مهمترين عناصر در غضروف و نرمه استخوان و مايع زلالي، مايعي که در اطراف مفاصل وجود دارد که باعث چرب کردن محيط ميشود، است. وقتي ميزان کافي از آب در اين ناحيه وجود داشته باشد، اصطکاک کمتري در اطراف مفاصل به وجود ميآيد و احتمال ابتلا به ورم مفاصل نيز کمتر ميشود.
همچنين وقتي ميزان کافي آب در سيستم ما باشد، گرچه باعث ميشود مجبور شويم تند تند به دستشويي برويم، اما بدن از سموم پاک ميشود. اگر اين سموم کمتر در بدن ما باقي بمانند، احتمال ابتلا به سرطان نيز کاهش مييابد.
آب نهتنها کمک ميکند تا سموم از بدن دفع شوند بلکه نمک اضافي بدن را نيز دفع ميکند. تحقيقات نشان داده است که وجود نمک زياد در بدن باعث بالا رفتن فشار خون شده که اين هم منجر به بروز بيماريهاي قلبي ميشود.
? به کاهش وزن کمک ميکند
اگر گرسنه هستيد، سعي کنيد شکمتان را با آب پر کنيد. آب حاوي هيچ ميزان کالري يا چربي نيست و ثابت شده است که گرسنگي را نيز برطرف ميکند.
همچنين يک ليوان آب متابوليسم بدن شما را نيز افزايش ميدهد.
از آنجا که همه عملياتهاي بدن به آب نياز دارند، بديهي است که وقتي کم آب بخوريد همه چيز در بدنتان کندتر پيش ميرود. آب بيشتر باعث بالا بردن متابوليسم ميشود که اين هم به نوبه خود کالريسوزي ميکند.
تحقيقات نشان داده است که پس از خوردن دو ليوان آب، 10 تا 40 دقيقه طول ميکشد تا متابوليسم بدنتان شروع شود و وقتي متابوليسم آغاز شد، شما 30 درصد سريعتر کالري ميسوزانيد.
تحقيقات نشان داده است که اگر آب مصرفي خود را تا 6 ليوان در روز بالا ببريد، 3/5 پوند در سال کم خواهيد کرد.
? کرمخوردگي دندان را برطرف ميکند
ميگويند که يک لبخند با آينه يک تومان هم خرج ندارد، اما ميليونها تومان ميارزد. پس محافظت از دندانها واجب ميشود.
ميدانيم که تامين آب مورد نياز بدن، به توليد مايعات مختلف کمک ميکند، مثل بزاق دهان که باعث از بين بردن کرمخوردگي دندانها ميشود.
پوسيدگي دندان از توليد اسيد ايجاد ميشود که ميناي دندان را ميخورد، اما بزاق دهان اين اسيد را خنثي ميکند. همچنين حاوي مواد معدني خاصي است که به بازسازي دندانها کمک ميکند.
اگر ميزان کافي آب به بدنتان برسانيد و کمتر شکلات و آبنبات بخوريد، مطمئن باشيد که دندانهايي سالم خواهيد داشت.
? نوشيدن آب زياد ضرر دارد
نوشيدن ميزان معين آب در روز ضروري است اما نيازي به زياد کردن اين ميزان نيست. کاري که بايد بکنيد جبران ميزان آبي است که از دست ميدهيد.
يک فرد متوسط روزانه حدود 2 تا 3 ليوان آب از تنفس و يک ليوان ديگر از طريق عرق کردن از دست ميدهد. اگر 3 تا 4 ليوان نيز به طور تقريبي از طريق ادرار دفع کند، بدن حدوداً به 8 ليوان آب در روز نياز پيدا ميکند.
شما بايد همان ميزان آبي که در روز از دست دادهايد،را براي بدن دوباره تامين کنيد، نه بيشتر.
اگر بيشتر از ميزان مورد نياز آب به بدن برسانيد، تعادل سديم در بدن از بين ميرود که منجر به مشکلات گوارشي، حملات ناگهاني و حتي بيهوشي ميشود.
