اطلاعات اوليه
آرسنيک ، عنصر شيميايي است که در جدول تناوبي با علامت As مشخص است و داراي عدد اتمي 33 ميباشد. آرسنيک ، شبه فلز سمي معروفي است که به سه شکل زرد ِ سياه و خاکستري يافت ميشود. آرسنيک و ترکيبات آن ، بعنوان آفتکش مورد استفاده قرار ميگيرند: علف کش ، حشره کش و آلياژهاي مختلف.
خصوصيات قابل توجه
آرسنيک از نظر شيميايي شبيه فسفر است، تا حدي که در واکنشهاي بيوشيميايي ميتواند جايگزين آن شود. لذا سمي ميباشد. وقتي به آن حرارت داده شود، بصورت اکسيد آرسنيک در ميآيد (اکسيده ميشود) که بوي آن مانند سير است. آرسنيک و ترکيبات آن همچنين ميتوانند بر اثر حرارت به گاز تبديل شوند. اين عنصر به دو صورت جامد وجود دارد: زرد و خاکستري فلز مانند.
کاربردها
* در قرن بيستم ، آرسنِت سرب بعنوان يک آفت کش براي درختان ميوه بهخوبي مورد استفاده قرار گرفت، ( استفاده از آن در افرادِکه به اين کار اشتغال داشتند، ايجاد آسيبهاي عصب شناسي کرد ) و آرسنيت مس در قرن نوزدهم بعنوان عامل رنگ کننده در شيرينيها بکار رفت.
* در سموم کشاورزي و حشره کشهاي مختلف استفاده ميشود.
* آرسنيد گاليم يک نيمه رساناي مهمي است که در IC ها بکار ميرود. مدارهايي که از اين ترکيب ساخته شدهاند، نسبت به نوع سيليکوني بسيار سريعتر هستند ( البته گرانتر هم ميباشند ). آرسنيد گاليم بر خلاف سيليکون آن band gap مستقيم است. پس ميتواند در ديودهاي ليزري و LED ها براي تبديل مستقيم الکتريسيته به نور بکار رود.
* ترياکسيد آرسنيک در خون شناسي براي درمان بيماران سرطان خون حاد که در برابر ATRA درماني مقاومت نشان ميدهند، بکار ميرود.
* در برنز پوش کردن و ساخت مواد آتش بازي و ترقه مورد استفاده قرار ميگيرد.
تاريخچه
آرسنيک ( واژه يوناني arsenikon به معني اريپمنت زرد ) در دوران بسيار کهن شناخته شده است . از اين عنصر به کرات براي قتل استفاده شده است. علايم مسموميت با اين عنصر تا قبل از آزمايش مارش تا حدي نا مشخص بود. “آلبرتوس مگنوس” را اولين کسي مي دانند که در سال 1250 اين عنصر را جدا کرد . “جوان شرودر” در سال 1649 دو روش براي تهيه آرسنيک منتشر کرد.
پيدايش
آرسوپيزيت ( سنگ آرسنيک) که ميس پيکل Mispickel هم ناميده ميشود، سولفوري است که بر اثر حرارت ، بيشترِن مقدار آرسنيک از سولفيد آهن آن جدا ميشود. مهمترين ترکيبات آرسنيک عبارت است از: آرسنيک سفيد ، سولفيد آن ، گرد حشره کش ، آرسنيت کلسيم و آرسنيت سرب.
از گرد حشره کش ، آرسنيت کلسيم و آرسنيت سرب بعنوان سموم و حشره کشها در کشاورزي استفاده ميشود .اين عنصر گاها” بصورت خالص يافت ميشود، ولي معمولا” بصورت ترکيب با نقره ، کبالت ، نيکل ، آهن ، آنتيموان يا سولفور وجود دارد.
هشدارها
آرسنيک و بسياري از ترکيبات آن سمي هستند. آرسنيک با مختل کردن وسيع سيستم گوارشي و ايجاد شوک ، منجر به مرگ ميشود.
منبع:http://www.academist.ir/خ