تقريبا تمام سايت هايي که بازديد مي کنيد اطلاعاتي را در قالب يک فايل کوچک متني (Text) بر روي کامپيوتر شما ذخيره مي کنند به اين فايل کوکي مي گويند محل ذخيره شدن اين فايل در فولدر Temporary Internet Files در اينترنت اکسپولرر و در نت اسکيپ در فولدر Cashe است در اپرا و موزيلا و نسخه هاي قديمي تر اينترنت اکسپولرر در فولدر جدايي به نام کوکي است.
انوا مختلفي از کوکي ها وجود دارد و شما در نسخه هاي جديدتر وب بروسر ها (Web Browsers) اين امکان را داريد که انتخاب کنيد کدام کوکي ها برروي کامپيوتر شما ذخيره شوند در صورتي که کوکي ها را کاملا غير فعال کنيد ممکن است بعضي سايت هاي اينترنتي را نتوانيد ببيند و يا از بعضي امکانات مثل به ياد داشتن شناسه و رمز عبور شما در آن سايت متروم شويد و يا انتخاب هايي که داشتيد مثل ساعت متلي و يا دماي هواي متلي و کلا از تنظيمات شخصي اي که در آن وب سايت انجام داده ايد نتوانيد استفاده کنيد.

کوکي ها چگونه مورد استفاده قرار مي گيرند؟

همانطوري که گفتيم کوکي يک فايل است که توسط يک وب سايت براي تفظ اطلاعات بر روي کامپيوتر شما قرار مي گيرد يک کوکي مي تواند شامل اطلاعاتي باشد که شما در آن سايت وارد کرده ايد مانند اي ميل - آدرس - شماره تلفن و ساير اطلاعات شخصي - همچنين کوکي ها مي توانند صفتات و يا کارهايي را که در آن وب سايت انجام داده ايد مثل تعداد کليک لينک هاي بازديد شده و مدت بازديدرا نيز ضبط کنند. اين به سايت کمک مي کند تا دفعه بعد که به آن سايت بازگشتيد اطلاعات شما را به خاطر داشته باشد و از وارد کردن تکراري اطلاعات خودداري کنيد نمونه بارز اين مطلب لاگ اين ماندن شما در آن سايت است و يا پيغام هاي Welcome Back و يا تفظ تنظيماتي که درآن سايت انجام داده اين به عنوان مثال مي توان به خصوصي کردن صفته My MSN اشاره کرد. نکته اي را که بايد به خاطر داشته باشيد اين است که هر وب سايت فقط مي تواند از اطلاعاتي که شما وارد کرده ايد استفاده کند نه بيشتر مثلا اگر اي ميل خود را در آن سايت وارد نکرده ايد آن وب سايت نمي تواند اي ميل شما را به دست آورد و يا به ساير اطلاعات کامپيوتر شما دست يابد . مورد ديگر اينکه وب سايت ها فقط مي توانند کوکي هايي را که خود ايجاد کرده اند بخوانند و نمي توانند از ساير کوکي هاي موجود استفاده کنند. وقتي که از يک وب سايت براي بار دوم بازديد مي کنيد آن وب سايت به دنبال کوکي مربوط به خود مي گرد و در صورت وجود از آن استفاده مي کند.( البته باز هم با توجه به تنظيماتي که انجام داده ايد )

انواع کوکي ها:

کوکي هاي پايا - دائمي (presistent Cookies):

اين نوع کوکي ها به عنوان يک فايل بر روي کامپيوتر شما ذخيره مي شوند و بعد از بستن مرورگر اينترنتي شما پاک نخواهند شد و همچنان باقي مي مانند. اين کوکي ها قابليت به روز شدن توسط سايت ايجاد کننده خود را دارند همچنين سايت اجازه دسترسي مستقيم به اين کوکي ها رو نيز دارد تدود 80 درصد کوکي هاي مورد استفاده از اين نوع هستند.

کوکي هاي موقت (Temporary Cookies):

کوکي هايي هستند که بعد از بستن مرورگر اينترنتي شما و يا خروج از سايت استفاده کننده از کوکي پاک مي شوند.
نوع ديگر کوکي هاي موقت کوکي هاي زمان دار هستند که زماني براي کار دارند و بعد از آن اصطلاتا Expire مي شوند و از کار مي افتند ولي پاک نمي شوند و در صورت بازديد مجدد از سايت ممکن است به روز رساني شوند و مجددا مورد استفاده قرار بگيرند.