? آب بخوريد، سالم بمانيد
آب براي بدن شما ضروري است و بدون آن فعاليتهاي بدن شما دچار مشکل ميشود. پس اطمينان يابيد که ميزان کافي آب به بدنتان برسانيد تا سلامتي بدنتان تامين شود.
آيا نوشيدن آب زياد براي بدن مفيد است ؟
اگر پاسخ يک کلمه اي بخواهيد « بله » . اما مفصل تر اين است که يک فرد سالم بايد حداقل يک ليتر آب در روز بنوشد . البته براي فرد بيمار مقادير بيشتري مورد نياز است شايد براي شما جالب باشد که بدانيد آب ، درد را هم ساکت مي کند . اگر فردي دچار هيجان شديد ، ناراحتي عصبي و اضطراب شده باشد با نوشيدن آب تسکين مي يابد البته در بين مردم هم رايج است وقتي کسي عصباني مي شود يک ليوان آب سرد به او مي دهند .
- بي آب شدن روند بروز برخي بيماريها را تسريع مي کند مثل سنگ کليه . کساني که استعداد سنگ سازي کليه دارند بايد مقادير زيادتري آب بنوشند .
- نوشيدن آب خستگي را هم از تن مي زدايد.
توجه داشته باشيد خواصي را که برشمرديم فقط براي آب خالص مصداق دارد و مايعات ديگر جاي آب خالص را نمي تواند بگيرد . لازم نيست فقط هنگامي که احساس تشنگي مي کنيد آب بنوشيد . فواصل زماني معيني را انتخاب کنيد و آب بنوشيد . قطعا احساس سلامتي و نشاط مي کنيد .
بيست نكته براي حصول اطمينان از نوشيدن هشت ليوان آب در هر روز
گاهي نوشيدن 8 ليوان آب در هر روز برايمان به چالشي واقعي تبديل مي شود. در اينجا بيست نكته در اختيارتان قرار مي دهيم كه رسيدن شما به آن هدف متعالي زيستي را آسانتر كند! بسياري از متخصصين زيبايي مي گويند: نوشيدن آب مورد نياز بدنتان ارزانترين و سريعترين راه خوش تيپتر شدن است! اين گفته بايد انگيزه كافي براي ما جهت نوشيدن آب ايجاد نمايد!
1. با يكي از همكارانتان شرط ببنديد كه كدام يك از شما در يك روز كاري مي تواند آب بيشتري بنوشد.
2. در هر مقطعي از روز كه تغيير فعاليت مي دهيد، يك ليوان بزرگ آب خنك نوش جان كنيد. مثلا در شروع روز درست پس از برخواستن از خواب، درست پيش از ترك منزل براي رفتن به محل كار، وقتي در اداره پشت ميز كارتان نشستيد و غيره.
3. كار را براي خودتان ساده كنيد: هميشه يك شيشه پلاستيكي پر از آب پاكيزه و خنك روي ميزتان داشته باشيد و در طول روز هميشه به سراغ آن برويد.
4. وقتي آب ميوه مي خوريد (آب سيب، آب انگور، آب پرتقال) نصف ليوانتان را با آب خالص پُر كنيد.
5. وقتي خيلي هوس خوردن غذاهاي غير مغذي كرديد، بلافاصله پس از صرف آن يك ليوان آب بنوشيد!
6. در ساعات اداري رأس هر ساعت يك ليوان آب بنوشيد. با پايان ساعت اداري شما آب مورد نياز روزانه بدنتان را تأمين كردهايد.
7. به جاي چاي يا قهوه يك ليوان آب گرم با يك قاشق عسل حل شده در آن نوش جان كنيد.
8. مادام كه سر كار هستيد يك ليوان بزرگ پر از يخ در دسترس داشته باشيد و همواره آن را از آب خوري اداره پر كنيد. كلمه كليدي "نوشيدن با ني" است چون در آن صورت هر بار مقدار بيشتري آب مي نوشيد و در مجموع بهتر آب بدنتان را تأمين مي كنيد.
