من داشتم با يكي از ناشران باتجربه و بازنشسته در صنعت چاپ گفتگو مي كردم كه در حدود سي سال نشرياتي را توليد مي كرد.
او سرش را به نشانه ي نارضايتي تكان مي داد، در حالي كه داشت به من مي گفت كه هر ساله شاهد مجلات جديدي است كه تحت عنوان نشريه با تيترهاي عمودي روي جلد در پيش خوان دكه هاي مطبوعاتي عمودي قرار مي گيرند.
او گفت: هروقت من اين را مي بينم، مي دانم كه توسط يك شركت انتشاراتي جديد انجام شده است كه دركي از صنعت ندارد. هر كسي با هرتجربه اي در انتشارات ادواري مي داند كه نشريه با عناوين عمودي شكست مي خورد، يا حداقل براي ادامه بقاء بايد سريعاً تغييراتي كند. بازار به ما اين درس را اگر نه هزاران بار، شايد صدها بار آموخته است. اما هنوز مردم همان اشتباه را مرتكب مي شوند.
اين پيام، فقط مربوط به طرح بندي وب سايتي است كه براي مجله طراحي مي شود. در پيرامون ما وب هايي وجود دارد كه به اندازه كافي قواعد داشته باشند و بهترين تمرينها در طي سالها سعي و خطا توسط هزاران تن از صاحبان وب به دست آمده اند. شما يا مي توانيد به دنبال اينها برويد و ممنون باشيد از اينكه مي توانيد تجربيات ديگران را بياموزيد، و يا آنكه برخلاف جريان شنا كرده و سعي كنيد بازار را متقاعد كنيد كه شما درست مي گوييد و بقيه اشتباه مي كنند.
بايد توصيه كنم كه شناكردن در پايين رود بسيار آسانتر است و به شما فرصت موفقيت بيشتري ميدهد.
براي درك اينكه كدام طرح بندي را به كار بنديد، فقط لازم است كه به غولهاي صنعت نگاهي بيندازيد. اينها انتشاردهندگان محتويات آنلاين هستند كه سالها گشته اند و تركيبات هر طرح بندي را جداگانه آزموده اند. بهترين مثالها آنهايي هستند كه پرخواننده ترين وبسايت در اينترنت هستند:

- بي بي سي http://www.bbc.com
- فايننشال تايمز http://www.ft.com
- اكونوميست http://www.economist.com
- وال استريت ژورنال http://www.wsj.com

شما به سرعت شروع به درك عناصر طرح بندي صفحه خواهيد نمود كه در سراسر اين سايتها مشترك مي باشند. فقط به عنوان يك روزنامه و مجله چاپي، اينها طرح بندي هاي هستند كه امتحان پس داده اند و به راحتي با اكثر خوانندگان ارتباط برقرار كرده و كاربران آنلاين مي توانند محتواي مصرفي را خودشان انتخاب كنند.
طراحي كليد و عناصر طرح بندي كه مي بايد ثابت باقي بماند، عباتند از:
تيتر اصلي مجله در بالا- اين عنوان در جايي مي آيد كه لوگو يا نشان مخصوص قرار گرفته و معمولاً تصويري است كه موضوع وبسايت را تقويت مي كند.
ستون سمت چپ [براي ما فارسي زبانان، ستون سمت راست] بايد شامل همه ي ناوبري هاي(دگمه هاي عملياتي) اوليه باشد كه در سراسر وب سايت ثابت باقي مي ماند. آن بايد شامل فهرستي از دسته بندي هاي اصلي وبسايت باشد، به طوري كه كاربران بتوانند مسيرشان از هر صفحه پيدا كنند.
ستون سمت راست [براي ما فارسي زبانان، ستون سمت راست] در صفحه خانگي بايد هدايت به صفحات خاص در سايت را كه مي خواهيد برجسته باشد، انجام دهد. يا مي تواند براي كاربردهاي كوچك مثل عضويت در خبرنامه پست الكترونيكي، مرور عناوين اخبار، اتصال به فوروم و ... به كار رود. اين ستون گرايش دارد كه از صفحات محتوايي مخفي شود تا فضاي بيشتري براي مقاله و تصاوير باقي بماند.
نوار منوي بالا- برخي‌سايتها بيشتر دكمه هاي عملياتي خود را در نوار منوي بالا مي گذارند كه در بالاي صفحه و زير عنوان اصلي مي آيد (براي مثال نگاهي به www.guardian.co.uk يا www.forbes.com بيندازيد). من اينها را به دو دليل نمي پسندم. اول اين كه آن، تعداد گزينه منوهايي را كه مي توانيد داشته باشيد، محدود مي كند. دوم اينكه آن معمولاً بدين معني است كه سايت داراي منوهاي پايين كشيدني لحظه اي است تا آنها را براي جا دادن لينك هاي بيشتر، فعال سازد. منوهاي لحظه اي (فوري) كاربرپسند نيستند. آنها خوانندگان شما را مجبور مي كنند كه در محتوايي كه نگاه مي كنند، براي لينك هاي بيشتر جستجو كنند. كاربر را براي پاسخ هايش مجبور به كار نكنيد. همچنين موتورهاي‌جستجو براي ايندكس كردن سايتهايي با منوهاي فلش(لحظه اي)، با زحمت بيشتري مواجه مي شوند.
نوار منوي دكمه اي- اين نوار باريك در پايين هر صفحه متمايل به آن است كه شامل لينك هايي به اصطلاحات و شرايط سايت، شرح مستقل بودن، نقشه سايت و ... باشد.
ستون مركزي شامل محتويات است. در صفحه خانگي، اين مي تواند تركيبي از يك معرفي وبسايت و تبليغ مقالات باشد. در صفحات محتوايي،‌مقالات و تصاوير در ستون مركزي مي نشينند.
جستجوگر در بالاي سمت راست[در فارسي چپ] هر صفحه- اين كادر جستجو است كه براي جستجو درون محتويات سايت به كار مي رود. جايگذاري آن خيلي سخت و بدون انعطاف نيست. اما شما نيز نبايد اشتباه كنيد.
تاريخ و ساعت- معمولاً در سمت راست [در فارسي چپ] زير عنوان اصلي قرار مي گيرد. اين اختياري است اما به خوانندگاه اين احساس را مي دهد كه سايت به روز است.
در اين طرح بندي، زماني كه شما طرح تان را در ساختار صفحه اصلي روي هم قرار مي دهيد، يك نوع انعطاف پذيري در هويت، سبك و خصوصيات شخصي خودتان افزوده مي شود. به هرحال هميشه هدف شماره يك شما بايد ثابت باشد، كه سايت خود را ساده و قابل فهم كنيد، براي هر خواننده اي كه آن را مي بيند. براي موفقيت در اين امر، از سايت هايي‌كه با تجربه ترند ياد بگيريد.
شخصي نباشيد كه يك عنوان(تيتر) عمودي را در اول جلد قرار مي دهد!
منبع: www.shinysun.ir الف