گيرنده هاي تلويزيون امروزه به بزرگ ترين دوست و همنشين انسان ها تبديل شده اند. از آنجايي که مردم به داشتن اين ابزار عادت کرده اند و دوري از آن براي خيلي از آنها غيرممکن است ، برخي دولت ها و نيز شرکت هاي بزرگ بخش خصوصي تصميم گرفته اند که با راه اندازي نسل جديد خدمات مخابراتي و ارتباطي ، امکان حمل اين جعبه جادو را براي کاربران فراهم کنند و به مردم امکان دهند در هر زمان و مکاني بيننده برنامه هاي تلويزيون باشند.
سرويس پخش سيار برنامه هاي تلويزيوني يا Mobile TV در اصل نوعي سرويس تلويزيوني است که برنامه هاي تلويزيوني را از طريق شبکه هاي مخابراتي و به کمک اپراتورها به دست مشترکان مي رساند. بر اساس آخرين مطالعات صورت گرفته، در حال حاضر کره جنوبي، آلمان، ايتاليا، ژاپن و ايالات متحده در اين حوزه پيش?روتر از ديگر کشورها هستند. البته ديگر کشورها نيز هر کدام به نوبه خود اقدامات وسيعي را در اين زمينه انجام داده اند.

? تعريف Mobile TV

Mobile TV در اصل به سرويسي گفته مي شود که برنامه هاي تلويزيوني را در اختيار مشترکان تلفن همراه قرار مي دهد و شرايط لازم براي پخش اين برنامه ها را روي گوشي ها فراهم مي کند. اين سرويس شامل شبکه هاي مخابراتي، محتواي تلويزيوني ، گيرنده سرويس، فرستنده سرويس و توليدکننده برنامه هاي تلويزيوني مي شود. سرويس Mobile TV به کاربران سرويس هاي گوناگون مخابراتي امکان مي دهد تا فقط برنامه هاي مورد علاقه خود را تماشا کنند و علاوه بر تاثيرپذيري از تلويزيون، روي آن تاثير بگذارند. به هر حال بايد توجه داشت که پخش برنامه هاي تلويزيوني از طريق خطوط مخابراتي تفاوت هاي فراواني با سيستم هاي سنتي پخش برنامه هاي تلويزيوني دارد و همين امر باعث شده که هنوز برخي کشورها به اين سرويس دسترسي نداشته باشند.
عرضه کنندگان خدمات Mobile TV برنامه هاي خود را در قالب هاي مختلف نظير برنامه هاي زنده، Video-on-Demand ، پادکست و... در اختيار مردم مي گذارند. سرويس Mobile TV پادکست به کاربران امکان مي دهد تا در شرايطي که به صورت آني به اين شبکه متصل نيستند، برنامه هاي تلويزيوني را در اختيار داشته باشند و بتوانند از آن ها استفاده کنند.
از لحاظ فني، هم اکنون سرويس Mobile TV از دو طريق در اختيار مردم قرار مي گيرد. راه نخست، استفاده از شبکه هاي مخابراتي دوسويه و راه دوم مربوط به شبکه هاي اختصاصي يک سويه براي پخش برنامه هاي تلويزيوني است. از اين دو راه مي توان محتواي برنامه هاي تلويزيوني را با استانداردهاي اختصاصي زير در اختيار کاربر مي?گذاشت: فايل هاي ويديويي ديجيتالي براي دستگاه هاي قابل حمل ( استاندارد DVB-H)، سيستم هاي ديجيتالي چندرسانه اي براي پخش برنامه هاي تلويزيوني (استاندارد DMB،(TDtv که بر پايه فناوري TD-CDMA راه اندازي شده است، 1seg که بر اساس شبکه ISDB-T ژاپن طراحي شده است، DAB و در نهايت MediaFLO. بايد توجه داشت که هيچ يک از اين استانداردها و روش ها کامل نيستند و هر کدام از آن ها مشکلات خاص خود را دارند.
اگر چه هر يک از اين استانداردها مورد تاييد قرار گرفته اند، اما اتحاديه اروپا در تلاش است با انجام بررسي هاي بيشتر، هر چه سريع تر استانداردهاي واحدي را براي اين سرويس در نظر بگيرد. بر اساس اخبار منتشر شده از سوي اتحاديه اروپا، اين اتحاديه قصد دارد استاندارد واحد سرويس Mobile TV را تا پايان سال 2008 مشخص کند. در اين ميان، احتمال مي رود که اتحاديه اروپا تمايل زيادي به استاندارد DVB-H که توسط شرکت نوکيا ارائه شده، داشته باشد. مهم ترين استانداردهاي Mobile TV که هم اکنون مورد استفاده قرار مي گيرند، شامل موارد زير مي شوند:

DVB-H/SH ?