9. تكههاي كوچك ليمو ترش، پرتقال و ديگر مركبات را در فريزر منجمد كنيد و از آنها به جاي تكههاي يخ استفاده كنيد. آب خنك شده با آنها نشاط آورتر است و ضمناً قدري ميوه مصرف كردهايد.
10. پس از هر بار توالت رفتن، براي تنظيم بهتر سيستم گوارشي تان يك ليوان آب بنوشيد.
11. پيش از نوشيدن نوشيدنيهاي گازدار، سه يا چهار ليوان آب خالص گوارا استفاده كنيد. خواهيد ديد ديگر يا ميلي به صرف نوشيدني گازدار نخواهيد داشت، و يا با نوشيدن نصف قوطي، از مصرف بقيه آن صرف نظر خواهيد كرد.
12. دو برابر ميزان مصرف چربيها آب بنوشيد. مثلا من هنگام خوردن غذايي كه 10 گرم چربي دارد 20 اونس آب مي نوشم.
13. با هر وعده غذا دو ليوان پر آب بنوشيد، يكي قبل و يكي بعد از غذا، همچنين پيش از هر خوراكي وسط روز، يا عصر، يك ليوان آب بنوشيد تا ميل به پُرخوري بين وعدههاي اصلي غذا پيدا نكنيد.
14. هميشه يك بطري قابل پر كردن مجدد همراه داشته باشيد و در اوقات بيكاري در صف بانك هنگامي كه در اتوبوس يا مترو هستيد، و...آب بنوشيد.
15. يك ليوان زيباي لب طلائي تهيه كنيد و از شير آب آن را پر كنيد و با لذت بنوشيد.
16. بلافاصله پس از آرايش كردن دو ليوان آب بنوشيد.
17. يك شيشه دو ليتري آب با خود به اداره ببريد و سعي كنيد پيش از پايان كار آن را تمام كنيد. اگر نتوانستيد اين كار را بكنيد، در ترافيك در راه منزل آن را بنوشيد. اين درست مثل شركت در يك مسابقه است.
18. هميشه در هنگام تماشاي تلويزيون، شستشوي رختها، شام پختن و غيره يك بطري بزرگ آب در دسترس داشته باشيد.
19. به برنامه محافظت از پوست خود نوشيدن دو ليوان آب را بيفزاييد. ليوان آب را بنوشيد، پوست را تميز كنيد، آن را مرطوب نماييد و غيره، و بعد دوباره آب بنوشيد.
20. آبتان را از يك پيمانه مدرج شيشهاي پيركس بنوشيد. اين راه خوبي است براي اندازهگيري ميزان آب مصرفي تان در روز.
خواص غير عادي آب
توجيه خواص ويژه آب با پيوند هيدروژني
مولکول آب از يک اتم اکسيژن و دو اتم هيدروژن تشکيل شده است و داراي ساختماني خميده ميباشد. خواص غير عادي آب حاکي از آن است که در اين مولکول يک نوع نيروي بين مولکولي قوي وجود دارد. اين نيروي قوي ، جاذبه ميان H از يک مولکول آب و اکسيژن از مولکول ديگر ميباشد و به پيوند هيروژني موسوم است.
اختلاف الکترونگاتيوي ميان O و H به اندازه ايست که ابر الکتروني در H2O ( و مولکولهاي مشابه مانند NH3 , NF ) از هيدروژن به طرف اکسيژن جابجا ميشود و هيدروژن در تاثير متقابل با مولکولهاي مجاور تقريبا مانند يک پروتون عمل ميکند. اندازه کوچک هيدروژن باعث ميشود که اتم اکسيژن از مولکول مجاور به آن نزديک شده ، پيوندي ميان آنها ايجاد شود.