کوکي هاي ناخوشايند؟ (Unsatisfactory cookies)

اين کوکي ها اجازه دسترسي به اطلاعات خصوصي شما را براي استفاده دوياره بدون پرسيدن از شما دارند از اين کوکي ها بيشتر در خريد هاي اينترنتي و سايت امن (SSL*) مورد استفاده قرار مي گيرند.
مقايسه کوکي هاي متعلق به سايت اصلي (First Party) و کوکي هاي متعلق به سايت هاي ديگر (Third Party)
دوستان قبل از هر چيز اجازه بدين با دو مفهوم First& third party اشنا شويم اين مفاهيم در تقيقت مفاهيم بيمه اي هستند :
First Party: عضو اصلي يک خانواده و يا شرکت صاتب تقوق و مزاياي اصلي کسي که بيمه نامه اصلي را داراست (Policy Holder)
Second party : شرکت بيمه کننده
Third Party : هر شخص سومي غير از اين دو کلا بقيه افراد
و اما اين مفاهيم در کوکي ها چه معنايي مي دهند؟
First Party : کوکي هايي هستند که فقط اطلاعات آنها به سايت که توسط آنها ايجاد شده اند فرستاده مي شود و کار آنها همانطور که اشاره شد يادآوري اطلاعات ماست.
Third Party : کوکي هايي هستند که اطلاعات را به چندين سايت مختلف غير از آنچه بازديد مي کنيد مي فرستند استفاده اين کوکي ها معمولا تجاري است بدينگونه که شما از سايتي بازديد مي کنيد و آن سايت داراي بنرهاي تجاري و تبليغات از سايت ديگري (Third Party) مي باشد در اينجاست که کوکي Third Party وارد عمل شده و اطلاعات شما را ثبت مي کند به عنوان مثال صاتب تبليغ با استفاده از اين امکان مي تواند ببيند که شما چه نوع تبليغ هايي را بازديد مي کنيد و در کدام سايت ها. اين نوع کوکي هم مي توانند از نوع دائمي و هم موقت باشند. اصولا اين نوع کوکي ها استاندارد نيستند و توسط مرورگرهاي جديد بلوک مي شوند. همچنين اين کوکي ها ممکن است به هکر ها کمک کنند تا اطلاعات شخصي شما را بدست بياورند.( براي جلوگيري از آخرين پچ هاي مرورگر خود استفاده کنيد*) اصولا پيشنهاد مي شود تا اين کوکي ها را که هيچ استفاده مفيدي براي کاربر ندارند بلوک کنيد.
كوكي عبارت است از يك پيغام كه سرور به مرورگر ( Browser ) شما مي فرستد. مرورگر شما اين پيغام را در يك فايل متني ( Text ) ذخيره مي كند. پس از آن هر بار كه كه شما به آن سرور مراجعه مي كنيد ( يعني يك صفحه از وب سايتي را كه روي آن سرور قرار دارد باز مي كنيد. ) يا به عبارت ديگر هر بار كه مرورگر شما (مثلاً اينترنت اكسپلورر ) در خواست يك صفحه از آن سرور مي كند اين پيغام را به آن سرور باز مي گرداند.
هدف اصلي كوكي ها شناسايي كاربران است تا تنظيماتي را كه كاربر بنا بر سليقه خود دفعة قبل روي يك وب سايت مثلاً ياهو انجام داده اكنون هم بتواند صفحه را با همان تنظيمات دفعه قبل برايش باز كند. براي مثال فرض كنيد در Hotmail يك ايميل درست كرده ايد و اكنون بعد از چند روز دوباره وارد سايت Hotmail مي شويد تا با وارد كردن ID (يا شناسه ) و پسورد وارد ايميل خود شويد و مشاهده مي كنيد كه با باز شدن صفحه ID شما از قبل نوشته شده است يا حتي اگر از قبل اين امكان را ايجاد كرده باشيد پسورد شما هم وارد شده فقط كافيست اينتر را بزنيد و وارد ايميل خود شويد. و زمانيكه در گوگل زبان خود را انتخاب مي كنيد و دفعه بعد كه وارد گوگل مي شويد و زبان مورد نظر شما به طور اتوماتيك انتخاب شده است همه اين كارها و بسياري از كارهاي ديگر اينچنيني بوسيله كوكي ها انجام مي شود در حقيقت از طريق كوكي ها سرور وب صفحات را مطابق عادت و سليقه شما باز مي كند و به اين طريق در وقت و حوصله شما صرفه جويي مي شود.