S-DMB(Satelite digital multimedia Broadcast) ? کره جنوبي، ژاپن
(ChinaMobile multimedia broadcasting) CMMB ? چين
:MediFLO ? عرضه شده در آمريکا، بريتانيا و آلمان
(ISDB-T(Integrated Service Digital Broadcasting? ژاپن و برزيل
T-DMB(Terrestrial digital multimedia broadcast) ? کره جنوبي و آلمان
DAB-IP(DIGITAL AUDIO BROADCAST) ? بريتانيا

Mobile TV ?يا TV Mobile؟

تلفن همراه که در گذشته مهم ترين وظيفه آن برقراري ارتباط صوتي بود، امروزه به يک وسيله چندرسانه اي تبديل شده است. اگرچه تصور اين مسأله در گذشته غيرممکن مي نمود، اما اين روزها روياي گوشي هاي چندمنظوره به تحقق پيوسته و پخش برنامه هاي تلويزيوني روي تلفن همراه به حقيقت پيوسته است. امروزه به راحتي مي توانيد در حين رانندگي، پياده روي، در اتوبوس، تاکسي و... برنامه هاي مورد علاقه خود را انتخاب و تماشا کنيد.
اگر طي چند ماه گذشته سري به مراکز فروش تلفن همراه در تهران زده باشيد، حتماً نام گوشي هاي TVدار را شنيده ايد. البته بيشتر گوشي هاي چيني به اين فناوري مجهز هستند. اين گوشي ها به دليل قابليت پخش برنامه هاي تلويزيوني، امروزه طرفداران زيادي پيدا کرده اند.
بايد توجه داشت، گوشي هايي از اين دست با مجهز بودن به فناوريTV Tuner مي توانند بدون استفاده از سيستم Mobile TV برنامه هاي شبکه هاي تلويزيوني را به صورت آنالوگ پخش کنند. اين گوشي ها که در اصل TV Mobile خوانده مي شوند، برنامه هاي تلويزيوني را بدون هيچ گونه تغيير در اختيار مشترکان مي گذارند. اما در سرويس Mobile TV برنامه ها به صورت ديجيتال در اختيار کاربر قرار مي گيرد و اگر فرد در هنگام پخش برنامه فرصت مشاهده آن را نداشته باشد، مي تواند آن را ذخيره کرده و در زمان دلخواه آن را مشاهده کند. علاوه بر اين طيف گسترده اي از خدمات تلويزيوني از طريق سرويس هاي Mobile TV در دسترس است که گوشي هاي چيني موجود در بازار فاقد آنهاهستند.

Mobile TV ? ديگران

اگر چه زمان زيادي از راه اندازي سرويس Mobile TV در کشورهاي توسعه يافته نمي گذرد، اما در همين مدت اندک اپراتورهاي اروپايي و آمريکايي ارائه دهنده اين خدمات، توانسته اند مخاطبان زيادي را به سمت جذب کنند. طبق آخرين آمارهاي به دست آمده، درآمد خدمات و برنامه هاي محتوايي تلفن همراه در جهان، در سال 2007 حدود 31/32 ميليارد دلار بوده که در اين ميان 23/1 ميليارد دلار (73درصد) آن از عرضه خدمات سرگرمي روي تلفن همراه به دست آمده است. مهم ترين درآمدهاي صنعت مخابرات از سه بخش سرگرمي، برنامه هاي تلويزيوني و موسيقي فراهم مي شود. پخش برنامه هاي تلويزيوني روي تلفن همراه از جمله سرويس هايي است که امروزه طرفداران زيادي پيدا کرده و تعداد مشترکان تلفن همراه را در شبکه هاي مختلف مخابراتي افزايش داده است.
ادامه دارد...
منبع: ماهنامه تحليلگران عصر اطلاعات
/ن