نکته مهم اين است که پيوند هيدروژني فقط بين H و اکسيژن و نيتروژن و فلوئور ايجاد ميشود. خواص غير عادي آب با پيوند هيدروژني توجيه ميشود.
بالابودن گرماي ويژه آب
بالا بودن گرماي ويژه آب نسبت به ديگر مايعات و جامدات ، نشان دهنده مقدار بالاي انرژي لازم براي شکستن پيوندهاي هيدروژني آب است. تعداد پيوندهاي هيدروژني با افزايش دما کم ميشود، ولي حتي تا 100 درجه ، آنقدر پيوند هيدروژني موجود است تا باعث شود گرماي تبخير آب در مقايسه با ساير مايعات بالاتر باشد (540cal/gr). همان گونه که اشاره شد، اين خاصيت آب ، سبب شده است که آب نقش تنظيم کننده حرارتي داشته باشد و جهان را در برابر تغييرات ناگهاني دما حفظ کند.
بالا بودن گرماي تبخير آب به مقدار زيادي باعث ثابت ماندن دماي بدن در محدوده کم ميشود. مقدار زيادي از گرماي حاصل از سوخت و ساز بدن از طريق تبخير سطحي آب از ميان روزنههاي پوست خارج ميشود.
افزايش حجم آب هنگام انجماد
هنگام انجماد آب ، مولکولهاي H2O در يک شش ضلعي باز قرار ميگيرند. هر اتم اکسيژن در بلور يخ به 4 هيدروژن وصل ميشود که با 2 اتم هيدروژن پيوند کووالانسي معمولي و با دو تاي ديگر پيوند هيدروژني تشکيل ميدهد. بالا بودن نسبت فضاي خالي در ساختمان يخ ، باعث کمتر شدن تراکم آن نسبت به آب ميشود. افزايش حجم ، باعث کاهش چگالي آب ميشود. سرد شدن آب تا زير 4 درجه باعث کاهش تدريجي چگالي آب ميشود و اين نشان ميدهد که در نقطه انجماد آب انتقال از يک ساختمان مولکولي فشرده و بسته به يک ساختمان باز بهطور ناگهاني صورت نميگيرد، بلکه بهتدريج و در گستره دما انجام ميشود.
با کاهش دما مولکولهاي بيشتري به شکل ساختمان يخ ميپيوندند و در دماي زير 4 درجه تبديل به ساختمان باز بر انقباض حاصل از سرد کردن غلبه کرده ، با پايين آمدن دما به سمت 0 درجه آب منبسط ميشود. انبساط آب به هنگام انجماد هم اثرات مفيد و هم اثرات مضري دارد. انجماد آب در بافتهاي گياهي و جانوري باعث تخريب ديواره سلولي در اثر انبساط ميشود. اما همين فرايند انبساط در اثر يخ زدن آب در حفرههاي سنگها و صخرهها باعث شکستن سنگها شده و ايجاد خاکهاي حاصلخيز ميکند.
دانسيته آب
تغيير دانسيته آب با دما که اين تغيير در 4 درجه به حداکثر مقدار خود ميرسد در ناحيههايي که آب و هواي زمستاني دارند اهميت فراواني دارد با پائين آمدن دماي هوا لايههاي متراکمتر آب در سطح درياچه به کف آن جابجا ميشوند و در اين فرايند گردشي اکسيژن و مواد غذايي تقريبا بطور يکنواخت به تمام قسمتهاي درياچه ميرسد.
بعد از رسيدن به حالت پايدار دماي قسمت زيرين آب به 4 درجه ميرسد و باعث ميشود تا جانوران آبزي در زمستان به زندگي خود ادامه دهند. از طرف ديگر کم بودن دانسيته يخ نسبت به آب باعث شناور شدن يخ در سطح آب ميشود. اگر يخ سنگينتر از آب بود آب کف درياها و رودخانهها يکپارچه منجمد ميشد و عواقب خطرناکي براي آبزيان در پي داشت.