مشكلات كوكي ها

كوكي ها مكانيزم كاملي براي شناسايي نيستند، ولي كارهايي را ممكن مي سازند كه شايد بدون آنها انجام همين كارهاي ساده غير ممكن بود. در اينجا به بررسي چند مشكل كه از كارايي كوكي ها مي كاهد مي پردازيم.
افراد معمولاً از كامپيوتر ها به طور مشترك استفاده مي كنند. هر كامپيوتري كه در يك مكان عمومي مانند محل كار يا حتي در خانه معمولاً‌ به طور اشتراكي چند نفر از آن استفاده مي كنند. و چندين نفر در زمان هاي مختلف بوسيله اين كامپيوتر به اينترنت متصل مي شوند. كوكي ها نمي توانند نياز همه آنها را همزمان برآورده كنند. فرض كنيد از يك مكان عمومي مانند يك كافي نت در حال خريد از يك فروشگاه اينترنتي هستيد. اين فروشگاه اينترنتي روي كامپيوتري كه از آن براي خريد استفاده مي كنيد يك كوكي قرار مي دهد تا اگر بار ديگر وارد اين فروشگاه اينترنتي شديد حساب شما را استفاده كند. فروشگاههاي اينترنتي معمولاً در اين زمينه بسيار هشدار مي دهند. يا فرض كنيد كه شما با استفاده از كامپيوتر شخصي همسرتان از فروشگاه اينترنتي آمازون خريد كرده ايد و حال اگر همسرتان بعد از شما براي خريد وارد آمازون شود فقط با يك كليك مي تواند خريد كند البته با حساب شما!
در يك كامپيوتر با سيستم عاملي مانند ويندوز NT يا يونيكس كه حسابها به طور مناسب و درست در اختيار كاربران قرار مي گيرند كمتر اين مشكلات پديد مي آيند.
اگر كوكي ها پاك شوند. اگر شما با مرورگر خود ( مانند اينترنت اكسپلورر ) مشكل داريد. و از شركت پشتيباني كنندة اين مرورگر كمك بخواهيد ممكن است اولين چيزي كه به شما بگويند تا انجام دهيد پاك كردن temporary Internet files يا همان فايلهاي موقت اينترنتي در شاخه ويندوز باشد. زمانيكه اين كار را مي كنيد تمام كوكي ها را از دست مي دهيد و اگر سايتي را كه قبلاً بازديد كرده ايد بعد از اين عمل دوباره بازديد كنيد آن سايت شما را به عنوان يك كاربر جديد فرض خواهد كرد و براي شما يك كوكي جديد مي فرستد. و به همين علت است كه بعضي از سايتها از شما مي خواهند كه در آنها ثبت نام كنيد ( يا اصطلاحاً رجيستر شويد. ) جون اگر با يك كلمه كاربري ( User Name ) و يك كلمه عبور ( Password ) شما مي توانيد وارد حوزه شخصي خود در آن سايت شويد حتي اگر فايل كوكي را از دست داده باشيد.
چندين كامپيوتر. افراد زيادي در روز از بيش از يك كامپيوتر براي دستيابي به اينترنت استفاده مي كنند. به عنوان مثال اگر شما يك كامپيوتر در محل كار و يك كامپيوتر در خانه و يك لپ تاپ براي خارج از اين دو محل استفاده مي كنيد براي هر كامپيوتري كه با آن به يك وب سايت متصل مي شويد كوكي هاي جداگانه براي هر كامپيوتر ارسال مي شود و اين سبب مي شود كه تنظيمات خود را براي هر كامپيوتر به طور جداگانه انجام دهيد كه خسته كننده است.
حل مشكلات مذكور احتمالاً به همين سادگي ها هم نيست مگر اينكه از كاربر خواسته شود در سايت مذكور ثبت نام كند.
منبع: www.academist.ir
/خ