کشش سطحي
پيوند هيدروژني بين مولکولهاي آب باعث تشکيل غشاي نسبتا محکمي در سطح آن مينمايند که در نتيجه باعث ميشود که يک سوزن يا تيغ بر روي آب بماند يا برخي حشرات در سطح آب راه روند همچنين اين خاصيت باعث بالا رفتن آب از لولههاي موئين ميشود. کشش سطحي آب با افزايش دما به دليل کم شدن پيوندهاي هيدروژني کاهش مييابد.
خاصيت تر کنندگي
اگر نيروهاي ما بين مولکولي مايع کمتر از نيروي متقابل بين مايع و يک جسم جامد باشد مايع در سطح جامد پخش ميشود که خاصيت تر کنندگي نام دارد. ايجاد سطح مقعر بر آب موجود در لولههاي نازک با توجه به پديده تر کردن توجيه ميشود. خاصيت تر کنندگي آب باعث استفاده از آن در شستشو ميشود. دماي بالا و شويندهها خاصيت تر کنندگي آب را بالا ميبرند.
استفاده از آب به عنوان حلال
آب به دليل ثابت ديالکتريک بالا و همچنين داشتن قطبيت ترکيبات يوني را در خود حل ميکند. ثابت ديالکتريک بالاي آب باعث کاهش نيروي جاذبه ميان يونها ميشود. در نتيجه احتمال ترکيب مجدد آنها و خارج شدن به صورت رسوب را کم ميکند. آب از معدود مايعاتي است که ميتواند در دماي اتاق مقدار زيادي از ترکيبات يوني را در خود حل کند. همچنين آب مواد مولکولي مانند متانول ، آمونياک ، اوره و … را که مي توانند با آب پيوند هيدروژني برقرار کنند هم در خود حل ميکند.
آلودگي آب
بيش از 70 درصد سطح کره? زمين را آب پوشانده است. اقيانوسها بزرگترين بخش آن را تشکيل مي دهند. غير از آنها درياچه ها، رودها، نهرها، و حتي آبهاي زيرزميني هم وجود دارند. همه? موجودات کره? زمين، از کوچکترين آنها مانند لارو حشرات، تا بزرگترين آنها مانند وال به آب وابسته اند. آب بسيار ارزشمند است. ولي ما چندان مواظب تميز نگه داشتن آبها نيستيم، به طوري که آب بسياري از مناطق آلوده شده است. رودخانه ها و درياچه ها با زباله يا مواد شيميايي سمي، که مستقيماً به درون آنها مي ريزند، آلوده شده اند. امکان آلودگي آبهاي زير زميني نيز با بنزين و ديگر مايعات زيان آور که به درون زمين نفوذ مي کنند، وجود دارد. برخي کودهاي شيميايي يا حشره کشهاي مورد مصرف در مزارع يا چمنزارها هم به درون خاک راه مي يابند.
از طرف ديگر اقيانوس، که محل زندگي جانداران بي شماري است، مدتهاست که به مکاني براي تخليه زباله و سموم شيميايي تبديل شده است و دارد آلوده مي شود.
* وظيفه ما صرفه جويي در مصرف آب و سالم نگه داشتن آن است. چرا که انسانها گياهان و حيوانات محتاج به نوشيدن و استفاده از آن هستند و ماهيها و ديگر جانوران به نيز به محلي براي زندگي نياز دارند. باز تکرار مي کنيم که صرفه جويي فقط معني کم مصرف کردن نيست بلکه درست مصرف کردن است. يعني با استفاده? صحيح از امکانات، مي توانيم مصرف را کاهش دهيم بدون آنکه مشکلي برايمان پيش بيايد.
منابع :
آب http://daneshnameh.roshd.ir
خواص آب http://8531.persianblog.ir
فوايد خوردن آب چيست؟ http://aftab.ir
20 نکته درباره آب Dottis Weight Loss Zone
خواص غير عادي آب http://daneshnameh.roshd.ir
آلودگي آب http://aftab.ir